Antwoord aan AP

Bron: WIL 25-10-2023 <<< lees de volledige rapportage

Rapportage Voormalig gebruik DPS-matrix door Werk en Inkomen Lekstroom
25-10-2023

(beknopte samenvatting; lees de volledige rapportage)

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) deed op 26 september 2023 per brief een verzoek aan het bestuur van de Gemeenschappelijke regeling Werk en Inkomen Lekstroom (verder te noemen WIL) om een rapportage op te leveren over het gebruik van de fraudescorekaart of een variant daarvan, de DPS-matrix. 

Om te bepalen of iemand een regulier of verkort aanvraagproces doorliep bij het aanvragen van een uitkering, maakte WIL tussen mei 2016 en 20 juni 2022 naast informatie uit het persoonlijke gesprek, ook gebruik van de uitkomst van de DPS-matrix. We pasten het toe als een beslisondersteunend instrument. Tot mei 2016 volgden mensen die een uitkering aanvroegen standaard het reguliere aanvraagproces. Sinds het gebruik van de DPS-matrix, doorliep gemiddeld genomen 4 op de 5 aanvragers een verkorte procedure. 

De DPS-matrix werd niet gebruikt om fraude vast te stellen. 

WIL stelt zich op het standpunt dat inwoners van de gemeenten Nieuwegein, IJsselstein, Lopik en Houten geen schade hebben ondervonden van het gebruik van de DPS-matrix. Dit standpunt wordt ondersteund door de cliëntenraad. 

De DPS-matrix baseerde zich grotendeels op de landelijk ontwikkelde fraudescorekaart. In de DPS-matrix zijn aanpassingen doorgevoerd waardoor deze zich onderscheidde van de fraudescorekaart.

In 2021 is WIL door de leverancier benaderd met de mededeling dat er in een andere gemeente een beheertoets op basis van de Algemene verordening gegevensbescherming (Avg) op de DPS-matrix was uitgevoerd en dat op basis daarvan de software op een aantal punten was aangepast. De leverancier kon die aanpassing ook voor WIL uitvoeren en daar heeft WIL gebruik van gemaakt. Enkele vragen die onderdeel waren van de landelijke fraudescorekaart zijn toen aangepast. Zo werd een vraag over het wonen in een ‘risicowijk’ – bij WIL werd hier overigens geen gebruik van gemaakt, omdat de WIL-gemeenten de wijken niet op een dergelijke manier hebben ingedeeld - uit de DPS-matrix verwijderd. Verder werd een vraag over de woonsituatie (antwoordmogelijkheid ‘woonwagen’, waaraan een hogere score was verbonden) aangepast in die zin dat ‘woonwagen’ als antwoordmogelijkheid werd verwijderd. 

Door de Autoriteit Persoonsgegevens is in haar informatieverzoek verwezen naar de uitspraak van de Rechtbank van Den Haag uit 2020 over Syri. In deze uitspraak is door WIL geen relatie gelegd met de DPS-matrix. Beide zijn naar de mening van WIL ook onvergelijkbaar. Ook is door de AP verwezen naar het stopzetten door de BKWI met het via Suwinet beschikbaar stellen van de landelijke fraudescorekaart alsmede het advies hierover van de VNG. WIL heeft nooit gebruik gemaakt van de fraudescorekaart via het BKWI. Een stopzetting had dan ook geen gevolg voor ons. Het BKWI-besluit en het VNG-advies waren bij WIL ook niet bekend c.q. zijn als signaal bij WIL niet ontvangen. Als WIL eerder had vastgesteld dat de validering van de DPS-matrix (sterk) verouderd was, dan waren we eerder met het gebruik ervan gestopt. 

(>>> gedownloade reservekopie van de rapportage)