Binnenlands Bestuur: Gemeenten overtreden bewust de privacywet

Vraaggesprek met CompetenSys

Paul Ensink: "Cliënten worden echt gehoord"

Vraaggesprek met directeur Paul Ensink van CompentenSys

Op 24 februari 2021 had ik een uitgebreid telefoongesprek van bijna een half uur met directeur Paul Ensink van Competensys. Daags tevoren had hij een bezoek gebracht aan de cliëntenraad die aan mij hun zorgen over CompetenSys had geuit. De belangrijkste klacht was volgens hem dat de cliëntenraad niet was gehoord bij de invoering van het systeem.

Paul Ensink benadrukt dat er geen verplichting is om de vragenlijst in te vullen. Het is een leidraad voor een gesprek met de consulent. Het gaat juist om een gesprek zonder de druk van de informatieplicht van de uitkeringsgerechtigde. De sociale dienst moet dat dan wel aan de cliënten vertellen. Cliënten hoeven alleen vragen in te vullen als en voor zover dat lukt. Cliënten stellen dit zeer op prijs, want zij worden dan echt gehoord.

De vragenlijst is bedoeld ter ondersteuning van een goed inhoudelijk gesprek van ongeveer een uur. Cliënt en consulent kunnen samen naar de vooraf ingevulde antwoorden kijken. Medische vragen en beperkingen worden alleen gevraagd om in het gesprek de zorg- en ondersteuningsbehoefte te bepalen. Met het aanscherpen van de privacywetgeving is de vragenlijst aangepast, zodat deze voldoet aan de wet. Bepaalde antwoordmogelijkheden - zoals over opleiding en werkervaring - zijn wel uniform geformuleerd om ze te kunnen meten en vergelijken. De schoolopleiding kan daarom niet vrij worden ingevuld, maar de cliënt moet kiezen uit de officieel vastgestelde standaard benamingen, ook als deze in de loop der tijd zijn veranderd en dus de schoolopleiding van een ouder iemand er niet bij staat.

Cliënten ontvangen per brief een uitnodiging om de lijst in te vullen, met een link naar de lege vragenlijst. De vragenlijst en de ingevulde antwoorden staan op twee aparte serverlocaties in de cloud. Eén met de lege vragenlijst en alleen de basisgegevens van de cliënt en de andere in de consulentomgeving voor de gemeente. Als de vragenlijst is ingevuld, wordt de lijst met de cliëntgegevens van de eerste server verwijderd. Het bedrijf CompentenSys biedt dit programma als 'software as a service' (SAAS).

ComptenSys was oorspronkelijk een een arbeidskundig onderzoeksbureau. Het ging dus om het doen van onderzoeken, niet om de software. Zij voerden met gesprekken met werkzoekenden en legden die vast in een Word-document of op een gegeven moment het statistiekprogramma SPSS. Ze werkten vaak met een laptop en gegevens op een USB-stick, met alle risico's van dien dat de gegevens zouden kunnen kwijtraken of in verkeerde handen vallen. Eén van de arbeidskundigen had programmeerkennis en legde de basis voor wat nu de CompetenSys-software is en waar ook anderen van bleken te kunnen profiteren. Inmiddels wordt het programma door veel gemeenten gebruikt.

CompetenSys heeft een privacy officer en zet ethical hackers in om de databescherming te testen. Voldoet het programma aan de Archiefwet en de privacyregels? De gemeente is verantwoordelijk voor de bewaartermijnen volgens de wet- en regelgeving. Competensys heeft een verwerkingsovereenkomst met de betreffende gemeente of sociale dienst. CompetenSys zou ook in de verwerkingsovereenkomst moeten staan, maar deze is bij Werk en Inkomen Lekstroom verouderd. Bij contractbeëindiging worden de gegevens aan de zijde van CompetenSys overeenkomstig de eisen gewist. CompetenSys voldoet aan de eisen van de 'BIG', niet de beroepen in de gezondheidszorg maar de baseline informatiebeveiliging Nederlandse gemeenten.

Paul Ensink heeft complimenten voor Werk en Inkomen Lekstroom. Deze sociale dienst heeft een goede database en klantportaal. Ook schrijven zij in 'Klare Taal', eenvoudig taalgebruik.

CompetenSys: https://www.competensys.nl/

BIG: https://www.informatiebeveiligingsdienst.nl/

Page updated

Google Sites

Report abuse