ศักยภาพของธุรกิจ หมายถึง ธุรกิจที่ทุกบุคคลที่มีความสามารถพัฒนาสินค้านั้น ๆ ให้อยู่ใน ตลาดได้อย่างมั่นคง ความจําเป็นที่จะต้องวิเคราะห์ศักยภาพของธุรกิจ

1. ทําให้สามารถขยายตลาดได้กว้างขวางกว่าเดิม

2. ทําให้ลดความเสี่ยงในการดําเนินธุรกิจ

3. มีแนวทางในการดําเนินงานอย่างรอบคอบ ปลอดภัยจากการขาดทุน

4. เป็นการสื่อสารเกี่ยวกับทิศทางของธุรกิจให้แก่ผู้เกี่ยวข้องหรือองค์กรที่สนับสนุนเงินให้ ทราบ เพื่อให้เกิดความมั่นใจ

5. ในการขยายธุรกิจมีความเป็นไปได้ ความคิดรวบยอด องค์ประกอบที่มีความสัมพันธ์กับความมั่นคงของอาชีพ จะต้องมีความตรงกันกับปัจจัย ที่ส่งผลต่อศักยภาพในอาชีพ หากมีองค์ประกอบที่ไม่ตรง จําเป็นที่จะต้องจัดการให้ตรงกันหรือสัมพันธ์ กันก็จะทําให้ศักยภาพของอาชีพสูงขึ้น ศักยภาพของอาชีพสามารถบอกเป็นตัวเลขและอธิบายสภาพที่ปรากฏได้จะทําให้เรา มองเห็นข้อบกพร่องและสามารถแก้ไขข้อบกพร่องพัฒนาอาชีพสู่ความมั่นคงได้ ความหมายของศักยภาพในอาชีพ ศักยภาพในอาชีพ หมายถึง ภาวะแฝงหรืออํานาจแฝงที่มีอยู่ในปัจจัยดําเนินการอาชีพ ได้แก่ ทุน บุคลากร วัสดุอุปกรณ์ และระบบการจัดการนํามาจัดการให้ตรงกับองค์ประกอบความมั่นคง ในอาชีพ จะสามารถทําให้อาชีพมั่นคงและปรากฏให้ประจักษ์ได้ ลักษณะโครงสร้างของศักยภาพในอาชีพ โครงสร้างของศักยภาพในอาชีพ เป็นความสัมพันธ์ระหว่างการจัดปัจจัยดําเนินการของ อาชีพกับองค์ประกอบของการพัฒนาอาชีพให้มั่นคง มีลักษณะโครงสร้างของความสัมพันธ์ ดังนี้

จากแผนภูมิแสดงโครงสร ้างศักยภาพการขยายอาชีพสู่ ความมั่นคง มีรายละเอียด ดังนี้

1. ปั จจัยนําเข้ าเพื่อการขยายอาชีพในแต่ ละปัจจัย จะมีตัวแปรร วม ดังนี้

1.1 ทุน

(1) เงินทุน

(2) ที่ดิน/อาคารสถานที่

(3) ทุนทางปั ญญา

- การสร้ างความสัมพันธ กับลูกค้ า

- องค์ ความรู้ ที่สร้ างขึ้น

- ภาพลักษณ ของผลผลิตและสถานประกอบการที่จะสร้ างความพอใจกับลูกค้า

1.2 บุคลากร

(1) หุ่นส่วน

(2) แรงงาน

1.3 วัสดุอุปกรณ์

(1) วัตถุดิบ

(2) อุปกรณ์ เครื่องมือ

1.4 การจัดการ

(1) การจัดการการผลิต

(2) การจัดการการตลาด

2. การจัดองค์ ประกอบพัฒนาอาชีพ มีปั จจัยและตัวแปร ดังนี้

1.1 องค์ ประกอบด านการจัดการลดความเสี่ยงผลผลิต

(1) ความหลากหลายทางชีวภาพ

(2) การเพิ่มผลผลิต

(3) การจัดการหมุนเวียนเปลี่ยนรูป

(4) การจัดการรายได้ ให้ เวียนกลับมาสู่ การขยายอาชีพ

1.2 ข้ อตกลง/มาตรฐานพัฒนาอาชีพ

(1) คุณภาพผลผลิต

(2) การลดต้นทุน

(3) การส่ งมอบ

(4) ความปลอดภัย

3. ศักยภาพการขยายอาชีพ เป็นตัวเลขบ่งชี้ความตรงกันหรือความสัมพันธ์ระหว่าง ป้จจัยนําเข้า กับ การจัดองค์ประกอบพัฒนาอาชีพ ดังนี้

3.1 ประสิทธิภาพรวมของการดําเนินการขยายอาชีพ ซึ่งเป็นตัวเลขผันแปร ระหว่าง -1 ถึง 1 โดยมีเกณฑ์การประเมินดังนี้

ต่ํากว่า 0.5 = การขยายอาชีพ มีศักยภาพต่ําต้องแก้ไข

สูงกว่า 0.5 – 0.75 = การขยายอาชีพมีศักยภาพ

สูงกว่า 0.75 = การขยายอาชีพมีศักยภาพสูง

3.2 ประสิทธิภาพแต่ละปัจจัย ต้องมีค่า 0.5 ขึ้นไปถึงจะยอมรับได้ แต่ถ้าหากต่ํากว่า ก็ควรดําเนินการแก้ไขพัฒนา

การวิเคราะห์ศักยภาพในธุรกิจ ด้านการวิเคราะห์ความตรงกันหรือความสัมพันธ์กันระหว่าง ปัจจัยนําเข้าดําเนินการขยายอาชีพกับองค์ประกอบการพัฒนาอาชีพของผู้เชี่ยวชาญและผู้เกี่ยวข้องกับการ ประกอบการขยายอาชีพ จํานวน 3 – 5 คน ดําเนินการวิเคราะห์แล้วนํามาประมวลผล สรุปผล ดังนี้

1. จัดทําตารางวิเคราะห์ ดังตัวอย่างนี้

2. ดําเนินการวิเคราะห์เพื่อสรุปศักยภาพการขยายอาชีพด้วยการใช้ผู้เชี่ยวชาญ จํานวน 3 – 5 คน ตรวจสอบพิจารณาความตรงกันระหว่างองค์ประกอบพัฒนาอาชีพในแต่ละข้อกับปัจจัยนําเข้า ขยายอาชีพ โดยมีเกณฑ์พิจารณาดังนี้

ให้คะแนน 1 หมายถึง มีความตรงกัน สัมพันธ์กัน

ให้คะแนน 0 หมายถึง เฉย ๆ ไม่มีความเห็น

ให้คะแนน – 1 หมายถึง ไม่ตรงกัน

3. ดําเนินการประมวลผล เพื่อสรุปผลและอภิปรายผลศักยภาพการขยายอาชีพด้วยการ นําผลการวิเคราะห์ของทุกคนมาคิดหาค่าเฉลี่ย ดังตัวอย่าง

ผลการวิเคราะห์สามารถอธิบายได้ว่า

(1) ภาพรวมของศักยภาพ มีคะแนน 0.365 อาจบอกได้ว่า การขยายอาชีพมีศักยภาพไม่ ถึงเกณฑ์

(2) เมื่อพิจารณาด้านปัจจัยนําเขัา พบว่า ปัจจัยด้านบุคลากรและวัสดุอุปกรณ์มีศักยภาพ ไม่ถึงเกณฑ์

(3) เมื่อพิจารณาด้านองค์ประกอบพัฒนาอาชีพ พบว่า องค์ประกอบด้านการจัดการ รายได้ การลดต้นทุนและการส่ง มอบผลผลิตมีศักยภาพไม่ถึงเกณฑ์

(4) ผลการวิเคราะห์อาจสรุปได้ว่า การขยายอาชีพของผู้ประกอบการรายนี้ มีศักยภาพ ต่ํากว่าเกณฑ์ที่กํา หนดจําเป็นต้องทบทวนพัฒนาใหม่

การระบุปัจจัยและองค์ประกอบที่มีและไม่มีศักยภาพ

การระบุปัจจัยและองค์ประกอบที่มีและไม่มีศักยภาพได้จากการนําผลการวิเคราะห์และ ประเมินศักยภาพในธุรกิจมาพิจารณาอภิปรายเหตุและผลที่นําไปสู่การพัฒนา ดังขั้นตอนต่อไปนี้

1. ตรวจสอบผลการวิเคราะห์องค์ประกอบที่มีคะแนนต่ํากว่าเกณฑ์ที่มีองค์ประกอบ อะไรบ้าง

2. พิจารณาองค์ประกอบที่พบว่าต่ํากว่าเกณฑ์แล้วนํามาพิจารณาสภาพภายในว่า ความ ตรงกับกับปัจจัยนําเข้าขยายอาชีพมีสภาพเป็นอย่างไรแล้วคิดทบทวนหาเหตุ หาผล ว่ามาจากอะไร

ตัวอย่างการพิจารณา

จากตัวอย่าง เราพบว่า องค์ประกอบของการพัฒนาอาชีพในรายการที่ 4 เรื่อง การจัดการ รายได้ มีคะแนนศักยภาพ 0.40 ต่ํากว่าเกณฑ์ที่ยอมรับได้ จึงจําเป็นที่เราต้องพัฒนา ดังนั้น จึงหันมาพิจารณา ด้านปัจจัยนําเขัาซึ่งเป็นตัวที่มีภาวะแฝง สามารถทําให้อาชีพพัฒนาและปรากฏให้ประจักษ์ได้ ดังนี้

1. ด้านทุนดําเนินการ ที่จะใช้ขับเคลื่อนการจัดการรายได้ ขาดความชัดเจน

2. บุคลากรดําเนินการ ผู้เชี่ยวชาญมองเห็นว่า ไม่ชัดเจน

3. วัสดุอุปกรณ์ ผู้เชี่ยวชาญมองเห็นว่า ไม่ชัดเจน ทั้ง 3 ปัจจัยส่งผลต่อศักยภาพการจัดการรายได้ จึงจําเป็นต้องมีการทบทวนกําหนด แนวทางพัฒนา