4.2 การสร้างคลาสย่อย (Subclass) และคลาสหลัก (Superclass) 

คลาสหลัก (Superclass): เป็นคลาสที่กำหนดคุณสมบัติและพฤติกรรมทั่วไปที่คลาสอื่น ๆ จะนำไปใช้ ตัวอย่างเช่น คลาส "Animal" ซึ่งมีคุณสมบัติทั่วไป เช่น name, age, และเมธอด move(), eat()

คลาสย่อย (Subclass): เป็นคลาสที่สืบทอดคุณสมบัติจากคลาสหลักและสามารถเพิ่มคุณสมบัติใหม่หรือลักษณะพิเศษของตัวเอง ตัวอย่างเช่น คลาส "Dog" และ "Cat" ที่สืบทอดจากคลาส "Animal" และสามารถเพิ่มเมธอดเฉพาะ เช่น bark() สำหรับ "Dog" หรือ meow() สำหรับ "Cat"

ความหมายของ คลาสหลัก และ คลาสย่อย:

1. คลาสหลัก (Superclass หรือ Parent Class): คลาสที่เป็นพื้นฐาน ซึ่งสามารถให้คุณสมบัติ (ตัวแปร) และพฤติกรรม (เมธอด) แก่คลาสที่สืบทอดไป

2. คลาสย่อย (Subclass หรือ Child Class): คลาสที่สืบทอดคุณสมบัติและพฤติกรรมจากคลาสหลัก โดยสามารถเพิ่มคุณสมบัติหรือพฤติกรรมใหม่หรือปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของคลาสหลักได้ (โดยการ Overriding)

ขั้นตอนการสร้าง คลาสย่อย และ คลาสหลัก:

1. สร้างคลาสหลัก (Superclass): กำหนดตัวแปรและเมธอดที่คลาสย่อยจะสืบทอด

2. สร้างคลาสย่อย (Subclass): ใช้คำสั่ง extends (ใน Java) หรือระบุคลาสหลักโดยตรง (ใน Python) เพื่อสืบทอดคุณสมบัติจากคลาสหลัก และสามารถเพิ่มหรือปรับเปลี่ยนพฤติกรรมได้ตามต้องการ

ข้อดีของการสร้าง คลาสหลัก และ คลาสย่อย:

1. การใช้ซ้ำ (Reusability): คลาสย่อยสามารถนำคุณสมบัติจากคลาสหลักมาใช้ใหม่ได้ โดยไม่ต้องเขียนโค้ดซ้ำ

2. การขยายโปรแกรม (Extendability): สามารถเพิ่มคุณสมบัติหรือปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของคลาสย่อยได้ตามต้องการ

3. การจัดการโครงสร้างโปรแกรม: การสร้างคลาสหลักและคลาสย่อยช่วยให้โปรแกรมมีโครงสร้างที่ชัดเจนและมีระเบียบ

4. การเขียนทับ (Overriding): คลาสย่อยสามารถเขียนทับเมธอดของคลาสหลักเพื่อให้พฤติกรรมที่สืบทอดมานั้นเหมาะสมกับคลาสย่อย

ตัวอย่างการสร้างคลาสย่อยและคลาสหลักใน Python:

# คลาสหลัก (Superclass) 

class Animal: 

def __init__(self, name, age): 

self.name = name 

self.age = age 

def move(self): 

print(f"{self.name} is moving.") 

def eat(self): 

print(f"{self.name} is eating.") 

# คลาสย่อย (Subclass)

class Dog(Animal): 

def bark(self): 

print("Woof!")

class Cat(Animal):

def meow(self): 

print("Meow!") 

# การใช้งานคลาสย่อย 

dog = Dog("Buddy", 3) 

dog.move()     # จากคลาสหลัก (Superclass) 

dog.bark()      # เมธอดของคลาสย่อย (Subclass) 

cat = Cat("Whiskers", 2) 

cat.move()     # จากคลาสหลัก (Superclass) 

cat.meow()    # เมธอดของคลาสย่อย (Subclass)