หลักสูตรรายวิชาเลือกเสรี
รายวิชา อุทยานแห่งชาติแม่ยม จำนวน 3 หน่วยกิต (120 ชั่วโมง)
สาระการเรียนรู้ ความรู้พื้นฐาน วิทยาศาสตร์
ระดับ มัธยมศึกษาตอนปลาย
ความเป็นมา
นโยบายจุดเน้นการดำเนินงานสำนักงาน กศน.ปีงบประมาณ 2561 ได้กำหนดภารกิจด้านการพัฒนาหลักสูตร กระบวนการเรียนการสอน และการวัดผลประเมินผลจุดเน้นการดำเนินการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่ตอบสนองกับการเปลี่ยนแปลงและความต้องการของประชาชนชุมชนและสังคม ในรูปแบบที่หลากหลาย การส่งเสริมให้ประชาชนรู้จักใช้ประโยชน์ของทรัพยากรที่มีอยู่ในชุมชนอย่างประหยัดและมีการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มีความตระหนักถึงผลกระทบต่อภัยธรรมชาติที่เกิดขึ้นในชุมชนและพื้นที่ใกล้เคียง การรู้จักใช้ประโยชน์และความตระหนักถึงผลกระทบต่อทรัพยากรธรรมชาติเป็นสิ่งที่จำเป็นในการดำรงชีวิตประจำวันของประชาชนชุมชนและสังคมจากการสังเกตปัญหาน้ำท่วมตั้งแต่ปีพ.ศ. 2538 จนถึงปัจจุบัน ประชาชนในพื้นที่อำเภอสอง พื้นที่จังหวัดแพร่และจังหวัดใกล้เคียง ได้ประสบปัญหา น้ำท่วมที่อยู่อาศัยและที่ทำมาหากินในการเกษตร ซึ่งประชาชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพการเกษตรและมีบ้านเรือนติดกับแม่น้ำยมทำให้ได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมที่ทำมาหากิน การเกษตรและบ้านเรือนทำให้ไร่ นา สวน และบ้านเรือนเสียหาย เนื่องจากประชาชนบางส่วนประกอบอาชีพเกษตรเป็นอาชีพหลักมีการบุกรุกพื้นที่ป่าเพื่อที่ทำกิน มีการตัดไม้ทำลายป่า การเผาป่า ส่งผลให้สภาพอากาศเป็นพิษ การล่าสัตว์การหาของป่าเพื่อประกอบอาหารและนำไปทำการค้าขาย การเสื่อมโทรมของดิน ทำให้น้ำท่วมส่งผลกระทบต่อการดำรงชีวิตของประชาชนในชุมชนและพื้นที่ใกล้เคียง ในบริเวณอุทยานแห่งชาติแม่ยมหรือแก่งเสือเต้น มีป่าไม้สมบูรณ์มากแห่งหนึ่ง โดยเฉพาะเป็นพื้นที่ที่มีไม้สักซึ่งเป็นไม้ที่มีค่ามากอยู่เป็นจำนวนมาก เป็นพื้นที่ต้นน้ำลำธารของลุ่มน้ำที่สำคัญของประเทศไทย นอกจากนี้ยังเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่านานาชนิด จึงเป็นพื้นที่หนึ่งที่กำหนดให้มีการพัฒนาการจัดการให้เกิดประโยชน์ในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติราษฎรในหมู่บ้านโดยรอบที่มีอาณาเขตในอุทยานแห่งชาติแม่ยมหรือต่อเนื่องกับอุทยานแห่งชาติแม่ยม มีอาชีพทางการเกษตรเป็นหลัก ได้ปลูกข้าวโพด การเลี้ยงสัตว์ ซึ่งการประกอบอาชีพทางการเกษตรนั้นก็เป็นการกระทำโดยพึ่งพาธรรมชาติ ไม่มีการใช้เทคโนโลยีทางการเกษตรที่เหมาะสม ทำให้ได้ผลผลิตต่อพื้นที่ต่ำ ทำให้ไม่เพียงพอต่อการดำรงชีพของครัวเรือนได้ จึงเพิ่มรายได้ทางการเกษตรโดยการขยายพื้นที่ การล่าสัตว์ การต้มสุรา และการรับจ้างทำไม้สักขายให้นายทุน โดยเฉพาะการลักลอบทำไม้สักที่มีมูลค่าสูง ซึ่งเป็นความต้องการของประชาชนทุกระดับ มีรูปแบบทั้งการแปรรูปไม้ปอน (ไม้เบิบ) แบกโดยใช้แรงงานคน การตัดไม้สักท่อนตีแพล่องไม้น้ำยม การใช้รถยนต์ขนไม้สักท่อนไม้แปรรูป การใช้กองทัพมด รถมอเตอร์ไซด์ขนไม้สักท่อนไม้แปรรูป
ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอสอง จึงได้จัดทำหลักสูตรวิชาเลือกเสรี หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 รายวิชาอุทยานแห่งชาติแม่ยม ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ขึ้นเพื่อตอบสนองการเรียนรู้ของกลุ่มเป้าหมายและส่งเสริมการเรียนรู้ให้แก่ประชาชนได้ใช้ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่มีอยู่ให้เกิดประโยชน์คุ้มค่าและเป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติให้มีความอุดมสมบูรณ์และยั่งยืน
ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง
1. บอกข้อมูลทั่วไปของอุทยานแห่งชาติแม่ยมได้
2. บอกสภาพธรณีวิทยา ลักษณะดินแหล่งน้ำพันธุ์พืชและสัตว์ป่าได้
3. อธิบายสภาพป่าไม้ในอุทยานแห่งชาติแม่ยม ผลกระทบของการทำลายป่าไม้ การอนุรักษ์ป่าไม้และการดูแลพันธุ์พืชได้
4. บอกทรัพยากรธรรมชาติสัตว์ป่าในอุทยานแห่งชาติแม่ยมบทลงโทษของการทำลายสัตว์ป่าปัญหาทรัพยากรสัตว์ป่าการอนุรักษ์ดูแลรักษาสัตว์ป่าประเภทของสัตว์ป่าสถานการณ์สัตว์ป่าในปัจจุบัน แมลง หิ่งห้อยและประโยชน์ของสัตว์ป่าได้
5. อธิบายวัฏจักรหินและบอกชนิดและประโยชน์ของหินได้
6. บอกการเกิดของดินกระบวนการสร้างตัวของดิน ประเภทของดินและการป้องกันทำลายดินได้
7. อธิบายส่วนประกอบของดินได้
8. อธิบายทรัพยากร ธรรมชาติน้ำในอุทยานแห่งชาติแม่ยม การเกิดน้ำแหล่งน้ำและคุณลักษณะของน้ำได้
9. อธิบายส่วนประกอบของน้ำได้
10. บอกการเกิดของสายธาร การเกิดฝน ปัญหาของทรัพยากรน้ำผลกระทบของน้ำเสียต่อสิ่งแวดล้อม โทษของน้ำ โรคที่เกิดจากน้ำ การป้องกันและควบคุมโรคที่เกิดจากน้ำเป็นสื่อและการอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำได้
ขอบข่ายเนื้อหา
บทที่ 1 การจัดตั้งอุทยานแห่งชาติแม่ยม จำนวน........6........ชั่วโมง
บทที่ 2 ทรัพยากรธรรมชาติในอุทยานแห่งชาติแม่ยม จำนวน........5.........ชั่วโมง
บทที่ 3 ทรัพยากรธรรมชาติป่าไม้ จำนวน......29.........ชั่วโมง
บทที่ 4 ทรัพยากร ธรรมชาติสัตว์ป่า จำนวน.......11........ชั่วโมง
บทที่ 5 ทรัพยากร ธรรมชาติหิน จำนวน.......12........ชั่วโมง
บทที่ 6 ทรัพยากร ธรรมชาติดิน จำนวน........6.........ชั่วโมง
บทที่ 7 ปัญหาเกี่ยวกับทรัพยากรธรรมชาติดิน จำนวน........7.........ชั่วโมง
บทที่ 8 ทรัพยากร ธรรมชาติน้ำ จำนวน.......10........ชั่วโมง
บทที่ 9 ทรัพยากร ทางวัฒนธรรมการท่องเที่ยวและประวัติศาสตร์ จำนวน.......17........ชั่วโมง
บทที่ 10 สภาพแวดล้อมและลักษณะทางสังคมเศรษฐกิจของท้องถิ่น จำนวน.......17........ชั่วโมง
ผู้ให้ข้อมูลเนื้อหา
ผู้สร้างบทเรียน : นางมาลัย ขอนดอก ครูชำนาญการพิเศษ
ผู้พัฒนาบทเรียนออนไลน์
1. นางเกตุวรินทร์ บุรี ครู อาสาสมัครฯ
2. นางสาวเปมิกา ขวัญยืน ครู กศน.ตำบล
3. นางสาวเกศิณี วันมหาใจ บรรณารักษ์
ผู้อำนวยการพัฒนา : นางมาลัย ขอนดอก ครูชำนาญการพิเศษ
