мова ў грамадстве

1. Прачытайце выказванні пра мову на рускай мове, перакладзіце на беларускую. Пра якія функцыі мовы ідзе размова? Якая роля роднай мовы?

I. Природа страны и история народа, отражаясь в душе человека, выражались в слове. Человек исчезал, но слово, им созданное, оставалось бессмертной и неисчерпаемой сокровищницей народного языка, каждая его форма есть результат мысли и чувства человека, через которые отразились в слове природа страны и история народа (К. Ушинский).

II. Наш язык - это важнейшая часть нашего общего поведения вжизни. И по тому, как человек говорит, мы сразу и легко можем судить о том, с кем имеем дело: мы можем определить степень интеллигентности человека, степень его психологической уравновешенности...

Учиться хорошей, спокойной, интеллигентной речи надо долго и внимательно - прислушиваясь, запоминая, замечая и изучая. Но хоть и трудно- это надо. Наша речь - важнейшая часть не только нашего поведения, но и нашей личности, нашей души, ума (Д. Лихачев).

2. Перакладзіце тэкст на беларускую мову. Аб якой функцыі мовы вы даведаліся?

Со школьной скамьи каждому известно выражение: «Труд создал человека». Этот классический философский афоризм с необходимостью предполагает, что труд создал и язык. Ведь именно в процессе общественной трудовой деятельности у человека возникла потребностьсказать что-то другим членам сообщества, потребность питать отдельного человека...

Вспомните, как часто преподаватель задает вопрос аудитории, учащиеся поднимают руки, преподаватель говорит: «Ну, пожалуйста!»,смотря на одного из учащихся, а встает не только тот, к кому обращается преподаватель, но и его сосед. Тогда преподаватель уточняет по имени, кого он желает выслушать. Следовательно, чтобы уточнить подзыв(обращение) взглядом, необходимо, чтобы особь (индивид) находилась на определенном расстоянии и чтобы рядом не было соседа...

Не намного более точным является и указующий жест рукой,пальцем, так как и он зависит от тех же условий, что и взгляд. Несколько возрастает лишь дистанция между зовущим и тем, кого зовут. Не на длину ли протянутой руки?

Однако в процессе усложнения форм трудовой деятельности жестов оказалось недостаточно. Переход на звуковой язык принес новую,удивительную возможность создания личного имени. Ведь теперь можно было позвать человека, находясь на расстоянии и не видя его, что жизненно необходимо на новом этапе развития человеческого общества. Можно и говорить о «соплеменниках» отвлеченно, не указывая на каждого пальцем. Может быть, с того времени и ведет свое начало запрет указывать пальцем на человека? (В. Ивашко).

3.  Паразважайце. Запішыце словы, якія найчасцей ужываюцца ў сферы  прафесійнай дзейнасці педагога.

   ПЕРЫЯД уваходу маладога педагога ў прафесію адрозніваецца напружанасцю, важнасцю для яго асабістага і прафесійнага развіцця. Ад таго, як ён пройдзе, залежыць, ці адбудзецца новаспечаны настаўнік як прафесіянал, ці застанецца ён у сферы  адукацыі або знойдзе сябе ў іншай дзейнасці.

  АСАБЛІВАСЦЮ работы пачынаючых педагогаў з’яўляецца тое, што яны з першага дня маюць тыя ж самыя абавязкі і нясуць тую ж адказнасць, што і настаўнікі са шматгадовым стажам, а бацькі, адміністрацыя і калегі чакаюць ад іх такога ж бездакорнага прафесіяналізму.

У НАРОДЗЕ заўсёды паважалі продкаў, ведалі свой радавод, традыцыі сям’і. Нездарма гаварылі: “Паважай старэйшых, бо сам стары будзеш”, “Хто бацьку шануе, той і дзецям добрую долю гатуе”. Без ведання гісторыі свайго роду, суадносін яе з гісторыяй месца, дзе жыве, дзіцяці цяжка адчуць, зразумець сэнс паняцця “Радзіма”.

     НАСТАЎНІК не толькі прафесія, гэта высокая місія, прызначэнне якой у стварэнні   асобы,  зацвярджэнні чалавечага ў чалавеку. Дзякуючы майстэрству настаўніка, кожнае наведванне ўстановы  адукацыі ператвараецца для дзіцяці ў дзень радасці і шчасця.    

   ВЕЛЬМІ ВАЖНА навучыць сённяшніх дзяцей з павагай ставіцца да беларускай мовы, а таксама бегла на ёй размаўляць. Яны мала чуюць родную мову ў шырокім ужытку, а таму маюць бедны слоўнікавы запас, іх маўленне знаходзіцца пад уплывам рускай мовы.

4. Раскажыце пра  спецыфіку работы настаўніка, выкарыстоўваючы наступныя словы і словазлучэнні. Можна дапоўніць ад сябе.

Любоў да дзяцей, тактычны, цярплівы, кіраўнікі, камунікабельнасць,  добра пастаўленая маўленне, аўтарытэт, жалезныя нервы, моцная псіхіка, адказнасць.

5.  Адзначце плюсы і мінусы работы педагога. Размясціце па графах, дапоўніце.

ПЕРАВАГІ -   НЕДАХОПЫ

пастаянная работа з людзьмі, доўгі адпачынак, магчымасць навучыць дзіця  чамусьці карыснаму, пастаянны стрэс (незадаволеныя бацькі, чарговая камісія  слёзы дзяцей)не заўсёды атрымліваецца знайсці падыход да дзяцей і іх бацькоў ,рэалізацыя сваіх творчых здольнасцей, цікавая прафесія. выхавальнік няс рабочы дзень пачынаецца рана, (а сёмай гадзіне)е адказнасць за жыццё дзяцей

6. Перакладзіце тэкст на беларускую мову

Безусловно,  учитель должен любить детей, быть тактичным и терпеливым. Кроме этого, руководители современных учреждений образования в список требований включают коммуникабельность и внятную, правильно поставленную речь. Далеко не каждый человек сможет найти правильный подход к детям, стать для них авторитетом. Чтобы научить детей основам наук, поставить сценку для утренника, уследить за маленькими проказниками — нужны железные нервы и крепкая психика.