Collectief beheer Structurele analyse
Het Collectief
Fantasma
Collectief beheer Structurele analyse
Het Collectief
Fantasma
Een zeer intensieve arbeid rond de collectiviteit is onontbeerlijk om dit niveau van doorwerking te bereiken: een arbeid rond het beheer; een permanente kritiek van de instituten en een herkenning van de werkelijke therapeutische functies: een veralgemeende diakritische functie die elkeen toelaat zich uit te drukken.
Een dergelijke organisatie is vandaag de dag moeilijk tot stand te brengen. De traditionele ziekenhuisstructuren laten weinig ruimte voor persoonlijk initiatief of voor verantwoordelijkheden die rechtstreeks voortkomen uit iemands persoonlijke bekwaamheid. Men schenkt op de eerste plaats aandacht aan iemands statuut. Het ziekenhuis, met zijn rigide hiërarchische structuren, zijn streng afgebakende territoria en zijn rationele rechtvaardigingen lijkt logischerwijs gedreven tot een permanente totalisering. Vanzelfsprekend wordt deze totalisering netjes verpakt in organigrammen en allerlei structuren, maar het zijn zeer dikwijls vormen van obsessionele massificatie tegen een achtergrond van megalomane tirannie: de wens alles te domineren en onder controle te hebben, alles te weten en te kunnen besturen en alles te voorzien met betrekking tot een traditionele positivistische logica.
Men moet kiezen voor een andere, 'open' structuur, waarin men de factoren gaat opzoeken die in de realiteit van het werk liggen geïmpliceerd. De moderne topologie biedt hiertoe concrete beelden. Bovendien moeten we beroep doen op andere systemen van de logica, zoals de logica van het 'vage', die ontwikkeld werd door Charles Sanders Peirce. Deze logica houdt rekening met de context en met de nuances van de beleefde realiteit.
Realiteit is volgens Lacan samengesteld uit drie velden: het Symbolische, het Imaginaire en het Reële. Het Symbolische verwijst naar taal, het Imaginaire naar de orde van beeld en verbeelding, terwijl het Reële juist niet met woorden of in beelden gevat kan worden; het is het onbereikbare, ontoegankelijke, onmogelijke. In het psychopathologische veld van de psychose is de realiteit sterk getekend door diepgaande stoornissen van deze drie structurele elementen.
Daarom is het noodzakelijk rekening te houden met de correlatie tussen het dagelijkse leven, de psychotherapeutische aanpak en het Reële. Dit kan enkel in het ontcijferen van de fantasmatische structuren, die de toegang verschaffen tot het Reële en het tegelijk afsluiten.