Volgens de naturalist heeft alles wat gebeurt oorzaken.
Er gebeurt niets dat geen oorzaken heeft. Dat lijkt een open deur. Toch ervaren veel mensen dat wat zij willen zomaar uit de blauwe lucht komt vallen. Ineens is er een wil om iets op een bepaalde manier te doen.
De naturalist zal wijzen op het gegeven dat er aan die wil wel degelijk allerlei processen vooraf gegaan. Voordat iets in het bewuste verschijnt pruttelt er van alles in de hersenen. Echter dat voorbereidende werk kunnen wij niet waarnemen. Het vindt plaats in het onbewuste, waarvan velen vergeten dat het per definitie onbewust is. Het onttrekt aan de waarneming van het bewuste. Daarom lijkt het in onze dagelijkse ervaring alsof een besluit zomaar verschijnt. Net zoals het lijkt alsof een konijn zomaar uit de hoed van een goochelaar komt.
Echter het konijn komt niet zomaar, zonder voorgeschiedenis uit de grote hoed. Net zomin als het besluit zomaar verschijnt.
Alles wat gebeurt op deze Aarde gebeurt als gevolg van vele causale factoren. Wat wij willen en besluiten is daar geen uitzondering op.
Betekent dit dat we geen invloed hebben op wat er in ons leven gebeurt? Maakt dat ons tot een slachtoffer?
Natuurlijk niet.Het menselijk organisme heeft een prachtig instrument, namelijk de hersenen. Het neurologisch patroon wat we ervaren als 'ik' is onderdeel van de hersenpatronen die daarin ontstaan.
Het 'ik' is iets dat onder bepaalde omstandigheden, namelijk als de hersengolven in harmonie met elkaar samenwerken, verschijnt. Het is een specifiek neurologisch patroon. Die hersenen waarvan het ik deel uitmaakt nemen beslissingen. Dus jij neemt wel degelijk besluiten. Alleen je doet dat op basis van causale factoren die zich voor het grootste deel aan het bewustzijn onttrekken.
Ook doet het ertoe wat jij besluit.
Het zou zomaar kunnen zijn dat een ogenschijnlijk onbetekenende daad deel uitmaakt van een keten van gebeurtenissen die leidt tot een moord op een politicus en wellicht tot een wereldoorlog.
Zie bijv. de moord op de moord op de Oostenrijkse kroonprins Frans Ferdinand, welke op een vreemde manier tot stand kwam en die de directe aanleiding was voor de eerste Wereldoorlog en indirect voor de tweede.
Jij hebt een verantwoordelijkheid voor deze wereld. Misschien wel veel meer dan je denkt. Wat je besluit en doet is belangrijk. Het feit dat wat je besluit en doet deel uitmaakt van een causale keten doet daar niks aan af.
Omdat het ik en de andere neurologische patronen die in de hersenen van het organisme zich voordoen de besluiten nemen ben jij er ook verantwoordelijk voor.
Het is dan ook onzin om te suggereren dat het weten dat alles deel uitmaakt van causale ketens een vrijbrief geeft om banken te beroven (of voor banken om mensen te beroven).
Het goed begrijpen hiervan geeft geen gevoel van onvrijheid, maar juist van vrijheid. Als we ervaren dat we kennelijk steeds besluiten nemen die ongelukkig uitpakken dan is het interessant om te weten waarom. Dan zul je de keten van gebeurtenissen die leiden tot een besluit moeten analyseren. Hier niet naar willen kijken of ontkennen dat dit een rol speelt maakt je pas echt slachtoffer.
Als je dingen wilt veranderen zul je eerst tot een goede analyse moeten komen. Zonder goede analyse is verandering moeilijk.
Het veranderen van gedrag op basis van inzichten is net zozeer onderdeel van de causale keten als alles. Het is geen onveroorzaakte 'vrije' wil. De gedragsverandering heeft een oorzaak namelijk het krijgen van nieuwe inzichten.
Stel je download een update van een computerprogramma. Dan za het gedrag van dat programma veranderen. Ook dat is simpelweg oorzaak en gevolg.
Als mens zijn we ontwikkeld tot een wezen wat een bepaalde intelligentie heeft. Als ik om me heen kijk dan heb ik de indruk dat die intelligentie onvoldoende wordt benut. Veel mensen zijn geneigd om onbewust vanuit vage gevoelens besluiten te nemen. Dat werkt goed voor veel zaken, maar niet voor alles.
Er is niets mis mee om gebruik te maken van het unieke wat de natuur aan de mens gegeven heeft, namelijk het verstand.
De besluiten die we nemen op basis van dat verstand zijn ook causaal bepaald.
Sterker in dat geval kun kun je de persoon gewoon vragen wat de oorzaken zijn waarom hij voor iets gekozen heeft. Waar de rol van onbewuste factoren vaak vaag en onduidelijk is, is de rol van bewuste factoren veel duidelijker. .
Onderdeel van de causale factoren die leiden tot een bepaald besluit is de levensvisie die iemand erop nahoudt. Als je mensen wijsmaakt dat het niet uitmaakt wat ze doen dan kan dat leiden tot onverantwoordelijk gedrag. Een positieve levensvisie leidt tot positief gedrag met positieve gevolgen zowel voor de persoon als voor de mensen om hem heen.
Jij hebt de macht om de wereld te veranderen. Juist als je beseft hoe besluiten die je neemt tot stand komen.
Zo geeft de visie dat de onveroorzaakte wil een illusie is vrijheid.
Meer lezen over dit soort onderwerpen? Bestel dan het boek "Jij bestaat niet" door overmaking van Euro 24,50 (buitenland Euro 29,50) op NL 19 INGB 0000 416584 op naam van Dirah Academie te Tilburg en sturen van een mailtje naar roeland@dirah.nl met je volledige adres. Door op de afbeelding hieronder te klikken krijg je meer informatie over het boek.