Obturacyjny bezdech podczas snu (OBPS)
OBPS to najczęstsze zaburzenie oddychania występujące podczas snu. Za patologiczne uznaje się te bezdechy, które trwają dłużej niż 10 sekund i występują częściej niż 10 razy w ciągu godziny.
U KOGO NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJE OBPS?
Bezdechy nocne obserwuje się u mężczyzn w średnim wieku, najczęściej otyłych, skarżących się na chrapanie i nadmierną senność w ciągu dnia.
W chwili, kiedy przepływ powietrza przez drogi oddechowe jest niemożliwy i organizmowi zaczyna brakować niezbędnego do życia tlenu, wysyłany jest impuls powodujący wybudzenie lub przejście z głębszej do płytszej fazy snu. Dzięki temu wzrasta napięcie mięśni gardła i powietrze może znowu przechodzić przez światło dróg oddechowych. W ciągu nocy osoba z bezdechem może wybudzać się nawet kilkaset razy. Dlatego też rano jest zmęczona.
JAKIE OBJAWY MOŻNA ZAOBSERWOWAĆ U SIEBIE?
• Poranne bóle głowy, które przeważnie ustępują kilka lub kilkanaście minut po przebudzeniu.
• Senność w ciągu dnia, którą trudno opanować. Może również dochodzić do zasypiania wbrew własnej woli. Zaśnięcie występuje najczęściej podczas wykonywania czynności monotonnych, np. czytania gazety lub oglądania telewizji. Jest to szczególnie niebezpieczne u osób prowadzących pojazdy lub pracujących przy urządzeniach mechanicznych.
• Uczucie zmęczenia w ciągu dnia. Sen, który nie daje wypoczynku.
• Czasami – obniżenie libido i potencji seksualnej.
JAKIE OBJAWY MOGĄ ZAOBSERWOWAĆ NAJBLIŻSI?
• Głośne i nieregularne chrapanie.
• Występowanie bezdechów podczas snu (nie słychać oddychania, nie widać ruchów klatki piersiowej).
• Wstawanie do łazienki w nocy (nykturia).
• Moczenie nocne.
• Niespokojny sen.
BADANIA LEKARSKIE W ZAKRESIE OBTURACYJNEGO BEZDECHU PODCZAS SNU
1. Określenie:
1) obturacyjny bezdech podczas snu w postaci umiarkowanej – oznacza liczbę epizodów
zatrzymania lub spłycenia oddychania na godzinę (wskaźnik AHI) wynoszącą między 15 a 29
oddechów, z uwzględnieniem nadmiernej senności dziennej;
2) obturacyjny bezdech podczas snu w postaci ciężkiej – oznacza liczbę epizodów zatrzymania
lub spłycenia oddychania na godzinę (wskaźnik AHI) równą lub przekraczającą 30 oddechów,
z uwzględnieniem nadmiernej senności dziennej.
2. W przypadku osoby:
1) ubiegającej się o wydanie lub posiadającej prawo jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E
lub T,
2) ubiegającej się o wydanie lub posiadającej: prawo jazdy kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1,
D1+E, D, D+E lub pozwolenie na kierowanie tramwajem,
3) podlegającej badaniom na podstawie art. 39j ust. 1 albo art. 39m ustawy z dnia 6 września
2001 r. o transporcie drogowym,
4) występującej o zezwolenie na kierowanie pojazdem uprzywilejowanym lub przewożącym
wartości pieniężne albo o przedłużenie ważności tego zezwolenia,
5) o której mowa w art. 34 ust. 1, art. 60 lub art. 117 ust. 4 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r.
o kierujących pojazdami
– u której podejrzewa się obturacyjny bezdech podczas snu w postaci umiarkowanej lub ciężkiej
kieruje się na specjalistyczne badanie lekarskie. Do czasu potwierdzenia lub wykluczenia
powyższego rozpoznania można orzec istnienie przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania
pojazdami.
3. W przypadku osoby:
1) ubiegającej się o wydanie lub posiadającej prawo jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E
lub T,
2) ubiegającej się o wydanie lub posiadającej: prawo jazdy kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1,
D1+E, D, D+E lub pozwolenie na kierowanie tramwajem,
3) podlegającej badaniom na podstawie art. 39j ust. 1 albo art. 39m ustawy z dnia 6 września
2001 r. o transporcie drogowym,
4) występującej o zezwolenie na kierowanie pojazdem uprzywilejowanym lub przewożącym
wartości pieniężne albo o przedłużenie ważności tego zezwolenia,
5) o której mowa w art. 34 ust. 1, art. 60 lub art. 117 ust. 4 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r.
o kierujących pojazdami
– u której rozpoznano obturacyjny bezdech podczas snu w postaci umiarkowanej lub ciężkiej,
można orzec brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami, jeżeli osoba badana
przedstawi opinię lekarza prowadzącego leczenie potwierdzającą wdrożenie leczenia i przestrzega
zaleceń lekarskich w zakresie zapobiegania senności oraz przeprowadza regularne kontrolne
badania lekarskie.
4. W przypadku osoby ubiegającej się o wydanie lub posiadającej prawo jazdy kategorii AM, A1,
A2, A, B1, B, B+E lub T, która leczy się z powodu obturacyjnego bezdechu podczas snu
w postaci umiarkowanej lub ciężkiej, można orzec brak przeciwwskazań zdrowotnych do
kierowania pojazdami pod warunkiem, że podlega co trzy lata kontrolnym badaniom lekarskim,
w celu ustalenia poziomu zgodności z leczeniem oraz konieczności dalszego leczenia.
5. W przypadku osoby:
1) ubiegającej się o wydanie lub posiadającej prawo jazdy kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1,
D1+E, D, D+E lub pozwolenie na kierowanie tramwajem,
2) podlegającej badaniom na podstawie art. 39j ust. 1 albo art. 39m ustawy z dnia 6 września
2001 r. o transporcie drogowym,
3) występującej o zezwolenie na kierowanie pojazdem uprzywilejowanym lub przewożącym
wartości pieniężne albo o przedłużenie ważności tego zezwolenia,
4) o której mowa w art. 34 ust. 1, art. 60 lub art. 117 ust. 4 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r.
o kierujących pojazdami
– która leczy się z powodu obturacyjnego bezdechu podczas snu w postaci umiarkowanej lub
ciężkiej, orzeka się brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami pod warunkiem,
że podlega co rok kontrolnym badaniom lekarskim, w celu ustalenia poziomu zgodności
z leczeniem oraz konieczności dalszego leczenia.