ชื่อวิทยาศาสตร์ : Melientha suavis Pierre
ลักกษณะของผักหวานป่า : ต้นสูง 5-10 เมตร มีใบประดับขนาดเล็กสีน้ำตาลอ่อนผิวขรุขระ ใบเป็นใบเดี่ยวสีเขียวเข้มหนา ใบรูปร่างเป็นรูปไข่หรือรูปรี ขอบใบเรียบปลายเรียวแหลมหรือป้านกลมและมนรีรอยเว้าแหลมตื้นๆ หรือมี ลักษณะเป็นติ่งเล็กๆ ยื่นออกไป ฐานใบเป็นรูปลิ่มใบยาว 6-12 ซม. กว้าง 2.5-5 ซม. ก้านใบยาว 1-3 มม. ดอกเป็นกลุ่มมีดอกสีเขียวออกตรงซอกใบ กิ่งและที่ลำต้นมีใบประดับขนาดเล็ก ผลออกเป็นพวงลักษณะกลมรี สีเหลืองอมน้ำตาล ผลกว้างประมาณ 1.5-1.7 ซม. ยาวประมาณ 2.3-3 ซม. เมล็ดลักษณะคล้ายผลพุทรา
สรรพคุณของผักหวานป่า ผักหวานป่า ช่วยแก้อาการของธาตุไฟได้ตามหลักแพทย์แผนไทย ใบและรากมีสรรพคุณแก้ อาการปวดศีรษะ รากมีรสเย็น เป็นยาแก้ไข้ สงบพิษไข้ใช้แก้อาการปวดมดลูกของสตรี เป็นยาแก้น้ำดีพิการ รักษาแผลช่วยแก้อาการปวดในข้อ ส่วนยอดใช้ปรุงเป็นยาเขียวลดไข้ ลดความร้อน สรรพคุณเป็นยาแก้อาการ ร้อนในกระหายน้ำ แก้กระสับกระส่าย รากใช้ต้มกับน้ำรับประทานเป็นยาเย็นแก้พิษร้อนใน ยางใช้กวาดคอเด็ก แก้ลิ้นเป็นฝ้าขาว แก่นของต้นผักหวาน นำมาต้มกับน้ำรับประทานเป็นยาแก้อาการปวดตามข้อหรือปานดงใช้ ต้นผักหวานกับต้นนมสาวเป็นยาเพิ่มน้ำนมแม่หลังการคลอดบุตรได้ผลสุกนำมาต้มให้สุกและรับประทานข้างในนอกจากนี้ยังมีปัจจุบันมีน้ำผักหวานป่า ชาผักหวานป่า ช่วยรักษาโรคปากเปื่อย (ปากนกกระจอก) นอกจากนี้ผักหวานป่ายังมีสรรพคุณตามธรรมชาติในการป้องกันศัตรูพืชต่างๆ เนื่องจากมีฤทธิ์เช่นเดียวกับ สะเดาจึงไม่มีความจำเป็นต้องใช้สานเคมีใดๆ (แม้แต่หนอนที่ชอบกินยอดอ่อนของพืชก็จะไม่กินใบของผักหวาน ป่า) หากมีความจำเป็นจะเร่งให้เจริญเติบโตมักนิยมใช้ปุ๋ยคอกแทน
คนเหนือชอบนำใช้ยอดผักหวานอ่อน ใบอ่อน ดอกอ่อน และผลอ่อนมารับประทาน นำมาลวก หรือ นึ่งให้สุก แล้วใช้เป็นผักจิ้มกับน้ำพริกข่า น้ำพริกตาแดง หรืออาจนำไปผัดน้ำมันหอย หรือนำมาใช้ประกอบอาหารในเมนูต่าง ๆ เช่น แกงกับไข่มดแดง หรือแกงป่าแห้ง แกงแค แกงผักรวมมิตร แกงเลียง แกงส้ม แกงอ่อม แกงแคปลา แกงกะทิสด แกงคั่ว ต้มจืด ฯลฯ แต่ผักหวานป่าเป็นผักที่ออกตามธรรมชาติที่ออกตามฤดูกาลในช่วงหน้าแล้งและมีปริมาณน้อย ทำให้มีราคาแพงมากเมื่อเทียบกับผักชนิดอื่น ๆ จึงถือได้ว่าผักหวานป่าเป็นอาหารพิเศษสำหรับใครหลาย ๆ คน ที่นาน ๆ ครั้งจะได้รับประทานสำหรับผลแก่ยังสามารถให้นำมาลอกเนื้อทิ้ง แล้วนำเมล็ดไปต้มรับประทานเช่นเดียวกับเมล็ดขนุน โดยจะมีรสหวานมัน บ้างว่าใช้ผลสุกนำมาต้มให้สุกและรับประทานแต่เนื้อข้างใน
ข้อมูลเนื้อหา นางสาวสุภาพ เสาร์ภิระ
เรียบเรียงเนื้อหา นางสาวสุภาพ เสาร์ภิระ
ภาพถ่ายเนื้อหา นางสาวสุภาพ เสาร์ภิระ
โทร 095687324