ნავთობის ტერმინალი — ეს არის სპეციალური ინფრასტრუქტურული ობიექტი, რომელიც გამოიყენება ნავთობისა და ნავთობპროდუქტების მიღებისთვის, შენახვისთვის, დამუშავებისთვის და გადატვირთვისთვის. ასეთი ტერმინალები შეიძლება მდებარეობდეს როგორც ზღვის ან მდინარის პორტებში (სადაც ტანკერები შედიან), ასევე ხმელეთზე (მაგალითად, მახლობლად მდებარე ნავთობსადენების დასასრულს ან დიდი საწარმოო ობიექტების გვერდით).
ნავთობის ტერმინალის ძირითადი ფუნქციები:
1. ნავთობის მიღება — სატვირთო ტანკერებიდან, ვაგონცისტერნებიდან, სატვირთო მანქანებიდან ან ნავთობსადენებით.
2. შენახვა — სპეციალურ რეზერვუარებში (საჭურჭლეებში), რომლებიც იცავენ გარემოს დაბინძურებისგან.
3. დამუშავება/გაწმენდა — პირველადი ფაზის პროცესები, როგორიცაა წყლის გამოყოფა ნედლი ნავთობიდან.
4. გადაზიდვა — ნავთობის გადატვირთვა სხვა ტრანსპორტის საშუალებებზე ან მისი განაწილება მომხმარებლებთან.
5. უსაფრთხოების და ეკოლოგიური მონიტორინგი — სახიფათო მასალებთან მუშაობისას უსაფრთხოების მკაცრი წესები მოქმედებს.
ტერმინალების ტიპები:
· საზღვაო ნავთობის ტერმინალები (მაგ. ბათუმის ტერმინალი)
· ხმელეთზე განლაგებული ნავთობტერმინალები
· სტრატეგიული რეზერვების ტერმინალები
ნავთობის ტერმინალის მუშაობა საკმაოდ კომპლექსური პროცესია, რომელიც სხვადასხვა ეტაპებსა და სისტემებს მოიცავს. ქვემოთ აგიხსნი, როგორ მუშაობს ნავთობის ტერმინალი ეტაპობრივად, ტექნოლოგიური და ლოგისტიკური კუთხით.
✅ 1. მიღება (ნავთობის ტერმინალში შემოსვლა)
ნავთობი ტერმინალში შემოდის შემდეგი გზებით:
ზღვის ან მდინარის ტანკერებით – ტერმინალში არის სპეციალური ნავსადგური და დასატვირთი ხიდები.
ნავთობსადენით – პირდაპირ მოდის საბადოებიდან ან სხვა ტერმინალებიდან.
სარკინიგზო ვაგონებით ან სატვირთო ცისტერნებით.
👉 ტერმინალში სპეციალური სადგურები ამ ტვირთების ჩამოსატვირთად განკუთვნილია.
✅ 2. გასუფთავება და პირველადი დამუშავება
ნედლი ნავთობი ხშირად შეიცავს:
წყალს
მექანიკურ მინარევებს
გაზებს
ტერმინალში მას გადიან პირველადი გაწმენდის პროცესს (მაგ. სეპარატორებით ან დეკანტერებით), რათა გაიწმინდოს და უსაფრთხოდ შეინახოს.
✅ 3. შენახვა
ნავთობი მოთავსებულია სპეციალურ რეზერვუარებში, რომლებიც:
არის ჰერმეტული
აქვს დამცავი სისტემები (ცეცხლსაწინააღმდეგო, გაჟონვის საწინააღმდეგო)
იზოლირებულია გარემოსგან
რეზერვუარები შეიძლება იყოს:
მინისებრი მეტალის ცილინდრული
მიწის ზედაპირზე ან მიწის ქვეშ
✅ 4. კონტროლი და მონიტორინგი
ყველა ეტაპი კონტროლდება ავტომატიზებული სისტემებით:
სითხის დონისა და ტემპერატურის სენსორები
წნევის მონიტორინგი
ვიდეოკონტროლი და უსაფრთხოების სისტემები
დამაკონტროლებელი ცენტრი, რომელიც მართავს მთელ პროცესს
✅ 5. დატვირთვა და გადაზიდვა
როდესაც ნავთობი უნდა გაიგზავნოს:
იტვირთება სატვირთო მანქანებში, ვაგონებში ან ტანკერებში
გამოიყენება პომპები, მილსადენები და ფილტრები
პროცესი მკაცრად რეგულირდება და აღირიცხება, რათა არ მოხდეს დანაკარგი ან გაჟონვა
✅ 6. უსაფრთხოება და ეკოლოგიური დაცვა
ნავთობის ტერმინალები იყენებენ სპეციალურ სისტემებს:
გაჟონვის საწინააღმდეგოდ
ცეცხლთან ბრძოლის ტექნოლოგიებს (მაგ. ქაფის გენერატორები, sprinkler-ები)
ატმოსფეროსა და წყლის დაბინძურების მონიტორინგს
🛠 ტექნოლოგიები, რომლებიც გამოიყენება:
SCADA სისტემები – პროცესების მართვისა და მონიტორინგისათვის
PLC კონტროლერები – ავტომატიზაციისთვის
პომპები და ვენტილები – ნაკადების სამართავად
გაზის დეტექტორები – გაჟონვის გამოვლენისთვის
👉 ბიზნეს გეგმების სრული სია იხილეთ >>> https://www.gen.ge/business-plans/