سنجش تکوینی و بازخورد

از سنجش تکوینی استفاده کنید.

بیشتر از قبل از سنجش تکوینی استفاده کنید. "سنجش تکوینی" و یا "سنجش برای یادگیری" – در مقابل "سنجش از یادگیری"- در حین آموزش و برای فهم اینکه دانش‌آموزان کجای راه در مسیر یادگیری قرار دارند و معلم چه تصمیماتی برای مراحل بعدی آموزشی بگیرد انجام می‌گیرد. سنجش تکوینی به ساده‌ترین شکل می‌تواند از یک پرسش ساده شروع شود. پاسخ دانش‌آموزان می‌تواند نشان‌دهنده‌ی میزان دریافت آن‌ها از مطالب درسی باشد. بر اساس پاسخ‌ها معلم می‌تواند تصمیم به ادامه تدریس مطالب جدید یا تکرار مطالب قبل بگیرد.

در شرایط کنونی می‌توانید از ابزارهای ساده‌ای مانند Poll Everywhere و یا Google Forms و یا Quizizz برای سنجش تکوینی استفاده کنید (برای اطلاع بیشتر در مورد این سه ابزار به بخش دوم مراجعه کنید). در ساده‌ترین شکل، یک پرسش ساده از دانش‌آموزان در مورد درس روز در شبکه اجتماعی (به شکل گروهی و یا شخصی) می‌تواند قدم بعدی آموزشی را برای معلم روشن کند (مثلاً معلم می‌تواند در یک جلسه فوق‌العاده مطلب را دوباره از روش دیگری بیان کند زیرا پاسخ سنجش تکوینی نشان داده که دانش‌آموزان در فهم درس دچار مشکل هستند). در خیلی از موارد معلم می‌تواند بازخورد سازنده تکوینی بدهد.

بازخورد سازنده تکوینی بدهید.

بیشتر از قبل از بازخورد تکوینی استفاده کنید. بازخورد تکوینی انواع مختلف دارد (اشاره به صحیح و یا غلط بودن پاسخ‌ها، بازخورد با جزئیات، بازخورد با تأخیر برای دانش‌آموزان با دانش و مهارت بالا، بازخورد سریع برای دانش‌آموزان با دانش و مهارت پایین‌تر). بازخورد تکوینی می‌تواند تضمین‌کننده انگیزه دانش‌آموزان شود. می‌توانید از پیام متنی، تماس تلفنی، ‌و یا حتی تماس تصویری برای بازخورد شخصی‌سازی‌شده (بنا بر نیاز هر دانش‌آموز) استفاده کنید.

بازخوردها دارای دو نقش هستند: نقش ارزشیابی و نقش راهنمایی و انگیزه دهی. اگر بررسی و بازخورد مناسب به تکالیفی که داده شده داده نشود، به‌تدریج دانش‌آموز آن‌ها را جدی نمی‌گیرد. بازخوردها باید تا حد امکان توضیحی باشد. توضیحی به این معنی که عیب‌ها و ایرادهای کار به دانش‌آموز ارائه شود و نقاط قوت نیز به او گفته شود تا در کارهای بعدی آن‌ها را مدنظر بگیرد. این کار به عمیق‌تر شدن یادگیری کمک می‌کند.

برای دانش آموزان انگیزه سازی کنید.

این انگیزه نیست که باعث یادگیری می‌شود، بلکه موفقیت است که در یادگیری باعث انگیزه می‌شود. پس برای ایجاد انگیزه، سعی کنید برای دانش‌آموزان مسائلی را طراحی کنید که به آن‌ها کمک کند موفقیت‌های کوچک را بیشتر تجربه کنند. مثلاً در سنجش تکوینی اگر با در نظر گرفتن سطح دانش‌آموز از او به شکل لایه‌لایه سؤال شود (از کلی به جزئی و از آسان به سخت) دانش‌آموزان با دریافت بازخورد تکوینی (آفرین صحیح بود) از معلم می‌توانند بیشتر تجربه توفیق در یادگیری را احساس کنند. درعین‌حال باید به یاد داشته باشیم که همه دانش‌آموزان انگیزه یادگیری بالایی ندارند؛ به‌ویژه در نظر داشته باشید بعضی از آن‌ها ممکن است علاقه چندانی به یادگیری در محیط مجازی نداشته باشند. معلم باید با ایجاد فرصت‌های متنوع، انگیزه دانش‌آموزان را تقویت کند و با تشویق‌های به‌موقع و ترغیب به همکاری از بی‌انگیزگی جلوگیری کند.

از تکالیف اصیل برای بیشتر درگیر شدن دانش آموزان با مواد درسی استفاده کنید.

یک وظیفه، مسئله یا پروژه زمانی اصیل است که:

  1. واقع­بینانه و قابل تحقق باشد. وظیفه یا وظایفی که از روش‌های مختلف دانش و توانایی‌های فرد را در موقعیت‌های دنیای واقعی مورد آزمایش قرار دهد.

  2. نیاز به قضاوت و نوآوری داشته ­باشد. یادگیرنده برای حل مسائل غیر ساختارمند باید از دانش و مهارتش به‌صورت عالمانه و مؤثر بهره گیرد؛ مانند زمانی که باید برنامه‌ای طراحی شود که راه‌حل آن چیزی بیشتر از پیروی از روال‌های مشخص و تعیین‌شده یا کاربست ساده دانش است.

  3. از دانش‌آموز می‌خواهد تا موضوع را "انجام" دهد. به جای از حفظ خواندن، یا بازگو کردن یا تکرار آن از طریق نمایش آنچه آموخته است دانش‌آموز باید در رشته‌هایی چون علوم، تاریخ، یا هر موضوع دیگر به اکتشاف و کار عملی بپردازد.

  4. زمینه‌هایی که در آن بزرگ‌سالان در محیط کار، زندگی اجتماعی و زندگی شخصی "آزمایش" می‌شوند را تکرار یا شبیه‌سازی می‌کند. زمینه‌ها شامل شرایط خاصی هستند که محدودیت‌ها، اهداف و مخاطبان خاصی دارند. آزمون‌های معمولی مدرسه هیچ زمینه و شرایطی ندارند. دانش‌آموزان باید تجربه انجام کار در محل کار و سایر زمینه‌های زندگی واقعی که مشخص نیستند را تجربه کنند. به‌عبارت‌دیگر، کارهای اصیل نیاز به قضاوت خوب دارند.

  5. توانایی دانش‌آموز را در استفاده کارآمد و مؤثر از مجموعه دانش و مهارت برای حل یک مسئله پیچیده مورد ارزیابی قرار می‌دهد. بیشتر آزمون‌های متداول عناصر عملکردی را به‌صورت جداگانه می‌سنجند - شبیه تمرین‌های جداگانه ورزشی به جای استفاده یکپارچه از مهارت‌هایی که در یک بازی موردنیاز است. در اینجا نیز قضاوت خوب لازم است. اگرچه امکان آزمودن مهارت‌ها وجود دارد، اما عملکرد همیشه چیزی بیش از مجموع تمرینات است.

  6. امکان تکرار، تمرین، کمک گرفتن از منابع و بازخورد و اصلاح عملکردها و مصنوعات را می­دهد. اگر بخواهیم یادگیری دانش‌آموزان را از طریق چرخه‌های عملکرد، بازخورد و سپس بازنگری عملکرد بر تولید محصولات و استانداردهای شناخته‌شده با کیفیت متمرکز شویم؛ و اگر قرار است به آن‌ها کمک کنیم یاد بگیرند تا از اطلاعات، منابع و یادداشت‌ها برای عملکرد مؤثر در زمینه موردنظر استفاده کنند آزمون باید با ارزشیابی آموزشی هم­زیستی داشته باشد.

ویژگی های تکالیف معمولی و تکالیف اصیل

با دانلود فایل زیر می توانید ویژگی های تکالیف معمولی و اصیل را بررسی و شاخص های اصالت هر یک را شناسایی کنید.

در ادامه می توانید یک نمونه از تکالیف معمولی و اصیل را دانلود کنید.

تکلیف اصیل

تکلیف معمولی

دو تکلیف دیگر

تکلیف پاسداشت منابع ملی

تکلیف قهرمان رمز گذاری

امکان سنجش تکوینی جزئی دانش‌آموزان توسط خودشان را فراهم کنید.

در سنجش تکوینی جزئی دانش‌آموز می‌تواند پاسخ خود برای یک سؤال درسی و یا پروژه کلاسی را موردسنجش قرار دهد. معلم می‌تواند با طراحی روبریک (وسیله‌ای که در آن توضیح داده شده باشد پاسخ با کیفیت بالا، ‌متوسط و پایین از چه مشخصه‌هایی برخوردار است) شرایط سنجش شخصی توسط خود دانش‌آموزان را فراهم کند.

امکان سنجش تکوینی جزئی دانش‌آموزان توسط خودشان را فراهم کنید.

در سنجش تکوینی کلی، دانش‌آموز می‌تواند اهداف و عملکرد کلی خود و یا دیگر دانش‌آموزان را موردسنجش قرار دهد. دانش‌آموزان می‌توانند برای خود هدف تعیین کنند، بر اساس آن اهداف عمل کنند، بر عملکرد خود نظر دهند و نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی کنند که این فرآیند باید از طرف معلم هدایت شود. معلم می‌تواند با استفاده از برگه‌های همسال سنجی، خود سنجی و والدین سنجی شرایط سنجش شخصی توسط خود دانش‌آموزان را فراهم کند. البته این نوع سنجش می‌تواند به‌عنوان سنجش تکوینی نیز استفاده شود. معلم می‌تواند از دانش‌آموز بخواهد سؤالات زیر را از خود بپرسد:

    • قبل از شروع فرایند یادگیری: اهداف یادگیری برای من چیست؟ چگونه می‌توانم به آن اهداف برسم؟

    • در حین فرایند یادگیری:‌ آیا من در حال پیشرفت به سمت اهدافم هستم؟ آیا به اهداف تعیین‌شده پایبند هستم؟ آیا استراتژی من برای رسیدن به اهدافم مفید است؟

    • بعد از فرایند یادگیری: آیا به اهدافم رسیدم؟ چقدر برنامه من برای رسیدن به اهدافم مفید بود؟ چه خواهم کرد برای دفعه بعد؟