ประเพณี/วัฒนธรรม

นาฎศิลป์ในจังหวัดนนทบุรี (เดิม)                     

หุ่นละครเล็ก  คณะสาครนาฎศิลป์ ละครเล็กหลานครูแกร เป็นของนายสาคร ยังเขียวสด ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (หุ่นละครเล็ก) ประจำปี พ.ศ. 2539  เป็นคณะเดียวในประเทศไทย ได้รับการสืบทอดมาจากครูแกร ศัพทวนิช  ผู้ซึ่งทำหุ่นละครแสดงมาตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2444 ซึ่งได้แบบมาจากหุ่นจีนในวังของกรมพระราชวังบวรวิไชยชาญ บิดารมารดาของนายสาคร เป็นผู้เชิดหุ่นอยู่ในคณะของครูแกร เมื่อครูแกรเสียชีวิต ไม่มีผู้สืบทอดต่อทายาทจึงยกหุ่นละครเล็ก 80  ตัวให้แก่นายสาคร ซึ่งนายสาครก็ได้ซ่อมแซมเก็บรักษามาด้วยใจรัก

      ส่วนหนึ่งเมืองโบราณได้ขอเก็บรักษาไว้ นายสาครได้คิดสร้าง สรรค์ตัวหุ่นขึ้นเพิ่มเติม สามารถหันหน้าได้ มีรูปทรงได้สัดส่วนงดงามใส่เครื่องประดับที่งดงามมากขึ้น ๆ ได้เริ่มเปิดแสดงหุ่นละครเล็กขึ้นครั้งแรกเมื่อปีพ.ศ. 2528ในงานเทศกาลเที่ยวเมืองไทยและเสริมสร้างเอกลักษณ์ไทย ที่สวนอัมพร กรุงเทพฯ ผู้แสดงหุ่นละครเล็กเป็นบุตรหลานที่นายสาครได้เป็นผู้ฝึกสอนให้

      ลักษณะการแสดงหุ่นละครเล็กคล้ายกับโขนแต่มีหุ่นเป็นผู้แสดง โดยมีผู้เชิดหุ่น 3 คนต่อหุ่น 1 ตัว  ทำให้หุ่นมีการรำ เจรจาเหมือนคนจริง และให้มีการเชิดหน้าโรงเพื่อให้ผู้ชมได้ชมลีลาของผู้เชิดชัดเจน เรื่องที่แสดงคือ  เรื่องรามเกียรติ์แบบสมบูรณ์ เพราะเป็นเรื่องที่สนุกและตัวละครมีความสง่างาม ซึ่งแต่เดิมจะแสดงเรื่องรามเกียรติ์นิดหน่อยตอนเปิดเรื่อง แล้วจะแสดงเป็นละคร คือ เรื่องพระอภัยมณี ปัจจุบันเป็นการแสดงที่รู้จักอย่างแพร่หลาย มีสถานที่แสดงถาวรอยู่ที่  โจหลุยส์เธียเตอร์  ตำบลบางเขน อำเภอเมืองนนทบุรี 

หัวโขน นนทศิลป์