Genealogie
GENEALOGIE
(door J.J. van der Schuit)
Toelichting
Het belangrijkste deel van deze website heeft betrekking op de genealogie van het geslacht Van der Schui(j)t. Aangezien de meeste lezers niet vertrouwd zijn met het begrip genealogie, volgt hier een korte uiteenzetting.
Een ander woord voor genealogie is stamboomonderzoek. Het woord stamboom zal de meesten van u meer aanspreken dan de term genealogie. Bij het
stamboomonderzoek wordt als uitgangspunt genomen één persoon en zijn nageslacht. Als men zich beperkt tot een onderzoek naar personen met dezelfde familienaam, dan strekt zo'n onderzoek zich in principe uit tot het nageslacht van één bepaalde persoon in mannelijke lijn.
Van de dochters worden in deze opzet de kinderen niet vermeld, omdat zij behoren tot een ander geslacht, tenzij deze kinderen (tevens) de naam van de
moeder dragen. Dit laatste kan bijvoorbeeld het geval zijn bij zogenaamde buitenechtelijke kinderen.
Uitgaande van het nageslacht van één bepaalde persoon en diens nakomelingen in mannelijke lijn ontstaat er dus een in generaties gerangschikt schema van personen met dezelfde familienaam (geslachtslijst). Bovenaan de stamboom staan het stamouderpaar en hun kinderen en de verdere afstammelingen worden daaronder geplaatst. De schema's bij "Genealogie geslacht Van der Schui(j)t" (zie Startpagina) zijn op deze wijze opgesteld. Zoals u kunt zien, worden de generaties met Romeinse cijfers (I, II, III enz.) aangegeven.
De vraag kan worden gesteld wie beschouwd moet worden als de oudst bekende stamvader van het geslacht Van der Schui(j)t. Is dit Cornelis Janszoon
Schipper dan wel ene "Jan"? Uit geen enkele officiële bron wordt bevestigd, dat de vader van Cornelis Janszoon ene "Jan" is geweest. Zijn moeder, Lijske
Jacobsdochter, wordt echter wel vermeld in het Lidmatenregister van de Nederduits Gereformeerde Gemeente van Werkendam en De Werken.
Gelet op de volgorde van de doopnamen van de zonen van Cornelis Janszoon Schipper moet worden aangenomen, dat zijn vader inderdaad ene "Jan" is geweest. In de opzet van de genealogie is dan ook uitgegaan van ene "Jan" (generatie I) en diens zoon Cornelis Janszoon Schipper (generatie II) als stamvaders.
In de genealogie krijgt de stamvader het Romeinse cijfer I. Zijn kinderen worden in de volgorde van de geboorte aangeduid met de Arabische cijfers 1, 2, 3 enzovoort. Behoren tot deze kinderen zonen met nageslacht, dan wordt achter hun voornaam het volgende generatienummer plus een letter toegevoegd met de aanduiding "volgt ........". Deze zonen vormen immers opnieuw een gezin met nakomelingen en komen in het vervolg van de genealogie weer terug.
Als voorbeeld moge dienen de stambomen van Jan, Gerrit, Jacob, Rutger Cornelissen en Abraham Cornelissen (zie Startpagina).
Uit het huwelijk van Cornelis Janszoon Schipper (generatie II) met Janneke Gerritsdochter zijn 11 kinderen geboren. Zijn zonen Jan, Gerrit, Jacob, Rutger en Abraham hebben allen kinderen. Op hun drie stambomen (zie Startpagina) staan zij vermeld als kinderen van Cornelis Janszoon Schipper, genummerd 2, 3, 4, 5 en 6. Aangezien deze zonen een eigen gezin hebben gevormd, verschijnen zij (later) als derde generatie in "Stamboom geslacht Van der Schuijt" onder de nummers IIIa, IIIb, IIIc, IIId en IIIe.
Jan (IIIa), Gerrit (IIIb) en Jacob (IIIc) hebben geen mannelijke nakomelingen, zodat deze takken in mannelijke lijn zijn uitgestorven. Rutger (IIId) en Abraham (IIIe) hebben echter wel mannelijke nakomelingen, die het geslacht verder voortzetten in de vierde en volgende generaties tot op de dag van vandaag.
Verantwoording
De primaire gegevens (naam, geboorte-, huwelijks- en overlijdensplaats en -datum) zijn in principe ontleend aan de kerkelijke Doop-, Trouw- en Begraafregisters (tot 1810/1811) en aan de registers van de Burgerlijke Stand (vanaf 1810/1811).
Speciale vermelding van deze bronnen in de genealogie achterwege gelaten. Opgemerkt wordt, dat de geslachtsnamen zijn opgenomen naar de schrijfwijze zoals deze vermeld zijn in de doop- of geboorteregisters.
De plaatsnamen en gemeenten zijn vermeld, zoals deze op het moment van registratie bestonden. De dopen te Werkendam vonden alle plaats in de Neder-duitsch Gereformeerde Kerk van Werkendam en De Werken.
Aangezien betreffende Werkendam en De Werken een groot deel van de kerkelijke begraafregisters ontbreekt, wordt in de genealogie bij het overlijden veelal verwezen naar de plaats en datum van aangifte voor de impost (belasting) op het begraven. Deze vermelding heeft dus geen betrekking op de plaats en datum van het overlijden, maar houdt wel direct verband met het plaatsgevonden overlijden.
Aanvullende gegevens werden verkregen uit tal van bronnen, zoals:
- Bevolkingsregisters van diverse Gemeenten (o.a. Werkendam, De Werken, Dordrecht, Rotterdam, Utrecht, 's- Gravenhage, Amsterdam, Dinteloord en Prinsenland).
- Inventaris van het Oud-archief van Werkendam (1601-1811).
- Inventaris van de Nederduits Gereformeerde Gemeente van Werkendam en De Werken (lidmatenregisters, diaconie-rekeningen en uitgegeven akten van indemniteit).
- Registers van ontvangst van de Impost op het begraven (o.a. Werkendam, De Werken, Den Helder en Ottoland).
- Bijlagen bij de huwelijksakten (Rijksarchieven).
- Notariële archieven (o.a. Werkendam, Leiden en Rotterdam)
- Kadastrale Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel (1832)
- Uittreksels uit persoonskaarten van personen die tussen 1938 en 1993 in Nederland zijn overleden (Centraal Bureau voor Genealogie te 's-Gravenhage)
- Uittreksels uit persoonskaarten van overleden personen die ná 1938 uit Nederland zijn vertrokken (Ministerie van Binnenlandse Zaken, afd. Rijksinspectie van de Bevolkingsregisters te 's-Gravenhage)
- Memories van Successie (Rijksarchieven)
- Militaire Stamboeken (Algemeen Rijksarchief te 's-Gravenhage
- Stamboeken ambtenaren Nederlandsch-Indië (Algemeen Rijksarchief te 's-Gravenhage)
- Dossiers van diverse Kamers van Koophandel en Fabrieken
- Archieven van de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen (Mormonen)
- Faillissementsdossiers Arrondissementsrechtbank Rotterdam (Rijksarchief in Zuid-Holland te 's-Gravenhage)
- Burgerlijke Stand van de stad Antwerpen (Rijksarchief te Beveren, België)
- Krantenknipsels aangetroffen bij het Centraal Bureau voor Genealogie te 's-Gravenhage en de Nederlandse Genealogische Vereniging te Naarden.
Een bijzondere vermelding verdient in dit verband de zogeheten Collectie Couvée.
Door de Generaal-Majoor Carel Matthieu Gerard Philip Couvée (1871-1945), gehuwd met de Werkendamse Hendrika Wilhelmina Simonetta Sigmond, werd begin 20e eeuw genealogische aantekeningen gemaakt uit de kerkelijke archieven van de Nederlandse Hervormde Kerk van Werkendam en uit de rechterlijke archieven van de ambachtsheerlijkheden van Werkendam en De Werken.
Aan de hand van deze aantekeningen werd door Couvée van een groot aantal families uit Werkendam en De Werken geslachtslijsten samengesteld. Tevens werd door Couvée aan de hand van transportakten uit de rechterlijke archieven een plattegrond van het dorp Werkendam en de omliggende polders samengesteld met vermelding van de achtereenvolgende eigenaren van de diverse huizen en percelen. De collectie Couvée berust bij het Streekarchief Land van Heusden en Altena te Heusden en het Rijksarchief in Noord-Brabant te 's-Hertogenbosch.
Van diverse mannelijke personen werden in de bewijzen van inschrijving voor de Nationale Militie signalementen (beschrijvingen van iemands uiterlijk) aangetroffen. Deze certificaten behoren tot de zogenaamde huwelijksbijlagen. Een dergelijk certificaat werd door de bruidegom overlegd als bewijs dat hij aan zijn verplichting jegens de Nationale Militie had voldaan. Voorts werden meerdere signalementen achterhaald in de Militaire Stamboeken berustende bij het Algemeen Rijksarchief te 's-Gravenhage. De aangetroffen signalementen staan steeds vermeld onder het hoofdje "Nationale Militie".
Een groot aantal primaire gegevens werd verkregen van familieleden en aanverwanten. Voor zover mogelijk werden de verstrekte gegevens gecontroleerd op hun juistheid en volledigheid. Aangezien het niet mogelijk is geweest om al deze gegevens te verifiëren dient dienaangaande een voorbehoud te worden gemaakt. Opgemerkt wordt dat deze gegevens verzameld zijn in de periode 1989 t/m 1994. Het is niet uitgesloten, dat er intussen mutaties hebben plaatsgevonden.
AFKORTINGEN
Voor de leesbaarheid is getracht om in de genealogie zoveel mogelijk afkortingen en voetnoten achterwege te laten. Ten aanzien van een aantal veel voorkomende bronnen is hiervan afgeweken, te weten:
CC Deze afkorting heeft betrekking op gegevens ontleend aan de Collectie Couvée.
IOAW Inventaris Oud-archief van Werkendam berustende bij het Streekarchief Land van Heusden en Altena te Heusden. De vermelde nummers verwijzen naar de inventaris.
RANB Rijksarchief in Noord-Brabant te 's-Hertogenbosch.
Voorts zijn de volgende afkortingen gebruikt:
Geb. ............................ geboren * ............... geboren
Ged. ............................ gedoopt x ............... huwt
Overl. .......................... overleden < ............... vóór
Begr. ........................... begraven > ............... ná
N.N. ............................ naam onbekend ± ................ ongeveer
