ที่ตั้งและอาณาเขต ทวีปเอเชียเป็นทวีปที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก มีพื้นที่ประมาณ 44,648,953ล้านตารางกิโลเมตร
ทิศเหนือ จรดมหาสมุทรอาร์กติก มีแหลมเชลยูสกินของสหพันธรัฐรัสเซียเป็นแผ่นดินอยู่เหนือสุดที่ละติจูด 77 องศาเหนือ
ทิศใต้ จรดมหาสมุทรอินเดีย มีเกาะโรติ (Roti) ของติมอร์-เลสเต เป็นดินแดนอยู่ใต้ที่สุดที่ละติจูด 11องศาใต้
ทิศตะวันออก จรดมหาสมุทรแปซิฟิก มีแหลมเดชเนฟของสหพันธรัฐรัสเซียเป็นแผ่นดินอยู่ตะวันออกที่สุด ที่ลองจิจูด 170 องศาตะวันตก
ทิศตะวันตก จรดทะเลเมดิเตอร์เรเนียนและทะเลดำ มีทิวเขาอูราลกั้นดินแดนกับทวีปยุโรป และมีทะเลแดงกับคาบสมุทรไซไน (Sinai) กั้นดินแดนกับทวีปแอฟริกา มีแหลมบาบาของตุรกีเป็นแผ่นดินอยู่ตะวันตกสุด ที่ลองจิจูด 26 องศาตะวันออก
ลักษณะภูมิประเทศ ทวีปเอเชียมีลักษณะภูมิประเทศแตกต่างกันหลายชนิดในส่วนที่เป็นภาคพื้นทวีป แบ่งออกเป็นเขตต่าง ๆ ได้ 5 เขต คือ
1) เขตที่ราบต่ำตอนเหนือ เขตที่ราบต่ำตอนเหนือ ได้แก่ ดินแดนที่อยู่ทางตอนเหนือของทวีปเอเชียในเขตไซบีเรีย
2) เขตที่ราบลุ่มแม่น้ำ เขตที่ราบลุ่มแม่น้ำ ได้แก่ ดินแดนแถบลุ่มแม่น้ำต่าง ๆ ซึ่งมีลักษณะภูมิประเทศเป็นที่ราบและมักมีดินอุดมสมบูรณ์เหมาะแก่การเพาะปลูก
3) เขตเทือกเขาสูง เป็นเขตเทือกเขาหินใหม่ตอนกลาง ประกอบไปด้วยที่ราบสูงและเทือกเขามากมาย เทือกเขาสูงเหล่านี้ส่วนใหญ่เป็นเทือกเขาที่แยกตัวไปจากจุดรวม ที่เรียกว่า ปามีร์นอต หรือภาษาพื้นเมืองเรียกว่า “ปามีร์ดุนยา” แปลว่า หลังคาโลกจากปามีร์นอต
4) เขตที่ราบสูงตอนกลางทวีป เขตที่ราบสูงตอนกลางเป็นที่ราบสูงอยู่ระหว่างเทือกเขาหินใหม่ที่สำคัญ ๆ ได้แก่ ที่ราบสูงทิเบตซึ่งเป็นที่ราบสูงขนาดใหญ่และสูงที่สุดในโลก ที่ราบสูงยูนนาน ทางใต้ของประเทศจีนและที่ราบสูงที่มีลักษณะเหมือนแอ่งชื่อ “ตากลามากัน”
5) เขตที่ราบสูงตอนใต้และตะวันตกเฉียงใต้ เขตที่ราบสูงตอนใต้และตะวันตกเฉียงใต้ ได้แก่ ที่ราบสูงขนาดใหญ่ทางตอนใต้ของทวีปเอเชีย
1) ภูมิอากาศแบบป่าดิบชื้น เขตภูมิอากาศแบบป่าดิบชื้น ได้แก่ ภาคใต้ของประเทศไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย และฟิลิปปินส์
2) ภูมิอากาศแบบมรสุมเขตร้อนหรือร้อนชื้นแถบมรสุม มีฤดูแล้งและฤดูฝนสลับกันประมาณปีละเดือน ได้แก่ บริเวณคาบสมุทรอินเดีย และคาบสมุทรอินโดจีน
3) ภูมิอากาศแบบทุ่งหญ้าเมืองร้อน มีลักษณะอากาศคล้ายเขตมรสุม มีฤดูแล้งกับฤดูฝนได้แก่ บริเวณตอนกลางของอินเดีย สาธารณรัฐแห่งสหภาพพม่าและคาบสมุทรอินโดจีน
4) ภูมิอากาศแบบมรสุมเขตอบอุ่น อยู่ในเขตอบอุ่นแต่ได้รับอิทธิพลของลมมรสุมมีฝนตกในฤดูร้อน ฤดูหนาวค่อนข้างหนาว ได้แก่ บริเวณภาคตะวันตกของจีน ภาคใต้ของญี่ปุ่น คาบสมุทรเกาหลีฮ่องกง ตอนเหนือของอินเดียในสาธารณรัฐประชาชนลาวและตอนเหนือของเวียดนาม
เอเชียเหนือ หมายถึง รัสเซีย เรียกอีกอย่างว่าไซบีเรีย บางครั้งรวมถึงประเทศทางตอนเหนือของเอเชียด้วย เช่น คาซัคสถาน
เอเชียกลาง ประเทศในเอเชียกลาง ได้แก่สาธารณรัฐในเอเชียกลาง 5 ประเทศ คือ คาซัคสถาน อุซเบกิสถาน ทาจิกิสถาน เติร์กเมนิสถานและคีร์กีซสถาน
เอเชียตะวันออก ประเทศในเอเชียตะวันออก ได้แก่
- เกาะไต้หวันและญี่ปุ่นในมหาสมุทรแปซิฟิก
- เกาหลีเหนือและเกาหลีใต้บนคาบสมุทรเกาหลี
- สาธารณรัฐประชาชนจีนและมองโกเลีย
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ดินแดนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ คือ ประเทศบนคาบสมุทรมลายูคาบสมุทรอินโดจีน เกาะต่าง ๆ ในมหาสมุทรอินเดียและมหาสมุทรแปซิฟิก เ
ตะวันออก (ติมอร์ - เลสเต) ประเทศอินโดนีเซียแยกได้เป็น 2 ส่วน โดยมีทะเลจีนใต้คั่นกลาง ทั้งสองส่วนมีทั้งพื้นที่ที่เป็นแผ่นดินใหญ่และเกาะ
เอเชียใต้ เอเชียใต้อาจเรียกอีกอย่างว่าอนุทวีปอินเดีย ประกอบด้วย
- บนเทือกเขาหิมาลัย ได้แก่ อินเดีย ปากีสถาน เนปาล ภูฏานและบังกลาเทศ
- ในมหาสมุทรอินเดีย ได้แก่ ศรีลังกาและมัลดีฟส์
เอเชียตะวันตกเฉียงใต้ (หรือเอเชียตะวันตก) ประเทศตะวันตกโดยเฉพาะในสหรัฐอเมริกามักเรียกภูมิภาคนี้ว่าตะวันออกกลางบางครั้ง “ตะวันออกกลาง”