神的霊感と占星術的構造―ノストラダムスにおける予言の詩的・象徴的機構
Divine Inspiration and Astrological Structure: The Poetic and Symbolic Mechanism of Prophecy in Nostradamus
2025/07/31
Hayato Takubo
神的霊感と占星術的構造―ノストラダムスにおける予言の詩的・象徴的機構
Divine Inspiration and Astrological Structure: The Poetic and Symbolic Mechanism of Prophecy in Nostradamus
2025/07/31
Hayato Takubo
本論文は、ノストラダムスの『予言集』における予言の方法論とその象徴構造を、霊感・占星術・詩的表現の相互関係に焦点を当てて分析するものである。ノストラダムス自身が序文で述べた「二つの主原因」(占星学と霊的啓示)を出発点に、彼の予言が単なる神的狂乱による託宣でもなく、純粋な占星術的予測でもない、両者の詩的統合として構築されていることを示す。とりわけ、憂鬱質に基づく霊感の性質とその批判的受容、デルフォイ神託や16世紀のオカルティズムとの関係、さらに詩篇1巻1番・2番における詩的再構成を通じて、ノストラダムスがいかにして神の意志を言葉に変換したかを明らかにする。また、予言の「期限」としてしばしば議論される「3797年」については、単なる年代表示ではなく、周期的時間観に基づく象徴的指標であると位置づける。本稿は、16世紀的世界観と象徴詩としての予言との交錯に注目し、ノストラダムスの予言詩が構築する詩的・神学的秩序を再評価する試みである。
§1. 序論:ノストラダムスの予言における霊感と占星術
§2. 神的霊感と憂鬱質:占星術と予言の媒介
§3. 詩篇における神託構造:予言の典拠と象徴再構成
§4. 予言における時間構造と象徴的期限
§5. 結語:霊感・占星術・象徴の統合的機構としての『予言集』
Report:re_L0017, 2025/07/31
参考文献
Agrippa, H. C. (1533). De Occulta Philosophia Libri Tres.
Anonyme. (1541). La Saincte Bible en francois , translatee selon la pure & entiere traduction de sainct Hierome, derechief conferee & entierement revisitee selon les plus anciens & plus correctz exemplaires. Du sus ung chascun chapitre est mis brief argument..... Paris: Antoine de la Haye.
Benazra, R. (1984). La 1ère édition enfin retrouvée! "LES PROPHETIES" (Lyon 1555). France: LES AMIS DE MICHEL NOSTRADAMUS.
BenazraRobert. (1990). Répertoire chronologique nostradamique(1545-1989). Paris: Editions La grande Conjonction & Editions de la Maisnie.
Brind'Amour, P. (1993). Nostradamus Astrophile. Ottawa: Presses de l'Université d'Ottawa.
Brind'Amour, P. (1996). NOSTRADAMUS LES PREMIERES CENTURIES OU PROPHETIS (edition Mace Bonhomme de 1555) Edition et commentaire de i'Epitre a Cesar et des 353 premiers quarains. Geneve: DROZ.
Crinito , P. R. (1554). Petri Criniti,... de Honesta disciplina lib. XXV, poetis latinis lib. V et poematon lib. II ; cum indicibus. Lugduni: apud S. Gryphium.
Dariot, C. (1558). L'introduction au jugement des astres ; avec un Traité des élections propres pour le commencement des choses / par Claude Dariot. Lyon: MAURICE ROY ET LOYS PESNOT.
GettingsFred. (1986/1988). オカルトの事典(松田幸雄, 訳). 東京: 青土社, (原著: The Encyclopedia of the Occult, London, 1986).
GregorioMario. (2015年4月7日). epertoire Chronologique Nostradamus 1539-1567. 参照先: Propheties On Line: https://www.propheties.it/1500to1567.htm
Heydon, C. (1650). An astrological discourse with mathematical demonstrations proving the powerful and harmonical influence of the planets and fixed stars upon elementary bodies in justification of the validity of astrology : together with an astrological judgment upon the. London: J. Macock for Nathaniel Brooks.
Michel ChomaratLarocheJean-Paul. (1989). Bibliographie Nostradamus XVIe-XVIIe-XVIIIe siècles. Baden-Baden: Koerner.
Nostradamus, M. (1555). Les Prophéties de M. Michel Nostradamus. Lyon: Chez Macé Bonhomme.
Regiomontanus. (1498). Ephemerides sive almanach perpetuus Regiomontanus. Venedig.
Roulliard, S. (1618). La saincte mere, ou Vie de m. saincte Isabel de France soeur unique du Roy S. Louys, fondatrice de l'abbaye de Long-champ . Par Me Sebastian Roulliard de Melun, advocat en Parlement. Paris: chez Adrian Taupinart S. Jacques à la Sphere.
ROVSSAT, R. (1550). Livre de l'Etat et mutation des temps. LYON: CHEZ GVILLAVME.
sumaru. (2024年2月24日). 3797年. 参照先: ノストラダムス wiki: ノストラダムスの大事典: https://w.atwiki.jp/nostradamus/pages/577.html
Tritemius, J. (1545). IOAN- TRITEmij Abbatis Spanheymenn.De Septem Secundeis, ideft, intelligentijs,fiue Spiritibus Orbes poft deummouentibus, reconditisima ſcientia eruditionis libellus, multafettsque dignamira breuitate infeconplectens arcana. Francofort: Cyriacum Jacobum.
Turrel, P. (1519-1523). ALKABITIUS. ASTRONOMIE JUDICIAIRE PRINCIPIA TRACTAS. Lyon: G. HUYON.
Turrel, P. (1531). LE PÉRIODE C'EST-À-DIRE, LA FIN DU MONDE Contenant la disposition des choses terrestres, par la vertu et l'influence des corps célestes, Composée par feu Maître Pierre Turrel, Philosophe et Astrologue, Recteur des écoles de Dijon.
WÖLLNER, C. (1926). Das Mysterium des Nostradamus. Leipzig: Verlag H. Timm.
フラスリエールロベール. (2004). ギリシアの神託. 白水社.
鏡リュウジ. (2001). 占星綺想. 東京: 青土社.
藤井明彦. (2020). 1524年の「大洪水」の予言:近世初期のある占星術論争について. 東京: 早稲田ドイツ語学・文学会編集委員会. 参照日: 2025年7月7日, 参照先: file:///C:/Users/hayat/Downloads/WasedaBlatter_26_1.pdf
鈴木大輔. (2023). 『放送大学文化科学研究』. 第2巻,p. 227-236. 『予言集』などに見られるノストラダムスの年代観について. 放送大学.
編纂・発行:Hayato Takubo(ノストラダムス研究室 / OFFICE SURPLACE)
発行日:2025年7月31日
発行形態:PDF逐次更新版/非営利公開(CC BY-NC-SA 4.0)
著作権 © 2025 Hayato Takubo. 無断転載・再配布を禁じます(一部条件付き再利用可)。
お問い合わせ:: hayatos2011-nostradamuslab01[at]yahoo.co.jp([at]を@に置き換えてください)