Beleidsplan Handhaving 2022
Werk en Inkomen Lekstroom (WIL)

2022 februari 

BELEIDSPLAN HANDHAVING 2022

In vertrouwen handhaven (februari 2022, PDF 32p)

Werk en Inkomen Lekstroom (Nieuwegein, Houten, IJsselstein, Lopik)

Oorspronkeiljke bron: https://vng.nl/kennisbank-naleving/beleidsplan-in-vertrouwen-handhaven-2022 - Deze link was openbaar toegankelijk maar is na de Argos-uitzending van 25 juni achter een wachtwoord geplaatst dan wel onvindbaar geworden. Ik heb de VNG gevraagd of dit bewust is gebeurd en om in dat geval hierover een persverklaring te geven. Ook bij Werk en Inkomen Lekstroom is het beleidsplan niet toegankelijk en ik kan het niet vinden in het iBabs-documentsysteem van de gemeente Houten. 

Het beleidsplan is nog wel HIER bij Stylo te downloaden. 

Samenvatting op trefwoord DPS:

p2 Leeswijzer: “In dit beleidsplan gaan wij dieper in op de cirkel van naleving, de DPS-matrix en het wettelijk kader.”

p8 “De proactieve aanpak richt zich op preventie bij de poort; daar waar de uitkering wordt aangevraagd. Dit doen we door risicosturing. Daarvoor gebruiken we de DPS-Matrix (DPS staat voor: Diagnosticeren, Plannen en Sturen). Aan de hand van een door medewerkers ingevulde vragenlijst volgt een profiel. Daarmee beoordelen wij de kans op regelovertreding. Wij maken onderscheid tussen een hoge kans op regelovertreding of een lage kans op regelovertreding. Dit betekent meer controle in situaties waar het nodig is. En minder controle in situaties waar de kans op onrechtmatigheden gering is.

Met afbeelding De profielen A (hoge kans uitstroom, laag risico regelovertreding); B laag uitstroom, hoog risico; C hoog uitstroom, hoog risico, D laag uitstroom, hoog risico.

p11 5.4 Handhavingskoers 2018 – 2021 rijksoverheid/Gaat het beleid veranderen?

Het huidige handhavingsbeleid van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is versterkt in de periode 2018 – 2021. Met de toeslagenaffaire van de Belastingdienst in 2020 in ons achterhoofd en de vorming van een nieuw kabinet wordt naar verwachting meer tijd en energie besteed om de mens staat centraal te stellen. Maatwerk dus. VNG-naleving werkt aan herijking van het huidige beleid. De visie op de cirkel van naleving en de huidige methode van risico-sturing (DPS-matrix) zijn goed doordacht en hebben hun nut bewezen. Deze visie en methode blijft WIL hanteren. Vooruitlopend op de wijzigingen gaat WIL werken volgens het basisprincipe ”In vertrouwen handhaven.” Daarmee lopen wij vooruit op nieuwe ontwikkelingen. Daar waar het nieuwe kansen biedt voor de klant en gemeenten, speelt WIL erop in.

p11-12 Handhaven DPS-matrix/open bronnenonderzoek. We maken gebruik van beschikbare gegevens van klanten en analyseren die met inachtneming van de kaders van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Bij de uitkeringsaanvraag werken we risicogericht. Bij klanten die op grond van de vragenlijst van de DPS-matrix op één of meer risico-indicatoren positief scoren, bestaat een hoger risico op oneigenlijk gebruik. Bij klanten die daar lager op scoren bestaat een lage kans op oneigenlijk gebruik.

Voor nader onderzoek kunnen wij gebruikmaken van de open bronnen die voor iedereen toegankelijk zijn, zoals internet en sociale media. WIL maakt daarbij geen gebruik van nepprofielen. WIL maakt verder geen gebruik van algoritmen. Dat is nu niet mogelijk en WIL heeft ook geen plannen in deze richting.

p13 H6 Handhaving in de praktijk. Bij de start van WIL is gekozen voor de visie van de cirkel van naleving en een aantal jaren later voor de DPS-matrix om risicoprofielen te bepalen. Deze visie en methode bewijzen nog steeds haar nut. Dat zullen we voortzetten.

b. Intake/DPS-matrix. Na het gesprek met de klant vult de medewerker een vragenlijst in. Hierbij worden alle factoren meegenomen en speelt de menselijke maat een rol. Uit analyse komt naar voren of er sprake is van een laag risico op regelovertreding of een hoog risico. Aanvragen met een laag risico handelen wij versneld af. Dat is minder belastend voor de klant. Bij een hoog risico volgt een volledig onderzoek. Eén van de onderdelen is de administratieve screening. Over een periode van 2017 tot en met 2021 is gebleken dat bij 81% van de aanvragen voor een bijstandsuitkering sprake is van een laag risico op regelovertreding (LOR) en bij 19% is er kans op een hoog risico op regelovertreding (HOR).

p18 H8 Onze plannen. 8.2 Huidige visie en methode. De visie op de cirkel van naleving en het gebruik van de DPS-matrix blijven wij voortzetten. Zij hebben hun nut bewezen. Deze methode draagt bij aan een zorgvuldige verstrekking van bijstand. We blijven stilstaan bij de leefwereld van klanten en passen maatwerk toe.

p27 Bijlage 4: Hoogwaardig handhaven samengevat. Preventief en risicogestuurd bij aanvragen

• Tijdens voorlichtingsbijeenkomsten leggen we de dienstverlening, de voorwaarden en spelregels uit • Het voorkomen van onrechtmatige verstrekking van een uitkering bij de aanvraag gebeurt aan de hand van risicoprofielen aan de poort. Hierbij maken we gebruik van de DPS-matrix.

p31 Figuur E. Het gebruik van de DPS-matrix Bij de beoordeling van het kans op regelovertreding bij het aanvragen van een bijstandsuitkering maken wij gebruik van de DPS-matrix. Over de periode van 2017 tot en met 2021 zien wij dat er bij 81% van de klanten sprake is van een laag risico op regelovertreding (LOR) en bij 19% is er kans op een hoog risico op regelovertreding (HOR). [volgt: tabel jaren 2017-2021 met % LOR en % HOR].