Túy Kiều Nôm Nam, đoạn 6

Nguyễn Văn Sâm phiên âm và giới thiệu

6. Bị bán lại thanh lâu, gặp Từ Hải.

Đoạn nầy tóm lược vài ba biến cố quan trọng trong đời Kiều: Sau khi ở chùa của vãi Giác Duyên ra, thân nữ lạc loài nên Kiều vào tạm trú nơi Bạc bà. Bơ vơ và cảm thấy không nơi nương tựa,

Kiều đồng ý bước thêm bước nữa với Bạc Hạnh là cháu của Bạc bà. Tên ma cô nầy đem vợ bán vào thanh lâu. Cuộc sống nơi đây khiến Kiều buồn thảm sao mình cứ sa mãi vào nơi buôn gió bán trăng.

Bữa kia có khách anh hùng Từ Hải ghé vào. Hai bên tâm đầu ý hiệp, Kiều được Từ bỏ tiền chuộc ra cất nhà cho ở. Rồi Từ Hải thực hiện chí giang hồ thu thập quân binh, có lực lượng rồi Hải rước Kiều về, Kiều trả ơn trả oán. Hải lúc nầy mang chí lớn quyết kéo quân về đế kinh tập tan cơ đồ đương thối nát, bất lương…

Như các đoạn trước, những sự kiện quan trọng trong đời Kiều đã được lướt qua bằng vài từ tóm tắt. Bị bán vô Thanh Lâu ở Châu Thai, ngồi buồn trước lầu Ngưng Bích… Đặc biệt là đoạn ơn đền oán trả rất dài và đầy chi tiết ghê hồn trong nguyên truyện của Thanh Tâm Tài Nhân cũng như đoạn đối đáp đầy tâm lý cùng Hoạn Thư trong bản Nôm Đoạn Trường Tân Thanh đã được lướt qua để dẫn tới đoạn mô tả cảm động về cái chết của Từ Hải và bộ mặt thiệt của con người bất tài cùng bỉ ổi Hồ Tôn Hiến…

Đoạn nầy có những chữ hay ho như: Thân phận gái đêm trường tứ cố (chữ tứ cố cô đọng thành ngữ tứ cố vô thân cho thấy sự lẻ loi và nguy hiểm của Kiều lúc ra khỏi chùa của Giác Duyên), nhằm cửa Bạc bà (chỉ sự sa chân vào nơi nguy nan thường trực), buồm loan nhẹ tách (thân chưa biết sẽ ra sao), cửa lầu xanh cớ sao cựu hoài (tiếng than cho số phận đen, xui xẻo), dựa song mai thảm thiết (buồn không lúc nào nguôi), bước ra tiếp khách chào mời (cảnh phải tươi cười với khách làng chơi), ngô đồng đà gặp phượng hoàng thê (cái vui vì gặp người xứng đáng như chim phượng đậu trên cây ngô đồng), dễ đâu Hải lầm tay hạ trí (gián tiếp khen Từ và chê Hồ, tiếng hạ trí ở đây rất nặng nề…).

Tôi thích mấy câu tác giả binh vực Từ mà trong Đoạn Trường Tân Thanh không có:

Từ Hải quyết cử đồ đại sự,

Quản hùng binh trực khứ đế kinh.

Bởi nghe Kiều thất máy cơ binh,

Dễ đâu Hải lầm tay hạ trí,

Tiếc sắc ấy anh hùng phải lụy.

Anh hùng lụy mỹ nhân cũng là lẽ thường tình. Lụy mà được thương cảm trên đời ít có. Từ Hải là một trong muôn một, là vì mỹ nhân đó họ Vương!

[ 5….Phải kiếm nơi mưa nắng cậy nhờ.

Lần lựa nẻo Tần Hán lộ…]

6. Thân phận gái đêm trường tứ cố,

Đem gởi mình nhằm cửa Bạc Bà.

Mụ khoe rằng lại có cháu nhà,

Ép Kiều phải kết duyên cùng Bạc Hạnh.

Dụ Kiều lại buồm loan nhẹ tách,

Chở đem về qua bán Châu Thai,

Cửa lầu xanh cớ sao cựu hoài!

Ép mãi thế buôn hoa bán nguyệt!

Kiều ngồi dựa song mai thảm thiết.

Đâu có chàng Từ Hải sang chơi.

Kiều bước ra tiếp khách chào người.

Từ xem thấy thỏa lòng ao ước.

Duyên xảy gặp kết nghì mai trước.

Hoàn nguyên ngân đem Túy Kiều về.

Ngô đồng đà gặp phụng hoàng thê,

Cất dinh để Túy Kiều ở đó.

Rồi Từ Hải bôn ba thượng lộ,

Kéo đem về mười vạn tinh binh.

Lúc Túy Kiều nhờ đặng hiển vinh.

Ân oán ấy một tay phân xử.

Từ Hải quyết cử đồ đại sự.

Quản hùng binh trực khứ đế kinh.

Bởi nghe Kiều thất máy cơ binh,

Dễ đâu Hải lầm tay hạ trí.

Tiếc sắc ấy anh hùng phải lụy.

Nguyễn Văn Sâm

(Alexandria, LA, Jan, 06, 2019)

