دست یکی از مهم‌ترین اعضای بدن است که در صورت ایجاد مشکلی برای آن، قطعا نمی‌توانیم حتی راحت‌ترین کارها را بدون مشکل انجام دهیم و یا حتی ممکن است قادر به انجام هیچ کاری نباشیم. به همین دلیل سلامت این اندام از مهم‌ترین موضوعاتی است که باید به آن پرداخته شود. مشکلات استخوانی اندام دست، یکی از موضوعات مهم است که در اکثر موقع با فیزیوتراپی برطرف می‌شود. در این مطلب به صورت کامل این تمرین‌ها را خواهید آموخت.
دلایل نیاز به فیزیوتراپی اندام دست
برخی از بیماری‌ها و عارضه‌های موجود در اندام دست با فیزیوتراپی بهبود پیدا می‌کنند. به همین جهت نیز پزشکان توصیه می‌کنند در صورت بروز آسیب‌های زیر به عنوان درمان تمرینات فیزیوتراپی اندام دست را انجام دهید. برخی از این آسیب‌ها و بیماری‌ها به شرح زیر هستند:
شکستگی در بخش‌های مختلف دست (بازو، کف دست، انگشت‌ها، مچ دست، ساعد، آرنج، شانه)
در رفتگی در اندام دست
پارگی تاندون‌ها و رباط‌های دست یا آسیب دیدن آن‌ها
کیست مچ دست
سندروم تونل کارپال
رگ به رگ شدن اندام مختلف دست
سفتی یا اسپاسم‌های عضلانی اندام دست
بی حسی و گزگز شدن دست
تورم و التهاب در دست (خصوصا تاندون‌های دست)
قفل شدن یا چنگ شدن انگشت‌های دست
پیچ خوردن مچ دست
نداشتن انعطاف دست
بروز آسیب‌های ورزشی
ضعف دست
درد دست
آرتروز دست
اختلالات رینود
انگشت ماشه‌ای
انگشت چکشی
آماس مچ دست
پوکی استخوان
فلج موقتی دست
و غیره.
مزایای فیزیوتراپی دست
همانطور که توضیح دادیم، برای تمامی آسیب‌های پیش آمده در اندام دست، فیزیوتراپی می‌تواند یکی از بهترین راه‌های درمان باشد. در این بخش می‌خواهیم از مزایای فیزیوتراپی اندام دست برای شما بگوییم:
افزایش قدرت اندام دست
کاهش درد در دست
اصلاح وضعیت اندام مختلف دست
افزایش دامنه حرکتی دست
تسریع روند بهبود پس از جراحی
و غیره.
روش های فیزیوتراپی اندام دست
در ادامه می‌خواهیم انواع روش هایی که از طریق آن‌ها فیزیوتراپی اندام دست انجام می‌شود را به شما معرفی کنیم:
روش جریان الکتریکی فیزیوتراپی اندام دست
از این روش برای کاهش درد، کاهش تورم و ترمیم عصب اندام دست استفاده می‌شود. در واقع اولتراسوند با ایجاد موج‌های فرکانس بالا، التهاب و چسبندگی را رفع می‌کند و بافت‌های اندام دست را ترمیم می‌کند.
روش لیزر تراپی در فیزیوتراپی اندام دست
لیزر تراپی یکی دیگر از روش‌های انجام فیزیوتراپی اندام دست برای کاهش درد می‌باشد. با انجام فیزیوتراپی به این روش درد موجود در دست شما و التهاب آن بهبود پیدا می‌کند. همچنین این روش موجب ترمیم بافت‌های دست خواهد شد.
سرما درمانی و کاربرد آن در فیزیوتراپی دست
سرما درمانی موجب می‌شود فعالیت‌های موجود در آن بخش از اندام دست که دارای التهاب است کاهش یافته و با کم شدن جریان خون در این بخش، درد دست شما بهبود پیدا خواهد کرد. به بیان دیگر با سرد شدن عصب، انتقال درد به مغز به صورت کندی انجام خواهد شد. با فیزیوتراپی اندام دست می‌توانید درد و التهاب را در دست کاهش داده، علائم بیماری را کم کنید و قند خون را تنظیم کنید.
روش گرما درمانی برای انجام فیزیوتراپی اندام دست
در صورتی که درد بیمار بسیار زیاد باشد، از این روش برای فیزیوتراپی اندام دست استفاده می‌شود. گرما درمانی برای از بین بردن اسپاسم‌های عضلانی نیز می‌تواند موثر واقع شود. فیزیوتراپی اندام دست به روش گرما درمانی می‌تواند برای آرتروز دست، بورسیت، تاندونیت و سایر دردهای مفصل دست بسیار مفید باشد.
در این روش با افزایش دما در بافت‌های دست موجب می‌شوند تا سرعت جنبش مولکول‌ها زیاد شود و در واقع سرعت متابولیک سلولی را افزایش می‌دهد و به این روش موجب کاهش درد خواهد شد. از دیگر فواید گرما درمانی می‌توان به کاهش روند پیری بدن، کاهش التهاب مفاصل، تقویت سیستم ایمنی بدن و… اشاره کرد.
مگنت تراپی و فیزیوتراپی دست
یکی از روش‌های پرکاربرد در فیزیوتراپی اندام دست، روش مگنت تراپی و استفاده از دستگاه مگنت است. این درمان برای کاهش درد، کوتاه کردن دوره نقاهت و… استفاده می‌شود.
طب سوزنی (درای نیدلینگ) یکی از روش‌های فیزیوتراپی اندام دست
طب سوزنی نیز یکی دیگر از روش های فیزیوتراپی اندام دست می‌باشد که با وارد کردن سوزن‌های ریز داخل نقاط حساس موجب کاهش درد و التهاب در دست می‌شود.
فیزیوتراپی دست
تمرین‌های فیزیوتراپی دست
بعضی از متداول‌ترین تمرین‌های انجام شده فیزیوتراپی دست برای بیمارانی را که در حال بهبودی پس از آسیب یا جراحی این عضو بدن خود هستند، در ادامه معرفی کردیم.
اکستنشن و فلکشن مچ دست
زمان فیزیوتراپی دست برای انجام این تمرین مهارتی ملایم دست، با ساعد خود روی میز شروع کنید. اجازه دهید دستتان با کف دست از کنار میز آویزان شود.
سپس دست خود را به سمت بالا و پایین حرکت دهید تا مچ دست خم شود.
وقتی کارتان تمام شد، این کار را با کف دست رو به بالا تکرار کنید.
اکستنشن و خم شدن انگشت شست
برای یک تمرین ملایم دیگر با کف دست باز شروع کنید.
سپس با حرکت دادن انگشت شست خود روی انگشت کوچکتان، این تمرین فیزیوتراپی دست را ادامه دهید و عدد 4 انگلیسی را با دو انگشت خود بسازید.
بین این دو موقعیت به حرکت دادن انگشت شست خود به عقب و جلو ادامه دهید.
کشش داخلی بازو
دستان خود را بین پاهای خود قرار دهید و انگشتانتان را در هم ببندید.
سپس بازوی آسیب دیده خود را به سمت بالا بکشید. زمان انجام فیزیوتراپی دست و این حرکت، باید این کشش را تا انتهای بازوی داخلی خود احساس کنید.
این کشش را به مدت 20 ثانیه نگه دارید و رها کنید. سپس تمرین را با بازوی دیگر خود تکرار کنید.
کشش مچ دست
در حالی که انگشتانتان هنوز در هم قرار گرفته‌اند، به آرامی مچ دست آسیب دیده خود را به عقب خم کنید و کشش خوبی در آن‌جا داشته باشید.
این کشش را به مدت 20 ثانیه نگه دارید و رها کنید.
روی هم گذاشتن سکه‌ها
یک مشت سکه بردارید.
سعی کنید سکه‌ها را بر اساس اندازه روی هم قرار دهید. بزرگ‌ترین‌ها را در پایین بگذارید.
انجام فیزیوتراپی دست و این حرکت به تقویت مچ دست کمک می‌کند. سعی کنید برای یک دقیقه با هر مچ این حرکت را تکرار کنید.
نیشگون گرفتن گیره‌ها و دکمه‌های لباس با هر انگشت
برای افزایش ملایم قدرت انگشت، یک لباس بردارید و تمرین کنید که دکمه‌های آن را با انگشتان مختلف نیشگون بگیرید.
با انگشت شست و اشاره شروع کنید، سپس روی انگشت شست، وسط و انگشت حلقه به‌صورت نوبتی انجام دهید.
برای هر دست به مدت یک دقیقه تکرار کنید.
حرکت خم کردن مچ
در این تمرین فیزیوتراپی دست، به آرامی مچ دست خود را به سمت بالا و پایین خم کنید، در حالی‌که بازوی خود را روی میز نگه داشتید و دست از لبه میز آویزان است.
این حرکت انعطاف‌پذیری مچ دست را بهبود می‌بخشد که برای افزایش حرکت دست و دامنه حرکت مورد نیاز است. برای هر دست 10 مرتبه این حرکت فیزیوتراپی دست را تکرار کنید.
حرکت مچ دست به اطراف
کف دست آسیب دیده خود را به سمت پایین روی میز قرار دهید و از دست دیگرتان برای خم کردن مچ دستتان به سمت پهلو استفاده کنید.
این حرکت را به مدت یک دقیقه برای هر مچ تکرار کنید.
فیزیوتراپی انگشتان دست
تمرین‌های فیزیوتراپی انگشتان دست
زمان انجام تمرین‌های فیزیوتراپی انگشتان دست که در ادامه شرح می‌دهیم، نباید احساس درد شدید کنید. اگر این اتفاق رخ داد، حتماً با پزشک ارتوپد یا فیزیوتراپیست خود فوراً تماس بگیرید.
مشت کردن دست
مشت خود را به آهستگی جمع کنید، شستتان را روی انگشتانتان بپیچید.
این حالت را به مدت 30 تا 60 ثانیه نگه دارید. انگشتان خود را رها کرده و باز کنید.
این تمرین فیزیوتراپی انگشتان دست را حداقل چهار بار برای هر دو دست خود تکرار کنید.
کشش انگشتان دست
کف دست خود را روی میز یا سطح صاف دیگری قرار دهید.
به آرامی انگشتان خود را بدون فشار دادن به مفاصل و تا جایی که می‌توانید، صاف روی سطح قرار دهید.
این تمرین را به مدت 30 تا 60 ثانیه نگه دارید و سپس رها کنید.
این حرکت را حداقل چهار بار با هر دست خود تکرار کنید.
کشش پنجه
انجام این تمرین فیزیوتراپی انگشتان دست و کششی که به‌وجود می‌آورد، به بهبود دامنه حرکتی انگشتان شما کمک می‌کند.
دستتان را در مقابل خود دراز کنید، کف دست به سمت خودتان باشد.
نوک انگشتان خود را به پایین خم کرده تا پایه هر مفصل انگشت را لمس کنید. دست شما باید حالتی شبیه به یک پنجه را داشته باشد.
زمان انجام این تمرین فیزیوتراپی انگشتان دست، حالت مربوطه را به مدت 30 تا 60 ثانیه نگه دارید و رها کنید.
روزانه این حرکت را حداقل چهار بار برای هر دست خود تکرار کنید.
تقویت کننده مفاصل دست
این تمرین فیزیوتراپی انگشتان دست می‌تواند باز کردن دستگیره‌های در و نگه داشتن وسایل را بدون افتادن آن‌ها، آسان‌تر کند.
یک توپ نرم را در کف دست خود نگه دارید و تا جایی که می‌توانید آن را فشار دهید.
چند ثانیه نگه دارید و رها کنید.
این حرکت را 10 تا 15 مرتبه با هر دستتان تکرار کنید.
این تمرین را دو تا سه بار در هفته انجام دهید، اما در بین جلسات 48 ساعت به دستان خود استراحت دهید. اگر مفصل شست شما آسیب دیده است، این تمرین فیزیوتراپی انگشتان دست را انجام ندهید.
نیشگون گرفتن
یک توپ فومی نرم یا مقداری بتونه را بین نوک انگشتان و شست خود فشار دهید.
توپ را به مدت 30 تا 60 ثانیه نگه دارید.
این تمرین را 10 تا 15 بار روی هر دو دست خود تکرار کنید.
این تمرین را دو تا سه بار در هفته انجام دهید، اما در بین جلسات 48 ساعت به دستان خود استراحت دهید. اگر مفصل شست شما آسیب دیده است، این تمرین را انجام ندهید.
بلند کردن انگشتان
از این تمرین فیزیوتراپی انگشتان دست برای کمک به افزایش دامنه حرکتی و انعطاف پذیری انگشتان خود استفاده کنید.
دست خود را صاف کنید و کف دستتان را به سمت پایین روی میز یا سطح دیگری قرار دهید.
به آرامی تک‌تک انگشتان خود را از روی میز بلند کنید و سپس پایین بیاورید.
همچنین می‌توانید تمام انگشتان و شست خود را ناگهان بلند کنید و سپس پایین بیاورید.
این تمرین را روزانه هشت تا 12 بار برای هر دست خود تکرار کنید.