Embedded Files
„Maksimum możliwości przy minimalnej objętości” tak brzmi oficjalne motto francuskiego klubu Epagneul Breton. Kto zna psy tej rasy rozumie powyższe hasło i wie dlaczego Francuzi mówią o nich "tout bon!" ("such a dog!", "super pies!"). Nie wiadomo dokładnie, skąd pochodzili przodkowie niewielkich psów z Bretanii, z którymi polowano na ptaki. W średniowieczu w całej Europie hodowano psy myśliwskie o dłuższym włosie, używane do polowań z siecią lub ptakiem łowczym (np. sokołem, jastrzębiem). Psy te nie były jednolite pod względem eksterieru, ale wyróżniały się cechami użytkowymi, które predysponowały je do efektywnej pracy w polu i w zaroślach. Były bardzo sprawne fizycznie, szybkie i odporne na trudne warunki atmosferyczne. Pracowały zazwyczaj jako płochacze. W polskiej literaturze określano je mianem „ptaszniki”. Były to psy o wyglądzie zbliżonym do obecnych spanieli i regularnie pojawiały się na obrazach średniowiecznych malarzy.
Léon Danchin (1887-1938)
Na początku XX wieku P. Grand-Chavin wspominał już o małych „epagneul”, często posiadających krótki ogon. Z jego relacji wynika, że cechy, które je wyróżniały to: krótki ogon o długości 10–15 cm, szeroka i głęboka klatka piersiowa oraz krępa budowa, mocny grzbiet, chęć do pracy, bystrość, mądre spojrzenie, odwaga, pasja do polowania na ptaki, twarda stójka i szybki galop!
Psy z Bretanii różniły się od podobnych psów z innych części Europy, ponieważ nie pracowały jako płochacze tylko wystawiały zwierzynę. Już w XVIII wieku, posiadały typową dla wszystkich legawców stójkę. Wyróżniały się pasją, wiatrem, szybkością i szerokością szukania, ale z wyglądu przypominały, dość powszechnie hodowano w tym czasie w Europie spaniele. (Ikonografia) W XIX wieku angielski pisarz Rev. E. W. Davies, który spędził wiele miesięcy w Bretanii, wspominał o powszechnym wykorzystywaniu „bretońskich pointerów” (Brittany pointers). Miały to być psy "o ponadprzeciętnych umiejętnościach polowania na ptaki w zaroślach i zakrzaczeniach". Te psy były protoplastami Epagneul Breton, ale nie można ich jeszcze uważać za psy rasowe.
Psy posiadały wówczas umaszczenia odpowiadające obecnemu wzorcowi (w późniejszym okresie czarne umaszczenie zostało usunięte z wzorca a później przywrócone). W XIX wieku na rozwój rasy wpłynęły setery angielskie, przywożone przez Anglików do polowania na słonki w Bretanii. Setery te, po sezonie polowań, często nie były zabierane z powrotem do Anglii, ale pozostawały wśród mieszkańców Bretanii do następnego sezonu. Fakt ten sprzyjał krzyżowaniu seterów angielskich, z miejscowymi psami typu „epagneul”. W ten sposób wzmocniła się również cecha „wystawiania” zwierzyny. W literaturze cytowana jest - znacząca dla rasy - krzyżówka w hodowli hrabiego du Pontavice'a. Jego angielska suka została pokryta przez psa w typie „epagneul”. W tym miocie część szczeniąt miała ogon szczątkowy. Hodowcy oczekiwali, że następne pokolenia tych psów będą miały również wrodzony szczątkowy ogon. Obecnie wiedza genetyczna udowadnia, że uzyskanie tylko psów o szczątkowym ogonie, nie jest w tej rasie możliwe. Mieszańce z tego kojarzenia miały bardzo dobry górny wiatr, twardą stójkę i były szybkie.
Wspomniany hrabia pokazał swoje bezogoniaste psy na wystawie w Paryżu w roku 1907. Były bardzo jednolite w typie, czym wzbudziły sensację. Polowano z nimi na zające, kuropatwy, kaczki i przede wszystkim słonki. Psy hrabiego du Pontavice’a stały się bardzo popularne, więc postanowiono hodować je w czystości rasy, którą nazwano "Epagneul Breton z Naturalnie Krótkim Ogonem" (Epagneul Breton a Courte Naturelle).
Początkowo najwięcej było psów biało-brązowych, z czasem jednak liczebnie zaczęły je wypierać psy biało-pomarańczowe.
Pierwszy wzorzec z roku 1907 przewidywał dość dużą rozpiętość ich wzrostu: 45–56 cm. Już po roku jednak obniżono we wzorcu maksymalny wzrost do 55 cm, ponieważ duża rozpiętość wzrostu wpływała na brak stabilności pokroju. Wykreślono także z wzorca kolor biało-czarny. Kolejna zmiana wzorca miała miejsce w roku 1910, kiedy długość ogona określona została na maksymalnie 10 cm, wskazując na fakt, iż ma to być wrodzone skrócenie ogona. Jednocześnie hodowcy zaczęli skracać ogony szczeniętom, które urodziły się z długim ogonem, co niejednokrotnie prowadziło do dyskwalifikacji na wystawach. Wymóg naturalnie krótkiego ogona zlikwidowano w roku 1933 i od tej pory psy z ogonami kopiowanymi były traktowane na równi z tymi, które urodziły się bez ogona. W roku 1912 wprowadzono próby pracy dla tej rasy. Wciąż zgodnie z wzorcem uznawano tylko psy biało-brązowe i biało-pomarańczowo, przy znacznej przewadze tych drugich. Dopiero w roku 1956 przywrócono we wzorcu wszystkie pierwotne ubarwienia, które pozostały do dziś. Obecnie (2019 r.) obowiązuje wzorzec rasy z roku 2003.
Źródło:
Club de l'epagneul breton http://www.epagneul-breton.net/4504-du-breton-au-courton.htm
"Encyklopedia Psów Rasowych Tom II" Hans Räber str. 622-627.
Page updated
Google Sites
Report abuse