SyRi-uitspraak 

2020-02-05

SyRi

Systeem Risico Indicatie 

Op 5 februari 2020 heeft de rechtbank in Den Haag uitspraak gedaan over het gebruik van het systeem SyRi. In concreto heeft de rechtbank art. 65 Wet SUWI en hoofdstuk 5a Besluit SUWI onverbindend verklaard, omdat deze regelgeving in strijd is met artikel 8 EVRM (respect voor persoonlijke levenssfeer). Zie de link naar de uitspraak hieronder.

Omroep Houten volgt sinds 2018 het gebruik van algoritmes voor fraudeonderzoek door Werk en Inkomen Lekstroom (WIL). WIL maakt hiervoor gebruik van de software van het marketingbureau Totta in Amsterdam, die dit programma mede in samenwerking met WIL heeft ontwikkeld en gepresenteerd.

WIL en Totta hebben in het verleden al verschillende vragen van de omroep beantwoord. Naar aanleiding van de rechterlijke uitspraak heeft Omroep Houten aanvullende informatie bij WIL en Totta.

Vragen aan WIL en Totta (antwoorden zie hier): 

1) Heeft de uitspraak over SyRi gevolgen voor het programma van Totta en zo ja hoe? 

Bijvoorbeeld:

- Leidt de uitspraak tot herbezinning en eventuele aanpassing of stopzetting van het programma?

- Verwacht u dat de 'Totta-aanpak' ook juridisch kan/zal worden aangevochten?

2) Vindt bij de toepassing van het Totta-programma onafhankelijke toetsing door derden plaats?

Indien geen gevolgen verwacht:

3) Wat is het belangrijkste verschil of criterium, waardoor 'Totta' hierdoor niet geraakt wordt.

Ten slotte: Totta is onlangs overgenomen door Blue Field Agency.

4) Wordt de verwerkingsovereenkomst van WIL hierop aangepast en belanghebbenden geïnformeerd?

Uitspraak Rechtbank Den Haag 5-2-2020: ECLI:NL:RBDHA:2020:865

Enkele 'snelle' aantekeningen bij lezing van het vonnis (5/2/20 door Ytzen Lont):

* SyRi startte al vóór de wettelijke grondslag en de AVG, teruggefloten door het College Bescherming Persoonsgegevens, dit leidde tot aanpassing van de Wet SUWI (art. 65 = SyRi). 

* De rechtbank noemt Wet SUWI en Besluit SUWI "de SyRi-wetgeving". 

* 6.6 (van de uitspraak): in het geding is afweging tussen doel en art. 8 EVRM (respect privéleven); 

* 6.46 bespreekt "profileren als voorbeeld" en "deep learning, zelflerend systeem"; 

* 6.63 SyRi bevat nog geen deep learning, data mining en risicoprofielen maar biedt wel de ruimte om deze te ontwikkelen; 

* 6.65 het risicomodel is geheim; betrokkene krijgt geen informatie over de risicomelding; 

* 6.95 de rechtbank komt tot het oordeel dat in de SyRi-wetgeving onvoldoende wordt voorzien in waarborgen ter bescherming van het recht op respect voor het privéleven; 

* 6.97 er is geen sprake van een integrale toets vooraf door een onafhankelijke derde;

* 6.112 en 7.2: art. 64 Wet SUWI is op zich niet in strijd met art. 8; de rechtbank verklaart voor recht dat art. 65 SUWI en hoofdstuk 5a Besluit SUWI jegens belanghebbenden onverbindend zijn wegens strijdigheid met art. 8 EVRM.

Wet SUWI (Wet Structuur Uitvoeringsorganisatie Werk en Inkomen)

https://wetten.overheid.nl/BWBR0013060/2020-01-01

Artikel 64 Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen

Gegevensverstrekking t.b.v. samenwerkingsverband 

(Ten behoeve van een integraal overheidsoptreden ten aanzien van de voorkoming en bestrijding van onrechtmatig gebruik van overheidsgelden en overheidsvoorzieningen op het terrein van de sociale zekerheid en de inkomensafhankelijke regelingen, de voorkoming en bestrijding van belasting- en premiefraude en het niet naleven van de arbeidswetten, wordt samengewerkt door: B&W's, UWV, SVB, anderen namens de Minister, o.a. Financiën).

Artikel 65 Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen: Systeem Risico-Indicatie (SyRi)

(De gegevens (...) kunnen uitsluitend worden gebruikt voor het doen van een risicomelding over een natuurlijke persoon of rechtspersoon (...). Onder risicomelding wordt verstaan de verstrekking op naam uit het systeem risico indicatie die een constatering van een verhoogd risico op onrechtmatig gebruik van overheidsgelden en overheidsvoorzieningen op het terrein van de sociale zekerheid en de inkomensafhankelijke regelingen, belasting- en premiefraude dan wel het niet naleven van de arbeidswetten door een natuurlijke persoon of rechtspersoon bevat en waarvan de risicoanalyse, die bestaat uit gegevens uit het systeem risico indicatie die in samenhang wordt gepresenteerd, onderdeel is.) (...)