Αρχαία Γνωμικά στις Έννοιες 182-333 στην Ελληνική Γλώσσα

***************

back to home page

https://sites.google.com/site/niactec/

*****************

( Greek ) ( Ελληνικά ) Αυτη η ιστοσελιδα, τελευταία ενημερώθηκε την 01 Ιανουαρίου 2016, 19:30 ώρα Ελλάδας. Δεν έχω κομπιούτερ. Για να έχω πρόσβαση στο Διαδίκτυο, επισκέπτομαι κατά διαστήματα ( μιά φορά την εβδομάδα ) κάποιο Ιντερνέτ Καφέ !,

Η επόμενη ενημέρωση θα γίνη την 31 Ιανουαρίου 2016 το απόγευμα με τη βοήθεια του ΘΕΟΥ!

========================================

ΣΗΜΕΙΩΣΗ :

ΕΔΩ ΕΧΕΤΕ ΕΡΘΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ...

12c1. Αρχαία Γνωμικά στις Έννοιες 01-181 στην Ελληνική Γλώσσα

========================================

Σελίδα 10 απο 17

Αρχαία Γνωμικά

Κοινωνία - 182 Διαφορετικότητα, 183 Αδικία, 184 Δικαιοσύνη, 185 Νόμοι & Δίκαιο,186 Ισότητα, 187 Τάξη, 188 Εξουσία, 189 Πολιτική,

190 Δημοκρατία,191 Διπλωματία, 192 Ελευθερία, 193 Επανάσταση,194 Φασισμός, 195 Βαρβαρότητα, 196 Πατριωτισμός, 197 Αντίσταση,

198 Πόλεμος & Ειρήνη, 199 Βία, 200 Κλοπή, 201 Πόλεις, 202 Πλήθος, 203 Ελληνισμός, 204 Βασιλιάδες,

Επικοινωνία - 205 Επικοινωνία, 206 Μίμηση,

Πνεύμα - 207 Γλώσσα, 208 Γνώση, 209 Περιέργεια, 210 Εκπαίδευση, 211 Τέχνη, 212 Μουσική, 213 Τραγωδία, 214 Λογοτεχνία & Ποίηση,

215 Πρώτες Φράσεις, 216 Βιβλία, 217 Γνωμικά, 218 Επιστήμη & Τεχνολογία, 219 Μαθηματικά, 220 Λογική, 221 Εύλογο Συμπέρασμα,

222 Ιστορία,223 Σκέψη, 224 Διαλογισμός, 225 Φιλοσοφία, 226 Αλήθεια & Ψέμα, 227 Φαινομενικότητα, 228 Αντιφάσεις, 229 Ερωτήσεις,

Επιδιώξεις - 230 Στόχοι, 231 Αυτοβελτίωση, 232 Όνειρα, 233 Ανάγκη, 234 Συμφέρον,236 Σχεδιασμός, 237 Στρατηγική,

238 Κίνητρα, 239 Φιλοδοξία, 240 Ελπίδα, 241 Όρια, 242 Επιθυμίες, 243 Ολιγάρκεια, 244 Επιλογές,245 Εναλλακτικές λύσεις, 246 Σιγουριά,

247 Υποσχέσεις, 248 Προτιμήσεις, 249 Προσαρμογή, 250 Ματαιότητα, 251 Ματαιοπονία, 252 Αμεταβλησία,

Ενεργητικότητα - 253 Αρχή, 254 Ολοκλήρωση, 255 Αναζήτηση, 256 Ταχύτητα,257 Αποφάσεις, 258 Δράση,

259 Ορμητικότητα, 260 Πράξη, 261 Χρησιμότητα, 262 Προσπάθεια & Κόπος, 263 Εμπειρία, 264 Αλλαγή, 265 Καινούργιο, 266 Αποκαλύψεις,

267 Ετοιμότητα, 268 Επιμέλεια, 269 Προσήλωση, 270 Επιμονή, 271 Πολυπραγμοσύνη, 272 Ευκαιρίες, 273 Ενθουσιασμός,

Διαχείριση - 274 Δυνατότητες, 275 Μέσα & Μέθοδοι, 276 Εμπόδια & Δυσκολίες, 277 Ευκολία, 278 Βάσανα, 279 Προβλήματα, 280 Επιδείνωση,

281 Παγίδες, 282 Ρίσκο, 283 Κίνδυνος, 284 Διαφωνία, 285 Πειθώ, 286 Βοήθεια, 287 Καθήκον, 288 Ομαδικότητα, 289 Εργασία, 290 Καριέρα,

291 Εξειδίκευση, 292 Χειραγώγηση, 293 Ηγεσία & Διοίκηση, 294 Εμπόριο & Πωλήσεις, 295 Χρήμα & Πλουτισμός, 296 Αφθονία, 297 Πολυτέλεια, 298 Ιδιοκτησία, 299 Σπατάλη, 300 Κέρδος, 301 Μετρήσεις, 302 Χρέη, 303 Διαφθορά,

Δραστηριότητα - 304 Δρόμος, 305 Ταξίδι, 306 Αθλητισμός, 307 Απολαύσεις & Ηδονές, 308 Γιορτή & Διασκέδαση, 309 Φαΐ, 310 Αλκοόλ,

311 Ύπνος, 312 Σπίτι,

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - 313 Αίτιο & Αποτέλεσμα, 314 Γεγονότα, 315 Επιτυχία & Αποτυχία, 316 Ανταμοιβή, 317 Ευτυχία & Δυστυχία,

318 Τελειότητα, 319 Ηρεμία & Γαλήνη, 320 Άνοδος & Κάθοδος, 321 Πρόοδος & Ανάπτυξη, 322 Νίκη & Ήττα, 323 Υπερίσχυση, 324 Φήμη & Δόξα,

325 Λάθη & Σφάλματα, 326 Αναπόφευκτο, 327 Σύγχυση, 328 Αταξία, 329 Κατάντια, 330 Κούραση, 331 Φτώχεια, 332 Καταστροφή, 333 Πείνα,

========================================

Κοινωνία - Διαφορετικότητα

•

Άριστος τρόπος του αμυνεσθαι το μη εξομοιούσθαι.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' στ’6

μτφρ: ο καλύτερος τρόπος για να αντιστέκεσαι είναι να μην εξομοιώνεσαι

•

Ανθρώποις πάσι ταυτό αγαθόν και αληθές. Ηδύ δε άλλω άλλο.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: για όλους τους ανθρώπους, το καλό και το αληθινό είναι το ίδιο. Αυτό που προκαλεί ευχαρίστηση όμως είναι διαφορετικό στον καθένα.

•

Παν το ανόμοιον ακοινώνητον.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

•

Αλλ’ άλλος άλλοις μάλλον ήδεται τρόποις.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Οινεύς

απόδοση: ο καθένας ευχαριστιέται με διαφορετικό τρόπο

========================================

Κοινωνία - Αδικία

•

Αδικεί πολλάκις ο μη ποιών τι, ου μόνον ο ποιών τι.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' θ’ 5

•

Μούνοι θεοφιλέες, όσοις εχθρόν το αδικέειν.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: είναι αγαπητοί στους θεούς μόνο όσοι εχθρεύονται την αδικία

•

Μάλλον αδικείσθαι ή αδικείν.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: καλύτερα να σε αδικούν παρά να αδικείς

120

•

Ουδαμού δε αδικείν. Ουδ’ αδικούμενον ανταδικείν.

Σωκράτης, 469-399 π.Χ., Φιλόσοφος

114

•

Αισχρόν έστι σιγάν, της Ελλάδος πάσης αδικουμένης.

Δημοσθένης, 384-322 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

•

Αγαθόν ού το μη αδικείν, αλλά το μηδέν θέλειν.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: το καλό [και σωστό] είναι όχι μόνο να μην αδικείς αλλά ούτε να θέλεις να το κάνεις

•

Αδικούμενοι οι άνθρωποι μάλλον οργίζονται ή βιαζόμενοι.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

μτφρ: οι άνθρωποι περισσότερο οργίζονται όταν τους αδικούν παρά όταν ασκείται βία επάνω τους

•

Εν τη προαιρέσει η μοχθηρία και το αδικείν.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: η μοχθηρία και η αδικία υπάρχουν από πρόθεση [και όχι τυχαία ή κατά λάθος]

217

•

Θεών όνειδος τους κακούς ευδαιμονείν.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: είναι ντροπή (όνειδος) για τους θεούς να καλοπερνούν οι κακοί

•

Δυνατοί ευμαρώς έχουσιν αδικήσαι τους αδυνάτους, ως ιχθύες εν τη θαλάττη τους ήττονας εαυτών ποιούνται κατάβρωμα.

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος, 347-407 μ.Χ., Πατέρας της εκκλησίας

•

Αδικία έξις υπεροπτική νόμων.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: Είναι έλλειψη δικαιοσύνης η συνήθεια να περιφρονούνται οι νόμοι

•

Ο αμαρτάνων εαυτώ αμαρτάνει· ο αδικών εαυτόν αδικεί, εαυτόν κακόν ποιών.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' θ’4

•

Θεών όνειδος τους κακούς ευδαιμονείν.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: είναι ντροπή για τους θεούς να ευδαιμονούν οι κακοί

========================================

Κοινωνία - Δικαιοσύνη

•

Το δίκαιον ουκ άλλο τι ή του κρείττονος ξυμφέρον.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

132

•

Έστι δίκης οφθαλμός, ος τα πάνθ’ ορά.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Μηδενί δίκην δικάσης, πριν αμφοίν μύθον ακούσης.

Φωκυλίδης, ~5ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής από τη Μίλητο

(αναφέρεται και από τον Αριστοφάνη στις «Σφήκες»)

•

Ανεξέταστον μη κόλαζε μηδένα.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Ώσπερ το ευθύ ευθέος ου δείται, ούτως ουδέ το δίκαιον δικαίου.

Επίκτητος, 50 μ.Χ.-120 μ.Χ, Στωικός φιλόσοφος

μτφρ: όπως το ίσιο δεν χρειάζεται χάρακα, έτσι και το δίκαιο δεν χρειάζεται δικαιοσύνη

•

Δει εν μεν τοις όπλοις φοβερούς, εν δε τοις δικαστηρίοις φιλανθρώπους είναι.

Δημοσθένης, 384-322 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

μτφρ: οι άνθρωποι στον πόλεμο πρέπει να εμπνέουν φόβο, αλλά στα δικαστήρια να είναι συμπονετικοί

•

Οξύς θεών οφθαλμός ες το πανθ’ οράν.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: είναι κοφτερό το μάτι των θεών στο να τα βλέπουν όλα

•

Οψέ θεών αλέουσι μύλοι, αλέουσι δε λεπτά.

μτφρ: οι μύλοι των θεών αργούν αλλά αλέθουν λεπτά (καλά)

Αρχαιοελληνική Παροιμία

•

Νικά δ’ ο μείων τον μέγαν δίκαι’ έχων

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Ικέτιδες

μτφρ: ο μικρός νικάει τον μεγάλο όταν έχει δίκιο

•

Δίκαια δράσας, συμμάχους έξεις θεούς.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: αν κάνεις δίκαιες πράξεις, θα έχεις συμμάχους τους θεούς

========================================

Κοινωνία - Νόμοι & Δίκαιο

•

Ουδείς ανάγκης μείζον ισχύει νόμος.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: δεν υπάρχει νόμος που να υπερισχύει της ανάγκης

•

Τοις μεν νόμοις, παλαιοίς χρώ, τοις δ' όψοις, προσφάτοις.

Περίανδρος, 668-584 π.Χ., Τύραννος της Κορίνθου και εκ των 7 σοφών

μτφρ: να χρησιμοποιείς παλαιούς νόμους και φρέσκα φαγητά.

•

Ο μηδέν αδικών ουδενός δείται νόμου.

Αντιφάνης, 405-335 π.Χ, Αρχαίος Κωμωδιογράφος

μτφρ: Όποιος δεν αδικεί, δεν χρειάζεται κανένα νόμο.

•

Ου γαρ τοις ψηφίσµασιν αλλά τοις ήθεσιν καλώς οικείσθαι τας πόλεις.

Ισοκράτης, 436-338 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

μτφρ: Οι πόλεις δεν διοικούνται σωστά με τους νόμους αλλά με την ηθική συμπεριφορά των πολιτών

•

Ωσπερ σώμα στερηθέν ψυχής πίπτει, ούτω καί πόλις, μή όντων νόμων, καταλύεται.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: Οπως το σώμα, όταν στερηθεί της ψυχής πεθαίνει, έτσι και η πόλη, όταν δεν υπάρχουν νόμοι, καταλύεται

101

•

Κρατίστην είναι δημοκρατίαν εν ή πάντες ως τύραννον φοβούνται τον νόμον.

Βίας ο Πριηνεύς, 625-540 π.Χ., Εκ των 7 σοφών της αρχαίας Ελλάδος

•

Ευνομία πειθαρχία νόμων σπουδαίων.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: ευνομία είναι η υπακοή σε σπουδαίους νόμους

•

Το θείον και οι νόμοι, ευ μεν αγόντων, εισίν ωφέλιμοι, κακώς δε αγόντων ουδέν ωφελούσιν.

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

•

Όπου βία πάρεστι, ουδέν ισχύει νόμος.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Νόμος πονηρός ανομίαν παρεισφέρει.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Άνθρωπος τελειωθείς βέλτιστον των ζώων, χωρισθέν δε νόμου και δίκης, χείριστον πάντων.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

101

•

Μάχεσθαι χρη τον δήμον υπέρ του νόμου ώσπερ τείχους.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

•

Νόμος εστί θεός, Tούτον αεί πάντοτε τίμα.

Σιμωνίδης ο Κείος, 556-468 π.Χ., Αρχαίος ποιητής & συγγραφέας επιγραμμάτων

========================================

Κοινωνία - Ισότητα

•

Ισότης στάσιν ου ποιεί.

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

μτφρ: η ισότητα δεν προκαλεί επανάσταση

•

Ίσος πόλεμον ου ποιεί.

Αρχαιοελληνική Παροιμία

========================================

Κοινωνία - Τάξη

•

Πάντα χρήματα ην ομού. Είτα ο νους ελθών αυτά διεκόσμησε.

Αναξαγόρας, π.500-427 π.Χ., Προσωκρατικός φιλόσοφος & αστρονόμος

μτφρ: [Στην αρχή] όλα τα πράγματα ήταν ίδια. Μετά ήρθε ο νους και τα [ξεχώρισε και τα] ταξινόμησε.

•

Ουδέν άτακτον των φύσει.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: τίποτα απ’ όσα είναι δοσμένα από τη φύση δεν είναι χωρίς τάξη

========================================

Κοινωνία - Εξουσία

•

Το άρχειν ήδιστον.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: το να ασκείς εξουσία είναι υπέρτατη ευχαρίστηση

111

•

Ο εγγύς Διός, εγγύς κεραυνού.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

•

Άπαξ γαρ εξουσία, ισχύν λαβούσα, ουδέν του οικείου συμφέροντος κρίνει λυσιτελέστερον.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Τον άρχοντα τριών δει μέμνησθαι: Πρώτον ότι ανθρώπων άρχει. Δεύτερον ότι κατά νόμους άρχει. Τρίτον ότι ουκ αεί άρχει.

Αγάθων, 450-400 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

262

•

Ου τοις άρχειν βουλομένοις μέμφομαι, αλλά τοις υπακούειν ετοιμοτέροις ούσιν.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

152

•

Ανθρώπων άρχειν.

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

(λογοπαίγνιο, απαντώντας στην ερώτηση με τι ασχολείται)

•

Μακραί τυράννων χείρες.

Αρχαιοελληνική παροιμία

========================================

Κοινωνία - Πολιτική

•

Κυάμων απέχεσθαι.

Πυθαγόρας, 580-490 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: να απέχεις από τα κουκιά

(σ.σ. με την έννοια της αποχής από την πολιτική· τα κουκιά χρησιμοποιούνταν στη διεξαγωγή ψηφοφοριών)

•

Δει τον αγαθόν άνδρα παυόμενον της αρχής μη πλουσιώτερον, αλλά μάλλον ενδοξότερον γεγονέναι.

Βίας ο Πριηνεύς, 625-540 π.Χ., Εκ των 7 σοφών της αρχαίας Ελλάδος

•

Ο άνθρωπος φύσει πολιτικόν ζώον.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

124

•

Το της πόλεως όλης ήθος, ομοιούται τοις άρχουσιν

Ισοκράτης, 436-338 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

μτφρ: το ήθος όλης της πολιτείας είναι το ίδιο με αυτό αυτών που την κυβερνούν

•

Χρύσιππος ερωτηθείς δια τι ου πολιτεύεται είπε: Διότι ει μεν πονηρά πολιτεύεται, τοις θεοίς απαρέσει· ει δε χρηστά, τοις πολίταις.

Ιωάννης Στοβαίος, 5ος μ.Χ. αιών, Έλληνας συλλέκτης γνωμικών

•

Ισχυρόν όχλος εστίν, ουκ έχει δε νουν.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Ου γαρ ο δικαστής, ουδ’ ο βουλευτής, ουδ’ ο εκκλησιαστής άρχων εστί, αλλά το δικαστήριον, η βουλή και ο δήμος.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

140

•

Κατ’ αρχής γαρ φιλαίτιος λεώς.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής

μτφρ: Αρέσει στο λαό να κατηγορεί την εξουσία

•

Ο αληθινός άρχων ου πέφυκε το αυτώ συμφέρον σκοπείσθαι αλλά το τω αρχομένω.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

•

Πόλις εστί κοινωνία πολιτών πολιτείας.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

απόδοση: η πόλη(το κράτος) είναι η ένωση των πολιτών με βάση το πολίτευμα

•

Ο πολίτης ουδενί των άλλων ορίζεται μάλλον ή τω μετέχειν κρίσεως και αρχής.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: το κύριο γνώρισμα του πολίτη είναι η συμμετοχή στην απονομή δικαιοσύνης και στην άσκηση εξουσίας

•

Τοις ελευθέροις μεγίστη ανάγκη η υπέρ των πραγμάτων αισχύνη.

Δημοσθένης, 384-322 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

μτφρ: είναι επιβεβλημένο οι ελεύθεροι να έχουν συναίσθηση ευθύνης για τα πολιτικά πράγματα

•

Εάν μη οι βασιλείς φιλοσοφήσουν, ουκ έστιν των δεινών παύλα.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

•

Όσον εν πολέμω σίδηρος δύναται, τοσούτον εν πολιτεία λόγος ευ έχων ισχύει.

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

μτφρ: όση αξία έχει στον πόλεμο το σίδερο τόση αξία έχει στην πολιτική η καλή ομιλία

•

Λαώ μη πίστευε. Πολύτροπος έστιν όμιλος. Λαός τοι και ύδωρ και πυρ ακατάσχετα πάντα.

Φωκυλίδης, ~5ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής από τη Μίλητο

========================================

Κοινωνία - Δημοκρατία

•

Δημοκρατία κρείτον τυρρανίδος.

Περίανδρος, 668-584 π.Χ., Τύραννος της Κορίνθου και εκ των 7 σοφών

•

Κρατίστην είναι δημοκρατίαν εν ή πάντες ως τύραννον φοβούνται τον νόμον.

Βίας ο Πριηνεύς, 625-540 π.Χ., Εκ των 7 σοφών της αρχαίας Ελλάδος

•

Το εναντιούμενον τω δυναστεύοντι δήμος ωνόμασται.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

μτφρ: αυτό που εναντιώνεται στο δυνάστη λέγεται λαός

•

Ακρισία δήμου τον χείριστον εις αρχήν προΐστατο.

Μέγας Βασίλειος, 330-379, Πατέρας της Εκκλησίας

μτφρ: η έλλειψη κρίσης του λαού, ανέδειξε στην εξουσία τον χειρότερο.

========================================

Κοινωνία - Διπλωματία

•

Στρογγύλα λέγε ίνα και κυλίηται.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

========================================

Κοινωνία - Ελευθερία

•

Εκλυτέον εαυτούς εκ του περί τα εγκύκλια και τα πολιτικά δεσμωτηρίου.

Επίκουρος, 341-270 π.Χ., Αρχαίος φιλόσοφος

μτφρ: θα πρέπει να απελευθερωθούμε από τις καθημερινές και δημόσιες ασχολίες που μας δεσμεύουν.

•

Το εύδαιμον το ελεύθερον, το δ’ ελεύθερον το εύψυχον.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

μτφρ: ευτυχισμένοι είναι οι ελεύθεροι και ελεύθεροι είναι οι γενναίοι

(από τον Επιτάφιο του Περικλή)

310

•

Ελεύθερον αδύνατον είναι τον πάθεσι δουλεύοντα και υπό παθών κρατούμενον.

Πυθαγόρας, 580-490 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: είναι αδύνατο να θεωρείται ελεύθερος αυτός που είναι δούλος στα πάθη του και κυριαρχείται από αυτά

176

•

Η άγαν ελευθερία έοικεν εις άγαν δουλείαν μεταβάλλειν και ιδιώτη και πόλει.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: η υπερβολική ελευθερία μοιάζει με υπερβολική δουλεία, αφού αλλάζει και τον πολίτη και την πολιτεία

225

•

Έμφυτος πάσιν ανθρώποις ο της ελευθερίας πόθος.

Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς, 1ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστοριογράφος

•

Την των δήμων ελευθερίαν η των αγαθών ανδρών άμιλλα φυλάττει.

Δημοσθένης, 384-322 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

μτφρ: την ελευθερία των λαών προφυλάσσει η άμιλλα μεταξύ τίμιων αντρών

•

Μη φορείν στενόν δακτύλιον.

Πυθαγόρας, 580-490 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

(με την έννοια μη δεσμεύεσαι και μη δυσκολεύεις τη ζωή σου)

•

Ελεύθερος γαρ ου τις εστί πλην Διός.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Προμηθεύς Δεσμώτης

•

Πάσα δουλεία παρά φύσιν εστί.

Αντιφάνης, 405-335 π.Χ, Αρχαίος Κωμωδιογράφος

========================================

Κοινωνία - Επανάσταση

•

Στάσις πάντων πολέμων χαλεπώτατος.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

========================================

Κοινωνία - Φασισμός

•

Μακραί τυράννων χείρες.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Ένεστι γαρ πως τούτο τη τυραννίδι νόσημα, τοις φίλοισι μη πεποιθέναι.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Προμηθεύς Δεσμώτης

μτφρ: κατά κάποιο τρόπο αυτό είναι αρρώστια του τυραννικού καθεστώτος: να μην εμπιστεύεται [ούτε] τους φίλους του

========================================

Κοινωνία - Βαρβαρότητα

•

Πας μη Έλλην, βάρβαρος.

Αρχαιοελληνική παροιμία

(η παλαιότερη αναφορά γίνεται σε ρωμαϊκό κείμενο του 4ου αι. μ.Χ.)

========================================

Κοινωνία - Πατριωτισμός

•

Είς οιωνός άριστος, αμύνεσθαι περί πάτρης.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Ιλιάδα Μ’ 243

(ρήση του Έκτορα)

167

•

Ώ παίδες Ελλήνων, ίτε ελευθερούτε πατρίδ’ ελευθερούτε δε παίδας, γυναίκας, θεών τε πατρώων έδη, θήκας τε προγόνων νυν υπέρ πάντων αγών

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Πέρσαι

109

•

Μητρός τε και πατρὸς και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερόν εστιν η Πατρὶς και σεμνότερον και αγιώτερον και εν μείζονι μοίρα και παρα θεοίς και παρ᾿ ανθρώποις τοις νουν έχουσι.

Σωκράτης, 469-399 π.Χ., Φιλόσοφος

382

•

Νόμιζε την πατρίδα οίκον, τους δε πολίτας εταίρους.

Ξενοφών, 430-355 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

•

Ουδέν αρ’ ην φίλτερον άλλο πατρίς.

Θέογνις, 6ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Ελεγείαι Α 778

μτφρ: δεν υπάρχει τίποτε πιο αγαπημένο από την πατρίδα

========================================

Κοινωνία - Αντίσταση

•

Άριστος τρόπος του αμυνεσθαι το μη εξομοιούσθαι.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' στ’6

μτφρ: ο καλύτερος τρόπος για να αντιστέκεσαι είναι να μην εξομοιώνεσαι

•

Ου παντελώς δει τοις πονηροίς επιτρέπειν, αλλ’ αντιτάττεσθαι.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: να μην υποκύπτουμε εντελώς στους κακούς, αλλά να αντιδρούμε

========================================

Κοινωνία - Πόλεμος & Ειρήνη

•

Πόλεμος πάντων μεν πατήρ εστί, πάντων δε βασιλεύς. Και τους μεν θεούς έδειξε, τους δε ανθρώπους, τους μεν δούλους εποίησε, τους δε ελευθέρους.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

182

•

Μέγα το της θαλάσσης κράτος.

Περικλής, 495-429 π.Χ., Ο επιφανέστερος αρχαίος Αθηναίος ηγέτης

(είναι και στο θυρεό του Πολεμικού Ναυτικού)

•

Πόλεμος ένδοξος, ειρήνης αισχράς αιρετώτερος.

Δημοσθένης, 384-322 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

•

Πόλεμος γαρ σχολείον αρετής εστί

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Ειρήνη ανά γην κουροτρόφος.

Ησίοδος, 7ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Έργα και Ημέραι 228

μτφρ: η ειρήνη τρέφει γιους στον κόσμο

•

Δια την των χρημάτων κτήσιν πάντες οι πόλεμοι γίγνονται.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: όλοι οι πόλεμοι γίνονται για την απόκτηση υλικών αγαθών

110

•

Άνδρες πόλις και ού τείχη, ουδέ νήες ανδρών κεναί.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

μτφρ: η πόλη [και η δύναμή της] είναι οι άντρες και όχι τα τείχη ούτε τα άδεια πλοία

•

Ποθεινόν εστι υγίεια νοσούσι καί πολεμουμένοις ειρήνη.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: Λαχταρούν την υγεία αυτοί που είναι άρρωστοι, και αυτοί που πολεμούν την ειρήνη.

•

Τα περί τας μάχας εκβαίνοντα παράλογα.

Πολύβιος, 203-120 π.Χ., Αρχαίος ιστορικός

•

Έστιν ο πόλεμος ουχ όπλων το πλέον, αλλά δαπάνης.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

απόδοση: το πλεονέκτημα στον πόλεμο δεν το δίνουν τα όπλα αλλά τα χρήματα που δαπανώνται

•

Νεύρα πολέμου χρυσός.

Πίνδαρος, 522-438 π.Χ., Αρχαίος λυρικός ποιητής

•

Ο δε πόλεμος... βίαιος διδάσκαλος.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

(«Ιστορίαι», 3.82.2)

•

Αρηϊφάτους θεοί τιμώσι και άνθρωποι.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

αρηϊφάτους=αυτούς που έφαγε ο Άρης (δηλ. ο πόλεμος)

========================================

Κοινωνία - Βία

•

Όπου βία πάρεστι, ουδέν ισχύει νόμος.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Το ξίφος αμφιβαλού μη προς φόνον, αλλ´ ες άμυναν.

Φωκυλίδης, ~5ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής από τη Μίλητο

========================================

Κοινωνία - Κλοπή

•

Οι μεγάλοι κλέπται από το μικρόν απάγουσι.

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

μτφρ: οι μεγάλοι κλέφτες αρπάζουν και τα μικρά

========================================

Κοινωνία - Πόλεις

•

Άνδρες πόλις και ού τείχη, ουδέ νήες ανδρών κεναί.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

μτφρ: η πόλη [και η δύναμή της] είναι οι άντρες και όχι τα τείχη ούτε τα άδεια πλοία

•

Εις Μύνδον ελθών και θεασάμενος μεγάλας τας πύλας, μικράν δε την πάλιν, έφη, «άνδρες Μύνδιοι, κλείσατε τας πύλας, μη η πόλις υμών εξέλθη».

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

(από τον Διογένη Λαέρτιο)

•

Ουκ αν είη ατείχιστος πόλις άτις άνδρεσσι, και ου πλίνθοις εστεφάνωται.

Λυκούργος, περί το 800 π.Χ., Αρχαίος Σπαρτιάτης βασιλιάς & νομοθέτης

απόδοση: δεν μπορεί να θεωρείται ατείχιστη μια πόλη που στεφανώνεται με άνδρες και όχι με τούβλα

(«εστεφάνωται» με τη διττή έννοια 'περικυκλώνεται' και 'δοξάζεται')

========================================

Κοινωνία - Πλήθος

•

Πας όχλος φοβερός.

Ξενοφών, 430-355 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

•

Πολλών χρημάτων κρείττων ο παρά του πλήθους έπαινος.

Ισοκράτης, 436-338 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

μτφρ: από πολλά πράγματα είναι καλύτερος ο έπαινος τους πλήθους

•

Ισχυρόν όχλος εστίν, ουκ έχει δε νουν.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Εισί γάρ δή οι περί τάς τελετάς ναρθηκοφόροι μέν πολλοί, βάκχοι δε τε παύροι.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: πολλοί έλαβαν μέρος εις τα [Ελευσίνια]μυστήρια αλλά λίγοι είναι οι εκλεκτοί

•

Σκαιοίσι πολλοίς είς σοφός διόλλυται.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

μτφρ: ανάμεσα σε πολλούς αγροίκους, ένας σοφός χάνεται

(από το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ Ιωάννη Στοβαίου)

•

Αριθμός άπειρος πλήθει.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: το πλήθος των αριθμών είναι άπειρο

•

Συν όχλω αμαθία πλείστον κακόν.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

μτφρ: αμάθεια και όχλος είναι πολύ μεγάλη συμφορά

(από το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ Ιωάννη Στοβαίου)

•

Πολλοί μεν άνθρωποι ήσαν οι Πέρσαι, ολίγοι όμως άνδρες.

Ηρόδοτος, 480-420 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστοριογράφος

μτφρ: οι Πέρσες ήταν πολλοί αλλά λίγοι ήταν ανδρείοι

•

Δεινόν οι πολλοί, κακούργους όταν έχωσι προστάτας.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

οι πολλοί=το πλήθος, ο όχλος

•

Είς ουδείς, δύο πολλοί, τρεις όχλος, τέσσαρες πανήγυρις.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

========================================

Κοινωνία - Ελληνισμός

•

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Πέρσαι

109

•

Πας μη Έλλην, βάρβαρος.

Αρχαιοελληνική παροιμία

(η παλαιότερη αναφορά γίνεται σε ρωμαϊκό κείμενο του 4ου αι. μ.Χ.)

•

Έλληνες αεί παίδές εστε, γέρων δε Έλλην ουκ έστιν.

Ηρόδοτος, 480-420 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστοριογράφος

(Αιγύπτιοι ιερείς προς τον Σόλωνα)

•

Το των Ελλήνων όνομα πεποίηκε μηκέτι του γένους αλλά της διανοίας δοκείν είναι, και μάλλον Έλληνας καλείσθαι των της παιδεύσεως της ημετέρας ή των της κοινής φύσεως μετέχοντας.

Ισοκράτης, 436-338 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

•

Παπαί, Μαρδόνιε, κοίους επ’ άνδρας ήγαγες μαχησομένους ημέας, οί ου περί χρημάτων τον αγώνα ποιούνται, αλλά περί αρετής.

Πέρσης στρατηγός για τους Έλληνες το 480 π.Χ.

•

Το Ελληνικόν, εόν όμαιμόν τε και ομόγλωσσον, και θεών ιδρύματά τε κοινά και θυσίαι ήθεά τε ομότροπα.

Ηρόδοτος, 480-420 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστοριογράφος

•

Εσμέν Έλληνες το γένος, ως η τε φωνή και η πάτριος παιδεία μαρτυρεί

Πλήθων Γεμιστός, 1360-1452, Έλληνας Βυζαντινός φιλόσοφος

•

Όφις Έλλην ο ποικίλος.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

(πικρό και πολυσήμαντο σχόλιο του Πέρση χιλίαρχου Ρωξάνη, για τον Θεμιστοκλή)

•

Πάσα τοίνυν φιλοσοφία και γνώσις Ελλήνων εύρεμα... Συ δε, ω Ιταλέ, τίνος ένεκεν εγκαυχά;

Θεόδωρος Β’ Λάσκαρις, 1221-1258, Βυζαντινός αυτοκράτορας

•

Απασών γλωσσών το ελληνικόν υπέρκειται γένος.

Θεόδωρος Β’ Λάσκαρις, 1221-1258, Βυζαντινός αυτοκράτορας

•

Άρα μη θανόντες τώ δοκείν ζώμεν μόνον,

Έλληνες άνδρες, συμφορά πεπτωκότες

όνειρον εικάζοντες είναι τόν βίον;

ή ζώμεν ημείς, του βίου τεθνηκότος;

Παλλαδάς ο Αλεξανδρεύς, 4ος μ.Χ. αιών, Έλληνας ποιητής

μτφρ: μήπως ενώ έχουμε πεθάνει ζούμε μόνο κατά φαντασίαν,

εμείς οι Έλληνες, που έχουμε περιπέσει σε συμφορά

νομίζοντας ότι η ζωή είναι όνειρο;

ή ζούμε εμείς, και έχει αποθάνει η ζωή;

(θρηνεί για την εξαφάνιση του Ελληνισμού)

•

Ελεύθερον διατελεί και βέλτιστα πολιτευόμενον και δυνάμενον άρχειν πάντων, μιας τυγχάνον πολιτείας.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: [το Ελληνικό γένος] ζει ελεύθερα και διοικείται άριστα και θα μπορούσε να κυριαρχήσει, αν ήταν πολιτικά ενωμένο

200

•

Απεκρίθη εκ παλαιοτέρου του βαρβάρου έθνεος το ελληνικόν εόν και δεξιώτερον και ευηθείης ηλιθίου απηλλαγμένον μάλλον.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: Ξεχώρισε από παλιά το Ελληνικό έθνος από τους βαρβάρους όντας πιο ικανό και περισσότερο απαλλαγμένο από την ηλιθιότητα

132

•

Έλληνες όντες βαρβάροις δουλεύσομεν;

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Τήλεφος

========================================

Κοινωνία - Βασιλιάδες

•

Εάν μη οι βασιλείς φιλοσοφήσουν, ουκ έστιν των δεινών παύλα.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

•

Δημοβόρος βασιλεύς, επεί ουτιδανοίσιν ανάσσεις.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Ιλιάδα Α’ 231

μτφρ: λαοφάγε βασιλιά, κυβερνάς «ουτιδανούς»

(ο Αχιλλέας προς Αγαμέμνονα)

•

Ουκ αγαθόν πολυκοιρανίη. Είς κοίρανος έστω, είς βασιλεύς.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Ιλιάδα Β’ 204

μτφρ: δεν είναι καλό να υπάρχει πολυαρχία. Πρέπει να υπάρχει ένας αρχηγός, ένας βασιλιάς

•

Ο μεν Ηφαιστίων φιλαλέξανδρος, ο δε Κρατερός φιλοβασιλεύς.

Μέγας Αλέξανδρος, 356-323 π.Χ.,

μτφρ: ο μεν Ηφαιστίων είναι φίλος του Αλεξάνδρου, ο δε Κρατερός φίλος του βασιλιά

(«Αλέξανδρος» από το έργο του Πλουτάρχου Βίοι Παράλληλοi)

•

Η βασιλεία ημών ένδοξος είναι δουλεία.

Αντίγονος Β’ Γονατάς, 319-239 π.Χ., Μακεδόνας βασιλιάς

(προς το γιο του Δημήτριο όταν τον είδε να κακομεταχειρίζεται πολίτες)

Σελίδα 12 απο 17

========================================

Επικοινωνία - Επικοινωνία

•

Στέργει γαρ ουδείς άγγελον κακών επών.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Αντιγόνη

•

Στρογγύλα λέγε ίνα και κυλίηται.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

========================================

Επικοινωνία - Μίμηση

•

Μιμού τα σεμνά, μη κακούς μιμού τρόπους.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Ά ψέγομεν ημείς, ταύτα μη μιμώμεθα.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

========================================

Πνεύμα - Γλώσσα

•

Η γλώσσα πολλούς εις όλεθρον ήγαγεν.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Η γλώσσα λανθάνουσα τ’ αληθή λέγει.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

118

•

Ζευς γαρ μεγάλης γλώσσης κόμπους υπερεχθαίρει.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Αντιγόνη

μτφρ: ο Ζευς τιμωρεί τους κομπασμούς της μεγάλης γλώσσας

•

Ει θεοί διαλέγονται, την των Ελλήνων γλώττη χρώνται.

Κικέρων, 106-43 π.Χ., Ρωμαίος ρήτορας & πολιτικός

•

Απασών γλωσσών το ελληνικόν υπέρκειται γένος.

Θεόδωρος Β’ Λάσκαρις, 1221-1258, Βυζαντινός αυτοκράτορας

•

Γλώσσης κρατάν και μάλιστα εν συμποσίω.

Χίλων ο Λακεδαιμόνιος, 6ος π.Χ. αιών, Εκ των 7 σοφών της Αρχ. Ελλάδας

========================================

Πνεύμα - Γνώση

•

Εν οίδα ότι ουδέν οίδα.

Σωκράτης, 469-399 π.Χ., Φιλόσοφος

643

•

Γράμματα μαθείν δει, και, μαθόντα, νουν έχειν.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Πολυμαθίη νόον ου διδάσκει.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

•

Πολυμαθίη-κακοτεχνίη.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

•

Πολλοί πολυμαθέες νόον ουκ έχουσιν.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Μη είναι βασιλικήν ατραπόν επί γεωμετρίαν.

Ευκλείδης, 4-3ος αιών π.Χ., Αλεξανδρινός μαθηματικός

μτφρ: δεν υπάρχει βασιλικός [σύντομος] δρόμος για να μάθεις γεωμετρία.

•

Γηράσκω δ’ αεί πολλά διδασκόμενος.

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

135

•

Πάντες άνθρωποι φύσει ορέγονται του ειδέναι.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

117

•

Πολλών δ’ ανθρώπων ίδεν άστεα και νόον έγνων.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Οδύσσεια α’ 3

•

Επιστήμη ποιητική ευδαιμονίας.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: η γνώση δημιουργεί ευημερία

•

Καιρόν γνώθι.

Πιττακός ο Μυτιληναίος, 650-570 π.Χ., εκ των 7 σοφών της Αρχ .Ελλάδας

ερμηνεία: να γνωρίζεις τι γίνεται στην εποχή σου

•

Ανέγνων, έγνων, κατέγνων.

Ιουλιανός ο Παραβάτης, 331-363 μ.Χ., Βυζαντινός Αυτοκράτορας

μτφρ: το διάβασα, το κατάλαβα, το απέρριψα

(όταν διάβασε βιβλίο με χριστιανικό περιεχόμενο)

•

Κρείττον οψιμαθή είναι ή αμαθή.

Σωκράτης, 469-399 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: καλύτερα να έχεις μάθει πρόσφατα παρά να μην έχεις μάθει καθόλου

(εξηγώντας γιατί μάθαινε κιθάρα στα γεράματα)

208

•

Εάν ης φιλομαθής, έσει και πολυμαθής.

Ισοκράτης, 436-338 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

•

Μη πάντα επίστασθαι προθύμεο, μη πάντων αμαθής γένη.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: μην επιθυμείς να τα μάθεις καλά όλα για να μη μείνεις αμαθής σε όλα

•

Μηδέν είναι μήτε τέχνην άνευ μελέτης μήτε μελέτην άνευ τέχνης.

Πρωταγόρας, Αρχαίος Αθηναίος σοφιστής

•

Παιδεία τοις μεν νέοις σωφροσύνη, τοις δε πένησι πλούτος, τοις δε πλουσίοις κόσμος.

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

•

Γνους πράττε.

Πιττακός ο Μυτιληναίος, 650-570 π.Χ., εκ των 7 σοφών της Αρχ .Ελλάδας

μτφρ: να ενεργείς έχοντας γνώση

========================================

Πνεύμα - Περιέργεια

•

Πάντες άνθρωποι φύσει ορέγονται του ειδέναι.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

117

•

Τον τ’ αλλότρια περιεργαζόμενον μίσει.

Χίλων ο Λακεδαιμόνιος, 6ος π.Χ. αιών, Εκ των 7 σοφών της Αρχ. Ελλάδας

========================================

Πνεύμα - Εκπαίδευση

•

Ο μη δαρείς άνθρωπος ου παιδεύεται.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Στους γονείς οφείλομεν το ζην, στους δε διδασκάλους το ευ ζην.

Μέγας Αλέξανδρος, 356-323 π.Χ.,

209

•

Το αποδημείν εί αρίστη παιδεία.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Ανθρώπων άρχειν.

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

(λογοπαίγνιο, απαντώντας στην ερώτηση με τι ασχολείται)

•

Η παιδεία, καθάπερ ευδαίμων χώρα, πάντα τ’ αγαθά φέρει.

Σωκράτης, 469-399 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: η μόρφωση, όπως ακριβώς μια εύφορη γη, φέρνει όλα τα καλά

186

•

Όμηρος την Ελλάδα επεπαιδεύκει.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

•

Αι άρισται δοκούσαι είναι φύσεις μάλιστα παιδείας δέονται.

Ξενοφών, 430-355 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: εκείνοι που φαίνονται ότι εκ φύσεως είναι άριστοι, χρειάζονται περισσότερο από τους άλλους την παιδεία

•

Ο πηλός αν μη δαρή, κέραμος ου γίγνεται.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Βακτήρια εστί παιδεία βίου.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: Η μόρφωση είναι στήριγμα της ζωής

•

Άνθρωπος παιδεία κεκοσμημένος των ζώων κάλλιστον.

Σωκράτης, 469-399 π.Χ., Φιλόσοφος

116

•

Παιδεία ευτυχούσι μεν εστί κόσμος, ατυχούσι δε καταφύγιον.

Ισοκράτης, 436-338 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

μτφρ: η μόρφωση είναι στολίδι γι’ αυτούς που ευτυχούν και καταφύγιο γι’ αυτούς που δυστυχούν.

•

Της παιδείας την μεν ρίζαν είναι πικράν τον δε καρπόν γλυκύν.

Ισοκράτης, 436-338 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

•

Όστις νέος ων μουσών αμελεί, τον τε παρελθόντα απόλωλε χρόνον και τον μέλλοντα τέθνηκε.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

•

Ουδέν άλλο έχουσα ες Άδου η ψυχή έρχεται πλην της παιδείας και τροφής.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος ‐ Φαίδων

μτφρ: η ψυχή έρχεται στον Άδη χωρίς να κουβαλάει τίποτε άλλο πέρα από την παιδεία της και την αγωγή της

•

Βίων την παιδείαν έλεγεν ιερόν άσυλον.

Βίων ο Βορυσθενίτης, ~4ος αιών π.Χ., Αρχαίος κυνικός φιλόσοφος

•

Παιδεία τοις μεν νέοις σωφροσύνη, τοις δε πένησι πλούτος, τοις δε πλουσίοις κόσμος.

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

•

Δοκεί η παιδεία και τούτο πάντες ομολογούσιν, ημερούν τας ψυχάς αφαιρούσα το θηριώδες και άγνωμον.

Θεόφραστος, 372-287 π.Χ., Αρχαίος φιλόσοφος, συνεχιστής του Αριστοτέλη

•

Μαθημάτων αναγκαιότατον τα κακά απομαθείν.

Αντισθένης, 445-360 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

μτφρ: το πιο αναγκαίο μάθημα είναι τα ξεμάθεις τα κακά

•

Αρχή πολιτείας απάσης νέων τροφά.

Πυθαγόρας, 580-490 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: θεμέλιο κάθε πολιτείας είναι η ανατροφή των νέων

•

Παιδεία μόνη των κτημάτων αναφαίρετον και ζώντι και τελευτήσαντι παραμένουσα.

Μέγας Βασίλειος, 330-379, Πατέρας της Εκκλησίας

•

Εδιδάχθη Ηρακλής αρματηλατείν μεν υπό Αμφιτρύωνος, παλαίειν δε υπό του Αυτολύκου, τοξεύειν δε υπό Ευρύτου.

(Ψευδο) Απολλόδωρος, 1ος μ.Χ. αιών

•

Αν μη πηλόν τύψης, κέραμος ου γίνεται.

Αρχύτας ο Ταραντίνος, 428-347 π.Χ., Αρχαίος Πυθαγόρειος φιλόσοφος

μτφρ: αν δεν χτυπήσεις τον πηλό, δεν γίνεται κεραμίδι

(προς μαθητή του που παραπονέθηκε ότι τον έδειρε ο πατέρας του)

•

Τι πρώτον εστιν έργον του φιλοσοφούντος; αποβαλείν οίησιν· αμήχανον γαρ, ά τις ειδέναι οίεται ταύτα άρξασθαι μανθάνειν.

Επίκτητος, 50 μ.Χ.-120 μ.Χ, Στωικός φιλόσοφος

μτφρ: η πρώτη δουλειά αυτού που θέλει να αποκτήσει σοφία; να αποβάλει την οίηση· γιατί δεν γίνεται να αρχίσεις να μαθαίνεις αυτά που νομίζεις ότι ξέρεις.

========================================

Πνεύμα - Τέχνη

•

Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή, ο δε καιρός οξύς, η δε πείρα σφαλερή, η δε κρίσις χαλεπή.

Ιπποκράτης, 460-377 π.Χ., Πατέρας της Ιατρικής

(Το πρώτο παράγγελμα από τους «Αφορισμούς»)

•

Την μεν ζωγραφίαν ποίησιν σιωπώσαν, την δε ποίησιν ζωγραφίαν λαλούσαν.

Σιμωνίδης ο Κείος, 556-468 π.Χ., Αρχαίος ποιητής & συγγραφέας επιγραμμάτων

μτφρ: η ζωγραφική είναι ποίηση που σωπαίνει και η ποίηση είναι ζωγραφική που μιλάει

•

Δάκρυα, τα προοίμια της τέχνης.

Λουκιανός, 120-180 μ.Χ., Σύρος συγγραφέας

(από το «Ενύπνιον 1.6», για τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει κανείς ασχολούμενος με την τέχνη)

•

Τέχνη τύχην έστερξε και τύχη τέχνην.

Αγάθων, 450-400 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

έστερξε=ευνόησε

========================================

Πνεύμα - Μουσική

•

Διότι τηλικούτος ών, κιθαρωδεί και ου ληστεύει!

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

μτφρ: διότι αν και είναι τέτοιος, παίζει κιθάρα και δεν ληστεύει

(εξηγώντας γιατί χειροκροτεί θερμά κάποιον θηριώδη τύπο που έπαιζε -οικτρά- λύρα)

•

Σεμνή κατά πάντα η μουσική θεών εύρημα ούσα.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

•

...μη ζώην μετ᾽ αμουσίας.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Ηρακλής

μτφρ: να μη ζεις χωρίς μουσική (ή χωρίς τις Μούσες -την τέχνη γενικώς)

========================================

Πνεύμα - Τραγωδία

•

Έστιν ουν τραγωδία μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας, μέγεθος εχούσης, ηδυσμένω λόγω, δρώντων και ου δι’ απαγγελίας, δι’ ελέου και φόβου περαίνουσα την των τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Όστις περί τραγωδίας οίδε, οίδε και περί επών.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος ‐ Περί Ποιητικής

μτφρ: όποιος ξέρει [να συνθέτει] τραγωδία, ξέρει και έπη

•

Αισχύλος, ως λέγουσι, τας τραγωδίας μεθύων εποίει.

Αθήναιος, 2ος-3ος μ.Χ. αι., Αρχαίος Έλληνας συγγραφέας εξ Αιγύπτου

(από τον «Δειπνοσοφιστή»)

========================================

Πνεύμα - Λογοτεχνία & Ποίηση

•

Αλέξανδρος την Ιλιάδα αρετής εφόδιον ενόμιζε.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

========================================

Πνεύμα - Πρώτες Φράσεις

•

Άνδρα μοι ένεπεν μούσα πολύτροπον ως μάλα πολλά πλάγχθη, επεί Τροίης ιερόν πτολίεθρον έπερσεν, πολλών δ’ ανθρώπων ίδεν άστεα και νόον έγνω.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Οδύσσεια α’ 1

(η πρώτη φράση από την «Οδύσσεια»)

•

Μήνιν άειδε θεά Πηληιάδεω Αχιλήος.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Ιλιάδα Α’ 1

(η πρώτη φράση της Ιλιάδας)

•

Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή, ο δε καιρός οξύς, η δε πείρα σφαλερή, η δε κρίσις χαλεπή.

Ιπποκράτης, 460-377 π.Χ., Πατέρας της Ιατρικής

(Το πρώτο παράγγελμα από τους «Αφορισμούς»)

•

Δαρείου και Παρυσάτιδος γίγνονται παίδες δύο.

Ξενοφών, 430-355 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

(η πρώτη φράση από την «Κύρου Ανάβασιν»)

========================================

Πνεύμα - Βιβλία

•

Μέγα βιβλίον μέγα κακόν

Καλλίμαχος, 310-240 π.Χ., Αλεξανδρινός ποιητής & επιγραμματοποιός

μτφρ: το ογκώδες βιβλίο είναι μεγάλο κακό

========================================

Πνεύμα - Γνωμικά

•

Αι παροιμίαι παλαιάς εισίν φιλοσοφίας εγκαταλείμματα, περισωθέντα διά συντομίαν και δεξιότητα.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

========================================

Πνεύμα - Επιστήμη & Τεχνολογία

•

Η δε μελέτη φύσεως αγαθά πλείονα δωρείται.

Επίχαρμος, 530-440 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής από την Κω

•

Δαιδάλου ποίημα.

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

(αξιοθαύμαστη τεχνική κατασκευή)

•

Αρχάς είναι των όλων ατόμους και κενόν, τα δ’ άλλα πάντα νενομίσθαι.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: τα άτομα και το κενό είναι η αρχή των πάντων και τα υπόλοιπα είναι κατασκευάσματα του νου

(από το Διογένη Λαέρτιο)

========================================

Πνεύμα - Μαθηματικά

•

Μη μου τους κύκλους τάραττε.

Αρχιμήδης, 287-212 π.Χ., Μαθηματικός & πανεπιστήμων

(στον Ρωμαίο που τον σκότωσε ενώ έλυνε προβλήματα κάνοντας σχέδια στην άμμο)

•

Ξυνόν γαρ αρχή και πέρας επί κύκλου περιφερείας.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

μτφρ: σε έναν κύκλο, κάθε σημείο είναι ταυτόχρονα και αρχή και τέλος.

•

Μη είναι βασιλικήν ατραπόν επί γεωμετρίαν.

Ευκλείδης, 4-3ος αιών π.Χ., Αλεξανδρινός μαθηματικός

μτφρ: δεν υπάρχει βασιλικός [σύντομος] δρόμος για να μάθεις γεωμετρία.

•

Aεί ο θεός γεωμετρεί

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

249

•

Πάντα κατ’ αριθμόν γίγνονται.

Πυθαγόρας, 580-490 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: τα πάντα γίνονται σύμφωνα με αριθμούς

•

Γραμμή δε μήκος απλατές.

Ευκλείδης, 4-3ος αιών π.Χ., Αλεξανδρινός μαθηματικός

•

Αριθμός άπειρος πλήθει.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: το πλήθος των αριθμών είναι άπειρο

========================================

Πνεύμα - Λογική

•

Ράβδος εν γωνία, άρα βρέχει.

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

(δηλώνει αυθαίρετο συλλογισμό)

•

Πόθεν τούτο τεκμαίρεις;

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

•

Αρχής απάσης ηγεμών έστω λόγος.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

========================================

Πνεύμα - Εύλογο Συμπέρασμα

•

Ανήρ έννους τα καινά τοις πάλαι τεκμαίρεται.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Οιδίπους Τύραννος

μτφρ: ο άνθρωπος που έχει μυαλό, βγάζει συμπέρασμα για τα νέα με βάση τα παλιά

========================================

Πνεύμα - Ιστορία

•

Όλβιος όστις ιστορίης έσχεν μάθησιν

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

μτφρ: τυχερός αυτός που διδάχτηκε ιστορία

(διασώζεται από τον Κλήμη Αλεξανδρείας)

•

Διαφέρουσι δε κατά τούτο μάλιστα αλλήλων, ότι το μεν Ηροδότου κάλλος ιλαρόν εστι, φοβερόν δε του Θουκυδίδου.

Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς, 1ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστοριογράφος

========================================

Πνεύμα - Σκέψη

•

Η γλώσσα σου μη προτρεχέτω του νου.

Χίλων ο Λακεδαιμόνιος, 6ος π.Χ. αιών, Εκ των 7 σοφών της Αρχ. Ελλάδας

•

Μέγα το εν συμφορήσι, φρονέειν ά δει

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: είναι σπουδαίο να σκέφτεσαι αυτά που πρέπει στις συμφορές

•

Φρόνει τι κεδνόν

Κλεόβουλος ο Ρόδιος, 6ος π.Χ. αιών, Εκ των 7 σοφών της Αρχ. Ελλάδος

μτφρ: να σκέφτεσαι κάτι πολύτιμο- που αξίζει

•

Εις ευ φρονών μυρίων μη φρονούντων κρείττων εστί.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: ένας που σκέφτεται σωστά είναι καλύτερος από μύριους που δεν σκέφτονται

========================================

Πνεύμα - Διαλογισμός

•

Ο εντός της ψυχής προς αυτήν διάλογος… επωνομάσθη διάνοια.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

========================================

Πνεύμα - Φιλοσοφία

•

Ου προσποιείσθαι δει φιλοσοφείν αλλ’ όντως φιλοσοφείν. Ου γαρ προσδεόμεθα του δοκείν υγιαίνειν αλλά του κατ’ αλήθειαν υγιαίνειν.

Επίκουρος, 341-270 π.Χ., Αρχαίος φιλόσοφος

•

Εάν μη οι βασιλείς φιλοσοφήσουν, ουκ έστιν των δεινών παύλα.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

•

Πειρώ τω μεν σώματι είναι φιλόπονος, τη δε ψυχή φιλόσοφος.

Ισοκράτης, 436-338 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

μτφρ: να προσπαθείς να είσαι φιλόπονος όσον αφορά το σώμα και φιλόσοφος όσον αφορά την ψυχή

•

Ερωτηθείς τι αυτώ περιγέγονεν εκ φιλοσοφίας, έφη, «το δύνασθαι εαυτώ ομιλείν».

Αντισθένης, 445-360 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

(από τον Διογένη Λαέρτιο)

•

Πάσα τοίνυν φιλοσοφία και γνώσις Ελλήνων εύρεμα... Συ δε, ω Ιταλέ, τίνος ένεκεν εγκαυχά;

Θεόδωρος Β’ Λάσκαρις, 1221-1258, Βυζαντινός αυτοκράτορας

•

Τας ιδέας νοείσθαι μεν, οράσθαι δ’ ού.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος ‐ Πολιτεία

•

Ει και προσποιούμαι σοφίαν, και τούτο φιλοσοφείν εστι.

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

(προς τον ειπόντα «ουδέν ειδὼς φιλοσοφείς», έφη - από τον Διογένη Λαέρτιο )

========================================

Πνεύμα - Αλήθεια & Ψέμα

•

Άγει δε προς φως την αλήθειαν χρόνος.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

•

Η γλώσσα λανθάνουσα τ’ αληθή λέγει.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

118

•

Αεί κράτιστον εστί τα αληθή λέγειν εν παντί καιρώ

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Εν οίνω αλήθεια.

Αλκαίος, 7-6ος αιών π.Χ., Αρχαίος λυρικός ποιητής

•

Φίλος μεν Πλάτων, φιλτάτη δε αλήθεια.

Αντιφάνης, 405-335 π.Χ, Αρχαίος Κωμωδιογράφος

•

Ουκ εξάγουσιν καρπόν οι ψευδείς λόγοι.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

•

Αλλ’ ουδέν έρπει ψεύδος εις γήρας χρόνου.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Ιχνευταί

μτφρ: κανένα ψέμα δεν αντέχει στο χρόνο

•

Ζητώ γαρ την αλήθειαν υφ’ ής ουδείς πώποτε εβλάβη.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ

•

Αδύνατον τ' αληθές λαθείν.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: αδύνατο να κρυφτεί η αλήθεια

•

Τα σύκα σύκα, την σκάφην δε σκάφην ονομάζων.

Λουκιανός, 120-180 μ.Χ., Σύρος συγγραφέας

(από το «Πώς δει ιστορίαν συγγράφειν»)

•

Σιγάν την αλήθειαν, χρυσόν εστι θάπτειν

Πυθαγόρας, 580-490 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Κρήτες αεί ψεύσται, κακά θηρία, γαστέρες αργαί.

μτφρ: Οι Κρήτες είναι πάντα ψεύτες, είναι άγρια θηρία και λαίμαργοι.

Επιμενίδης ο Κρης

•

Ανήρ δ’ άλλα κέκευθεν ενί φρεσίν, άλλα δε βάζει.

Φωκυλίδης, ~5ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής από τη Μίλητο

μτφρ: ο άνθρωπος άλλα έχει κρυμμένα στο μυαλό του και άλλα λέει

•

Ο δε ψευδής λόγος γίνεται παρά το πρώτον ψεύδος.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Προς Κρήτα κρητίζεις.

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

(για κάποιον που λέει ψέματα σε άλλον ψεύτη)

•

Θάρσει. Λέγων τ' αληθές ου σφαλεί ποτε.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

μτφρ: Έχε θάρρος. Όταν λες την αλήθεια, δε θα κάνεις ποτέ λάθος.

•

Απλά γαρ εστι της αληθείας έπη.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Όπλων Κρίσις

μτφρ: τα λόγια της αλήθειας είναι απλά

•

Απλούς ο μύθος της αληθείας έφυ.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

μτφρ: ο λόγος της αλήθειας είναι εκ φύσεως απλός

========================================

Πνεύμα - Φαινομενικότητα

•

Όψις αδήλων τα φαινόμενα.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Ουχ άπαν το αμαρύσσον χρυσός.

μτφρ: ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Ένδοθι την Εκάβην, έκτοθι την Ελένην.

μτφρ: από μέσα Εκάβη (άσχημη) απέξω Ελένη (όμορφη)

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

(φράση προερχόμενη από την Ιλιάδα, Ραψωδία Χ, χωρίς να υπάρχει όμως εκεί αυτολεξεί)

•

Πρόσεχε τω υποκειμένω ή τη ενεργεία ή τω δόγματι ή τω σημαινομένω.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' η’ 22

μτφρ: πρόσεχε την ουσία του πράγματος παρά τις ενέργειες ή τις πεποιθήσεις ή τις ερμηνείες

(η φράση στην οποία παραπέμπει και ο Hannibal Lecter…)

========================================

Πνεύμα - Αντιφάσεις

•

Άλλων ιατρός, αυτός έλκεσι βρύων.

μτφρ: είναι γιατρός για τους άλλους, αλλά ο ίδιος είναι γεμάτος πληγές

Αρχαιοελληνική παροιμία

========================================

Πνεύμα - Ερωτήσεις

•

Πη παρέβην; Τι δ’ έρεξα;Τι δε μοι δέον ουκ ετελέσθη;

μτφρ: πού παρέβην; τι έκανα; τι από αυτά που έπρεπε να κάνω δεν έγινε;

Ερώτημα των Πυθαγορείων

Σελίδα 13 απο 17

========================================

Επιδιώξεις - Στόχοι

•

Άκρον λάβε και μέσον έξεις!

απόδοση: πάρε την κορυφή για να έχεις τη μέση

Αρχαίος χρησμός

(οι Απελλαίοι είχαν ρωτήσει το μαντείο πού να ξαναχτίσουν την πόλη τους )

•

Το τα αδύνατα διώκειν μανικόν· αδύνατον δε το τους φαύλους μη τοιαύτά τινα ποιείν.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' ε’ 17

μτφρ: το να επιδιώκεις πράγματα που είναι αδύνατα είναι τρελό· και είναι αδύνατο οι φαύλοι να μην κάνουν κάτι τέτοιο.

========================================

Επιδιώξεις - Αυτοβελτίωση

•

Πλείονες εξ ασκήσεως αγαθοί γίνονται ή από φύσεως.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: οι περισσότεροι γίνονται ικανοί με την άσκηση παρά από τη φύση τους

•

Ες το έσοπτρον εμβλέψαντα δει, ει μεν καλός φαίνη, καλά ποιείν, ει δε αισχρός, το της φύσεως ελλιπές διορθούσθαι τη καλοκαγαθίᾳ.

Βίας ο Πριηνεύς, 625-540 π.Χ., Εκ των 7 σοφών της αρχαίας Ελλάδος

•

Όφις ει μη φάγοι όφιν, δράκων ου γενήσεται.

Αρχαιοελληνική παροιμία

========================================

Επιδιώξεις - Όνειρα

•

Τοις εγρηγορόσιν ένα και κοινόν κόσμον είναι, των δε κοιμωμένων έκαστον εις ίδιον αποστρέφεσθαι.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

========================================

Επιδιώξεις - Ανάγκη

•

Κακόν ανάγκη, αλλ’ ουδεμία ανάγκη ζην μετά ανάγκης.

Επίκουρος, 341-270 π.Χ., Αρχαίος φιλόσοφος

•

Ανάγκα και Θεοί πείθονται.

Σιμωνίδης ο Κείος, 556-468 π.Χ., Αρχαίος ποιητής & συγγραφέας επιγραμμάτων

•

Δεί δε χρημάτων, ώ άνδρες Αθηναίοι.

Δημοσθένης, 384-322 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

•

Ουδείς ανάγκης μείζον ισχύει νόμος.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: δεν υπάρχει νόμος που να υπερισχύει της ανάγκης

•

Φίλος και ίππος εν ανάγκη δοκιμάζονται.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

•

Ένθα χειρών χρεία έστιν, η δια λόγων βοήθεια ουδέν λυσιτελεί.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

•

Το της ανάγκης εστί αδήριτον σθένος.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Προμηθεύς Δεσμώτης

μτφρ: η δύναμη της ανάγκης είναι ακαταμάχητη

•

Άνευ των αναγκαίων αδύνατον και ζην και εύ ζην.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

147

•

Η παρούσα ευτυχία εστί μείζων, παρούσαν γαρ ανάγκην θεραπεύει.

Αρχαιοελληνική Παροιμία

•

Αιδώς δ’ ουκ αγαθή κεχρημένω ανδρί παρείναι.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Οδύσσεια τ’ 351

μτφρ: η ντροπή δεν ταιριάζει σε αυτόν που βρίσκεται σε ανάγκη

•

Ισχυρότατον ανάγκη· κρατεί γαρ πάντων.

Θαλής ο Μιλήσιος, 643-548 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Εξ ανάγκης και νόμου μετάθεσις γίγνεται.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Αιδώς δ’ ουκ αγαθή κεχρημένω ανδρί παρείναι

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Οδύσσεια ρ’ 347

μτφρ: η ντροπή δεν ταιριάζει σε αυτόν που τον δέρνει η ανάγκη

•

Άπαντας αυτών κρείσσονας ανάγκη ποιεί.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: όλους η ανάγκη τους κάνει δυνατότερους

========================================

Επιδιώξεις - Συμφέρον

•

Το δίκαιον ουκ άλλο τι ή του κρείττονος ξυμφέρον.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

132

•

Ο αληθινός άρχων ου πέφυκε το αυτώ συμφέρον σκοπείσθαι αλλά το τω αρχομένω.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

•

Τι αυτό δίκαιον και ξύμφορον ουχ ευρίσκεται δυνατόν όν.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

απόδοση: το δίκαιο και το συμφέρον δεν είναι δυνατό να συνυπάρχουν στο ίδιο πράγμα

•

Φιλούσι ιατροί λέγειν τά φαύλα μείζω.

μτφρ: συνηθίζουν οι γιατροί [για το συμφέρον τους] να μεγαλοποιούν τα άσχημα

Αρχαιοελληνική Παροιμία

•

Άπαξ γαρ εξουσία, ισχύν λαβούσα, ουδέν του οικείου συμφέροντος κρίνει λυσιτελέστερον.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Όπου το κέρδος παρά φύσιν γαμητέον.

Αντίγονος Α΄, 382-301 π.X., Βασιλιάς της Μακεδονίας

(προτρέποντας το γιο του Δημήτριο σε γάμο συμφέροντος παραφράζοντας τη φράση του Ευριπίδη «όπου το κέρδος παρά φύσιν δουλευτέον»)

•

Αντίγονος υποχωρών ποτε τοις πολεμίοις επερχομένοις, «ουκ», έφη, «φεύγειν αλλά διώκειν το συμφέρον οπίσω κείμενον».

Αντίγονος Α΄, 382-301 π.X., Βασιλιάς της Μακεδονίας

μτφρ: ο Αντίγονος υποχωρώντας μπροστά στον εχθρό είπε «δεν το βάζω στα πόδια αλλά κυνηγάω το συμφέρον μου που βρίσκεται προς τα πίσω»

•

Μήποτ’ ευ έρδειν γέροντα.

μτφρ: ποτέ μην κάνεις καλό σε γέροντα (επειδή δεν θα σου το ανταποδώσει)

Αρχαιοελληνική παροιμία

========================================

Επιδιώξεις - Σχεδιασμός

•

Εφ’ εκάστου έργου, σκόπει τα καθηγούμενα και τα ακόλουθα αυτού και ούτως έρχου επ’ αυτού.

Επίκτητος, 50 μ.Χ.-120 μ.Χ, Στωικός φιλόσοφος

μτφρ: για κάθε δουλειά να αναλογίζεσαι αυτά που οδήγησαν σ’ αυτό και τις συνέπειές του, και μετά να την κάνεις

•

Μελέτα το παν.

Περίανδρος, 668-584 π.Χ., Τύραννος της Κορίνθου και εκ των 7 σοφών

•

Των ανθρώπων τους φρονίμους δει πρότερον τα τήλε των πραγμάτων σκοπείν, ειθ’ ούτως αυτοίς επιχειρείν.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

μτφρ: οι συνετοί πρέπει προηγουμένως να βλέπουν μακριά τα πράγματα πριν τα επιχειρήσουν.

•

Βουλεύου μεν βραδέως, εκτελεί δε ταχέως τα δόξαντα

Ισοκράτης, 436-338 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

μτφρ: να σχεδιάζεις χωρίς βιασύνη αλλά να εκτελείς γρήγορα.

(το ίδιο αναφέρεται και στον Ηρόδοτο, σαν συμβουλή του Αρταβάνου προς τον Ξέρξη)

•

Ελλυχνίων όζειν τα ενθυμήματα.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: τα επιχειρήματα μυρίζουν λυχνάρι (ολονύχτια προετοιμασία)

(ο Πυθέας με αυτή τη φράση είχε κατηγορήσει τον Δημοσθένη ότι τα επιχειρήματά του ήταν προϊόν επίπονης προπαρασκευής)

•

Λόγιζε προ έργου.

Πυθαγόρας, 580-490 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: να σκέφτεσαι πριν κάνεις κάτι

========================================

Επιδιώξεις - Στρατηγική

•

Τριβαλλοί τέτταρας φάλαγγας εν ταις μάχαις ποιούνται: την πρώτην των ασθενών, την εχομένην των κρατίστων, την τρίτην των ιππέων, τελευταίαν την των γυναικών, αί αυτούς εις φυγήν τρεπομονένους κωλύουσι βλασφημούσαι.

Ιωάννης Στοβαίος, 5ος μ.Χ. αιών, Έλληνας συλλέκτης γνωμικών

(οι Τριβαλλοί ήταν αρχαίο Θρακική φυλή)

•

...ή δόλω ή βίη ή ομφαδόν ή κρυφηδόν…

Αντίγονος Β’ Γονατάς, 319-239 π.Χ., Μακεδόνας βασιλιάς

(ερωτηθείς πώς θα επιτεθεί στους εχθρούς)

========================================

Επιδιώξεις - Κίνητρα

•

Μηδέν χρημάτων ένεκα πράττειν.

Περίανδρος, 668-584 π.Χ., Τύραννος της Κορίνθου και εκ των 7 σοφών

μτφρ: μην κάνεις τίποτα με κίνητρο τα υλικά αγαθά

(εύκολο να το λες…)

•

Δια την των χρημάτων κτήσιν πάντες οι πόλεμοι γίγνονται.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: όλοι οι πόλεμοι γίνονται για την απόκτηση υλικών αγαθών

110

•

Μη δια φόβον, αλλά δια το δέον απέχεσθε αμαρτημάτων.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: όχι από φόβο, αλλά επειδή έτσι είναι το σωστό πρέπει να απέχει κανείς από τα αμαρτήματα [και τις αδικίες]

•

Άνευ χαλκού Φοίβος ου μαντεύεται.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

απόδοση: χωρίς λεφτά, ο θεός δεν προφητεύει

•

Δια δύο προφάσεις των αδικημάτων άνθρωποι απέχονται: ή δια φόβον ή δι’ αισχύνην.

Υπερείδης, 389-322 π.Χ., Αρχαίος Αθηναίος πολιτικός

μτφρ: για δυο λόγους οι άνθρωποι αποφεύγουν τα αδικήματα: από φόβο ή από ντροπή

========================================

Επιδιώξεις - Φιλοδοξία

•

Ο της φιλοδοξίας έρως τον ανθρώπων νουν επιθολεί

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

μτφρ: Η φιλοδοξία θολώνει το μυαλό

•

Σμικρός εν σμικροίς, μέγας εν μεγάλοις έσομαι.

Πίνδαρος, 522-438 π.Χ., Αρχαίος λυρικός ποιητής

μτφρ: μικρός ανάμεσα σε μικρούς, θα γίνω μεγάλος ανάμεσα σε μεγάλους

•

Ο μεν δειλός της πατρίδος, ο δε φιλόδοξος της πατρώας ουσίας εστί προδότης.

Σωκράτης, 469-399 π.Χ., Φιλόσοφος

145

•

Ή φρονείν ελάσσονα ή δύνασθαι δει σε μείζονα.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

μτφρ: ή να σκέφτεσαι λιγότερα ή να μπορείς περισσότερα

========================================

Επιδιώξεις - Ελπίδα

•

Έσσετ’ ήμαρ.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Ιλιάδα Δ’ 164, Ζ:448

μτφρ: θα ‘ρθει η μέρα που...

•

Εάν μη έλπηται ανέλπιστον, ουκ εξευρήσει.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

μτφρ: αν δεν ελπίζεις το ανέλπιστο, δεν θα το βρεις.

262

•

Ερωτηθείς τι έστιν ελπίς, « Εγρηγορότος», είπεν, «ενύπνιον. »

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: Όταν ρωτήθηκε τι είναι ελπίδα; «Το όνειρο ενός ξύπνιου», είπε

(από τον Διογένη Λαέρτιο)

238

•

Τι κοινότατον; Ελπίς. Και γαρ οις άλλο μηδέν, αύτη παρέστη.

Θαλής ο Μιλήσιος, 643-548 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: τι είναι το πιο συνηθισμένο; Η ελπίδα. Ακόμα και όλα έχουν χαθεί, αυτή μένει

•

Ελπίς γαρ η βόσκουσα τους πολλούς βροτών.

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

μτφρ: Η ελπίδα τρέφει τους περισσότερους ανθρώπους

•

Έλπιζε ως θνητός, φείδου ως αθάνατος.

Περίανδρος, 668-584 π.Χ., Τύραννος της Κορίνθου και εκ των 7 σοφών

•

Μακράς ελπίδας μισώ.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

•

Ελπίδες αι μεν των ορθά φρονεόντων εφικταί, αι δε των αξυνέτων αδύνατοι.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

αξυνέτων=ανοήτων

========================================

Επιδιώξεις - Όρια

•

Υπέρ τα εσκαμμένα πηδάς.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

========================================

Επιδιώξεις - Επιθυμίες

•

Επιθυμίαν μεν διπλασθιαθείσαν έρωτα είναι, έρωτα δε διπλασιασθέντα μανίαν γίγνεσθαι.

Πρόδικος, 5ος-4ος π.Χ. αι, Αρχαίος Έλληνας σοφιστής από την Κέα

•

Νόσος ψυχής το των αδυνάτων εράν.

Βίας ο Πριηνεύς, 625-540 π.Χ., Εκ των 7 σοφών της αρχαίας Ελλάδος

μτφρ: είναι ψυχική νόσος να επιδιώκεις τα αδύνατα

•

Ευχής δικαίας ουκ ανήκοοος θεός.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Γυνή γαρ ουδέν οίδε πλην ό βούλεται.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: η γυναίκα δεν ξέρει τίποτα εκτός από αυτό που θέλει

116

•

Ποθεινόν εστι υγίεια νοσούσι καί πολεμουμένοις ειρήνη.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: Λαχταρούν την υγεία αυτοί που είναι άρρωστοι, και αυτοί που πολεμούν την ειρήνη.

•

Αριστείδης ο δίκαιος ερωτηθείς τι εστι το δίκαιον, «το μη αλλοτρίων επιθυμείν», έφη.

Ιωάννης Στοβαίος, 5ος μ.Χ. αιών, Έλληνας συλλέκτης γνωμικών

•

Μη επτοήσθαι περί τας επιθυμίας, αλλ’ ολιγώρως έχειν.

Πυθαγόρας, 580-490 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: να μη σε κυριεύει η επιθυμία, αλλά να αδιαφορείς

•

Επιθυμίᾳ μεν ελάχιστα κατορθούνται, προνοίᾳ δε πλείστα.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

•

Παιδός, ουκ ανδρός το αμέτρως επιθυμείν.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: οι υπέρμετρες επιθυμίες χαρακτηρίζουν παιδιά και όχι τον άνδρα

•

Ου πενία λύπην εργάζεται, αλλά επιθυμία.

Επίκτητος, 50 μ.Χ.-120 μ.Χ, Στωικός φιλόσοφος

========================================

Επιδιώξεις - Ολιγάρκεια

•

Ουκ εν τω πολλώ το ευ, αλλ’ εν τω ευ το πολύ.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

652

•

Εν ολιγίστοις κείται το ευδαιμόνως βιώσαι.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' ζ’ 67

μτφρ: η ευτυχία στη ζωή εξαρτάται από πολύ λίγα πράγματα

•

Ην μη πολλών επιθυμέης τα ολίγα τοι πολλά δόξει.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: αν δεν επιθυμείς πολλά, τα λίγα θα σου φαίνονται πολλά

•

Πλουσιώτατος ο ελαχίστοις αρκούμενος.

Αρχαιοελληνική παροιμία

========================================

Επιδιώξεις - Επιλογές

•

Δαπανώμενος εφ’ α μη δει, ολίγος έση εφ’ α δει.

Ισοκράτης, 436-338 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

μτφρ: ξοδεύοντας τον εαυτό σου σ’ αυτά που δεν χρειάζεται, δεν φτάνεις γι’ αυτά που πρέπει.

•

Νήπιος ός τα έτοιμα λιπών τα ανέτοιμα διώκει.

Ησίοδος, 7ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: είναι ανόητος αυτός που αφήνει τα έτοιμα για να κυνηγήσει αυτά που δεν είναι έτοιμα

•

Ή καλώς ζην ή καλώς τεθνηκέναι τον ευγενή δει.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Αίας

μτφρ: ο ευγενής πρέπει ή να ζει με αξιοπρέπεια ή να πεθαίνει με αξιοπρέπεια

•

Βιοί γαρ ουδείς ον προαιρείται βίον.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: κανένας δεν ζει τη ζωή που διαλέγει να ζήσει

•

Του κακού εκλογήν ποιούμενος, το ελάχιστον εξελεξάμην.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: αναγκασμένος να διαλέξω κάτι κακό, διάλεξα το ελάχιστο

(δικαιολογούμενος που είχε παντρευτεί μικρόσωμη γυναίκα)

========================================

Επιδιώξεις - Εναλλακτικές λύσεις

•

Γιγνώσκω ον φύγω μη γιγνώσκων προς ον φύγω.

Κικέρων, 106-43 π.Χ., Ρωμαίος ρήτορας & πολιτικός

μτφρ: ξέρω από ποιον να ξεφύγω [για να γλυτώσω] αλλά δεν ξέρω σε ποιον να πάω

(για το αδιέξοδο της επιλογής μεταξύ Πομπηίου και Ιουλίου Καίσαρος)

========================================

Επιδιώξεις - Σιγουριά

•

Ούτε ναυν εκ μιάς αγκύρας, ούτε βίον εκ μιας ελπίδος ορμιστέον.

Επίκτητος, 50 μ.Χ.-120 μ.Χ, Στωικός φιλόσοφος

•

Ο αν μη ίδης, μη λέγε. Ειδώς σιγά.

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

μτφρ: Μη μιλάς για ό,τι δεν ξέρεις. Και όταν μάθεις, σιώπα.

124

•

Περί ουδέν των ανθρωπίνων έργων υπάρχει βεβαιότης.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Μικρά διδόναι μάλλον ή μεγάλα εγγυάν.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: καλύτερα να δίνεις λίγα παρά να εγγυάσαι πολλά

•

Η μεσότης εν πάσιν ασφαλέστερον.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Πεζή βαδίζων μη φοβού τα κύματα.

Χρησμός προς τον Ιάσονα

(με αποτέλεσμα οι Αργοναύτες να κουβαλούν 12 μέρες την Αργώ στους ώμους τους)

•

Μη κινείν κακόν ευ κείμενον

Υπερείδης, 389-322 π.Χ., Αρχαίος Αθηναίος πολιτικός

•

Μικρήν νήα αινείν, μεγάλη δ’ ενί φορτία θέσθαι.

Ησίοδος, 7ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Έργα και Ημέραι 643

μτφρ: να παινεύεις το μικρό καράβι, αλλά βάλε το φορτίο σου στο μεγάλο

•

Ει ζην δεήσει μη μόνον τους εχθρούς αλλά και τους φίλους φυλαττόμενον.

Αντίγονος Α΄, 382-301 π.X., Βασιλιάς της Μακεδονίας

μτφρ: αν θες να ζήσεις, να φυλάγεσαι όχι μόνο από τους εχθρούς αλλά και από τους φίλους

(συμβουλή προς το γιο του Δημήτριο)

•

Ανίκητος είναι δύνασαι, εάν εις μηδένα αγώνα καταβαίνης, όν ουκ έστιν επί σοι νικήσαι.

Επίκτητος, 50 μ.Χ.-120 μ.Χ, Στωικός φιλόσοφος

μτφρ: μπορείς να είσαι ανίκητος αν δεν κατεβαίνεις σε κανένα αγώνα που δεν μπορείς να νικήσεις

========================================

Επιδιώξεις - Υποσχέσεις

•

Πολλοί μεγάλα επαγγέλλονται, μηδέ μικρά ποιήσαι δυνάμενοι.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

μτφρ: πολλοί υπόσχονται μεγάλα πράγματα, ενώ δεν μπορούν να κάνουν ούτε τα μικρά

•

Πράττε μεγάλα μη υπισχνούμενος μεγάλα

Πυθαγόρας, 580-490 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Όρκους εγώ γυναικός εις ύδωρ γράφω.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

•

Η γλώσσ' ομώμοχ' η δε φρην ανώμοτος.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Ιππόλυτος

μτφρ: η γλώσσα μου ορκίστηκε αλλά ο νους μου δεν δεσμεύτηκε από τον όρκο

•

Θεόν επιορκών μη δόκει λεληθέναι.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: Μη νομίζεις ότι αν παραβείς όρκο, ο θεός θα ξεχάσει

•

Αφροδίσιος γαρ όρκος ουκ εμποίνιμος.

μτφρ: ο όρκος που δίνεται για τον έρωτα δεν σηκώνει τιμωρία

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Ουκ ανδρός όρκοι πίστις, αλλ’ όρκων ανήρ.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Αποσπάσματα

απόδοση: δεν είναι οι όρκοι που μας κάνουν να πιστέψουμε κάποιον άνθρωπο, αλλά ο άνθρωπος που μας κάνει να πιστέψουμε τους όρκους

========================================

Επιδιώξεις - Προτιμήσεις

•

Παρά τούτοις είναι μάλλον πρώτος ή παρά Ρωμαίοις δεύτερος.

Ιούλιος Καίσαρ, 101-14 π.Χ., Ρωμαίος στρατηγός & ύπατος

•

Άλλοις γαρ τ’ άλλοισιν ανήρ επιτέρπεται έργοις.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Οδύσσεια ξ’ 228

μτφρ: ότι σ’ άλλα έργα αρέσκεται τούτος και σ’ άλλα εκείνος

•

Φαγέτω με λέων και μη αλώπηξ.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

μτφρ: [αν είναι να με φάνε] ας με φάει λεοντάρι και όχι αλεπού

========================================

Επιδιώξεις - Προσαρμογή

•

Ξένος ών ακολούθει τοις επιχωρίοις νόμοις.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Προς έκαστα δει εχθρόν ή φίλον μετά καιρού γίγνεσθαι.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

μτφρ: σε όλα τα πράγματα πρέπει να γίνεται κανείς εχθρός ή φίλος, ανάλογα με τις περιστάσεις

•

Εν μεν μαινομένοις μάλα μαίνομαι, εν δε δικαίοις πάντων ανθρώπων ειμί δικαιότατος.

Θέογνις, 6ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Ελεγείαι Α 313

•

Άλλος βίος, άλλη δίαιτα.

μτφρ: άλλη ζωή, άλλος τρόπος ζωής

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Το δέον εν τω δέοντι και λέγειν και σιγάν και ποιείν και εάν.

Γοργίας, 485-380 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας σοφιστής

απόδοση: αυτό που πρέπει ανάλογα με την περίσταση και να το λες και να μη το λες και να το κάνεις και να το αφήνεις

========================================

Επιδιώξεις - Ματαιότητα

•

Ψυχάριον εί, βαστάζον νεκρόν.

Επίκτητος, 50 μ.Χ.-120 μ.Χ, Στωικός φιλόσοφος

•

Σκιάς όναρ άνθρωπος.

Πίνδαρος, 522-438 π.Χ., Αρχαίος λυρικός ποιητής

μτφρ: ο άνθρωπος είναι τ’ όνειρο μιας σκιάς.

153

•

Ο κόσμος σκηνή, ο βίος πάροδος. Ήλθες, είδες, απήλθες.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

264

•

Παν εφήμερον, και το μνημονεύον και το μνημονευόμενον.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' γ’ 35

•

Ουδέν εν ανθρώποισι μένει χρήμα έμπεδον αιεί.

Σιμωνίδης ο Κείος, 556-468 π.Χ., Αρχαίος ποιητής & συγγραφέας επιγραμμάτων

μτφρ: κανένα πράγμα δεν μένει για πάντα δεμένο με τους ανθρώπους

•

Πολλά λαλείς, άνθρωπε, χαμαί δε τίθη μετά μικρόν. Σίγα, και μελέτα ζών έτι τον θάνατον.

Παλλαδάς ο Αλεξανδρεύς, 4ος μ.Χ. αιών, Έλληνας ποιητής

μτφρ: λόγια πολλά λες, άνθρωπε, σε λίγο θα πεθάνεις. Σώπα, κι ενόσω ακόμα ζείς, τον θάνατο μελέτα

•

Εφήμερα σώματα και χρήματα.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

•

Γης επέβην γυμνός θ’ υπό γαίαν άπειμι· και τι μάτην μοχθώ γυμνόν ορών το τέλος;

Παλλαδάς ο Αλεξανδρεύς, 4ος μ.Χ. αιών, Έλληνας ποιητής

μτφρ: Ήρθα στη γη γυμνός, γυμνός κάτω απ’ τη γη θα πάω. Γιατί να μοχθώ μάταια βλέποντας το γυμνό τέλος;

•

Άνθρωποι δε μάταια νομίζομεν.

Θέογνις, 6ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Ελεγείαι Α 141

μτφρ: οι άνθρωποι ανώφελα πιστεύουμε

•

Άνθρωποι δε μινυνθάδιοι τελέθουσιν.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Οδύσσεια τα’ 351

μτφρ: οι άνθρωποι [όπως και να’ χει] σύντομα πεθαίνουν

•

Εγγύς μεν η ση περί πάντων λήθη, εγγύς δε η πάντων περί σου λήθη.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' ζ’ 21

μτφρ: σύντομα θα τα έχεις ξεχάσει όλα και σύντομα θα σε έχουν ξεχάσει όλοι

========================================

Επιδιώξεις - Ματαιοπονία

•

Κομίζειν γλαύκα εις Αθήνας.

Αριστοφάνης, 445-386 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας κωμωδιογράφος

•

Ανδριάντα γαργαλίζεις

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

•

Κοσκίνω ύδωρ αντλείς.

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

•

Ηλίω φως δανείζεις.

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

•

Τα μηδέν ωφελούντα μη πόνει μάτην.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Πέρσαι

μτφρ: μη ματαιοπονείς για αυτά που δεν ωφελούν σε τίποτα

•

Ξύλον αγκύλον ουδέποτε ορθόν.

μτφρ: το στραβό ξύλο δεν ισιώνει ποτέ

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Όρνιθος γάλα ζητείς.

Θάλασσαν σπείρεις.

Προς κωφοίς αποπέρδεις.

Άνεμον διώκεις.

Άμμον θαλάσσης κοφίνω ζητείς μετρείν.

Δελφίνα νήχεσθαι διδάσκεις.

Νεκρόν μαστίζεις.

Εις ψάμμον οικοδομείς.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

(Μέρος της συλλογής αρχαίων παροιμιακών φράσεων που αναφέρει ο Πλούταρχος)

•

Μυς εις τρώγλην μη χωρών, κολοκύνθην έφερεν.

Αρχαιοελληνική Παροιμία

========================================

Επιδιώξεις - Αμεταβλησία

•

Φύσιν πονηρά μεταβαλείν ου ράδιον.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: δεν είναι εύκολο να αλλάξει ένας κακός χαρακτήρας

•

Ότι ουδέν ήττον τα αυτά ποιήσουσι, καν συ διαρραγής.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' η’ 4

μτφρ: δεν θα κάνουν τίποτα λιγότερο, ακόμα κι αν εσύ γίνεις έξαλλος

Σελίδα 14 απο 17

========================================

Ενεργητικότητα - Αρχή

•

Αρχή ήμισυ παντός.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

150

•

Εκ πάντων εν και εξ ενός πάντα.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

•

Ξυνόν γαρ αρχή και πέρας επί κύκλου περιφερείας.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

μτφρ: σε έναν κύκλο, κάθε σημείο είναι ταυτόχρονα και αρχή και τέλος.

•

Κακής απ’ αρχής γίγνεται τέλος κακόν.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Αίολος

μτφρ: από κακή αρχή το τέλος είναι κακό

(από το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ Ιωάννη Στοβαίου)

•

Ή τοι μέν πρώτιστα Χάος γένετο.

Ησίοδος, 7ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Θεογονία 116

•

Άνω ποταμών χωρούσι παγαί.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Μήδεια

•

Aρχόμενον το κακόν κόπτειν.

Φωκυλίδης, ~5ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής από τη Μίλητο

μτφρ: σταμάτα το κακό στην αρχή

•

Από Θεού άρξασθαι.

απόδοση: ας αρχίσουμε με την επίκληση του Θεού

Αρχαιοελληνκό ρητό

========================================

Ενεργητικότητα - Ολοκλήρωση

•

Μηδένα προ του τέλους μακάριζε.

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

(από τον Ηρόδοτο)

359

========================================

Ενεργητικότητα - Αναζήτηση

•

Άνθρωπον ζητώ.

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

228

•

Εδιζησάμην εμεωυτόν.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

μτφρ: αναζήτησα τον εαυτό μου

•

Ευρήσεις ζητών.

Αριστοφάνης, 445-386 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας κωμωδιογράφος

========================================

Ενεργητικότητα - Ταχύτητα

•

Αμ’ έπος, αμ’ έργον.

Ηρόδοτος, 480-420 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστοριογράφος

•

Τάχιστον νους, δια παντός γαρ τρέχει

Θαλής ο Μιλήσιος, 643-548 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: ο νους είναι το ταχύτερο από όλα, διότι τρέχει διαπερνώντας τα πάντα.

========================================

Ενεργητικότητα - Αποφάσεις

•

Ο κύβος ερρίφθη.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Ανερρίφθω κύβος.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: ο κύβος ερρίφθη

(η φράση στην λατινική της μορφή αποδίδεται στον Ιούλιο Καίσαρα)

•

Η δε κακή βουλή τω βουλεύσαντι κακίστη.

Ησίοδος, 7ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Έργα και Ημέραι 266

μτφρ: η κακή πρόθεση (ή απόφαση) κάνει πιο πολύ κακό σε αυτόν που την έχει

•

Εν νυκτί βουλή.

Αρχαία Παροιμιακή φράση

(απόφαση με ηρεμία, τη νύχτα)

========================================

Ενεργητικότητα - Δράση

•

Λίθος κυλινδόμενος το φύκος ου ποιεί.

μτφρ: πέτρα που κυλάει, δεν χορταριάζει.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Συν Αθηνά και χείρα κίνει.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

•

Βουλεύου μεν βραδέως, εκτελεί δε ταχέως τα δόξαντα

Ισοκράτης, 436-338 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

μτφρ: να σχεδιάζεις χωρίς βιασύνη αλλά να εκτελείς γρήγορα.

(το ίδιο αναφέρεται και στον Ηρόδοτο, σαν συμβουλή του Αρταβάνου προς τον Ξέρξη)

•

Μήδ’ αναβάλλεσθαι ες τ’ αύριον ες τ’ έννηφιν.

Ησίοδος, 7ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Έργα και Ημέραι 410

μτφρ: μην αναβάλλετε για αύριο και μεθαύριο

•

Και ο κυκεών διίσταται μη κινούμενος.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

μτφρ: ακόμα και ο χυλός κόβει όταν δεν ανακατεύεται

========================================

Ενεργητικότητα - Ορμητικότητα

•

Ορμώμενον μηδαμώς αντισπάσης.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Προμηθεύς Δεσμώτης

μτφρ: δεν μπορείς να σταματήσεις με τίποτα αυτόν που κινείται με ορμητικότητα

========================================

Ενεργητικότητα - Πράξη

•

Ποριείς δε, αν ως εσχάτην του βίου εκάστην πράξιν ενεργής.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' β’ 5

μτφρ: να πορεύεσαι σαν κάθε πράξη σου να είναι η τελευταία της ζωής σου

•

Ο μέλλεις πράττειν μη πρόλεγε, αποτυχών γαρ γελασθήση.

Πιττακός ο Μυτιληναίος, 650-570 π.Χ., εκ των 7 σοφών της Αρχ .Ελλάδας

μτφρ: μην προλέγεις αυτό που πρόκειται να κάνεις, γιατί αν αποτύχεις θα σε κοροϊδέψουν

•

Έργω κ’ ουκέτι μύθω.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Προμηθεύς Δεσμώτης

μτφρ: με έργα και όχι με λόγια.

•

Νόει το πραττόμενον.

Βίας ο Πριηνεύς, 625-540 π.Χ., Εκ των 7 σοφών της αρχαίας Ελλάδος

μτφρ: να έχεις συναίσθηση των πράξεών σου

•

Δίκαια γαρ λέγοντες πολλοί άδικα ποιούσι, δίκαια δε πραττόντων ουδείς άδικος είη.

Ξενοφών, 430-355 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: Πολλοί άνθρωποι ενώ μιλούν δίκαια, κάνουν αδικίες. Κανένας όμως απ'όσους κάνουν τα δίκαια μπορεί να είναι άδικος

•

Ου γαρ το ειπείν καλώς καλόν, αλλά τω ειπόντι δράσας τα ειρημένα.

Ζήνων, Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: το καλό δεν είναι τα λες καλά, αλλά [το καλό είναι] αυτός που τα λέει να κάνει αυτά που λέει.

•

Κακών πράξεων κακός δαίμων ηγεμών.

Αντισθένης, 445-360 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

•

Τέλος πάσης ενεργείας εστί το κατά την έξιν.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Πράττε αμεταμέλητα.

Περίανδρος, 668-584 π.Χ., Τύραννος της Κορίνθου και εκ των 7 σοφών

•

Γνους πράττε.

Πιττακός ο Μυτιληναίος, 650-570 π.Χ., εκ των 7 σοφών της Αρχ .Ελλάδας

μτφρ: να ενεργείς έχοντας γνώση

•

Έργοις φιλόπονος ίσθι, μη λόγοις μόνον.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Ουδεὶς ό νοείς μεν οίδεν, ό δε ποιείς βλέπει.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: κανένας δεν ξέρει αυτό που σκέφτεσαι, βλέπει όμως αυτό που κάνεις

========================================

Ενεργητικότητα - Χρησιμότητα

•

Χρήσιμ’ ειδώς ουχ ο πολλά ειδώς σοφός.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής

μτφρ: σοφός είναι εκείνος που ξέρει χρήσιμα, όχι πολλά

(από το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ Ιωάννη Στοβαίου)

•

Δει μη μόνον κεκτήσθαι τα αγαθά αλλά και χρήσθαι αυτοίς, ως ουδέν όφελος της κτήσεως γίγνεται.

Σωκράτης, 469-399 π.Χ., Φιλόσοφος

(από τον «Ευθύδημο» του Πλάτωνα)

========================================

Ενεργητικότητα - Προσπάθεια & Κόπος

•

Μάταιόν εστι παρά θεών αιτείσθαι ά τις εαυτώ χορηγήσαι ικανός εστι.

Επίκουρος, 341-270 π.Χ., Αρχαίος φιλόσοφος

μτφρ: είναι μάταιο να ζητάς από τους θεούς αυτά που μπορείς να αποκτήσεις μόνος σου.

159

•

Πέτρην κοιλαίνει ρανίς ύδατος ενδελεχείη.

Χορίλος, Επικός ποιητής

μτφρ: μια επίμονη σταγόνα νερού ανοίγει τρύπα σε πέτρα.

•

Τα αγαθά κόποις κτώνται.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

397

•

Πάντ’ εστίν εξευρείν, αν μη τον πόνον φεύγη τις.

Δημοσθένης, 384-322 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

μτφρ: όλα γίνονται, αν δεν αποφεύγει κανείς να κοπιάσει

•

Αρχή ήμισυ παντός.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

150

•

Δημοσθένης ερωτηθείς «πώς της ρητορικής περιγένου»; «Πλέον», έφη, «έλαιον οίνου δαπανήσας».

Δημοσθένης, 384-322 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

(από τον ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ του Ιωάννη Στοβαίου)

•

Αρετής προπάροιθε ιδρώτα θεοί αθάνατοι θήκαν.

Ησίοδος, 7ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Έργα και Ημέραι 289

μτφρ: μπροστά από την αρετή οι αθάνατοι θεοί έβαλαν τον ιδρώτα

•

Πονούντων και κινδυνευόντων τα καλά και μεγάλα έργα.

Μέγας Αλέξανδρος, 356-323 π.Χ.,

•

Τα μεν ράδια τους αμελούντας φεύγει, τα δε χαλεπά ταις επιμελείαις αλίσκεται.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: σε αυτούς που είναι αμελείς και τα πιο εύκολα ξεφεύγουν, ενώ τα δύσκολα πετυχαίνονται με συστηματική προσπάθεια

•

Οι πολλά βάλλοντες επιτυγχάνουσι πολλάκις.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

•

Αλωτά γίγνεται επιμελεία και πόνω άπαντα.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: όλα μπορεί να τα κατακτήσει κανείς με σκληρή δουλειά και επιμέλεια

•

Πόνος, ως λέγουσιν, ευκλείας πατήρ.

μτφρ: ο μόχθος, καθώς λένε, είναι ο πατέρας της φήμης

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Πολλαίς πληγαίς δρυς δαμάζεται.

Αρχαιοελληνική Παροιμία

•

Συν δορί συν ασπίσιν.

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

(νεοελληνικό αντίστοιχο: "με κάθε τρόπο" ή "πάνοπλος", "χρησιμοποιώντας όλα τα όπλα")

•

Έργον όνον αποτρέψαι κνώμενον.

μτφρ: η δουλειά (η απασχόληση) θα εμποδίσει το γάιδαρο να ξύνεται

Αρχαιοελληνική Παροιμία

•

Μη φεύγειν τους πόνους ή μηδέ τα τιμάς διώκειν.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

μτφρ: μην αποφεύγεις τους κόπους [αλλιώς] να μην κυνηγάς ούτε αξιώματα

•

Επιθυμίᾳ μεν ελάχιστα κατορθούνται, προνοίᾳ δε πλείστα.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

•

Πάντα λίθων και πάντα κάλων κινείν.

κάλων=σχοινί

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

•

Μοχθείν ανάγκη τους θέλοντας ευτυχείν.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Τήλεφος

========================================

Ενεργητικότητα - Εμπειρία

•

Νέος δ’ έμπειρος ουκ έστιν, πλήθος γαρ χρόνου ποιεί την εμπειρίαν.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Πάθει μάθος

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Αγαμέμνων

(αντίστοιχο του «παθός και μαθός»)

•

Εμπειρία μεν ποιεί τον αιώνα ημών πορεύεσθαι κατά τέχνην, απειρία δε κατά τύχην.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

•

Η μεν εμπειρία τέχνην εποίησεν, η δ’ απειρία τύχην.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Η εμπειρία της απειρίας κρατεί.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Πηλεύς

(από το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ Ιωάννη Στοβαίου)

•

Εμπειρία εστί το των ομοειδών πλήθος.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

•

Ερέτην χρήναι πρώτα γενέσθαι πριν πηδαλίοις επιχειρείν.

Αριστοφάνης, 445-386 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας κωμωδιογράφος ‐ Ιππής

μτφρ: πρέπει πρώτα να έχεις γίνει κωπηλάτης πριν πάρεις στα χέρια σου το τιμόνι

•

Εκδιδάσκει πάνθ’ ο γηράσκων χρόνος.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Προμηθεύς Δεσμώτης

========================================

Ενεργητικότητα - Αλλαγή

•

Τα πάντα ρει και ουδέν μένει.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

394

•

Μεταβάλλον αναπαύεται

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

ερμηνεία. Στην αλλαγή βρίσκουν τα πράγματα ανάπαυση

•

Ο κόσμος αλλοίωσις, ο βίος υπόληψις.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' δ’ 3

μτφρ: ο κόσμος είναι μια [συνεχής] αλλαγή, η ζωή είναι γέννημα της φαντασίας.

•

Έστιν η λίαν δυσπραξία λίαν διδούσα μεταβολάς.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Ιφιγένεια εν Ταύροις

μτφρ: οι πολύ δύσκολες καταστάσεις φέρνουν και μεγάλες αλλαγές

•

Πολλαί μεταβολαί γίνονται και παντοίαι τύχαι κατά τον βίον.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Ποταμώ ουκ έστιν εμβήναι δις τω αυτώ.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

μτφρ: δεν μπορείς να μπεις δυο φορές στο ίδιο ποτάμι

117

•

Καιρών μεταβολήν πάντοτε χρη σε σκοπείν.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Τόπων μεταβολαί ούτε φρόνησιν διδάσκουσιν, ούτε αφροσύνην αφαιρούνται.

Βίας ο Πριηνεύς, 625-540 π.Χ., Εκ των 7 σοφών της αρχαίας Ελλάδος

μτφρ: το να αλλάξεις μέρος (να μεταναστεύσεις) δεν σου διδάσκει φρόνηση ούτε σου αφαιρεί τη βλακεία

========================================

Ενεργητικότητα - Καινούργιο

•

Αεί τι καινόν ημέρα παιδεύεται.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

•

Ο ήλιος, καθάπερ ο Ηράκλειτος φησι, νέος εφ’ ημέρη εστίν.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

μτφρ: ο ήλιος, όπως λέει και ο Ηράκλειτος, κάθε μέρα είναι καινούργιος

========================================

Ενεργητικότητα - Αποκαλύψεις

•

Ανόητος νεοσσός εκών, δείκνυσι την εαυτού νεοσσιάν.

μτφρ: το ανόητο πουλάκι με τη θέλησή του δείχνει τη φωλιά του

Βυζαντινή Παροιμία

•

Τα αφανή τοις φανεροίς τεκμαίρου.

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

μτφρ: αυτά που δεν φαίνονται να τα συμπεραίνεις με βάση αυτά που φαίνονται

•

Πάντα εκκαλύπτων ο χρόνος εις το φως άγει.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

μτφρ: ο χρόνος αποκαλύπτει τα πάντα και τα φέρνει στο φως

•

Ό συ κρύβεις εις την αγοράν κηρύσσεται.

Αρχαιοελληνική παροιμία

(αντίστοιχο του «ο κόσμος το ‘χει τούμπανο…»)

========================================

Ενεργητικότητα - Ετοιμότητα

•

Οι εκούσιοι πόνοι την των ακουσίων υπομονήν ελαφροτέραν παρασκευάζουσι.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

========================================

Ενεργητικότητα - Επιμέλεια

•

Τόδε έργον αέξεται, ᾧ επιμίμνω.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Οδύσσεια ξ’ 66

απόδοση: μια δουλειά θα προχωρήσει, αν καταπιαστείς μ’ αυτήν σοβαρά

•

Τα χαλεπά ταις επιμελείαις αλίσκεται.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: τα δύσκολα ξεπερνιούνται με επιμελή προσπάθεια

•

Αλωτά γίγνεται επιμελεία και πόνω άπαντα.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: όλα μπορεί να τα κατακτήσει κανείς με σκληρή δουλειά και επιμέλεια

•

Τη επιμελεία πάντα δούλα γίγνεται.

Αντιφάνης, 405-335 π.Χ, Αρχαίος Κωμωδιογράφος

μτφρ: όλα υποτάσσονται με την επιμέλεια

========================================

Ενεργητικότητα - Προσήλωση

•

Πράττων τα σαυτού, μη τα των άλλων σκόπει.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: κάνοντας αυτά που έχεις να κάνεις, μη κοιτάς τι κάνουν οι άλλοι

========================================

Ενεργητικότητα - Επιμονή

•

Πέτρην κοιλαίνει ρανίς ύδατος ενδελεχείη.

Χορίλος, Επικός ποιητής

μτφρ: μια επίμονη σταγόνα νερού ανοίγει τρύπα σε πέτρα.

========================================

Ενεργητικότητα - Πολυπραγμοσύνη

•

Το πολλά πράττειν πολλάς και λύπας έχει.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Προς δύο ουδέ Ηρακλής.

Αρχίλοχος, 725-650 π.Χ., Αρχαίος ιαμβογράφος

απόδοση: με δύο [δεν έμπλεξε] ούτε ο Ηρακλής [παρόλο που ήταν ο Ηρακλής]

•

Μη παντί εμβάλλειν δεξιάν.

απόδοση: μην ασχολείσαι με όλα

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Το πολλά τολμάν πόλλ᾽ αμαρτάνειν ποιεί.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: αν τολμάς πολλά, κάνεις και πολλά λάθη

•

Ο πλείστα πράττων, πλείσθ’ αμαρτάνει βροτών.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Οινόμαος

μτφρ: αυτός που κάνει τα περισσότερα κάνει τα περισσότερα λάθη

========================================

Ενεργητικότητα - Ευκαιρίες

•

Από καταδυομένης νηός ό,τι αν λάβης κέρδος.

μτφρ: από πλοίο που βουλιάζει, ό,τι αρπάξεις κέρδος είναι.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Δρυός πεσούσης, πάς ανήρ ξυλεύεται.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Χρόνος εστίν εν ώ καιρός, και καιρός εν ώ χρόνος ου πολύς.

Ιπποκράτης, 460-377 π.Χ., Πατέρας της Ιατρικής

(καιρός=ευκαιρία)

========================================

Ενεργητικότητα - Ενθουσιασμός

•

Ενθουσιασμός φως εν τη ψυχή ποιεί προς το μέλλον.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

Σελίδα 15 απο 17

========================================

Διαχείριση - Δυνατότητες

•

Ου παντός πλειν ες Κόρινθον.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Πάντ’ εστίν εξευρείν, αν μη τον πόνον φεύγη τις.

Δημοσθένης, 384-322 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

μτφρ: όλα γίνονται, αν δεν αποφεύγει κανείς να κοπιάσει

•

Μάταιόν εστι παρά θεών αιτείσθαι ά τις εαυτώ χορηγήσαι ικανός εστι.

Επίκουρος, 341-270 π.Χ., Αρχαίος φιλόσοφος

μτφρ: είναι μάταιο να ζητάς από τους θεούς αυτά που μπορείς να αποκτήσεις μόνος σου.

159

•

Άνθρωποι βίου δεόμενοι, πολλά και παντοία τεχνέονται.

Ιπποκράτης, 460-377 π.Χ., Πατέρας της Ιατρικής

απόδοση: οι άνθρωποι για να τα βγάλουν πέρα στη ζωή τους, μηχανεύονται πολλά και διάφορα

•

Ει μεν πλούσιος, όταν θέλη· ει δε πένης, όταν έχη.

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

πένης=φτωχός

(ερωτηθείς τι ώρα πρέπει να γευματίζει κανείς)

109

•

Έργα νέων, βουλαί δε μέσων ευχαί δε γερόντων.

Ησίοδος, 7ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Όστις περί τραγωδίας οίδε, οίδε και περί επών.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος ‐ Περί Ποιητικής

μτφρ: όποιος ξέρει [να συνθέτει] τραγωδία, ξέρει και έπη

•

Ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος.

Λουκιανός, 120-180 μ.Χ., Σύρος συγγραφέας

(από τους «Νεκρικούς Διαλόγους»· απάντηση προς τον Χάρο που ζητούσε ναύλο για την Αχερουσία)

========================================

Διαχείριση - Μέσα & Μέθοδοι

•

Δως μοι πα στω και ταν γαν κινάσω.

Αρχιμήδης, 287-212 π.Χ., Μαθηματικός & πανεπιστήμων

μτφρ: δώσ’ μου πού να στηριχτώ και θα κινήσω τη γη

•

Ήλω γαρ ο ήλος.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Πάσσαλος πασσάλω εκρούεται.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Ό,τι δεν λύεται κόπτεται.

Μέγας Αλέξανδρος, 356-323 π.Χ.,

(κόβοντας το Γόρδιο Δεσμό)

507

•

Δεί δε χρημάτων, ώ άνδρες Αθηναίοι.

Δημοσθένης, 384-322 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

•

...ή δόλω ή βίη ή ομφαδόν ή κρυφηδόν…

Αντίγονος Β’ Γονατάς, 319-239 π.Χ., Μακεδόνας βασιλιάς

(ερωτηθείς πώς θα επιτεθεί στους εχθρούς)

•

Τέχνῃ κρατούμεν ών φύσει νικώμεθα.

Αντιφάνης, 405-335 π.Χ, Αρχαίος Κωμωδιογράφος

μτφρ: με την τεχνική κυριαρχούμε σε όσα εκ φύσεως υστερούμε

•

Έστιν ο πόλεμος ουχ όπλων το πλέον, αλλά δαπάνης.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

απόδοση: το πλεονέκτημα στον πόλεμο δεν το δίνουν τα όπλα αλλά τα χρήματα που δαπανώνται

•

Συν δορί συν ασπίσιν.

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

(νεοελληνικό αντίστοιχο: "με κάθε τρόπο" ή "πάνοπλος", "χρησιμοποιώντας όλα τα όπλα")

•

Βίον πορίζου πάντοθεν πλην εκ κακών.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

========================================

Διαχείριση - Εμπόδια & Δυσκολίες

•

Λάμπις ο ναύκληρος ερωτηθείς πώς εκτήσατο τον πλούτον: «Ου χαλεπώς», έφη, «τον μέγαν. Το δε βραχύν επιπόνως».

Ιωάννης Στοβαίος, 5ος μ.Χ. αιών, Έλληνας συλλέκτης γνωμικών

•

Των πόνων πωλούσιν ημίν πάντα ταγάθ’ οι θεοί.

Επίχαρμος, 530-440 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής από την Κω

•

Άλλοτε μηρτυιή πέλει ημέρη, άλλοτε μήτηρ.

Ησίοδος, 7ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Έργα και Ημέραι 825

μτφρ: η μέρα είναι άλλοτε μητρυιά και άλλοτε μητέρα

•

Ένθα ούτε μίμνειν άνεμος ούτ’ εκπλείν εά.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Φιλοκτήτης

μτφρ: Όπου δεν φυσάει άνεμος ούτε επιτρέπει τον απόπλου (παροιμ. φράση για αντιμετώπιση μεγάλων δυσκολιών)

•

Δις προς τον αυτόν αισχρόν προσκρούσαι λίθον.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Μικρού δ’ αγώνος ου μέγα έρχεται κλέος.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

μτφρ: από ασήμαντο αγώνα δεν προκύπτει μεγάλη δόξα

•

Τα χαλεπά ταις επιμελείαις αλίσκεται.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: τα δύσκολα ξεπερνιούνται με επιμελή προσπάθεια

•

Τα μεν ράδια τους αμελούντας φεύγει, τα δε χαλεπά ταις επιμελείαις αλίσκεται.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

•

Τυφλός τω τοίχω επερειδόμενος, έως ώδε ο κόσμος έφη.

μτφρ: τυφλός, όταν έπεσε σε εμπόδιο είπε, μέχρις εδώ φτάνει ο κόσμος

Βυζαντινή Παροιμία

•

Έρως εν τοις αμηχάνοις ευπορώτατος.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

μτφρ: ο έρωτας στις δυσκολίες είναι εφευρετικότατος

•

Χαλεπά τα καλά.

Αρχαιοελληνική Παροιμία

•

Πλείη μεν γαρ γαία κακών πλείη δε θάλασσα.

Ησίοδος, 7ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Έργα και Ημέραι 101

μτφρ: γεμάτη κακά είναι η γη και γεμάτη κακά είναι η θάλασσα

•

Ουδείς καιρόν βαστάσας εξέβη κυρτός.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

•

Εφέσπετο γαρ μέγα έργον πάσιν εφ’ ηρώεσσι, κακών δ’ ανεφαίνετο πυθμήν.

μτφρ: Γιατί μεγάλο ήταν το έργο που περίμενε όλους τους ήρωες, αλλά φαινόταν ο πυθμένας (το τέλος) των δεινών.

Από το έπος «Ορφέως Αργοναυτικά», έργο άγνωστου αρχαίου ποιητή

•

Γέρων εραστής, εσχάτη κακή τύχη.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

========================================

Διαχείριση - Ευκολία

•

Τέμνει σου το ξίφος ύδωρ, η δε σπάθη σου χιόνα.

Βυζαντινή Παροιμία

•

Βους επί φάτνην.

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

(με την έννοια: «βολεύτηκε» ή «καλόμαθε»)

•

Πόνου μεταλλαχθέντος, πόνοι γλυκείς.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Λαοκόων

απόδοση: όταν υπάρχει ποικιλία στη δουλειά, ο κόπος είναι ευχάριστος

(από το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ Ιωάννη Στοβαίου)

•

Ω πονηρέ, μη τα μαλακά μώσο, μη τα σκληρ᾿ έχηις.

Επίχαρμος, 530-440 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής από την Κω

μτφρ: μην ψάχνεις τα μαλακά (τα εύκολα) γιατί θα έχεις τα σκληρά

========================================

Διαχείριση - Βάσανα

•

Βίος αληλεσμένος και μάζα μεμαγμένη.

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

•

Των παθών κρίσει και ασκήσει περιγενόμεθα.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: αντιμετωπίζουμε τα πάθη μας [ή αυτά που παθαίνουμε ] χάρη στη λογική μας και με την άσκηση

•

Ουδέν κακόν ραδίως απόλλυται.

μτφρ: κανένα κακό δεν φεύγει εύκολα

Αρχαιοελληνική Παροιμία

•

Τοις γαρ θανούσι μόχθος ου προσγίγνεται.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Τραχινίαι

μτφρ: για τους πεθαμένους δεν υπάρχουν βάσανα.

========================================

Διαχείριση - Προβλήματα

•

Όθι τις αλγεί, τόθι και την χείραν φέρει.

μτφρ: όπου πονάει κανείς, εκεί φέρνει και το χέρι του

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Ό,τι δεν λύεται κόπτεται.

Μέγας Αλέξανδρος, 356-323 π.Χ.,

(κόβοντας το Γόρδιο Δεσμό)

507

========================================

Διαχείριση - Επιδείνωση

•

Ενός κακού μύρια έπονται.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

(ή 'ενός ατόπου δοθέντος μύρια έπονται')

148

•

Πένητος ανδρός ουδέν ευτυχέστερον. Την γαρ επί το χείρον μεταβολήν ου προσδοκά.

Δίφιλος ο Σίφνιος, 7ος (;) π.Χ. αι, Επικός ποιητής από τη Σίφνο

========================================

Διαχείριση - Παγίδες

•

Γέρων αλώπηξ ουχ αλίσκεται πάγη.

μτφρ: η γριά η αλεπού δεν πιάνεται με παγίδα

Αρχαιοελληνική Παροιμία

========================================

Διαχείριση - Ρίσκο

•

Πονούντων και κινδυνευόντων τα καλά και μεγάλα έργα.

Μέγας Αλέξανδρος, 356-323 π.Χ.,

•

Προς κέντρα μη λάκτιζε, μη παίσας μογῇς.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Αγαμέμνων

μτφρ: μην κλωτσάς αγκάθια (ή καρφιά) μην πληγωθείς

(πρόκειται για αρχαία παροιμία)

========================================

Διαχείριση - Κίνδυνος

•

Ουκ αφέξεταί μου τω χείρε.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος ‐ Φαίδρος

απόδοση: δεν το γλυτώνω το ξύλο

•

Ου δει ένεκα του κινδύνου πράττειν τι ανελεύθερον.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: δεν πρέπει λόγω [επικείμενου] κινδύνου να κάνει κανείς κάτι δουλοπρεπές (να υποκύπτει)

•

Ο φίλος τον φίλον εν κινδύνοις γιγνώσκει.

Αρχαιοελληνική παροιμία

105

•

Έχει κίνδυνον η ακαιρία μέγαν.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

========================================

Διαχείριση - Διαφωνία

•

Πάταξον μεν, άκουσον δε.

Θεμιστοκλής, 525-461 π.Χ., Αθηναίος πολιτικός & στρατιωτικός

•

Δυοίν λεγόντοιν θατέρου θυμουμένου ο μή αντιτείνων τοις λόγοις σοφότερος.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Πρωτεσίλαος

μτφρ: όταν συζητούν δυο μεταξύ τους και φιλονικούν, αυτός που δεν διαφωνεί, είναι ο σοφότερος

•

Παντί λόγω λόγος παλαίει.

μτφρ: σε κάθε λόγο υπάρχει και αντίλογος

Αρχαιοελληνική παροιμία

========================================

Διαχείριση - Πειθώ

•

Αργυραίς λόγχαις μάχου και πάντων κρατήσεις.

μτφρ: να μάχεσαι με αργυρές λόγχες (δηλ. να δωροδοκείς) και θα κερδίσεις όλες τις μάχες.

Χρησμός της Πυθίας προς τον Φίλιππο Β’ της Μακεδονίας.

•

Ου με πείσεις, καν με πείσης.

Αριστοφάνης, 445-386 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας κωμωδιογράφος ‐ Πλούτος

•

Ανάγκα και Θεοί πείθονται.

Σιμωνίδης ο Κείος, 556-468 π.Χ., Αρχαίος ποιητής & συγγραφέας επιγραμμάτων

•

Πείσας λαβέ, μη βιασάμενος.

Βίας ο Πριηνεύς, 625-540 π.Χ., Εκ των 7 σοφών της αρχαίας Ελλάδος

μτφρ: να παίρνεις με την πειθώ, όχι με τη βία

•

Ελλυχνίων όζειν τα ενθυμήματα.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: τα επιχειρήματα μυρίζουν λυχνάρι (ολονύχτια προετοιμασία)

•

Γνώμαι πλέον κρατούσιν ή σθένος χερών.

Αγάθων, 450-400 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

μτφρ: οι γνώμες [τα επιχειρήματα] είναι πιο ισχυρές από τη δύναμη των χεριών

•

Δόρυ και κηρύκειον.

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

(για αυτούς που ζητούν κάτι παρακαλώντας αλλά και απειλώντας)

•

Χρυσός Δανάην έπεισεν εθέλουσαν.

μτφρ: ο χρυσός έπεισε τη Δανάη να θέλει

Αρχαιοελληνική παροιμία

(από το μύθο της Δανάης που ο Δίας «διακόρευσε» μεταμφιεσμένος σε χρυσή βροχή)

========================================

Διαχείριση - Βοήθεια

•

Φορτίον μη συγκαθαιρείν, αλλά συνανατιθέναι τοις βαστάζουσι

Πυθαγόρας, 580-490 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: μη βοηθάς να αφήσουν κάτω το φορτίο, αλλά βοήθα να το κουβαλήσουν

•

Απορίαν γαρ δει βοηθείν, ουκ αργίαν εφοδιάζειν.

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

μτφρ: Πρέπει να βοηθούμε τους φτωχούς, όχι να ενισχύουμε τους αέργους.

•

Ένθα χειρών χρεία έστιν, η δια λόγων βοήθεια ουδέν λυσιτελεί.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

•

Ατυχούντι συνάχθου.

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

•

Επί δείπνα των φίλων βραδέως πορεύου, επί δε τας ατυχίας ταχέως.

Χίλων ο Λακεδαιμόνιος, 6ος π.Χ. αιών, Εκ των 7 σοφών της Αρχ. Ελλάδας

•

Δει φίλοις και τοις οικείοις βοηθείν άχρι του μη επιορκείν.

Λυκούργος, περί το 800 π.Χ., Αρχαίος Σπαρτιάτης βασιλιάς & νομοθέτης

μτφρ: πρέπει να βοηθούμε τους φίλους και τους δικούς μας μέχρι το σημείο που να μη γίνουμε επίορκοι

(από το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ Ιωάννη Στοβαίου)

•

Συν Αθηνά και χείρα κίνει.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

========================================

Διαχείριση - Καθήκον

•

Τα καθήκοντα ταις σχέσεσι προσμετρείται.

Επίκτητος, 50 μ.Χ.-120 μ.Χ, Στωικός φιλόσοφος

μτφρ: Τα καθήκοντα εξαρτώνται από τις σχέσεις.

•

Πη παρέβην; Τι δ’ έρεξα;Τι δε μοι δέον ουκ ετελέσθη;

μτφρ: πού παρέβην; τι έκανα; τι από αυτά που έπρεπε να κάνω δεν έγινε;

Ερώτημα των Πυθαγορείων

========================================

Διαχείριση - Ομαδικότητα

•

Η ισχύς εν τη ενώσει.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

•

Από ομονοίης τα μεγάλα έργα.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Χειρ χείρα νίπτει.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Πεποίηκά τι κοινωνικώς; ουκούν ωφέλημαι.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' ια’4

μτφρ: έκανα κάτι για το κοινωνικό σύνολο; άρα είμαι ωφελημένος.

•

Ομονοούντων αδελφών συμβίωσιν παντός τείχους ισχυροτέραν είναι.

Αντισθένης, 445-360 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

•

Μία μέλισσα μέλι ου ποιεί.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Το τω σμήνει μη συμφέρον ουδὲ τη μελίσση συμφέρει.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' στ’54

μτφρ: ό,τι είναι κακό για το μελίσσι, είναι κακό και για τη μέλισσα

========================================

Διαχείριση - Εργασία

•

Φιλεί δε τω κάμνοντι συσπεύδειν θεός.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής

(από το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ Ιωάννη Στοβαίου)

•

Μισθόν μοχθήσαντα δίδου· μη θλίβε πένητα.

Φωκυλίδης, ~5ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής από τη Μίλητο

μτφρ: να πληρώνεις αυτόν που δούλεψε· μη στεναχωρείς τον φτωχό

•

Πόνου μεταλλαχθέντος, πόνοι γλυκείς.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Λαοκόων

απόδοση: όταν υπάρχει ποικιλία στη δουλειά, ο κόπος είναι ευχάριστος

(από το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ Ιωάννη Στοβαίου)

•

Εξ εργασίας θηριώδους ουσίας μεν πλήθος συσσωρεύεται, βίος δε ταλαίπωρος συνίσταται.

Επίκουρος, 341-270 π.Χ., Αρχαίος φιλόσοφος

•

Κάματος θησαυρός έστι τοις ανθρώποις.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

•

Το μεν εργάζεσθαι αγαθόν το δε αργείν κακόν.

Ξενοφών, 430-355 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

•

Την γεωργίαν των άλλων τεχνών μητέρα και τροφόν είναι.

Ξενοφών, 430-355 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

•

Κάματον τ’ ευκάματον.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Βάκχαι

(απόδοση: κόπος και κούραση, αλλά γλυκιά κούραση)

========================================

Διαχείριση - Καριέρα

•

Παρ’ εμοί, ω μειράκιον, ανδραγαθίας εισίν ού πατραγαθίας τιμαί.

Αντίγονος Α΄, 382-301 π.X., Βασιλιάς της Μακεδονίας

μτφρ: για μένα παιδάκι μου, τα αξιώματα δίνονται για ανδραγαθίες, όχι για πατραγαθίες

(προς το γιο του που ήθελε κάποιο αξίωμα)

•

Ορθόν ούν είναι χρη, ουχί ορθούμενον.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' γ’ 5

μτφρ: πρέπει να είσαι όρθιος, όχι να κρατιέσαι όρθιος [από τους άλλους]

========================================

Διαχείριση - Εξειδίκευση

•

Πολλ’ οίδ’ αλώπηξ, εχίνος δε εν, μέγα.

Αρχίλοχος, 725-650 π.Χ., Αρχαίος ιαμβογράφος

μτφρ: η αλεπού ξέρει πολλά και ο σκαντζόχοιρος ένα και καλό

•

Θαυμάζειν δε έφη πώς παρά τοις Έλλησιν αγωνίζονται μεν οι τεχνίται, κρίνουσι δε οι μη τεχνίται.

Ανάχαρσις, 6ος π.Χ. αιών, Σκύθης ηγεμόνας & φιλόσοφος

τεχνίται=οι ειδικοί

========================================

Διαχείριση - Χειραγώγηση

•

Βουλή και μύθοισι και ηπεροπηΐδι τέχνη.

Μέγας Αλέξανδρος, 356-323 π.Χ.,

μτφρ: με θέληση, με παραμύθια και με την τέχνη της εξαπάτησης

(ερωτηθείς πώς κατάφερε να κατακτήσει τον κόσμο σε τόσο σύντομο διάστημα)

146

========================================

Διαχείριση - Ηγεσία & Διοίκηση

•

Αγάθων, 450-400 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

262

•

Αρχή άνδρα δείκνυσι.

Βίας ο Πριηνεύς, 625-540 π.Χ., Εκ των 7 σοφών της αρχαίας Ελλάδος

μτφρ: η εξουσία αποκαλύπτει τον χαρακτήρα

•

Το διοικείν εστί προβλέπειν.

Αλκιβιάδης, 450-404 π.Χ., Αθηναίος πολιτικός & στρατηγός

•

Αρχηγού παρόντος, πάσα αρχή παυσάτω.

Αρχαιοελληνική παροιμία

(αγνώστου προελεύσεως. Πιθανόν, των νεότερων χρόνων)

161

•

Χαλεπόν το ποιείν, το δε κελεύσαι ράδιον.

Φιλήμων, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Συρακούσιος κωμωδιογράφος

•

Ισχυρόν όντα πράον είναι, όπως οι πλησίον αιδώνται μάλλον ή φοβώνται

Χίλων ο Λακεδαιμόνιος, 6ος π.Χ. αιών, Εκ των 7 σοφών της Αρχ. Ελλάδας

μτφρ: ο ισχυρός πρέπει να είναι πράος, ώστε περισσότερο να τον ντρέπονται παρά να τον φοβούνται

•

Οποία η δέσποινα, τοίαι και αι θεραπαινίδες.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Άρχεσθαι μαθών άρχειν επιστήσει

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

μτφρ: όταν μάθεις να διοικείσαι, τότε θα μάθεις να διοικείς.

110

•

Δει τον αγαθόν άνδρα παυόμενον της αρχής μη πλουσιώτερον, αλλά μάλλον ενδοξότερον γεγονέναι.

Βίας ο Πριηνεύς, 625-540 π.Χ., Εκ των 7 σοφών της αρχαίας Ελλάδος

•

Παρά τούτοις είναι μάλλον πρώτος ή παρά Ρωμαίοις δεύτερος.

Ιούλιος Καίσαρ, 101-14 π.Χ., Ρωμαίος στρατηγός & ύπατος

•

Τον άρχοντα χρήναι μηδέν φρονείν θνητόν, αλλά πάντ' αθάνατα.

Χίλων ο Λακεδαιμόνιος, 6ος π.Χ. αιών, Εκ των 7 σοφών της Αρχ. Ελλάδας

μτφρ: ο ηγέτης δεν πρέπει να θεωρεί τίποτε προσωρινό, αλλά τα πάντα αθάνατα

•

Δημοβόρος βασιλεύς, επεί ουτιδανοίσιν ανάσσεις.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Ιλιάδα Α’ 231

μτφρ: λαοφάγε βασιλιά, κυβερνάς «ουτιδανούς»

(ο Αχιλλέας προς Αγαμέμνονα)

•

Εγώ, φάναι, παλαιότατος ειμι, συ δε πρεσβύτατος.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

μτφρ: εγώ μεν είμαι ο παλιότερος, αλλά εσύ είσαι ο ανώτερος

(απευθυνόμενος στον Νικία, αρνούμενος να αποδεχθεί την αρχιστρατηγία στη Σικελική εκστρατεία, κατά τον Πλούταρχο)

•

Φιλεί ωδίνας τίκτειν νυξ κυβερνήτη σοφώ.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής

μτφρ: η νύχτα συνηθίζει να προκαλεί πονοκεφάλους στο σοφό ηγέτη

•

Χαλεπόν άρχεσθαι υπό χερείονος.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: είναι σκληρό να σε εξουσιάζει κάποιος κατώτερος

•

Ουκ αγαθόν πολυκοιρανίη. Είς κοίρανος έστω, είς βασιλεύς.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Ιλιάδα Β’ 204

μτφρ: δεν είναι καλό να υπάρχει πολυαρχία. Πρέπει να υπάρχει ένας αρχηγός, ένας βασιλιάς

•

Αρχής τετευχώς, ίσθι ταύτης άξιος.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: αν αποκτήσεις κάποιο αξίωμα, να [φροντίσεις να] φανείς αντάξιός του

•

Άρχων κόσμει σεαυτόν.

Πιττακός ο Μυτιληναίος, 650-570 π.Χ., εκ των 7 σοφών της Αρχ .Ελλάδας

μτφρ: όταν είσαι άρχοντας να στολίζεις τον εαυτό σου [με προσόντα, αρετές κ.λπ.]

•

Το άρχειν ήδιστον.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: το να ασκείς εξουσία είναι υπέρτατη ευχαρίστηση

111

•

Είς εστι δούλος οικίας, ο δεσπότης.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: ένας είναι ο [πραγματικός] δούλος στο σπίτι, το αφεντικό του σπιτιού

•

Δεσπότης δούλου δείται και δούλος δεσπότου.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Σμικρώ χαλινώ δ’ οίδα τους θυμουμένους ίππους καταρτυθέντας.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Αντιγόνη

μτφρ: εγώ ξέρω πως στ’ άγρια άλογα βάζουν μικρό [κοντό] χαλινάρι

•

-«Ούτως, άθλιε, την πολιτείαν διώκησας;»

-«Συ κάλλιον έχεις διοικήσαι;»

μτφρ: έτσι διοίκησες άθλιε;/και συ θα διοικήσεις καλύτερα;

Διάλογος μεταξύ του Ηρακλείου και του εκθρονισθέντος Φωκά

(μετά από την απάντηση του Φωκά, ο Ηράκλειος διέταξε τη θανάτωσή του)

•

Καματηρόν το άρχειν.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: κουραστικό να διοικείς

•

Ουχ εύδει ποιμήν.

απόδοση: δεν κοιμάται ο βοσκός [από φόβο ή από αίσθηση ευθύνης]

Αρχαιοελληνική Παροιμία

•

Ερέτην χρήναι πρώτα γενέσθαι πριν πηδαλίοις επιχειρείν.

Αριστοφάνης, 445-386 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας κωμωδιογράφος ‐ Ιππής

μτφρ: πρέπει πρώτα να έχεις γίνει κωπηλάτης πριν πάρεις στα χέρια σου το τιμόνι

•

Στρατηγοί πλείονες ή βελτίονες.

Αριστοφάνης, 445-386 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας κωμωδιογράφος ‐ Αχαρνής

μτφρ: στρατηγούς έχουμε πολλούς αλλά όχι καλούς

•

Η βασιλεία ημών ένδοξος είναι δουλεία.

Αντίγονος Β’ Γονατάς, 319-239 π.Χ., Μακεδόνας βασιλιάς

(προς το γιο του Δημήτριο όταν τον είδε να κακομεταχειρίζεται πολίτες)

========================================

Διαχείριση - Εμπόριο & Πωλήσεις

•

Την αγοράν ωρισμένον τόπον εις το αλλήλους απατάν και πλεονεκτείν.

Ανάχαρσις, 6ος π.Χ. αιών, Σκύθης ηγεμόνας & φιλόσοφος

μτφρ: η αγορά είναι το μέρος που έχει οριστεί για να εξαπατά ο ένας τον άλλο και να είναι πλεονέκτης

========================================

Διαχείριση - Χρήμα & Πλουτισμός

•

Όνους σύρματ’ αν ελέσθαι ή χρυσόν.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

μτφρ: Τα γαϊδούρια προτιμούν τα τρώνε σκουπίδια παρά χρυσό.

•

Αι μεν ποδήρεις εσθήτες τα σώματα, αι δε υπέρμετροι περιουσίαι τας ψυχάς εμποδίζουσιν.

Σωκράτης, 469-399 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: Τα μακριά ενδύματα τα σώματα και οι υπέρμετρες περιουσίες τις ψυχές εμποδίζουν.

134

•

Τα χρήματα τοις πλουσίοις η τύχη ου δεδώρηται, αλλά δεδάνικεν.

Βίων ο Βορυσθενίτης, ~4ος αιών π.Χ., Αρχαίος κυνικός φιλόσοφος

•

Χαλεπώτερον το φυλάττειν του κτήσασθαι

Δημοσθένης, 384-322 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

μτφρ: πιο δύσκολα να κρατάς παρά να αποκτάς

•

Μη πλούτει κακώς.

Πιττακός ο Μυτιληναίος, 650-570 π.Χ., εκ των 7 σοφών της Αρχ .Ελλάδας

•

Λάμπις ο ναύκληρος ερωτηθείς πώς εκτήσατο τον πλούτον: «Ου χαλεπώς», έφη, «τον μέγαν. Το δε βραχύν επιπόνως».

Ιωάννης Στοβαίος, 5ος μ.Χ. αιών, Έλληνας συλλέκτης γνωμικών

•

Σκαιόν το πλουτείν κ’ άλλο μηδέν ειδέναι.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

μτφρ: είναι φοβερό να πλουτίζεις και να μην ξέρεις τίποτε άλλο

(διασώζεται από τον Πλούταρχο)

•

Βουλόμεθα πλουτείν πάντες αλλ’ ου δυνάμεθα.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: όλοι θέλουμε να βγάλουμε λεφτά, αλλά δεν μπορούμε

•

Ανήρ δίκαιος πλούτον ουκ έχει ποτέ.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Οκκ’ αργύριον ή πάντα θει κηλαύνεται.

μτφρ: όταν υπάρχουν λεφτά όλα πάνε καλά

Αρχαιοελληνική Παροιμία

•

Πολλά και ανόσια περί το των πολλών νόμισμα γέγονε.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

•

Τι εστί πλούτος; Θησαυρός κακών, εφόδιον ατυχημάτων, χορηγία πονηρίας.

Χίλων ο Λακεδαιμόνιος, 6ος π.Χ. αιών, Εκ των 7 σοφών της Αρχ. Ελλάδας

•

Πλούτος ασθενής άγκυρα.

Πυθαγόρας, 580-490 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Δόξα και πλούτος άνευ συνέσεως ουκ ασφαλή κτήματα.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Ανοήτου ευδαίμονος ήθος πλούτου εστί.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Όλως το πλουτείν εστιν εν τω χρήσθαι και ουχί εν τω κεκτήσθαι.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Πλην πλούτου, παντός χρήματος εστι κόρος.

Θέογνις, 6ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Ελεγείαι Α 596

μτφρ: σε όλα τα πράγματα υπάρχει κορεσμός εκτός από τον πλούτο

•

Η φιλοχρημοσύνη μήτηρ κακότητος απάσης.

Φωκυλίδης, ~5ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής από τη Μίλητο

•

Κάλλιστα Μουσών φθέγγεται πλουτών ανήρ.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ άδηλ. αποσπ.

μτφρ: ο πλούσιος εκφράζεται καλύτερα κι από τις Μούσες (για τους κόλακες)

========================================

Διαχείριση - Αφθονία

•

Τον κόρον υπό του πλούτου γεννάσθαι, την δε ύβριν υπό του κόρου.

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

μτφρ: Ο πλούτος φέρνει τον κορεσμό και ο κορεσμός την «ύβριν»

•

Τίκτει γαρ κόρος ύβριν, όταν πολύς όλβος έπηται ανθρώποισιν όσοις μη νόος άρτιος ή.

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

μτφρ: η χόρταση γεννά την ύβριν, όταν πολλά πέσουν πλούτη, σε ανθρώπους που δεν έχουνε το νου τους μετρημένον

•

Παν το πολύ τη φύσει πολέμιον.

Ιπποκράτης, 460-377 π.Χ., Πατέρας της Ιατρικής

μτφρ: οτιδήποτε υπερβολικό είναι αντίθετο στη φύση

========================================

Διαχείριση - Πολυτέλεια

•

Βρωμάτων πολυτέλεια λαιμόν μεν τέρπει, τρέφει δε σκώληκα ακολασίας ακοίμητον.

Μέγας Βασίλειος, 330-379, Πατέρας της Εκκλησίας

•

Το καλώς ζην του πολυτελώς διαφέρει: το μεν γαρ εκ σωφροσύνης και αυταρκείας και ευταξίας και κοσμιότητος και ευτελείας παραγίνεται, το δε εξ ακολασίας και τρυφής και αταξίας και ακοσμίας.

Επίκτητος, 50 μ.Χ.-120 μ.Χ, Στωικός φιλόσοφος

========================================

Διαχείριση - Ιδιοκτησία

•

Ουδέν η κτήσις, εάν μη η χρήσις παρή.

μτφρ: το να έχεις κάτι δεν αξίζει αν δεν το χρησιμοποιείς

Αρχαιοελληνικό ρητό

========================================

Διαχείριση - Σπατάλη

•

Τας ουσίας αι μικραί δαπάναι δαπανώσι.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: τις περιουσίες οι μικρές δαπάνες τις εξαφανίζουν

•

Γυνή το σύνολόν εστι δαπανηρόν φύσει.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: στο σύνολό τους οι γυναίκες είναι εκ φύσεως σπάταλες

========================================

Διαχείριση - Κέρδος

•

Από καταδυομένης νηός ό,τι αν λάβης κέρδος.

μτφρ: από πλοίο που βουλιάζει, ό,τι αρπάξεις κέρδος είναι.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Βέλτιστε, μη το κέρδος εν πάσι σκόπει.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Κέρδος αισχρόν βαρύ κειμήλιον.

Περίανδρος, 668-584 π.Χ., Τύραννος της Κορίνθου και εκ των 7 σοφών

•

Άπληστον το δια παντός κέρδος.

Πιττακός ο Μυτιληναίος, 650-570 π.Χ., εκ των 7 σοφών της Αρχ .Ελλάδας

•

Κέρδει κέρδος άλλο τίκτεται.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Επτά επί Θήβας

μτφρ: με το κέρδος άλλο κέρδος γεννιέται

•

Τα πονηρά κέρδη τας μεν ηδονάς έχει μικράς, τας δε λύπας μακράς.

Δίφιλος ο Σίφνιος, 7ος (;) π.Χ. αι, Επικός ποιητής από τη Σίφνο

•

Αλλ’ εις το κέρδος παρά φύσιν δουλευτέον.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Φοίνισσαι

•

Όπου το κέρδος παρά φύσιν γαμητέον.

Αντίγονος Α΄, 382-301 π.X., Βασιλιάς της Μακεδονίας

========================================

Διαχείριση - Μετρήσεις

•

Νόημα ή μέτρον τον χρόνον, ουχ υπόστασιν.

Αντιφών ο Ραμνούσιος, 470-410 π.Χ., Αρχαίος Αθηναίος πολιτικός

μτφρ: ο χρόνος είναι επινόηση ή τρόπος μέτρησης και δεν υπάρχει πραγματικά

========================================

Διαχείριση - Χρέη

•

Τα δάνεια δούλους τους ελευθέρους ποιεί.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Κρίτων, τω Ασκληπιώ οφείλομεν αλετρυόνα, απόδοτε και μη αμελήσετε

Σωκράτης, 469-399 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: Κρίτων, στον Ασκληπιό χρωστάμε έναν κόκορα

(τα τελευταία του λόγια· μάλλον το κώνειο είχε αρχίσει ήδη να επιδρά)

•

Λαβών απόδος άνθρωπε και λήψη πάλιν.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: να ανταποδίνεις αυτό που παίρνεις, και θα ξαναπάρεις

========================================

Διαχείριση - Διαφθορά

•

Βους επί γλώσσης.

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

(για δωροδοκούμενους που 'τα έπαιρναν' για να μη μιλήσουν [κάποια νομίσματα απεικόνιζαν βόδι])

•

Δωροδόκει χρησίμως.

Περίανδρος, 668-584 π.Χ., Τύραννος της Κορίνθου και εκ των 7 σοφών

•

Αργυραίς λόγχαις μάχου και πάντων κρατήσεις.

μτφρ: να μάχεσαι με αργυρές λόγχες (δηλ. να δωροδοκείς) και θα κερδίσεις όλες τις μάχες.

Χρησμός της Πυθίας προς τον Φίλιππο Β’ της Μακεδονίας.

•

Χρυσός Δανάην έπεισεν εθέλουσαν.

μτφρ: ο χρυσός έπεισε τη Δανάη να θέλει

Αρχαιοελληνική παροιμία

(από το μύθο της Δανάης που ο Δίας «διακόρευσε» μεταμφιεσμένος σε χρυσή βροχή)

Σελίδα 16 απο 17

========================================

Δραστηριότητα - Δρόμος

•

Τας λεωφόρους μη βαδίζειν.

Πυθαγόρας, 580-490 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Οδού παρούσης την ατραπόν μη ζήτει.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Οδός άνω και κάτω μία.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

ερμηνεία: Ο δρόμος που πάει προς τα πάνω είναι ο ίδιος δρόμος που πάει προς τα κάτω

123

========================================

Δραστηριότητα - Ταξίδι

•

Το αποδημείν εί αρίστη παιδεία.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Πολλών δ’ ανθρώπων ίδεν άστεα και νόον έγνων.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Οδύσσεια α’ 3

========================================

Δραστηριότητα - Αθλητισμός

•

Άσκησις άνευ φύσεως και μαθήσεως ατελές.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: η άσκηση χωρίς φυσικά προσόντα και γνώση είναι ατελής

•

Στο Λίβερπουλ υπάρχουν δυο μόνο μεγάλες ομάδες: η Λίβερπουλ και τα τσικό της Λίβερπουλ.

Bill Shankly, 1913-1981, Προπονητής της Liverpool

•

Κακών γαρ μυρίων όντων καθ΄ Ελλάδα, ουδέν κάκιον έστιν αθλητών γένος.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Αυτόλυκος

μτφρ: από τα μύρια κακά της Ελλάδας το χειρότερο είναι το γένος των αθλητών

(από το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ Ιωάννη Στοβαίου)

========================================

Δραστηριότητα - Απολαύσεις & Ηδονές

•

Ηδοναί άκαιροι τίκτουσιν αηδίας.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Αι μεν ηδοναί θνηταί αι δε αρεταί αθάνατοι.

Περίανδρος, 668-584 π.Χ., Τύραννος της Κορίνθου και εκ των 7 σοφών

•

Βραχεία τέρψις ηδονής κακής.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

(Από το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ Ιωάννη Στοβαίου)

•

Βίος ανεόρταστος μακρά οδός απανδόχευτος.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: μια ζωή χωρίς γιορτές [και πανηγύρια] είναι σαν ένας μακρύς δρόμος χωρίς πανδοχείο.

•

Το γαρ ηδύ, εάν πολύ, ου τι γε ηδύ.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Ηδονής δε πάσης μεν περιέχεσθαι και πάντως αλόγιστον έστι, πάσαν δε φεύγειν και πάντως αναίσθητον.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: η με κάθε τρόπο επιδίωξη της ηδονής είναι ανόητο, αλλά το ίδιο και η με κάθε τρόπο αποφυγή της

•

Κρατεί ηδονής ουχ’ ο απεχόμενος, άλλ’ ο χρώμενος μεν, μη προεκφερόμενος δε.

Αρίστιππος, 435-355 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: Εγκρατής στις απολαύσεις δεν είναι ο απέχων, αλλά αυτός που τις γεύεται χωρίς να παρεκτρέπεται

•

Ηδονήν φεύγε, ήτις λύπην τίκτει

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

μτφρ: απόφευγε την απόλαυση που φέρνει λύπη

•

Ουδείς έπαινον ηδοναίς εκτίσατο.

Καρκίνος, Αρχαίος Έλληνας ποιητής από τη Ναύπακτο

•

Παιδία και θηρία διώκει τας ηδονάς.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος ‐ Ηθικά Νικομάχεια

•

Ανήρ δ’ άβουλος ηδοναίς θηρεύεται.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: ο άνθρωπος χωρίς θέληση πιάνεται με [όπλο] τις ηδονές

•

Μανείην μάλλον ή ησθείην.

Αντισθένης, 445-360 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

μτφρ:καλύτερα να είσαι τρελός παρά σκλάβος των απολαύσεων

•

Εύφραινε σαυτόν, πίνε, τον καθ’ ημέραν βίον λογίζου σον, τα δ’ άλλα της τύχης.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Άλκηστις

μτφρ: να ευχαριστιέσαι, να πίνεις, να υπολογίζεις την κάθε μέρα δική σου και τα υπόλοιπα άφησέ τα στην τύχη

•

Ευτελές δείπνον ου ποιεί παροινία.

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

μτφρ: το φτωχικό δείπνο δεν κάνει τους ανθρώπους να παραφέρονται

•

Ουκ έστιν όστις ηδέως ζητών βιούν εύκλειαν εισεκτήσατο.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Αρχέλαος

μτφρ: κανένας από όσους επεδίωξαν να περάσουν τη ζωή τους με απολαύσεις δεν απέκτησε φημισμένο όνομα

(από το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ Ιωάννη Στοβαίου)

•

Εξ ηδονής γαρ φύεται το δυστυχείν.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Δυσάγωγόν εστι προς αρετήν το γένος των ανθρώπων, δια το προς ηδονήν πολλάκις επιρρεπές.

Μέγας Βασίλειος, 330-379, Πατέρας της Εκκλησίας

•

Υφ’ ηδονής ο φρόνιμος ουχ αλίσκεται.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Αι γαρ σωματικαί απολαύσεις πλείον έχουσι το οδυνηρόν του ηδέος.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Όνειδος αισχρός βίος όμως, καν ηδύς ή.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Έπεσθαι τοις τερπνοίς είωθε τα λυπηρά.

μτφρ: συνήθως οι απολαύσεις ακολουθούνται από λύπες

Αρχαιοελληνική παροιμία

========================================

Δραστηριότητα - Γιορτή & Διασκέδαση

•

Αεργοίς αιέν εορτά.

Θεόκριτος, 3ος π.Χ. αιών, Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: για αυτούς που δεν δουλεύουν, πάντα είναι γιορτή

========================================

Δραστηριότητα - Φαΐ

•

Βρώμα θεών

Νέρων, 37 - 68 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτορας [54-68 μ.Χ.]

μτφρ: τροφή θεών

(αναφερόμενος στα δηλητηριασμένα μανιτάρια με τα οποία η Αγριππίνα δηλητηρίασε τον Κλαύδιο)

•

Η κοιλία και πολλά χωρεί κωλίγα.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Οι μεν λοιποί ζώσιν ίνα εσθιώσιν, αυτός δε εσθίω ίνα ζω.

Σωκράτης, 469-399 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: οι άλλοι ζουν για να τρώνε, αλλά εγώ τρώ για να ζήσω

(από ττο ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ Ιωάννη Στοβαίου)

161

•

Σύκον μετ᾿ ιχθύν, όσπρεον μετά κρέα.

Αθήναιος, 2ος-3ος μ.Χ. αι., Αρχαίος Έλληνας συγγραφέας εξ Αιγύπτου

•

Ει μεν πλούσιος, όταν θέλη· ει δε πένης, όταν έχη.

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

πένης=φτωχός

(ερωτηθείς τι ώρα πρέπει να γευματίζει κανείς)

109

•

Βρωμάτων πολυτέλεια λαιμόν μεν τέρπει, τρέφει δε σκώληκα ακολασίας ακοίμητον.

Μέγας Βασίλειος, 330-379, Πατέρας της Εκκλησίας

========================================

Δραστηριότητα - Αλκοόλ

•

Εν οίνω αλήθεια.

Αλκαίος, 7-6ος αιών π.Χ., Αρχαίος λυρικός ποιητής

•

Από κύλικος μέχρι χειλέων πολλά πέλει.

μτφρ: από το ποτήρι μέχρι τα χείλη πολλά γίνονται

Αρχαία παροιμία από περιστατικό με δούλο του αργοναύτη Ανταίου

(με την έννοια ότι πολλά απρόοπτα μπορεί να συμβούν μέχρι να πραγματοποιηθεί κάτι)

•

Αισχρόν τον μεθύοντα παρ ανδράσι νήφεσιν είναι, αισχρόν δ’ ει νήφων παρά μεθύουσι μένει.

Θέογνις, 6ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Ελεγείαι Α 627

μτφρ: είναι ντροπή ο μεθυσμένος να βρίσκεται πλάι σε νηφάλιους και ντροπή να βρίσκεται ο νηφάλιος πλάι σε μεθυσμένους.

•

Αριστοτέλης δε φησιν ότι οι μεν υπ’ οίνου μεθυσθέντες επί πρόσωπον φέρονται, οι δε τον κρίθινον πεπωκότες εξυπτιάζονται την κεφαλήν· ο μεν γαρ οίνος καρηβαρικός, ο δε κρίθινος καρωτικός.

Αθήναιος, 2ος-3ος μ.Χ. αι., Αρχαίος Έλληνας συγγραφέας εξ Αιγύπτου

(η διαφορά του μεθυσιού με κρασί και του μεθυσιού με μπύρα)

•

Σόλων ερωτηθείς υπό Περιάνδρου παρά πότον επεί σιωπών ετύγχανε, πότερα δια λόγων σπάνιν ή δια μωρίαν σιωπά· αλλ’ ουδείς αν, είπε, μωρός εν συμποσίω σιωπάν δύναιτο.

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

μτφρ: ερωτηθείς, ενώ τα πίνανε και δεν μιλούσε, αν σιωπά επειδή δεν έχει τίποτα να πει ή επειδή είναι βλάκας: κανένας βλάκας δεν μπορεί να μείνει σιωπηλός σε ένα συμπόσιο

(από τον ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ του Ιωάννη Στοβαίου)

•

Πίνειν δε ες μέθην ουδαμού πρέπον πλην εν ταις εορταίς.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

•

Ούτος την άμπελον είπε τρεις φέρειν βότρυς· τον πρώτον ηδονής· τον δεύτερον μέθης· τον τρίτον αηδίας.

Ανάχαρσις, 6ος π.Χ. αιών, Σκύθης ηγεμόνας & φιλόσοφος

•

Το εν τη καρδία του νήφοντος επί της γλώττης εστί του μεθύοντος.

(νήφοντος=ξεμέθυστου)

Αρχαιοελληνική Παροιμία

•

Κάτοπτρον είδους χαλκός εστί, οίνος δε νοός.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής

(από το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ Ιωάννη Στοβαίου)

•

Υποπεπώκαμεν, ω άνδρες, και καλώς ηρίσταμεν.

Αριστοφάνης, 445-386 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας κωμωδιογράφος ‐ Ταγηνισταί

μτφρ: ήπιαμε πολύ και καλά φάγαμε

•

Αισχύλος, ως λέγουσι, τας τραγωδίας μεθύων εποίει.

Αθήναιος, 2ος-3ος μ.Χ. αι., Αρχαίος Έλληνας συγγραφέας εξ Αιγύπτου

(από τον «Δειπνοσοφιστή»)

•

Ανδρί δε κεκμηώτι μένος μέγα οίνος αέξει.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Ιλιάδα Ζ’ 261

μτφρ: τον κουρασμένο άνδρα γρήγορα το κρασί θα ξεσηκώσει

========================================

Δραστηριότητα - Ύπνος

•

Άγρυπνον όμμα ήγγισε νουν. Πλήθος δε ύπνου επώρωσε ψυχήν.

Ιωάννης της Κλίμακος, 525-600, Ασκητής

•

Ύπνω και θανάτω διδυμάοσιν.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Ιλιάδα Π’ 673

μτφρ: ο ύπνος και ο θάνατος είναι δίδυμα αδέλφια

•

Καθεύδων ουδείς ουδενός άξιος, ουδέν μάλλον του μη ζώντος.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: αν κοιμάται [συνέχεια] κανείς, δεν είναι άξιος για τίποτα, όχι πιο πολύ από αυτόν που δεν υπάρχει στη ζωή

•

Ήδη με ο ύπνος άρχεται παρακατατίθεσθαι τω αδερφώ.

Γοργίας, 485-380 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας σοφιστής

μτφρ: ήδη ο ύπνος άρχισε να με παραχωρεί στον αδερφό του (το θάνατο)

(τα τελευταία του λόγια)

•

Ύπνος τα μικρά του θανάτου μυστήρια.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

========================================

Δραστηριότητα - Σπίτι

•

Είς εστι δούλος οικίας, ο δεσπότης.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: ένας είναι ο [πραγματικός] δούλος στο σπίτι, το αφεντικό του σπιτιού

•

Οίκος φίλος, οίκος άριστος.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

(έτσι δικαιολογήθηκε η χελώνα που δεν πήγε στο γλέντι του Δία που τσαντίστηκε και της έδωσε το καβούκι)

•

Οίκοι βέλτερον είναι, επεί βλαβερόν το θύρηφι.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Εις Ερμήν

μτφρ: σπίτι καλύτερα, βλάπτει το ξεπόρτισμα

(από του Ομηρικούς ύμνους)

Σελίδα 17 απο 17

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Αίτιο & Αποτέλεσμα

•

Ουδέν εκ δενός γένοιτο.

Αλκαίος, 7-6ος αιών π.Χ., Αρχαίος λυρικός ποιητής

•

Μη εκ λόγων τα πράγματα, αλλ' εκ των πραγμάτων τους λόγους ζητείν.

μτφρ: δεν πρέπει να ερευνούμε τα γεγονότα ξεκινώντας από τις αιτίες, αλλά τις αιτίες ξεκινώντας από τα γεγονότα

Μύσων ο Χηνεύς

•

Άνευ αιτίου ουδέν εστιν.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος ‐ Ρητορική

•

Άρα το όσιον ότι όσιόν εστιν, φιλείται υπό των θεών, ή ότι φιλείται όσιόν εστιν.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: το καλό είναι καλό επειδή αρέσει στους θεούς ή αρέσει στους θεούς επειδή είναι καλό;

(η συνέχεια:«Ομολογούμεν το μέν όσιον δια τούτο φιλείσθαι, οτι όσιόν εστιν, αλλ' ου διότι φιλείται, όσιον είναι»)

•

Όπου της αιτίας απολείπει ο λόγος, εκείθεν άρχεται το απορείν.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: όπου απουσιάζει η λογική από την αιτία, από εκεί αρχίζει η απορία

•

Μηδέν εκ του μη όντος γίνεσθαι μηδ’ ες το μη ον φθείρεσθαι.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Όθι τις αλγεί, τόθι και την χείραν φέρει.

μτφρ: όπου πονάει κανείς, εκεί φέρνει και το χέρι του

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Ουδέν ατέκμαρτον, ουδέν τυφλόν.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: τίποτα δεν είναι χωρίς αιτία, τίποτα δεν είναι ανεξήγητο

•

Εν τω τυχόντι σχοινίω ουκ απάγχεται.

μτφρ: με τυχαίο σκοινί δεν κρεμιέται κάποιος

Βυζαντινή Παροιμία

•

Λιμός κόρον εποίησε, κάματος ανάπαυσιν.

Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ., Ίων φιλόσοφος

•

Το κακώς πορισθέν κακώς όλλυται.

μτφρ: ό,τι αποκτάται με κακό τρόπο (με αδικία), χάνεται με κακό τρόπο

Αρχαιοελληνική παροιμία

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Γεγονότα

•

Ό γέγονε, γέγονε.

Μεσαιωνική παροιμία

(προερχόμενη μάλλον από το «ό γεγραφα, γέγραφα» του κατά Ιωάννην ιθ’)

•

Το τετυγμένον ουκ αν άτυκτον είη.

Φωκυλίδης, ~5ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής από τη Μίλητο

μτφρ: αυτό που έγινε δεν ξεγίνεται

•

Δεινόν συνιδείν το μέλλον, ασφαλές το γενόμενον.

Πιττακός ο Μυτιληναίος, 650-570 π.Χ., εκ των 7 σοφών της Αρχ .Ελλάδας

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Επιτυχία & Αποτυχία

•

Προς γαρ το τελευταίον εκβάν, έκαστον των πριν υπαρξάντων κρίνεται.

Δημοσθένης, 384-322 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

105

•

Τι ήδιστον; το επιτυγχάνειν.

Θαλής ο Μιλήσιος, 643-548 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Οι πολλά βάλλοντες επιτυγχάνουσι πολλάκις.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

•

Μελετώ αποτυγχάνειν.

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

•

Το δ᾽ευτυχείν, τόδ᾽ εν βροτοίς θεός τε και θεού πλέον.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Χοηφόροι

μτφρ: η επιτυχία, αυτό είναι για τους ανθρώπους παραπάνω από θεός

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Ανταμοιβή

•

Δίκαια δράσας, συμμάχους έξεις θεούς.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: αν κάνεις δίκαιες πράξεις, θα έχεις συμμάχους τους θεούς

•

Αρετής προπάροιθε ιδρώτα θεοί αθάνατοι θήκαν.

Ησίοδος, 7ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Έργα και Ημέραι 289

μτφρ: μπροστά από την αρετή οι αθάνατοι θεοί έβαλαν τον ιδρώτα

•

Δος τι και λάβε τι.

Επίχαρμος, 530-440 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής από την Κω

•

Μισθόν μοχθήσαντα δίδου· μη θλίβε πένητα.

Φωκυλίδης, ~5ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής από τη Μίλητο

μτφρ: να πληρώνεις αυτόν που δούλεψε· μη στεναχωρείς τον φτωχό

•

Τα αγαθά κόποις κτώνται.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

397

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Ευτυχία & Δυστυχία

•

Ευτυχών μη ίσθι υπερήφανος. Απορήσας μη ταπεινού.

Κλεόβουλος ο Ρόδιος, 6ος π.Χ. αιών, Εκ των 7 σοφών της Αρχ. Ελλάδος

μτφρ: μην περηφανεύεσαι όταν ευτυχείς, αν δυστυχήσεις μην ξεφτιλίζεσαι

•

Τω δυστυχούντι μη επιγέλα.

Χίλων ο Λακεδαιμόνιος, 6ος π.Χ. αιών, Εκ των 7 σοφών της Αρχ. Ελλάδας

•

Βραχύς ο βίος ανθρώπω εύ πράσσοντι, δυστυχούντι δε μακρός.

Απολλώνιος ο Τυανεύς, 1ος αιών μ.Χ., Νεοπυθαγόρειος φιλόσοφος

•

Ευτυχούντες ουκ επίστανται φέρειν.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Ικέτιδες

μτφρ: αυτοί που ευτυχούν δεν ξέρουν πώς να χειριστούν την ευτυχία τους

•

Φίλοις ευτυχούσι και δυστυχούσιν ο αυτός ίσθι.

Περίανδρος, 668-584 π.Χ., Τύραννος της Κορίνθου και εκ των 7 σοφών

μτφρ: να είσαι ο ίδιος σε φίλους που ευτυχούν και δυστυχούν

•

Πολλοίσι υποδέξας όλβον ο θεός προρρίζους ανέτρεψε.

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

μτφρ: πολλούς που τους είχε χαρίσει θεός ευτυχία, τους κατέστρεψε από τη ρίζα

•

Τις ευδαίμων; Ο το μεν σώμα υγιής, την δε ψυχήν εύπορος, την δε φύσιν ευπαίδευτος.

Θαλής ο Μιλήσιος, 643-548 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Ευτυχών μεν μέτριος ίσθι, ατυχών δε φρόνιμος.

Περίανδρος, 668-584 π.Χ., Τύραννος της Κορίνθου και εκ των 7 σοφών

•

Ευδαίμονες οίσι κακών άγευστος αιών.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Αντιγόνη

μτφρ: ευτυχισμένοι είναι αυτοί που ποτέ δεν γνώρισαν συμφορά

•

Η παρούσα ευτυχία εστί μείζων, παρούσαν γαρ ανάγκην θεραπεύει.

Αρχαιοελληνική Παροιμία

•

Mελετάν ουν χρη τα ποιούντα την ευδαιμονίαν, είπερ παρούσης μεν αυτής πάντα έχομεν, απούσης δε πάντα πράττομεν εις το ταύτην έχειν.

Επίκουρος, 341-270 π.Χ., Αρχαίος φιλόσοφος ‐ Επιστολή προς Μενοικέα, 122

μτφρ: πρέπει, επομένως, να στοχαζόμαστε τα πράγματα που φέρνουν την ευτυχία, επειδή όταν την κατέχουμε, έχουμε τα πάντα, ενώ όταν αυτή λείπει, κάνουμε τα πάντα για να την αποκτήσουμε.

•

Μοχθείν ανάγκη τους θέλοντας ευτυχείν.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Τήλεφος

•

Εν ολιγίστοις κείται το ευδαιμόνως βιώσαι.

Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ ‐ 'Τα εις εαυτόν' ζ’ 67

μτφρ: η ευτυχία στη ζωή εξαρτάται από πολύ λίγα πράγματα

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Τελειότητα

•

Εις τελειότητα του ανθρώπου τρία δει συνδράμειν: φύσιν, μάθησιν και άσκησιν.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

•

Ουδέν ανεπίληπτον, αλλ’ έχει πάντα διαμαρτίας και αγνοίας.

Θαλής ο Μιλήσιος, 643-548 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: τίποτε δεν είναι άψογο, αλλά πάντα υπάρχουν ελαττώματα και παραλείψεις

•

Του βίου καθάπερ αγάλματος πάντα τα μέρη καλά είναι δει.

Σωκράτης, 469-399 π.Χ., Φιλόσοφος

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Ηρεμία & Γαλήνη

•

O δίκαιος αταρακτότατος, ο δ’ άδικος πλείστης ταραχής γέμων.

Επίκουρος, 341-270 π.Χ., Αρχαίος φιλόσοφος ‐ Κύριαι Δόξα, 17

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Απουσία

•

Ακούσας υπό τινος λοιδορείσθαι, «Απόντα με,» έφη, «και μαστιγούτω.»

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: όταν άκουσε ότι κάποιος τον κορόιδευε, «όταν λείπω, μπορούν και να με μαστιγώσουν», είπε

(από τον Διογένη Λαέρτιο)

140

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Άνοδος & Κάθοδος

•

Δρυός πεσούσης, πάς ανήρ ξυλεύεται.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Καιρός ανάγει και καιρός αὖ κατάγει.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

•

Από όνων εφ’ ίππους.

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

(με την έννοια: από τα χαμηλά στα ψηλά)

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Πρόοδος & Ανάπτυξη

•

Η φύσις ουδέν ποιεί άλματα.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Σμικρός εν σμικροίς, μέγας εν μεγάλοις έσομαι.

Πίνδαρος, 522-438 π.Χ., Αρχαίος λυρικός ποιητής

μτφρ: μικρός ανάμεσα σε μικρούς, θα γίνω μεγάλος ανάμεσα σε μεγάλους

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Νίκη & Ήττα

•

Νικάν άδοξον, ηττάσθαι όνειδος.

Κλεομένης, Βασιλιάς της Σπάρτης

(το 380 π.X., όταν είδε ότι θα μάχονταν εναντίον γυναικών στο Άργος)

•

Μήτε νικών αμφάδην αγάλλεο, μήτε νικηθείς, εν οίκω καταπεσών οδύρεο.

Αρχίλοχος, 725-650 π.Χ., Αρχαίος ιαμβογράφος

μτφρ: μήτε αν νικήσεις να χαίρεσαι πολύ ούτε αν νικηθείς να κλαις και να οδύρεσαι στο σπίτι σου

•

Το νικάν εαυτόν πασών νικών πρώτη και αρίστη. Το δε ηττάσθαι αυτόν υφ’ εαυτού, αίσχιστον και κάκιστον.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

117

•

Τας νίκας άνευ αίματος ποιείσθαι.

Πιττακός ο Μυτιληναίος, 650-570 π.Χ., εκ των 7 σοφών της Αρχ .Ελλάδας

μτφρ: να νικάς αναίμακτα

•

Όπου άμιλλα ενταύθα και νίκη εστί.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Ηδύ κτήμα της νίκης λαβείν, τόλμα.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Φιλοκτήτης

•

Υπεροχής επιθυμεί η νεότης, η δε νίκη υπεροχή τις.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Καδμεία νίκη.

Αρχαία Παροιμιακή φράση

(νίκη χωρίς αντίκρισμα)

•

Ανίκητος είναι δύνασαι, εάν εις μηδένα αγώνα καταβαίνης, όν ουκ έστιν επί σοι νικήσαι.

Επίκτητος, 50 μ.Χ.-120 μ.Χ, Στωικός φιλόσοφος

μτφρ: μπορείς να είσαι ανίκητος αν δεν κατεβαίνεις σε κανένα αγώνα που δεν μπορείς να νικήσεις

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Υπερίσχυση

•

Κείτο μέγας μεγαλωστί, λελασμένος ιπποσυνάων.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Ιλιάδα Π’ 777

μτφρ: σωριασμένος κάτω φαρδιά-πλατιά, έχοντας χάσει το άλογο

•

Γνώμαι πλέον κρατούσιν ή σθένος χερών.

Αγάθων, 450-400 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

μτφρ: οι γνώμες [τα επιχειρήματα] είναι πιο ισχυρές από τη δύναμη των χεριών

•

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος, 347-407 μ.Χ., Πατέρας της εκκλησίας

•

Νικά δ’ ο μείων τον μέγαν δίκαι’ έχων

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Ικέτιδες

μτφρ: ο μικρός νικάει τον μεγάλο όταν έχει δίκιο

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Φήμη & Δόξα

•

Ανδρών επιφανών πάσα η γη τάφος.

Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός

(από τον Επιτάφιο του Περικλή)

174

•

Ο πλούτος θνητός, η δόξα αθάνατος.

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Κάτθανε Διαγόρα!

μτφρ: πέθανε [τώρα αμέσως] Διαγόρα

(παραίνεση του κοινού της Ολυμπίας προς πατέρα που τον περιέφεραν στους ώμους τους οι δυο ολυμπιονίκες γιοι του)

•

Ουχ ο τόπος τον άνδρα αλλ’ ο ανήρ αυτόν έντιμον ποιεί.

Αγησίλαος, Σπαρτιάτης βασιλιάς

•

Μέμνησο ότι άνθρωπος εί.

Υπενθύμιση προς τον εαυτό του που επέβαλε ο Φίλιππος Β’

•

Φήμη... κακή αργαλέη φέρει, χαλεπόν δ’ αποθέσθαι.

Ησίοδος, 7ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Έργα και Ημέραι 762

μτφρ: η κακή φήμη είναι βαρύ φορτίο και είναι δύσκολο να απαλλαγείς από αυτήν

•

Μικρού δ’ αγώνος ου μέγα έρχεται κλέος.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

μτφρ: από ασήμαντο αγώνα δεν προκύπτει μεγάλη δόξα

•

Ζων μεν επαινού, αποθανών δε μακαρίζου.

Περίανδρος, 668-584 π.Χ., Τύραννος της Κορίνθου και εκ των 7 σοφών

μτφρ: όσο ζεις να σε παινεύουν κι όταν πεθάνεις, να σε μακαρίζουν.

•

Δόξα δε χρημάτων ουκ ωνητή.

Ισοκράτης, 436-338 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

μτφρ: η δόξα δεν αγοράζεται με χρήμα

•

Κενής δε δόξης ουδέν αθλιώτερον.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: δεν υπάρχει τίποτα πιο άθλιο από την κενοδοξία

•

Βίων έλεγε την δόξαν είναι μητέρα των αγαθών.

Βίων ο Βορυσθενίτης, ~4ος αιών π.Χ., Αρχαίος κυνικός φιλόσοφος

(από τον Διογένη Λαέρτιο)

•

Δόξα σεμνόν μεν αλλ’ αβέβαιον.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: η δόξα είναι αξιοσέβαστη αλλά αβέβαιη

•

Ουκ έστιν όστις ηδέως ζητών βιούν εύκλειαν εισεκτήσατο.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Αρχέλαος

μτφρ: κανένας από όσους επεδίωξαν να περάσουν τη ζωή τους με απολαύσεις δεν απέκτησε φημισμένο όνομα

(από το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ Ιωάννη Στοβαίου)

•

Πόνος, ως λέγουσιν, ευκλείας πατήρ.

μτφρ: ο μόχθος, καθώς λένε, είναι ο πατέρας της φήμης

Αρχαιοελληνική παροιμία

•

Δόξα και πλούτος άνευ συνέσεως ουκ ασφαλή κτήματα.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Πλούταρχε, σίγα τους παραλλήλους γράφων.

Τι πολλά κάμνεις και στρατηγούς συλλέγεις;

Τον δεσπότην έκφραζε, και γράφεις όλους.

Γεώργιος Πισίδης, 7ος αιώνας, Βυζαντινός υμνογράφος

(εξυμνώντας τον Ηράκλειο στην «Ηρακλειάδα»)

•

Ώλετο μεν μοι νόστος, ατάρ κλέος άφθιτον έστα.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Ιλιάδα Ι’ 13

μτφρ: δεν υπάρχει για μένα επιστροφή, μα αιώνια θα είναι η δόξα

•

Γαν υπ' εμοὶ τίθεμαι, Ζευ, συ δ’ Όλυμπον έχε.

μτφρ: υποτάσσω τη γη, Δία, και εσύ μπορείς να έχεις τον Όλυμπο

Επιγραφή σε άγαλμα του Μ. Αλεξάνδρου από τον Λύσιππο

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Λάθη & Σφάλματα

•

Το δις εξαμαρτείν τ’ αυτόν ουκ ανδρός σοφού.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

217

•

Πάθει μάθος

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Αγαμέμνων

(αντίστοιχο του «παθός και μαθός»)

•

Η γλώσσα πολλούς εις όλεθρον ήγαγεν.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Ρήμα παράκαιρον τον όλον ανατρέπει βίον.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: μια αταίριαστη κουβέντα μπορεί να σου καταστρέψει τη ζωή

•

Ο πλείστα πράττων, πλείσθ’ αμαρτάνει βροτών.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Οινόμαος

μτφρ: αυτός που κάνει τα περισσότερα κάνει τα περισσότερα λάθη

•

Το πολλά τολμάν πόλλ᾽ αμαρτάνειν ποιεί.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: αν τολμάς πολλά, κάνεις και πολλά λάθη

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Αναπόφευκτο

•

Ουδέν κακόν αμιγές καλού.

Αρχαιοελληνική παροιμία

390

•

Ο κύβος ερρίφθη.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Ανήρ ο φεύγων και πάλι μαχήσεται.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

ερμηνεία: Αυτός που αποφεύγει τη μάχη στο τέλος θα τη δώσει.

•

Το πεπρωμένον φυγείν αδύνατον.

Αρχαιοελληνική παροιμία

112

•

Την ειμαρμένην ουδ’ αν είς εκφύγοι.

Πλάτων, 427-347 π.Χ., Φιλόσοφος

μτφρ: κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει από το πεπρωμένο του

•

Πλείη μεν γαρ γαία κακών πλείη δε θάλασσα.

Ησίοδος, 7ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Έργα και Ημέραι 101

μτφρ: γεμάτη κακά είναι η γη και γεμάτη κακά είναι η θάλασσα

•

Κόρακος εξελεύσεται «κρα».

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Σύγχυση

•

Ὕστερον πρότερον.

Κικέρων, 106-43 π.Χ., Ρωμαίος ρήτορας & πολιτικός

(όταν αυτό που κανονικά έπεται, προηγείται · τη φράση χρησιμοποίησε ο Κ. στα Ελληνικά ως προερχόμενη από τον Όμηρο, όπου όμως δεν υπάρχει αυτούσια)

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Αταξία

•

Λίθοι και πλίνθοι και ξύλα και κέραμοι ατάκτως ερριμμένα ουδέν εστι.

Ξενοφών, 430-355 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

ερμηνεία: Λίθοι κ.λπ.από μόνα τους δεν κάνουν ένα σπίτι. Χρειάζεται οργάνωση

•

Η μεν ευταξία σώζειν δοκεί, η δε αταξία πολλούς ήδη απολώλεκε.

Ξενοφών, 430-355 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: η μεν τάξη γενικά πιστεύεται ότι σώζει [στη μάχη] ενώ η αταξία πολλούς έχει καταστρέψει.

•

Πας όχλος φοβερός.

Ξενοφών, 430-355 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

•

Σύρβα τύρβα.

Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση

( "επί των ατάκτως και μετά θορύβου διαπραττομένων", κάτι σαν "άρτζι-μπούρτζι…")

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Κατάντια

•

Βελισαρίω οβολόν δότε τω στρατηλάτη, ον τύχη μεν εδόξασεν, αποτυφλοί δ’ ο φθόνος.

Ιωάννης Τζέτζης, 1110-1180, Βυζαντινός λόγιος

(σύμφωνα με το θρύλο, ο στρατηγός Βελισάριος στο τέλος της ζωής του έπεσε σε δυσμένεια και κατάντησε ζητιάνος)

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Κούραση

•

Ανάπαυσις ύπνος εστί πάντων των κακών.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Κάματος θησαυρός έστι τοις ανθρώποις.

Αίσωπος, 620-560 π.Χ., Αρχαίος μυθοποιός, δούλος εκ Φρυγίας

•

Καματηρόν το άρχειν.

Αριστοτέλης, 384-322 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

μτφρ: κουραστικό να διοικείς

•

Κάματον τ’ ευκάματον.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Βάκχαι

(απόδοση: κόπος και κούραση, αλλά γλυκιά κούραση)

•

Ανδρί δε κεκμηώτι μένος μέγα οίνος αέξει.

Όμηρος, περ. 800-750 π.Χ., Ποιητής ‐ Ιλιάδα Ζ’ 261

μτφρ: τον κουρασμένο άνδρα γρήγορα το κρασί θα ξεσηκώσει

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Φτώχεια

•

Ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος.

Λουκιανός, 120-180 μ.Χ., Σύρος συγγραφέας

(από τους «Νεκρικούς Διαλόγους»· απάντηση προς τον Χάρο που ζητούσε ναύλο για την Αχερουσία)

•

Πενία τέχνας κατεργάζεται.

Θεόκριτος, 3ος π.Χ. αιών, Αρχαίος Έλληνας ποιητής

•

Πενία δε σοφίαν έλαχεν.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Πολύιδος

μτφρ: της φτώχειας της έλειψε η σοφία

•

Ουδέποτε απορία χρημάτων εγέννησεν ασωτίαν.

Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός

μτφρ: η έλλειψη χρημάτων ποτέ δεν προκάλεσε την σπατάλη και την ασωτία

•

Ευτελές δείπνον ου ποιεί παροινία.

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

μτφρ: το φτωχικό δείπνο δεν κάνει τους ανθρώπους να παραφέρονται

•

Πένητα φεύγει πας τις εκποδών φίλος.

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ‐ Μήδεια

μτφρ: ο καθένας αποφεύγει ένα φτωχό φίλο

•

Πτωχός πτωχώ φθονέει.

Ησίοδος, 7ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής ‐ Έργα και Ημέραι 26

•

Ει μεν πλούσιος, όταν θέλη· ει δε πένης, όταν έχη.

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

πένης=φτωχός

(ερωτηθείς τι ώρα πρέπει να γευματίζει κανείς)

109

•

Γήρας και πενία δύο τραύματα δυσθεράπευτα.

Δημόκριτος, 470-370 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος

•

Διά πενίαν μηδενός καταφρόνει.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: να μην περιφρονείς κανέναν για τη φτώχεια του

•

Πενία αυτοδίδακτος αρετή.

Διογένης, 410-323 π.Χ., Κυνικός φιλόσοφος

•

Πένητος ανδρός ουδέν ευτυχέστερον. Την γαρ επί το χείρον μεταβολήν ου προσδοκά.

Δίφιλος ο Σίφνιος, 7ος (;) π.Χ. αι, Επικός ποιητής από τη Σίφνο

•

Μηδέ πάτταλον.

μτφρ: ούτε καρφί (για μεγάλη φτώχεια)

Αρχαία παροιμιακή φράση

•

Ου πενία λύπην εργάζεται, αλλά επιθυμία.

Επίκτητος, 50 μ.Χ.-120 μ.Χ, Στωικός φιλόσοφος

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Καταστροφή

•

Ανδρών δ᾿ εκ μεγάλων πόλις όλλυται.

Σόλων, 630-560 π.χ., Αρχαίος Αθηναίος νομοθέτης & φιλόσοφος

μτφρ: η πόλις καταστρέφεται από τους μεγάλους άντρες

========================================

Αποτελέσματα & Καταστάσεις - Πείνα

•

Σκότω λιμός ξύνοικος.

Αισχύλος, 525-456 π.Χ., Αρχαίος τραγικός ποιητής ‐ Αγαμέμνων

μτφρ: μέσα στο σκοτάδι συνυπάρχει και η πείνα

•

Λιμώ γαρ ουδέν εστιν αντειπείν έπος.

Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

μτφρ: στην πείνα δεν μπορείς να πεις αντίθετο λόγο

•

Πεινώντι παν εστι χρήμα εδώδιμον.

(χρήμα=πράγμα)

Αρχαιοελληνική Παροιμία

========================================

***************

back to home page

https://sites.google.com/site/niactec/

*****************