Embedded Files
In evolutie ontstaat een bepaald vermogen niet omdat het leuk of interessant is, maar omdat het nodig is voor overleving.
De extra lasten van het vermogen in de vorm van extra benodigd voedsel moeten kleiner zijn dan de baten in de vorm van vergroting van overlevingskansen. Het kost nogal wat energie om de hersenactiviteit die bewustzijn mogelijk maakt overeind te houden. Dus moet het een zin hebben.
Eenvoudige organismen functioneren op een bijna automatische manier via reflex achtige reacties. Op dit moment is de Amerikaanse regering bezig met het bouwen van drones (automatische vliegende wapens) die werken zoals het insectenbrein werkt. Een insect kan het stellen zonder bewustzijn. Een paar eenvoudige basisfuncties zijn voldoende.
Bij een mens is dat anders. De mens heeft van alle dieren het meest ontwikkelde bewustzijn. Dat was nodig, want zonder dat ontwikkelde bewustzijn had de mens geen schijn van kans gehad tegen snellere en sterkere dieren.
Er zijn twee factoren welke de ontwikkeling van bewustzijn stimuleren.
1. Een dier dat jaagt moet aan hogere eisen voldoen als een dier dat dit niet doet. Jagen vereist het maken van plannen. Daaraan gekoppeld is er een noodzaak om situaties te simuleren. Een belangrijke functie van bewustzijn is het vermogen om in het hoofd simulaties af te draaien van hoe plan A en hoe plan B zullen uitpakken. Een ander vermogen is dat een jager snel moet reageren op ingewikkelde en veranderende situaties. Plannen zullen gewijzigd moeten worden, in een oogwenk moeten nieuwe plannen worden gemaakt. Bewustzijn betekent dat zintuiglijke informatie wordt samengebracht waarna conclusies worden getrokken. Dat samenbrengen van informatie is typerend voor bewustzijn. Automatische reacties verlopen via eenvoudiger paden. Vaak gaat het dan om een zintuiglijke reactie waarna automatisch een reactie volgt. Daar hoeft geen bewustzijn aan te pas te komen.
Voor een dier dat leeft van vruchten is het leven minder gecompliceerd. Het herkennen van een vrucht en het plukken ervan is veel simpeler dan jagen. Het kan grotendeels automatisch plaatsvinden. Een dier herkent een vrucht en pakt het. Daar is weinig ingewikkelds aan. Daar is weinig bewustzijn voor nodig.
Het gegeven dat bewustzijn vooral een eigenschap van jagers is bracht Stephen Hawking ertoe niet al te optimistisch te zijn over eventuele karaktereigenschappen van intelligent buitenaards leven dat op ons af zou kunnen komen. Het is maar de vraag of een toenemend technisch kunnen samengaat met een grotere ethiek. Op Aarde is dat verband in ieder geval niet aan te tonen.
2. Het leven in groepen is ingewikkelder dan solitair leven. Leven in een groep betekent gezichtsuitdrukkingen interpreteren en inschatten wie wat wanneer zal doen. Weer komt het vermogen tot simuleren naar voren. Je moet op basis van soms subtiele signalen kunnen inschatten wat een groepsgenoot zal doen en wat de gevolgen voor jou zullen zijn.
We weten allemaal dat het omgaan met mensen vaak ingewikkelder is dan het omgaan met dingen. Een goede omgang met onze medemens vergt het uiterste van ons bewustzijn.
Als je in je eentje door het bos struint en af en toe een vrucht plukt is het leven een stuk simpeler.
Mensen zijn echter net als apen geen solitaire dieren,maar groepsdieren.
Als we 1 en 2 combineren dat zien we dat dit het noodzakelijk maakt op een goede manier te te communiceren en dat gebeurt via taal. Taal maakt het mogelijk om over objecten informatie uit te wisselen zonder dat je ze ziet. Ook maakt het makkelijker om te leren en kennis over te dragen. Hierdoor werd het mogelijk om betere wapens uit te vinden en betere plannen te maken waar meer mensen bij betrokken waren.
Het kunnen leren van abstracte zaken, het erover kunnen nadenken, het 'spelen' met concepten zijn functies van bewustzijn. Er zijn aanwijzingen dat alleen de mensenvariant die taal heeft ontwikkeld het heeft gered. De rest is uitgestorven: opgegeten door snellere en sterkere dieren en soms zelfs uitgeroeid door mensen die wel talig waren.
Bewustzijn is het vermogen van de hersenen om een virtuele wereld te scheppen die een representatie inhoudt van de wereld en het ik erin. Ik zeg virtuele wereld, want het is niet de echte wereld die we waarnemen, maar slechts een beeld dat in de hersenen ontstaat.
We denken dat het de echte wereld is, maar het is slechts een soort televisiebeeld waarvan we vergeten zijn dat het een televisiebeeld is.
De virtuele wereld die onze hersenen scheppen komt slechts gedeeltelijk overeen met de werkelijkheid. Zo zijn kleuren slechts vertalingen van kleurloze elektromagnetische signalen. Ook is er in het echt niet zo iets als stugge, vaste materie. Als je uitkomt op de kleinste deeltjes dan blijken het puntdeeltjes te zijn zonder omvang. Wat er echt is, is het ene energieveld waarin vormen ontstaan en weer verdwijnen. Zo ongeveer als golven ontstaan en verdwijnen in de zee.
Er is een overeenkomst met de nachtdroom want ook dan scheppen de hersenen virtuele werelden. Het verschil is echter dat gedurende dag de hersenen de virtuele wereld niet helemaal op eigen houtje maken, maar dat doen op basis van data die worden aangereikt door de zintuigen en door het lichaamssysteem. .
Dat deze virtuele wereld ontstaat heeft een doel en dat is overleven. Het doel is niet om de waarheid te vinden. Onze beleving, onze ervaring, onze intuïtie ons gevoel hoeft dan ook zeker niet overeen te komen met de waarheid. Dat is waar zowel spirituelen als niet spirituelen de mist mee ingaan. Beiden groepen denken dat hun beleving een accurate weergave is van hoe dingen echt zijn. De naturalistische spiritualiteit is echter een van de weinige stromingen die weet dat wij de echte wereld nooit kunnen ervaren.
Het ik binnen die virtuele wereld is net zozeer een schepping van bewustzijn als de rest van die virtuele wereld. Voor het overleven van het organisme is het essentieel dat het organisme een verschil ervaart tussen het ik en de rest. Dat is een natuurlijke functie en daar is niks mis mee.
Echter omdat het beeld dat in onze hersenen ontstaat slechts overleven tot doel heeft komt de virtuele wereld als veel meer afgescheiden over dan de werkelijke wereld is. Zo ontstaat de illusie van afscheiding binnen iets dat slechts eenheid is.
Omdat het een virtueel plaatje is kunnen er natuurlijk allerlei dingen mee gebeuren. Zo is het mogelijk dat de gevoelde grenzen rond het ik wegvallen en dat het ik voelt dat het de hele wereld is. Het ik breidt zich uit van de 'held in het beeld' tot het hele 'beeld'. Dat schept meestal een eenheidsgevoel dat we 'verlichting' noemen. Het gaat hier om een psychisch proces, niet om een magisch proces dat je slechts na heel veel vermeende levens zou kunnen bereiken Mensen die dit zo ervaren zijn dan ook niet 'heilig', 'verheven' of ''verder'. Ze ervaren slechts de werkelijkheid op een andere manier en kunnen daar soms heel mooi over vertellen.
Veel mensen identificeren zich met de ik en de daarbij behorende lichaamssensaties, gevoelens en emoties. Dat komt het meeste overeen met hoe de natuur ons geschapen heeft. Echter er zijn er ook meestal het wat meditatievere type, die zichzelf ervaart als een ik die niet alleen de wereld, maar ook die gevoelens en lichaamssensaties gade slaat. In spirituele teksten wordt dan geschreven over de waarnemer, het pure bewustzijn, die de inhoud van bewustzijn waarneemt. Dat klinkt mooi, maar ook dat punt is onderdeel van de virtuele wereld geschapen door de hersenen.
Er is geen 'ik' die buiten die virtuele wereld staat. De virtuele wereld met alles erin, hoe je het ook noemt, is een illusie. Het is niet de echte wereld waar je het voor houdt, maar slechts een virtuele wereld. Er is niets wat zich van die illusie zou kunnen bevrijden want datgene wat zich van de illusie wil bevrijden is net zozeer deel van de illusie als al het andere.
Het is wel mogelijk om de illusie op een andere manier te ervaren, maar het is onmogelijk om 'je' uit de illusie te bevrijden, want er is geen jij die buiten de illusie staat.
Dit is moeilijk om met behulp van taal uit te drukken omdat we het altijd hebben over een ik die iets ervaart: 'ik' ervaar een illusie. Het punt is echter dat het ik, in wat voor vorm dan ook net zozeer deel is van de illusie als al het andere.
WAT WE ALS WAAR ERVAREN IS DAT VAAK NIET
De menselijke hersenen zijn het meest ingewikkelde apparaat dat ooit door de natuur is uitgevonden. Bovendien is het teer, kwetsbaar en gevoelig. Hierdoor kan er veel mee mis gaan. In het boek hallucinaties van Oliver Sachs beschrijft Oliver Sachs de diverse vormen van hallucinaties die kunnen plaatsvinden. Hij beschrijft bijvoorbeeld dat hij onder invloed van drugs gesprekken voerde met vrienden, die nooit hadden plaatsgevonden en ervoer dat hij een helikopter zag landen met zijn ouders erin (wat ook niet werkelijk was).
Er kan zowel het nodige misgaan met het scheppen van het beeld van de wereld als ook met de representatie van het ik erin. Het ik kan denken dat het uit zijn lichaam is getreden, dat het lichaam van vorm of locatie is veranderd en dergelijke. Velen denken dat dergelijke ervaringen echt zijn en ze beleven het ook als echte ervaringen. Hun ervaringen zijn authentiek. Echter ze onderschatten het aantal keren dat de hersenen dingen laten zien die geen enkele basis hebben in de werkelijkheid.
Volgens Sachs komen dergelijke hallucinaties veel vaker voor dan we denken. Ze kunnen voorkomen onder invloed van drugs, maar ook onder invloed van natuurlijke factoren. Slaaptekort, Parkinson, epilepsie, anders functioneren van de hersenen, sensorische deprivatie (dat de hersenen te weinig zintuiglijke indrukken krijgen en dan maar iets gaan verzinnen), psychische problemen. Het kan allemaal leiden tot hallucinaties.
Eigenlijk is de natuurwetenschap het enige middel dat we als mens tot onze beschikking hebben om een klein beetje een beeld te vormen van de wereld buiten de illusie. Vandaar dat ik soms tot wanhoop van andere spirituelen zo'n grote betekenis toeken aan de wetenschap.
En ook dan moeten we het doen met onze beperkte mogelijkheden, ons wetenschappelijk instrumentarium is beperkt en zo is ons vermogen tot interpreteren. Echter we moeten roeien met de riemen die we hebben. Het is met al zijn beperkingen het beste middel om meer te weten te komen over de echte wereld, de wereld buiten de illusie.
We dienen nooit te vergeten dat we slechts een virtuele ik in een virtuele wereld ervaren. Ook dienen we niet te vergeten dat de reden dat we ervaren wat we ervaren te maken heeft met overleven en niet met het leren kennen van de waarheid.
Zolang we maar overleven vindt evolutie alles best. Soms kunnen illusies zelfs bijdragen aan overleven. Zo geeft het geloof in een onsterfelijke ziel troost aan zowel de nabestaande als aan degene die graag naar een andere en liefst mooiere wereld wil overgaan, zodat hij eindelijk zijn welverdiende beloning kan incasseren.
Het helpt om ontberingen te doorstaan en dus om te overleven.
Toch denk ik dat we juist door het doorzien van de illusie een betere en mooiere wereld kunnen scheppen. Uiteindelijk is het inzien van de waarheid beter dan het zich blijven koesteren in onwaarheden. Ik ken mensen die het prima vinden dat mensen in illusies leven zolang ze zich er maar min of meer gelukkig in voelen, maar ik hoor daar niet bij.
Het is alleen de waarheid die echte vrijheid geeft:
We kunnen ons niet bevrijden uit de illusie, maar we kunnen wel beseffen dat het een illusie is.
Het is een illusie geschapen door de evolutie dat een werktuig is van eenheid,
En eenheid is het enige dat echt is.
Dit weten geeft geen vrijheid aan jou, maar het geeft wel vrijheid.
Meer lezen over dit soort onderwerpen? Bestel dan het boek "Jij bestaat niet" door overmaking van Euro 24,50 (buitenland Euro 29,50) op NL 19 INGB 0000 416584 op naam van Dirah Academie te Tilburg en sturen van een mailtje naar roeland@dirah.nl met je volledige adres. Door op de afbeelding hieronder te klikken krijg je meer informatie over het boek.
Lijst met subpagina's
.
Google Sites
Report abuse