IA - IBiaceō iacēre iacuī: yacer.C.iaciō iacĕre iēcī iactum: lanzar.C.iacto –are –avi -atum: echar, arrojar.C.iam: adv.: ya || iam vero: adv.: por otra parte ianua -ae 1 f.: puertaianitor –oris 3 m.: porteroibi: adv.: allíibis -is [-idis] 3 f.: ibis IC - IGīctus -ūs 4 m.: golpeIda -ae 1 f.:Ida [montaña situada junto a la ciudad de Troya]īdem eadem idem: pron-adj identidad: el mismo, la misma, lo mismoideō: por esto, por esta razónidoneus -a -um: apropiado, idóneoIdus -uum 4 f. pl.: los idus [el día 15 de los meses de marzo, mayo, julio y octubre; el 13 de los meses restantes] [VerNúmeros y fechas]iecur –coris 3 n.: hígadoieiunus -a -um: en ayunas, hambrientoigitur: conj.: por tanto, así puesignavia -ae 1 f.: indolenciaignavus -a -um: indolente, perezoso; sin fuerza || cobardeignifer -era -erum: ignífero, ardienteignis -is 3 m.: fuegoignotus -a -um: desconocido ILilex ilĭcis 3 f.: encinaille illa illud: pron. dem.: aquel, aquella, aquelloillīc: adv.: allíillinc: adv.: desde allíillūc: adv.: hacia allíillustris -e: famoso, ilustreillustro -are -avi -atum: iluminar || sacar a la luz, divulgar.C. IMimāgō -inis 3 f.: imagen, forma, figuraimbellia -ae 1 f.: debilidadimber -bris 3 m.: lluvia, borrasca; nube (de lluvia)imitor -ari -tus: dep.: imitar, reproducir.C.immo: sí, incluso; no, por el contrario [se usa para ratificar o enfatizar]immoderatus -a -um: inmoderado, excesivo; sin medidaimmolo -are -avi -atum: sacrificar. C.immōtus -a -um [inmotus -a -um]: inmóvilimmunis -e [+ G o Ab]: inmune, libre deimpavidus -a -um: impávido, que no se inmutaimpedio -īre -ivi -itum: impedir. C.impello -ĕre -pulsi -pulsum: empujar. C.impendo -ĕre -pendi -penditum: estar al lado, rodear. C.impensus -a -um: caro, costosoimperātor -ōris 3 m.: comandante, general; emperador [cargo que otorgaba el máximo poder militar]imperatum -i 2 n.: orden, mandatoimperito-āre -avi -atum: mandar en. C.imperium -ī 2 n.: poder, mando militar; imperioimperō -āre -avi -atum: mandar, gobernar || reclutar. C.impetro -āre -avi -atum: conseguir. C.impetus -ūs 4 m.: ataqueimpie: impíamente, sacrílegamenteimpius -a -um: impio, en contra de los diosesimpleō -ēre -plēvī -plētum: llenar, completar || rebosar. C.impluvium -ī n.: impluvio [pequeño estanque que recogía el agua de lluvia en el centro del atrio o vestíbulo]impōnō -ĕre -posuī -positum: imponer, obligar || poner, colocar. C.importo -are -avi -atum: importar, comprar, traer de fuera. C.imprimo -ĕre -pressi -pressum: grabar, esculpir, imprimir.C.imprudenter: adv.: imprudentemente, sin reflexiónimpudens -ntis: desvergonzadoimus -a -um: bajo INin: prep +Ab: en || prep + Ac a, hacia, para || contraĭnaccessus –a –um: inaccesibleincendo -ĕre -cendi -censum: encender, inflamar. C.inceptus –us 4 m.: principio, comienzoincidō -ĕre -cidī –casurus: caer dentro o encima, recaer, presentarse, suceder || precipitarse. C.incipiō -ĕre -cēpī -ceptum: comenzar. C.incisus -a -um: grabadoincito –are –avi -atum: incitar; estimular. C.incognitus -a –um: desconocidoincola -ae 1 m: habitanteincolo -ĕre -ui -ultum: habitar || intr. vivir en. C.incolumis -e: sano, intacto, incólumeincredibilis -e: increíble, inaudito, extraordinarioincursio -onis 3 f.: incursión, correría, ataqueinde:adv.: desde allí, a partir de ahí; desde entoncesIndia -ae 1 f.: Indiaindicō -āre -avi -atum: señalar, mostrar, indicar. C.indico -ĕre -dixi -dictum: notificar, declarar, publicar. C. indignus -a -um: indigno, no merecedor de + Abindiscretus -a -um: inseparable, confundido || indiscreto || indiscrete: adv.: imprudentementeinduco -ĕre -duxi -ductum: hacer avanzar. C.induo -ĕre -ui -utum: vestir, vestirse. C.industria -ae 1 f.: actividad, aplicación, acción, diligenciaindutus -us 4 m.: vestidoinedia -ae 1 f.: abstinencia, falta de alimentoinfamis -e: deshonrado, deshonrosa, de mala famainfans -ntis: adj: mudo, que no habla || niño || infantilinfelix -icis: improductivo, estéril || funestoinfernus -a -um: de abajo, de las regiones inferiores || infernal || Inferni -orum m. pl.: los infiernos.īnferō īnferre intulī illātum: llevar sobre o contra || bellum īnferre: hacer la guerra. C.īnferus -a -um: bajo; inferior || compar.: īnferior || superl.: īnfimusinfĭcĭo -ĕre -fēci -fectum: impregnar, recubrir. C.infidus -a -um: infiel, deslealinfimus -a –um: el más bajo || parte inferior de || infimus collis, el pie de la colinainflo –are –avi -atum: soplar en, tocar un instrumento de viento. C.infra: adv.: abajo, debajo, más abajo || prep + Ac: por debajo de, inferior ainfringo -ěre -fregi -fractum romper. C.ingemo -ĕre -gemui - : gemir, lamentarse. C.ingenium -ī 2 n.: disposición, ingenio, talento, cualidades naturalesingēns ingentis: adj.: enormeingrātus -a -um: desagradable, desagradecidoingredior -gredī -gressus sum: entrar. C.inhabilis -e: inhábil, incapazĭnhăbĭto -are –āvi -ātum: habitar en. C.inimīcus -a -um: hostil, adversarioinitium -ī 2 n.: comienzoiniūria -ae 1 f.: injusticia, injuria, afrentainiustus -a -um: injustoinnuba -ae 1 f.: virgen, solterainquam inquis inquit inquiunt: verbo defectivo: decir | | inquit: dice [expresión utilizada en los diálogos]. C.insania -ae 1 f.: locurainscribo –ĕre -scripsi -sriptum: escribir sobre, inscribir, grabar.C.inscriptio -onis 3 f.: inscripcióninsignis -e: distinguido, conocido || insigne -is 3 n: señal, marca, distintivoinspectio -onis 3 f.: examen, observación, reflexióninspicio -ĕre -pixi -pectum: examinar, inspeccionar.C.īnstituō -ĕre -stituī -stitūtum: poner, establecer || preparar, inaugurar.C.insto -are -stiti -atum: estar, apremiar || estar cerca.C.insudo -are -avi -atum: sudar sobre [+ D].C.īnsula -ae 1f.: isla || bloque de pisos, manzanainsum inesse infui: estar en, hallarseinsurgo -ĕre -surrexi -rectum: alzarse; elevarse.C.
INTinteger -gra -grum: entero, completointego –ĕre -texi -tectum: cubrir, revestir. C.intellegentia -ae 1 f.: inteligenciaintellegō -ĕre -lēxī -lēctum: comprender. C.intendō -ĕre -tendī -tentum: tender hacia, extender, intentar. C.intĕpĕo -ēre –ŭi intepitum: estar tibio. C.inter: prep + Ac: entre, duranteintercessio -onis 3 f.: oposición, vetointercludo -ĕre -clusi -clusum: cortar, interceptar || privar [a alguien de algo + Ab]. C.interdico -dixi -dictum: prohibir, vedar. C.interdum: adv.: a veces, de vez en cuando, alguna vezinterea: adv.: entre tanto, mientras tantointercludo -ĕre -clusi -clusum: cortar, interceptar || privar [a alguien de algo + Ab]. C.interficiō -ĕre -fēcī -fectum: matar, asesinar. C.interim: adv.: entretantointeritus -us 4 m.: destrucción; muerte, asesinatointermitto -ĕre -misi -missum: interrumpir. C.intermĭnus -a –um: sin fin, sin límites internus -a -um: interno, interiorinterpono -ĕre -posui -positum: interponer. C.interpretatio -onis 3 f.: interpretación, explicación, traduccióninterpretor interpretatus sum dep: explicar, interpretar. C.interrogō -āre -avi -atum: preguntar. C.intersum -esse -fuī: + D: estar en medio, participar; asistir || interest+ G: interesa a. C.intervallum -i 2 n.: distanciainteritus -us 4 m.: destrucción || muerte, asesinatointestinus -a -um: interior, doméstico || intestinum bellum, guerra civilintexo –ĕre -texui -textum: entrelazar, entremezclar, engarzar. C.intimus -a -um: íntimo, interior intrā: prep + Ac: dentro deintrō -āre -avi -atum: entrar. C.introrsum: adv.: al interior, adentro || por dentro, en el interiorintueor -ri intuitus: dep.: mirar [atentamente], sacar a la luz || contemplar, admirar || considerar. C.intulīperf. deinfero INVinvado -ĕre invasi invasum: invadir, atacar in + Ac. C.inventor -oris 3 m.: inventorinveniō -venīre -vēnī -ventum: encontrar, descubrir. C.investigator -oris 3 m.: investigadorinvideo –ēre -vidi –visum: envidiar. C.invidia -ae 1 f.: envidia, celosinvĭdus -a -um: envidioso, celosoinvito -āre -avi -atum: invitar. C.inviso -visi -visum: visitar, ir a ver. C.invoco -āre -avi -atum: invocar, llamar. C. IO - IPiocor -ari: dep.: bromear; jugar. C.iocosus -a -um: jocoso, festivo, burlóniocus -i 2 m.: broma, juegoipse ipsa ipsum: pron-adj identidad: él mismo, ella misma, eso mismo IR - ISīra irae 1 f.: iraīrāscor īrāscī īrātus sum: enfurecerse. C.īrātus -a -um: enfadado, irritadoirrideo -ĕre irrisi irrisum: + Ac: burlarse de. C.irrigator –oris 3 m.: el que riegairrigo -are –āvi -ātum: regar, inundar, bañar. C.irrumpo -ĕre -rūpi -ruptum: irrumpir, precipitarse. C.is ea id: fórico: este, esta, esto || él, ella, elloiste ista istud: pron. dem.: ese, esa, eso || adv.: istīc o istūc: allí || istinc: desde allí ITita: adv.: así || ita... ut + subj de tal manera queItalia -ae 1 f.: ItaliaItalica -ae 1 f.: Itálica [Colonia Aelia Augusta Italica, ciudad de la Bética, situada en la actual Santiponce en la provincia de Sevilla]Ĭtălĭcensis -e : adj.: italicense, de ItálicaItalus -a -um: itálico, aitaque: conj.: así pues, por tantoitem: del mismo modo, igualmenteiter itineris 3 n.: camino, ruta || iter facere caminariterum: de nuevoitinerarium -i 2 n.: itinerario IUiubeō iubēre iussī iussum: ordenar, mandar. C.iūdex iūdicis 3 m.: juez, juradoiūdicium -ī 2 n.: juicio, veredicto, sentenciaiūdicō -āre -avi -atum: juzgar, decidir. C.iugulum -i 2 n.: garganta, cuelloiugum -ī 2 n: yugo || yunta [de bueyes o de otros animales] || cresta [cima de una montaña]lulius -a -um: Julio [cognomen de la familia Julia] || Iulius mensis, el mes de julioIulius, -ii 2 m.: Julio [gentilicio romano]iumentum -i 2 n.: animal de carga, jumento, acémilaiunctus -a -um: junto, unidoiungō -ĕre iūnxī iūnctum: unir, juntar; reunir. C.Iuno Iunonis 3 f.:Juno Juno es la diosa romana que corresponde a Hera, legítima esposa de Zeus y una de las tres hermanas de Zeus en el panteón olímpico de la mitología griega clásica. Además, ocupaba el cargo de Reina de los Dioses. Se le sacrificaban la vaca y más tarde el pavo real. Su madre era Rea y su padre Crono. Iuppiter Iovis 3 m:Júpiter Júpiter, en la mitología griega Zeus (en griego antiguo Ζεύς) es el «padre de los dioses y los hombres», que gobernaba a los dioses del monte Olimpo como un padre a una familia, de forma que incluso los que no eran sus hijos naturales se dirigían a él como tal. Era el Rey de los Dioses que supervisaba el universo. Era el dios del cielo y el trueno. J. Barry: Júpiter y Juno
iuridicus -a -um: jurídico, aiūrō -āre -avi -atum: tomar juramento, jurar || iūs iūrandum: juramento. C.iūs iūris 3 n.: derecho, leyesiusiurandum -i 2 n.: juramentoiussum -i 2 n.: orden, mandatoiustitia -ae 1 f: justiciaiūstus -a -um: justo, correctoiuvenis -is 3 m: joveniuventus -utis 3 f.: juventudiuvō -āre iūvī iūtum: ayudar; + inf ser útil || + quod + subj complacer me iuvat. C. iuxta: prep. de Ac: junto a, cerca de