TEMA 3
ÍNDICE
TEMA 3: O CLIMA. Como coidamos o planeta?
3.1..- Elementos e factores do clima
3.2.- Grandes zonas climáticas do planeta
3.3.- Climas de España
3.4.- Climas de Galicia
3.5.-O cambio climático (libro páx: 32 e 33)
3.6.- Os climogramas
Temporalización: do 8 de xaneiro ata o 8 de febreiro
Importante. A proba escrita deste tema será o xoves, 8 de febreiro
CLIMA E TEMPO ATMOSFÉRICO
ELEMENTOS E FACTORES DO CLIMA
Os ELEMENTOS:
Son os seguintes:
-Temperatura: é a cantidad de enerxía calorífica do aire (mídese co termómetro en grados)
-Precipitacións: é a caída ao chan a auga contida na atmósfera. Pode ser en forma de auga, de neve, saraiba, orballo, xeada... (mídese co pluviómetro en ml ou litros por metro cuadrado)
-Humidade: é a cantidade de vapor de auga presente no aire e mídese en g/m3
-Vento: É o movemento do aire na atmósfera. Mídese co anemómetro (velocidade) e a veleta (a dirección)
-Presión atmosférica: é o peso da columna de aire sobre unha unidade de superficie. Barómetro (midea)
Os FACTORES:
Son os seguintes:
-A latitude: é a distancia dun punto ao Ecuador. Canto máis preto máis calor ou cálidas serán as temperaturas.
-A altitude: é a distancia vertical dun punto da superficie terrestre respeto ao nivel do mar (0 metros)
-O relevo: son as formas ou alteracións da corteza terrestre (paisaxe desigual)
-A distancia ao mar: é o espazo existente dende unha superficie terrestre ao mar. O mar non se quenta tan rápidamente como a terra en verán e enfríase lentamente en inverno polo que modera o clima das costas (suaviza as temperaturas, por ser unha masa líquida).
Para saber máis
Outros factores que inflúen no climas son:
-As correntes mariñas
-A circulación atmosférica, os ventos planetarios
INSTRUMENTOS PARA MEDIR O TEMPO ATMOSFÉRICO
GRANDES ZONAS CLIMÁTICAS
Son tres grandes zonas:
Debido á forma e posición da Terra, os raios do Sol non chegan da mesma maneira a todos os lugares. Por esta razón, quentan con diferente intensidade cada zona. Por iso distínguense tres grandes zonas climáticas no planeta.
Se os raios do Sol chegan de forma perpendicular, a calor é máis intensa, como é o caso das zonas cálidas. Se os raios solares chegan de forma inclinada, a calor perde intensidade, coma nas zonas templadas e frías.
Zonas frías:
Son 2, entre os Círculos polares (Ártico e Antártico) e os polos norte e sur.
Distínguese a zona fría do norte e a zona fría do sur. Sitúanse entre os círculos polares e os polos. As temperaturas son moi baixas porque os raios do Sol chéganlle en forma moi inclinada y por tanto, calienta poco.
O frío é intenso e as temperaturas soen estar por debaix dos 0º. Son zonas pouco pobladas xa que as súas condicións fan moi difícil habitalas.
Clima polar ou glacial, o de alta montaña (cumes altas e moi altas e precipitacións abundantes).
Zonas templadas:
Son 2, entre os trópicos de Cáncer e Capricornio e os círculos polares.
Son a zona templada do norte e a zona templada do sur. Sitúanse entre os trópicos e os círculos polares. Reciben os raios do Sol en forma semi inclinada, o que fai que as temperaturas sexan moderadas.
Danse contrastes de temperatura que permiten distinguir as cuatro estacións: unha estación fría (inverno), dúas de transición (primaveira y otoño) e unha estación cálida.
Clima continental (Tª altas no verán e baixas no inverno, precipitacións ), mediterráneo (Tª elevadas no verán, suaves no inverno, precipitacións escasas), atlántico ou oceánico (Tª suaves, precipitacións abundantes todo o ano)...
Zona cálida:
Entre os dous trópicos (zona comprendida entre o Ecuador e os trópicos)
É a zona máis calurosa do planeta. Sitúase entre os trópicos de Cáncer e Capricornio, alí os raios solares chegan máis directos e en forma perpendicular á línea do Ecuador.
Soen ter temperaturas elevadas, superiores a 18º e non se distinguen as estacións
Clima tropical (Tª cálidas e chuvioso) e subtropical, desértico (Tª altas e precipitacións case escasas), ecuatorial (Tª arredor dos 25º de media e precipitacións abundantes),..
LOS CLIMAS DE ESPAÑA
O CLIMOGRAMA
Un CLIMOGRAMA é unha representación gráfica dos datos de temperaturas e precipitacións dunha rexión, zona ou localidade da Terra ao longo dun ano.
OS CLIMAS DE GALICIA
3.5.- Cambio climático (páxs 32 e 33 do libro de texto)
Estudar só os puntos aquí debaixo 1, 2, 3 e 4
1.-O efecto invernadoiro: consiste en que a enerxía do sol chega á Terra (= fenómeno natural), parte desa enerxía volve á atmosfera e outra parte queda retida e quenta a Terra.
2.- Que é o cambio climático
Denomínase cambio climático á variación global do clima da Terra debido a causas naturais, pero principalmente á acción humana, que se traduce en queima de combustibles fósiles, perda de bosques e outras actividades producidas no ámbito industrial, agrícola e transporte, entre outros, como consecuencia dunha retención da calor do Sol na atmosfera. Esta última característica é coñecida como "efecto de invernadoiro".
3.- Causas do cambio climático
O uso excesivo de combustibles fósiles (industria, transporte, calefacción,...) aumenta as emisións de gases coma o dióxido de carbono.
A agricultura e a gandaría xeran gases (uso de fertilizantes e na dixestión dos animais coma o metano).
A deforestación (bosques) contribúe ao aumento do dióxido de carbono.
Os residuos e refugallos dos vertedoiros producen metano e contaminación dos solos.
4.- Consecuencias do cambio climático que orixinou o quecemento global, ten consecuencias para a biodiversidade (persoas, animais e plantas) y entre elas están:
O aumento da temperatura media (fúndense o xeo dos polos)
Modificación dos patróns de choiva, neve....
Alza do nivel do mar (derrétense os casquetes polares, redución da superficie cuberta por neves e glaciares).
Aumentan as tormentas e secas (aumento de desastres naturais, ex: o fenómeno do neno)
Encarécense os produtos agrícolas.
Extinción de animais e plantas que non se adaptan as novas condicións climáticas.
5.-Que podemos facer nos para combatir o cambio climático?. reflexión na aula. Resposta aberta.
Empregar transporte público e sustentable
Consumir o necesario
Produtos de tempada, proximidade e locais
3R
Reducir o uso de plásticos
Limitar e controlar o consumo de auga, enerxía, alimentos procesados...
Uso de enerxías renovables (vento, auga, solar, hidróxeno,..)
Para saber máis!:
O efecto invernadoiro é o fenómeno natural, en principio benéfico, que mantén a superficie da Terra con temperaturas aptas para a vida. Con todo, o efecto invernadoiro desequilibrouse perigosamente poñendo en perigo a sustentabilidade planetaria. O culpable? As actividades humanas que aumentan a emisión de gases de efecto invernadoiro (principalmente de CO2, metano e óxido nitroso). A consecuencia: o progresivo quecemento global.
Sen gases de efecto invernadoiro (GEI), a Terra sería un enorme bloque de xeo virando no espazo. Este tipo de gases absorbe parte da radiación solar que atravesa a atmosfera. Debido a iso, quenta tanto a superficie do planeta como os niveis baixos da atmosfera. Desta maneira, evita que ese calor rebote e salga cara ao exterior.
"Se nun invernadoiro a cobertura plástica evita a perda da calor e conserva unha temperatura estable, na Terra estes gases conseguen un efecto similar", O problema é que a actividade humana lanza demasiados GEI á atmosfera. Isto ten unha repercusión: a alteración do seu equilibrio natural provoca que o acúmulo de calor comece a ser excesivo.
O cambio climático. Causas:
Inflúen cada vez máis no clima e a temperatura da Terra a queima de combustibles fósiles, a talla de bosques e a cría de gando. As enormes cantidades de gases así producidos engádense aos que se liberan de forma natural na atmosfera, aumentando o efecto invernadoiro e o quecemento global.