ผ้าทอยกดอก

ประวัติ

-          นางสุกันทา   ด้วงอ้าย     อายุ  60 ปี

-          วุฒิการศึกษา  มัธยมศึกษาตอนปลาย

-          อาชีพ  การทอผ้า

-          ที่อยู่  95/1   หมู่ที่   3     ตำบลดงดำ   อำเภอลี้    จังหวัดลำพูน    51110    โทร 087029-9352

วิธีการทอผ้า

1.  การกรอด้าย  

  นำด้ายมาในอุปกณ์การกรอด้าย  โดยหาจุดเริ่มต้นของเส้นด้าย  จากนั้นเริ่มกรอด้ายใส่หลอดด้ายใหญ่

2. การเดินด้าย  

 นำที่เดินด้ายตั้งวางไว้  นำหลอดด้ายใหญ่เสียบลงบนแผงตะขอที่เตรียมไว้  จากนั้นเริ่มเดินด้ายครั้งละ  20  หลอดจนครบ  58  รอบ

3. การสอดฟัน

 นำที่วางสอดฟันหวีมาตั้งไว้  แล้วนำฝ้ายที่เดินครบ  58  รอบ  มามัดกับที่วางสอดฟันหวี  แล้วเริ่มเอาฟันหวีมาวาง  หลังจากนั้นดึงเส้นด้ายทีละเส้น  สอดเข้าฟันหวี  1  คู่  ต่อ  1  รู  ของฟันหวีจนครบจำนวนรูของฟันหวี

4. การเข้าหัวม้วน  

 นำที่วางหัวม้วนมาตั้งวาง  นำหัวม้วนเข้าใส่ที่วาง  แล้วนำที่หนีบของเส้นด้ายประกบติดกับหัวม้วน  แล้วนำที่หนีบของเส้นด้ายมาวางไว้ระหว่างกลางของหัวม้วน  แล้วเริ่มหนีบเส้นด้ายม้วนกระจายเส้นด้ายแต่ละสีให้ตรงกัน  ดึงให้ตึง  แล้วหมุนหัวม้วนไปเรื่อยๆ  จนหมดเส้นด้าย

5. การเก็บเขาย่ำ  

 นำหัวม้วนขึ้นวางบนกี่  หลังจากนั้นจัดเส้นด้ายให้ลงตัวกับรูฟันหวี  แล้วกลับเส้นด้ายด้านล่างขึ้นมาด้านบนเพื่อเก็บเขาเหยียบ  แล้วกลับเส้นด้ายให้เหมือนเมื่อเก็บเขาเหยียบอีกด้านหนึ่ง  หลังจากนั้นมัดเขา  แล้วทากาวรอให้แห้ง  แล้วมัดเขาย่ำ  ติดรอก  แล้วเริ่มลงมือทอดูว่าเส้นด้ายเส้นไหนผิดก็แก้ไข

6. การด้านดอก  

 เลือกลายดอกของผ้าที่ต้องการทอ  แล้วเริ่มด้านดอก  โดยการนับเส้นด้ายตามลายดอกจนครบจำนวนดอก

7. การเก็บเขาดอก  

 เก็บเขาดอกโดยการนำไม้ลิ่วมาขัดด้วยกระดาษทรายจนลื่น เริ่มเก็บเขาดอกตามลายที่เลือกไว้  แล้วทากาวกันด้ายไหล  รอจนแห้งแล้วลองทอ  ถ้าผิดก็แก้ไข

8. วิธีการทอ

 เริ่มจากไม้ที่  1  ถ้าไม่ใส่เกสร  ให้ทิ้งไม้  1  ไม้  หลังจากทอครบทุกไม้  (การทอทุกรอบต้องทิ้งไม้ทุกรอบ)

 ถ้ามีเกสรให้ทิ้ง  2  ไม้  เหมือนขั้นตอนแรก  แล้วดูตรงไหนผิดให้แก้ไข

 เมื่อผ้าทอเสร็จแล้วต้องได้มาตรฐาน  ยาว  1  เมตร  85  เซนติเมตร  ผ้าตัดเสื้อเป็นชุด  ยาว    4  เมตร  20  เซนติเมตร    สำหรับตัดเสื้อ  1  ตัว  ใช้ผ้า  2  เมตร  20  เซนติเมตร



เนื้อหาโดย : นายจอมแก่น  พิศวงค์
เรียบเรียงเนื้อหาโดย : นายจอมก่น พิศวงค์
ภาพถ่าย/ภาพประกอบ : นายจอมแก่น  พิศวงค์