การทำดอกไม้จันทน์  
กลุ่มผู้สูงอายุโรงเรียนเทศบาลตำบลทุ่งหัวช้าง 

กลุ่มผู้สูงอายุโรงเรียนเทศบาลตำบลทุ่งหัวช้าง ได้รวมตัวกันสร้างอาชีพเสริมสร้างรายได้ สำหรับการประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ เพราะไม่ว่าเศรษฐกิจจะดีหรือไม่ ก็ไม่มีผล กระทบแต่อย่างใด "ดอกไม้จันทน์ . . . แม้จะเป็นดอกไม้สำหรับคนตาย แต่ดอกไม้จันทน์จะไม่มีวันตาย เพราะสามารถขายได้ตลอด ที่สำคัญยังเป็นสินค้าที่ไม่มีวันเสีย ไม่บูด ไม่เน่า สามารถเก็บรักษาเพื่อรอจำหน่ายได้ตลอดทั้งปี"  

วัสดุอุปกรณ์ในการทำดอกไม้จันทน์

1. ธูปเทียน

2. หนวดจันทน์

3. ด้าย

4. กลีบดอกสีขาว (ทำจากเยื่อไม้)

5. กระดาษย่น

6. ริบบิ้น

7. กาว

8. ไม้เสียบ

วิธีทำดอกไม้จันทน์แบบดอกธรรมดา

1. เริ่มจาการทำเกสร โดยใช้กลีบดอกทำการจับกลีบเข้ากับก้านดอก

2. ทำกลีบดอกเตรียมไว้หลาย ๆ ดอก แล้วนำกลีบดอกที่เตรียมไว้มาทำการเข้าดอก โดยใช้กลีบดอกประมาณ 4 กลีบ

3. จากนั้นทากาวแล้วใช้ด้ายมัดให้แน่นก็จะได้ตัวดอกไม้จันทน์เมื่อได้ตัวดอกไม้จันทน์แล้ว

4. ขั้นตอนการใส่หนวดจันทน์ (หนวดจันทน์ คิอก้านดอกพันคู่กับธูปและเทียน) เมื่อใส่หนวดจันทน์แล้ว นำกระดาษย่นสีดำมาพันก้านดอกให้แน่น ไม่ให้เห็นก้านดอกได้

วิธีทำดอกไม้จันทน์แบบช่อประธาน

1. เริ่มจากเตรียมก้านไม้ ช่อประธานพร้อมหนวดจันทน์ไว้

2. นำดอกที่ทำไว้ ซึ่งใช้ขั้นตอนเดียวกันกับการทำแบบดอกธรรมดา นำมาประกอบเข้าด้วยกันเป็นช่อ โดยติดช่อละประมาณ 9 ดอก จากนั้นทำการตกแต่งเป็นอันเสร็จสิ้นขั้นตอนการทำดอกไม้จันทน์แบบช่อ

ประโยชน์ของดอกไม้จันทน์

จะใช้ไหว้หรือเคารพผู้ที่ล่วงลับแล้ว สำหรับสาเหตุที่นำดอกไม้จันทน์มาใช้ในพิธีเผาศพ เนื่องมาจากในสมัยก่อนนั้นเรายังไม่มีการฉีดยาศพ หรือวิธีการที่จะรักษาศพไม่ให้มีกลิ่นเหม็น ดังนั้น ในการเผาศพ จึงต้องใช้ดอกไม้จันทน์ซึ่งทำมาจากไม้จันทน์ หรือต้นจันทน์ อันเป็นไม้ที่มีกลิ่นหอม ซึ่งในสมัยก่อนจะนิยมใช้ไม้จันทน์เฉพาะในงานศพของราชวงศ์ชั้นสูงเท่านั้น เนื่องจากไม้จันทน์หายากและมีราคาแพง ต่อมากรมพระยาดำรงราชนุภาพจึงได้คิดค้นให้ใช้ไม้จันทน์ทำเป็นแผ่นบางๆ มัดเป็นช่อเรียกว่าดอกไม้จันทน์เพื่อให้ผู้ที่มาร่วมงานศพได้นำไปวางที่เผาศพและนิยมใช้จนถึงปัจจุบัน

รวบรวม/เรียบเรียงเนื้อหาโดย  นางสาวฐิติมา  พนัสโยธานนท์  บรรณารักษ์