Kiedy rozpoczynałyśmy zbieranie materiału do strony internetowej, nawet nie przypuszczałyśmy, że nasze poszukiwania zaprowadzą nas do Danii i Czech.
Jesteśmy bardzo wdzięczne za pomoc, zaangażowanie i udostępnienie materiałów Pani Helenie Dvorakovej (Czechy) oraz Panu Knud Klit (Dania).
Pierwsze egzemplarze tej rasy w Polsce pojawiły się prawdopodobnie wraz z zagranicznymi myśliwymi, choć nie można wykluczyć, że już prędzej gościły na naszym terenie. Sporo zamieszania wprowadziło nieprawidłowe tłumaczenie nazwy epagneul jako spaniel. W efekcie tego nieporozumienia rasa dość długo funkcjonowała pod nazwą spaniel bretoński. Udokumentowana historia rasy Epagneul Breton w Polsce rozpoczyna się od dwóch suk zarejestrowanych w Polskiej Księdze Rodowodowej (PKR). A były to: jugosłowiańska ALFA i duńska BRITT. Hodowcą biało - pomarańczowej suki ALFA (02.07.1983-1991 r.; o. Plock x m. Ajka) był Odhazel Josip z Jugosławii.
Zarejestrowana była w księgach rodowodowych: jugosłowiańskiej, czeskiej i polskiej: JR 42813 EB, Člp 15/90, PKR M-CCX-55136. Brała udział w wystawach: MVP Brno 07.07.1984 - Zw. Młodzieży, MVP Brno 06.07.1985, kl. otwarta - bardzo dobra oraz w konkursach: 26.08.1989 PZ I.c. 237, Zwycięzca Konkursu. ALFA została sprowadzona do Czechosłowackiej hodowli "z Taranky", ale swój pierwszy miot urodziła (16.03.1986 r.) z polskim przydomkiem Resovia, Anny Zwierzyńskiej z Rzeszowa. Miot ten prawdopodobnie jest pierwszym zarejestrowanym w Polsce miotem tej rasy.
Ojcem miotu był biało-pomarańczowy BURK (ur.02.05.1984) JR 43122 EB. Sprowadzony był również z Jugosławii do hodowli z Taranky. Posiadał tytuły: Zwycięzca Pragi, Zw. Klubu 1985, CAC oraz z konkursów: 25.05.1985 - ZV Benešov (Bystřice): I.c, 171 punktów, 29.09.1985 r. PZ Benešov (Ouštice): I.c, 228 punktów. W miocie 'N' Resovia na świat przyszły 4 psy. NUGAT zamieszkał w Czechosłowacji i znany był jako doskonały pies użytkowy (miał dyplom ZV v I. oraz był zwycięzcą konkursu PZ). Dał tam jeden miot szczeniąt, po czym w 1993 r. zginął w wypadku samochodowym. NESTOR został zarejestrowany w Polsce.
W tym samym czasie (w latach 1980-tych) przyjeżdżali do Polski, ze swoimi bretonami, myśliwi z Danii . W okolicach Kalisza, na kuropatwy, polował Knud Klit. Zaprzyjaźnił się z polskimi myśliwymi i podarował Kazimierzowi Adamskiemu (hodowla Mo-Ra-Do) bardzo dobrego użytkowego psa importowanego z Francji. Był to biało - czarny TRESOR du Sulon. Jednocześnie, inny Duńczyk, sprezentował, sukę z własnej hodowli - BRITT , Panu Józefowi Bąkowi z Przygodzic.
14.07.1987 r. urodził się drugi miot Epagneul Breton zarejestrowany w Polsce, w hodowli Mo-Ra-Do Pana Kazimierza Adamskiego. Rodzicami miotu zostały psy przywiezione przez Duńczyków: TRESOR du Sulon i BRITT PKR M-CLXXY-48109; (O:PAW 344094092- M: BONNIE 23013/74).
Trzeci w Polsce miotu bretonów urodził się 16.07.1989 r. w Czerwonaku pod Poznaniem, u Pana Jerzego Woźniaka, hodowla Je-Wor. Po ojcu NESTOR Resovia i matce Czika Mo-Ra-Do, czyli po pierwszych psach z polskimi przydomkami.W tym miocie przyszła na świat BRITA Je-Wor, założycielka hodowli Bór Orchowo Pana Andrzeja Czerniaka z Gniezna. BRITA Je-Wor została matką w roku 1992, a ojcem miotu był duński pies OMAR ter Varrent.
W latach 90-tych sprowadzono do Polski kilka psów o rodowodach amerykańskich i kanadyjskich, które były używane w hodowli. W hodowli BRETONKA Pani Marii Komorowskiej, matką trzech miotów była sprowadzona z Kanady Dia. Ojcem miotu A (1996 r.) był Uplander's Legacy, miotu B (1998 r.) - Ali, a miotu C (1999 r.) - Starlight Custer (wszystkie trzy psy pochodziły z Ameryki). Trzeci z reproduktorów był własnością hodowli Pogwizdowski Widok (hod. E. M. Mikuła). Hodowla ta posiadała również sukę hodowlaną MOSSY o amerykańskim rodowodzie. Jedyny miot w hodowli Pogwizdowski Widok urodził się w roku 1999.
Rodowód miotu M Pogwizdowski Widok
Psy z linii amerykańskich przez kilka kolejnych lat były wykorzystywane w polskiej hodowli i łączone z liniami europejskimi. Suki z tych skojarzeń kryte były psami Czeskimi, a także psami importowanymi do Polski.
Nowy etap historii rasy w Polsce, zapoczątkował Giuseppe Molinari. Ten znany włoski hodowca, międzynarodowy sędzia i zawodowy trener wyżłów, zakochał się w polskich terenach łowieckich i w roku 1988 osiedlił się w okolicach Bełchatowa. Oczywiście podczas zmiany miejsca zamieszkania towarzyszyły jemu Bretony z najwybitniejszych linii europejskich. Mając ogromną wiedzę praktyczną i teoretyczną wielokrotnie przygotowywał reprezentację Polski do najpoważniejszych zawodów Field Trials w całej Europie. Przyczynił się tym samym do rozwoju konkursów Field Trials w Polsce. Dzięki jego staraniom w 2010 r. w Busku-Zdroju odbyły się Mistrzostwa Europy Epagneul Breton A.I.C.E.B. ( Międzynarodowego Stowarzyszenia Klubów Epagneul Breton). Również na tym prestiżowym konkursie startował w polskiej ekipie. Na dodatek Polska wygrała ten konkurs zarówno indywidualnie - suka NAIKE jak i drużynowo dzięki dyplomowi II stopnia zdobytemu przez dziesięcioletniego AXSI.
Giuseppe Molinari, prze wiele lat piastował także stanowisko V-ce Prezesa l'Amicale Internationale des Clubs de l'Epagneul Breton (A.I.C.E.B).
Oto największe osiągnięcia reprezentacji Polski w Pucharze Europy Bretonów:
1995 - Hiszpania- Ciaina 1°Ecc CAC, res.CACIT 2 miejsce indywidualnie i reprezentacja polski 2 miejsce drużynowo
Był to też debiut reprezentacji Polski na tej prestiżowej imprezie. CIAINA CPC , res. CACIT. Co wraz z wynikami IVOT, RUDY, RAMBO dało Polsce drużynowo 2 miejsce.
2002 - Francja - Bora 1° Ecc CPC, CACIT pierwsze miejsce indywidualnie
AMBRA w wieku 30 miesięcy wykazała się niespotykanym talentem zdobyła dyplom I° -1° Ecc CPC, CACIT. W Holandii Polskę reprezentowała tylko Ambra co wykluczyło nas z rywalizacji drużynowej.
2006 - Hiszpania - Ambra 3 lokata Ecc/dyplom I° - Axsi 3 lokata MB/dyplom II° - Polska 3 miejsce drużynowo
W reprezentacji startowały 2 psy rodzeństwo AXSI i AMBRA.
2008 - Grecja - Ambra lokata 1 Ecc /dyplom I° i 3 miejsce indywidualnie - Naike lokata 1MB/dyplom II °- Polska 3 drużynowo
2009 - Hiszpania-Hinault 3 indywidualnie - Polska 3 drużynowo
Dyplom I-°Ecc z pierwszą lokata i 2 lokata dyplom II°-MB dla Hinault, II°-Mb lok. 3 dla Axsi.
NAIKE 2 lokata i dyplom I°-Ecc
2010 Polska Busko Zdrój Naike dyplom I stopnia zwycięstwo indywidualne. Axsi dyplom II z Iok 1 i drużynowy tytuł również dla Polski.
Część importów Giuseppe Molinariego nie została wykorzystana w Polskiej hodowli jak choćby bardzo utytułowany Axsi, który po zakończonej karierze osiadał w hodowli Franciszkański Folwark. Do tej trafił również inny bardzo utytułowany reproduktor importowany z Hiszpanii Imoz de Casa Ato, aktualnie mieszka w niej import również z Hiszpanii, doskonały użytkowy Queen de Coplilla.
Po roku 2000 pojawiły się w Polsce bretony importowane z Włoch tj.suki: Moira (hod. Plesówka) i Dora (hod. z Głębokiego Como) oraz kilka suk i psów z Francji. Były to w większości bretony o dobrym pochodzeniu, łączące zarówno dobre cechy wystawowe, jak i użytkowe, z wysoką bonitacją Francuskiego Klubu Bretona. Suki, które pozostawiły po sobie potomstwo to: CANDY de Tremouard, FALVA de la Grange a Rabeau, GEMME du Hameau de Sorny (hodowla Solomia). Inna, młoda dobrze zapowiadająca się suka z Francji - DINA de Tremouard zginęła niestety tragicznie przed osiągnięciem wieku rozrodczego. Sprowadzono także dwie miotowe siostry, urodzone na Ukrainie, ale po obojgu francuskich rodzicach: IUNA oraz I AM HIMBA Bretonique Style. I AM HIMBA Bretonique Style zapoczątkowała hodowlę Bretornis, a IUANA Szybka Jak Wiatr.
Wśród pierwszych reproduktorów sprowadzonych w Francji, które pozostawiły potomstwo należy wymienić: BALET de Keranlouan i GARRET de la Source aux Perdrix.
Mamy także młodsze psy i suki z zagranicznym pochodzeniem (Francja, Włochy, Czechy, Chorwacja, Niemcy, Szwajcaria, Ukraina), które wpisują się w rozwój hodowli tej rasy w Polsce m.in. hodowle: Pensador i Upper Wind.
Do hodowli Pensador importowano z Włoch i Francji psa NOBEL des Plumes des Marais du Cotentin oraz suki POLKA di val Grossa i PAX de la Riviere Ouareau pierwszą w Polsce przedstawicielkę rasy z tytułem Zwycięzca Świata'2021.
Zainteresowanych szczegółowymi informacjami i urodzonych w Polsce bretonach i ich pochodzeniu zapraszamy na stronę genealogia.