Method Validation ทำเมื่อใด
การตรวจสอบความใช้ได้ของวิธี(Method Validation) คือการยืนยันโดยการตรวจสอบและจัดทำข้อกำหนดเพื่อเป็นหลักฐานที่เป็นรูปธรรม เพื่อการนำไปใช้ตามจุดมุ่งหมายเฉพาะและสามารถบรรลุผลได้ครบถ้วนตามวิธีการ
Validation ประกอบด้วยกระบวนการตรวจสอบเพื่อดูว่า
1) วิธีทดสอบที่ใช้ให้ ผลตอบสนองต่อสารที่่ต้องการทดสอบอย่างไร
2) วิธ๊ทดสอบที่ใช้ สามารถให้ระดับผลการทดสอบของค่า trueness, detection limits และ uncertainty ตามที่ต้องการ
3) ความสัมพันธ์ของปริมาณสารกับการตอบสนองของเครื่องมือเป็นแบบเชิงเส้น
การตรวจสอบความใช้ได้ ของวิธีทดสอบจะบอกใหทราบว่าวิธีทดสอบจะตอบสนองต่อตัวอย่าง อย่างไรภายใต้สภาวะการทดลองและเครื่องมือที่มีอยู่
วิธีทดสอบที่เลือกใช้นั้นไม่จำเป็นต้องเป็นวิธีที่ให้ผลการทดสอบที่ดีที่สุดแต่จะต้องให้ผลการทดสอบที่ตรงตามวัตถุประสงค์การใช้งานของผู้รับบริการ หากเลือกวิธีทดสอบได้แล้ว จะทำการทวนสอบก่อนการใช้งานจริง
การทวนสอบ(Verification) เป็นการทดสอบความใช้ได้ของวิธี เพื่อยืนยันความเป็นไปตามขอกำหนดที่ระบุไว้ในวิธีทดสอบ
หลัก 6 ประการของการวิเคราะห์ที่ถูกต้อง (Six Principles of Valid Analytical Mesument:VAM)
1) ทำตามความต้องการของผู้รับบริการ
2) ใช้วิธีทดสอบที่ได้ร้บการตรวจสอบความใช้ได้ และใช้เครื่องมือที่ผ่านการ ่ calibrated แล้ว
3) ผู้ วิเคราะห์ มีความสามารถเพียงพอ
4) มีการเข้าร่วมการประเมินความสามารถเชิงเทคนิ ค
5) มีระบบประกันคุณภาพและการควบคุมคุณภาพที่ดี
6) ผลการวัดสามารถเปรียบเทียบได้กับผลจากห้องแลปอื่นๆ
ต้องทำการ validate เมื่อใด
1) วิธีการทดสอบที่ไม่ใช่วิธีมาตรฐาน (Non-standard methods) เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงบางอย่างกับวิธีการทดสอบที่ไม่ใช่วิธีมาตรฐานที่ได้รับการ validated แล้วต้องทำการบันทึกเป็นหลักฐาน ต้องทำการ validate ใหม่ตามความเหมาะสม หากพบว่าการเปลี่ยนแปลงนั้นส่งผลกระทบต่อผลการทดลอง โดยเริ่มจาก
- ทำการทวนสอบประสิทธิภาพของวิธี (performance verification)
- ถ้าผลการทำ performance verification ไม่น่าพอใจอาจจำเป็นต้องทำการตรวจสอบความใช้ได้ ของวิธีอีกคร้ัง (re-validation)
2) วิธีการทดสอบที่ห้องปฏิบัติการพัฒนาขึ้นเอง (Laboratorydesigned & develop methods)
3) วิธีมาตรฐาน แต่ใช้วิธีนอกขอบข่ายที่กำหนด (Standard methods used outside of their intended scope) เช่น การวิเคราะห์สารอื่นที่นำวิธีไปใช้
4) วิธีมาตรฐาน แต่มีการขยายหรือดัดแปลงวิธีมาตรฐาน (Amplifications and modifications of standard methods) เช่น วิเคราะห์สารตัวใหม่ วิเคราะห์สารในตัวกลางใหม่ วิเคราะห์สารที่ระดับความเข้มข้นต่ำมาก ๆ ใช้สารตัวอย่างปริมาณน้อยมาก
ถ้าแบบนี้ ต้องทำ method validation ใหม่หรือไม่
- เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงสภาวะของวิธี ต้องทำการ re-validate ส่วนที่ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลง
- การเปลี่ยนแปลงเครื่องมือพื้นฐาน ไม่จำเป็นต้องทำการ validate ใหม่
- หลังการเปลี่ยนเครื่องมือหลัก ต้องทำ system suitability checks ซึ่งผลที่ได้จะบ่งบอกว่าต้องทำการ re-validation หรือไม่
Activity1
แลป A ได้ รับการร้องขอให้พัฒนาวิธีวิเคราะห์เชิงปริมาณ ยาฆ่าแมลงที่ตกคางในดินด้วยเทคนิค GC-MS
หมายเหตุไม่มีวิธีมาตรฐานที่เหมาะสม
แลป A ต้องทำการ validate วิธีทดสอบหรือไม่ เพราะอะไร ?
แลป B ได้ รับตัวอย่างมะเขือเทศเพื่อวิเคราะห์ยาฆ่าแมลงที่ตกค้าง แต่แลป ตัดสินใจจะใช้ วิธีวิเคราะห์เดียวกับวิธีที่ใช้กับตัวอย่างแตงกวา
แลป B ต้องทำการ validate วิธีทดสอบหรือไม่ เพราะอะไร ?
แลป C ใช้ AOAC method ในการวิเคราะห์หาปริมาณโปรตีนในโยเกิร์ต
หมายเหต หมายเหตุวิธีวิเคราะห์ดังกล่าวอยู่ในระหว่างการทดลองสอบค่าร่วมกัน (collaborative trial)
แลป C ต้องทำการ validate วิธ๊ทดสอบหรือไม่ เพราะอะไร ?
แลป D ได้มีการดัดแปลงวิธีวิเคราะห์หาปริมาณสาร organochlorine ที่ตกคางในเนื้อสัตว์ เพื่อให้เหมาะสมกับเครื่องมือที่มีอยู่ ซ่ึงวิธีดังกล่าวได้ รับการพฒนาโดยสถาบันมาตรวิทยาแห่งชาติ
แลป D ต้องทำการ validate วิธีทดสอบหรือไม่ เพราะอะไร ?
ส่ง คำตอบ แลป A B C D ที่นี่