Goudsbloem

Plaats: in vak Hollandse tuin

Goudsbloem (Calendula officinalis)

Goudsbloem is afkomstig uit het Middellandse Zeegebied. Goudsbloem is een eenjarige plant die circa 50 cm hoog wordt. Goudsbloem heeft harige, licht kleverige blaadjes met helderoranje en gele bloemen die van voorjaar tot herfst bloeien. In een winter zonder vorst blijven ze doorbloeien. Goudsbloem is gemakkelijk te kweken in zon of halfschaduw en doet het goed op de meeste grondsoorten. Als je de uitgebloeide bloemen verwijdert, vormt de plant steeds nieuwe knoppen. Hij zaait zichzelf ieder jaar uit.

Goudsbloem werd vroeger als weersprofeet gezien. Als de blaadjes om zeven uur nog niet open zijn, gaat het die dag regenen.

In een oud recept verhaalt een reiziger hoe in “Dutchland” kruiwagens vol van goudsbloem werden verkocht voor de bereiding van soep. Een 18ede -eeuws kruidenboek vermeldt goudsbloem als middel tegen geelzucht, hoofdpijn, kiespijn en als versterkend middel voor het hart.

Gekneusde bloemblaadjes en gesnipperde blaadjes zijn een lekkere aanvullingen op salades.

Goudsbloem wordt meestal gekweekt om zijn kleurige blaadjes en kan als vervanger van saffraan gebruikt worden in rijst of broodjes. Saffraan voor de armen.

Bloemblaadjes oogst je het beste in de vroege zomer op een zonnige dag, liefst rond een uur of twaalf. De bloemblaadjes laten drogen op een stuk kaasdoek of fijnmazig taartrooster (kan in een paar uur door de oven op 35 graden te zetten, met de deur op een kier), zodat ze goed aan de lucht kunnen drogen. Ze zijn een jaar te bewaren door ze in goed schoon gemaakte, droge potjes te doen. Goed afsluiten en donker bewaren.

Goudsbloem bevat saponinen. Deze bestanddelen produceren samen met water schuim. In het verleden gebruikte men planten met saponinen om de huid te reinigen of te ontsmetten en het haar te spoelen.

(Voor een snijwond die begint te ontsteken: Maak een sterk aftreksel van goudsbloemen, zeef de kruiden eruit en prak of pureer deze tot een pasta. Neem een stukje gaasverband en vouw dit dubbel met de kruidenpasta ertussen. Breng dit aan op de plek die u wilt behandelen (zo heet mogelijk, maar zonder de huid te verbranden. )

In mijn huishouden gebruik ik vaak calendula zalf of olie. Calendula zalf helpt een wond om zich mooi te sluiten (toen ik tien was hadden we thuis een hondje, Flipse. Flipse liep vaak weg en op een van zijn tippeltje werd hij aangereden. Zijn hele huid van zijn voorpoot tot zijn keel lag open. Een paar dagen calendula zalf deed de dierenarts versteld staan. Hij heeft het tot zijn pensioen voorgeschreven voor verwonde huisdieren.)

Zelf zalf maken

· Een schoon potje van donkerbruin glas met schroefdeksel (115g)

· Een klein pannetje met zware bodem.

· Een hittebestendige kom die boven de pan kan hangen en daarbij de bodem niet raakt.

· Een kleine gard om de ingrediënten te vermengen.

30 gram bijenwas, geraspt of 2 eetlepels cacaoboter

4 eetlepels kruidenaftreksel

4 eetlepels zonnebloemolie

Schenk een bodempje koud water van hooguit twee centimeter in het pannetje. Verwarm dit tot het zachtjes kookt. Doe het kruidenaftreksel en de geraspte bijenwas of cacaoboter in de kom, plaats deze boven het pannetje en klop tot de was, of boter is opgelost. Voeg enkele druppels olie toe en klop krachtig tot deze volledig zijn opgenomen. Klop zo alle olie erdoor. Neem de kom van de pan af en blijf door kloppen terwijl de zalf afkoelt; hij zal nu dikker worden. Schenk de zalf in het potje en sluit dit goed. Plaats het potje in de koelkast, zodat de zalf kan op stijven. Deze zalf is vier weken houdbaar.

HK