Dora Maar

Testuingurua

Doraren familia ez zen batere behartsua, bere aita arkitektoa zen eta hainbat lan egin zituen Europa eta Iparramerikan, oso kosmopolitak ziren eta urtero leku ezberdinak bisitatzen zituzten.

Dora Parisen jaio zen eta hiru urte zituenetik 23 eduki arte Argentinan bizi izan zen, baina gerora Frantziara joan ziren bizitzera eta han Pablo Picassoz maitemindu zen gerra zibilak Frantziako okupazioak iraun zuten bitartean. Han bere ama galdu zuen naziek hil zutelako.




BIOGRAFIA

Dora Maar Parisen jaio zen, 1907ko azaroaren 22an eta 1997ko uztailaren 16an Bere aita, Josip Marković (Joseph Markovitch), arkitekto kroaziarra zen, eta hainbat proiektu egin zituen Europan eta Hego Amerikan, eta bere ama, Julie Voisin, Toursekoa zen jatorriz. Oso kosmopolitak ziren eta hori erakusten dute beren gaztaroko argazkiek, zeintzuetan Dora agertzen den, paisaia alpinoetatik hasi eta zonalde tropikaletaraino. Dora Argentinan bizi izan zen hiru urtetik hogeita hirura arte. Pablo Picassoren arabera, emakume gazte hark "argentinismoekin hitz egiten zuen".


Dora Maar-ek 1950eko hamarkadan margotu behar zuen. Academie Lothe-n ikasi zuen eta bertan Henri Cartier-Bresson ezagutu zuen, bera baino urtebete gazteagoa, orduko argazkilari onenetariko bat bihurtu  zenean. 1949an Cartier-Bressonek argazkilari aipagarri gisa definitu zuen bere lanek aura misteriotsu eta beldurgarria zutelako; bere margolanak ere miresten zituen. Cartier-Bressonek uste zuen argazkilaritza lanbide bakartia zela, Dorari oso ondo aplika zitekeen adierazpena.


Orduan, argazkilaritza ez zen orain bezain aintzat hartzen. Beraz, argazkilariak margolari ere   izan ziren. Izan ere, Picassok ironia egin zuen Doraren argazkigintza jarduerarekin. Ez zegoen guztiz konforme Academie Lothe-ko irakaskuntzarekin, beraz, geroago, Marcel Zahar-en aholkuei jarraituz, argazkilaritza ikasketekin jarraitu zuen L'École de Photographie de la Ville de Paris-en matrikulatuz. Bere argazkiak garatzeko, klaseak eman zizkion Pierre Kéferi; trukean bere tailerra erabiltzen utzi zion. Argazki batzuek Kéfer-Dora marka daramate, nahiz eta azken hauek berak bakarrik eginak izan.




Bere aitari esker, bere estudioa izatea lortu zuen, non bere argazki collage ospetsuak sortu zituen. Bere lanei buruz, Dorak adierazi zuen ez zuela enkarguaren eta sorkuntzaren arteko aldea bereizten. Jaques Feyderren Les gens de voyage filmean aktore gisa egindako lana eta giza eskubideen aldeko aktibismoa ere nabarmentzen dira.



Estiloa

Surrealismoa

Dora Maarek surrealismoa jorratzen zuen: Surrealismoa​ (surrealisme frantsesetik) Lehen Mundu Gerraren ostean Europan garatutako kultur mugimendua izan zen, dadaismoaren eragin handia izan zuena.​ RAEk "erreala gainditzen saiatzen den mugimendu artistiko eta literario bat bezala deskribatzen du, irrazionala eta irrazionala sustatuz. ametsezkoa pentsamenduaren edo subkontzientearen adierazpen automatikoaren bidez".



Surrealismoa erabiltzen zuten beste artista batzuk

André Breton

René Magritte


Frida Kalho


Leonardo Carrington


Bere obrak

Esan dezakegu, bere obra gehienentan surrealismo estiloa erabiltzen du. Ia denetan, emakumeak ageri ziren, kolore ilunetan, baina baditu koloredun obra batzuk ere.

Berak argazki modura irudikatzen ziruen obrak