Tiếp công dân là một trong các hoạt động bắt buộc của chính quyền các cấp. Tiếp công dân cũng là hoạt động nhằm giải quyết kịp thời các kiến nghị, phản ánh của người dân, tránh khiếu kiện vượt cấp, phức tạp, kéo dài. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều qui định về việc tiếp công dân chưa được thực hiện nghiêm túc.
Lơ là…
Phòng tiếp dân không có người trực, bàn chế làm việc bám bụi là thực tế được Đoàn kiểm tra công vụ liên ngành của TP Hà Nội ghi nhận khi kiểm tra công vụ tại UBND xã Cổ Bi, huyện Gia Lâm vào sáng 7-9. Đồng thời, bảng thông báo lịch trực tiếp dâncũng không ghi tên cán bộ thực hiện việc tiếp dân, không ghi lịch tiếp công dân của Chủ tịch UBND xã, chưa có văn bản phân công lịch tiếp công dân thường xuyên. Nội qui tiếp dân và thời gian tiếp dân cũng được niêm yết trong phòng làm việc, dẫn đến người dân muốn đến tìm hiểu thông tin cũng khó khăn nếu phòng tiếp dân đóng cửa. Bên cạnh đó, việc ghi chép sổ tiếp công dân cũng chưa được thực hiện nghiêm túc… dù UBND xã vẫn thường xuyên tổ chức tiếp công dân.
Kiểm tra đột xuất tại Chi cục an toàn vệ sinh thực phẩm TP sáng 8-9, Phòng tiếp dân cũng không mở cửa vì cán bộ bận đi họp. Ngoài tấm biển đề Phòng tiếp dân, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm TP Hà Nội cũng không niêm yết thời gian tiếp dân, nội qui tiếp dân ở bên ngoài phòng để thuận tiện cho người dân tìm hiểu…
Thực tế kiểm tra công vụ từ đầu năm 2016 đến nay cũng cho thấy, một số cơ quan, đơn vị chưa thật chú trọng thực hiện các qui định về tiếp công dân như chưa bố trí cơ sở vật chất thuận lợi cho hoạt động tiếp công dân(như UBND phường Quan Hoa, quận Cầu Giấy); chưa ban hành nội quy, quy chế tiếp công dân tại UBND (như UBND phường Phú Lãm, quận Hà Đông), chưa công khai lịch tiếp công dân thường xuyên, lịch tiếp công dân của lãnh đạo (UBND phường Lý Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm)…Tại UBND phường Phan Chu Trinh, quận Hoàn Kiếm, Chủ tịch UBND phường còn niêm yết số ĐTDĐ của mình để người dân phản ánh, kiến nghị trực tiếp và thường xuyên tiếp dân, nhưng việc ghi chép sổ tiếp công dân cũng còn thiếu sót.
Ảnh minh họa
Nhiều sai sót nhỏ
Trong đánh giá việc thực hiện cải cách thủ tục hành chính tại các bộ phận một cửa, một việc “nhỏ” nhưng lại là lỗi của khá nhiều các cơ quan được kiểm tra là việc niêm yết thời gian nhận – trả kết quả, qui trình giải quyết, danh mục thủ tục hành chính. Niêm yết là “việc nhỏ”, bởi các văn bản, qui trình đã được ban hành, các cơ quan chỉ in ra và niêm yết để công dân dễ dàng tiếp cận. Thế nhưng, rất nhiều nơi niêm yết thiếu, niêm yết qui định đã bị thay thế, rồi cách bài trí lem nhem, cẩu thả, thiếu khoa học… khiến người dân rất khó tìm hiểu.
Ngày 8-9, kiểm tra bộ phận một cửa Chi cục an toàn vệ sinh thực phẩm cũng cho thấy, việc niêm yết một số thủ tục hành chính còn thiếu căn cứ pháp lý, thời hạn trả kết quả, thời hạn giải quyết, qui trình giải quyết. Việc niêm yết đường dây nóng để tiếp nhận các phản ánh, kiến nghị vừa quá nhỏ, lại ở ngay cánh cửa ra vào, dẫn đến khi cửa mở thì đường dây nóng cũng bị che khuất.
Việc ghi chép sổ nhật ký của các bộ phận một cửa cũng là một trong các tồn tại. Tại UBND xã Cổ Bi, các sổ cải chính hộ tịch, xác nhận tình trạng hôn nhân chưa được đóng dấu giáp lai, ghi thiếu các thông tin theo biểu mẫu.Tại thời điểm tra, công dân đến làm thủ tục đăng ký khai sinh không được nhận hồ sơ ngay vì cán bộ tư pháp đi học và không cán bộ nào có mặt tại trụ sở biết sử dụng phần mềm hộ tịch! Những sai sót của các đơn vị mới được kiểm tra cũng “trùng hợp” với đánh giá của Đoàn kiểm tra trong 6 tháng đầu năm về việc ghi chép sổ sách tiếp nhận và trả kết quả giải quyết chưa đúng quy định. Ngoài ra, còn một số cơ quan, đơn vị chậm giải quyết thủ tục hành chính, đặc biệt là các TTHC thuộc lĩnh vực địa chính – xây dựng, một số trường hợp còn yêu cầu bổ sung hồ sơ, tự động đặt ra các thủ tục hành chính không có trong quy định, gây khó khăn, phiền hà cho tổ chức và công dân…
Thực tế cho thấy, để người dân, doanh nghiệp cảm thấy “mình được phục vụ” trong thực hiện các thủ tục hành chính không đơn giản. Bởi qui trình, yêu cầu về hồ sơ thì theo khuôn mẫu đã ban hành, nhưng cuộc sống lại nảy sinh nhiều tình huống phức tạp, mà nếu cán bộ không vững chuyên môn và linh hoạt trong áp dụng thì rất dễ gây phiền hà cho người dân. Ví dụ như hướng dẫn công dân bổ sung giấy tờ để chứng minh mình đủ điều kiện đăng ký kết hôn theo kiểu “tài liệu chứng minh có hộ khẩu thường trú tại UBND phường X từ khi đủ tuổi đăng ký kết hôn. Trong trường hợp không ở phường X từ khi đủ tuổi kết hôn thì phải có văn bản thể hiện nơi đăng ký hộ khẩu thường trú trước đây để UBND phường tiến hành phát văn bản xác minh tình trạng hôn nhân”… Đọc những hướng dẫn này, trừ cán bộ chuyên môn, còn hầu hết người dân đều “chào thua”, chẳng biết mình cần đến đâu, xin xác nhận gì cho đủ thủ tục.
Bởi vậy, để cải cách thủ tục hành chính, bên cạnh việc nghiên cứu rút ngắn thời gian giải quyết, đơn giản hóa hồ sơ giấy tờ, thì điều quan trọng hơn cả để cải cách vẫn nằm ở tính trách nhiệm và đạo đức công vụ của mỗi cán bộ, công chức, viên chức.
Trong Chỉ thị số 26/CT-TTg về tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong các cơ quan hành chính Nhà nước các cấp, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu quán triệt, triển khai việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương hành chính, văn hóa công sở đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động. Các cơ quan, đơn vị phải thực hiện đồng bộ các biện pháp đẩy mạnh cải cách hành chính, trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính; thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông. Đồng thời, kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, gây nhũng nhiễu, phiền hà trong giải quyết công việc của người dân và doanh nghiệp, thực hiện nghiêm túc việc xử lý trách nhiệm cá nhân và trách nhiệm liên đới đối với người đứng đầu để xảy ra sai phạm.
Phương Thảo
Theo: phapluatxahoi.vn