Deze STEAM-box bevat een volledig uitgewerkt STEAM-project rond het thema milieuvervuiling. Het is een klein startersproject dat werkt op multi-disciplinair niveau en ongeveer vier uur duurt. Er is vertrokkken vanuit één van de voorbeeldprojecten van Tim Needles.
Het project is opgesteld voor 3de, 4de en 5de-jaars secundair onderwijs. Het project behandelt een actueel probleem en speel in op de leefwereld van de jongeren, namelijk het achtergebleven afval op een festivalweide.
In deze STEAM-box vind je een uitgewerkte handleiding en alle didactische materialen terug die nodig zijn om dit specifieke project uit te voeren. Zo vind je hier onder andere een uitgewerkte PowerPoint en alle nodige werkblaadjes. De box is momenteel nog onder constructie, maar wordt binnen enkele dagen vervolledigd. Hierna kan je simpelweg alle documenten downloaden en kan je met slechts een korte voorbereidingstijd zelf met STEAM aan de slag! Voor meer van deze uitgewerkte projecten, verwijzen we graag verder naar de website van iSTEM.
In deze handleiding vind je alle informatie die je nodig hebt om dit STEAM-project op te starten, uit te werken en uit te voeren. Zo worden het thema van de opdracht, de nodige voorkennis van de leerlingen en de aangehaalde leerdoelen gekaderd. Ook materialen die je nodig hebt voor deze opdracht en het verloop van de effectieve les, vind je in deze handleiding terug. Alles is dus volledig voor jou uitgeschreven, je moet enkel nog voor de nodige materialen zorgen.
Ook de presentatie die je kan gebruiken voor deze les, wordt hier voorzien. Deze bevat de instructie voor elke fase van het lesverloop.
Om de les in te leiden, zijn er in de handleiding en de powerpoint drie opties voorzien. Twee van de drie opties starten met een filmpje. Er is ook een optie voor wanneer je als leerkracht wat meer tijd hebt om je les voor te bereiden. In deze optie wordt er gewerkt met een interactieve quiz om leerlingen op een inductieve wijze kennis te laten maken met composteerbaar karton. Om deze quiz voor te bereiden, moeten er vier compostbakjes gemaakt worden met in elk bakje een ander stuk karton. De handleiding voor hoe je dit precies doet, vindt je hier links terug.
Tijdens de onderzoeksfase wordt er om tijd te besparen gewerkt met de jigsawmethode waarbij de leerlingen in groepjes worden verdeeld en in elk groepje kennis op doen rond een bepaald onderdeel van de opdracht. Hierna komen de leerlingen terug samen, vormen ze nieuwe groepjes waarbij in elk groepje minstens één lid zit van alle voorgaande groepjes, en kunnen ze hun kennis met elkaar delen. Indien je voor deze opdracht meer dan vier uur tijd ter beschikking hebt, kan er ook altijd gewerkt worden met een hoekenwerk. Alle werkblaadjes die nodig zijn per groep, werden al uitgewerkt en kan je hieronder terugvinden.
Daarnaast werd er ook een werkblad opgesteld rond het voorstellen van de situatie. Deze dient om de ontwerpfase wat meer te sturen. Uit de diepte-interviews voor de masterproef ‘STEAM: waar staan we vandaag in Vlaanderen?’ bleek namelijk dat (vooral jongere) leerlingen tijdens deze fase nog veel nood hebben aan sturing. Ze kunnen vaak nog niet goed om met de zekere mate van vrijheid de komt kijken bij een ontwerpproces en weten bijgevolg niet goed wat ze moeten doen als ze niet voldoende gestuurd worden hierin (Severens, 2022). Indien dit één van de eerste STEAM-projecten is die je gaat uitvoeren, raden we dus ten zeerste aan dit werkblad te gebruiken tijdens de ontwerpfase. Indien de leerlingen al gewoon zijn aan het werken met STEAM en de vrijheden die hierbij komen kijken, is dit werkblad optioneel.
Hieronder vind je alle werkbladen terug, zowel voor de onderzoeksfase als de ontwerpfase. Zo hoef je zelf geen werkblaadjes meer op te stellen!