ชุดคำสั่งโปรแกรม

ชุดคำสั่งโปรแกรม

จากผังงานในภาพที่ 4.2 สามารถเขียนเป็นชุดคำสั่งภาษาไพธอนได้ดังภาพที่ 4.3

ภาพที่ 4.3 แสดงชุดคำสั่งการคำนวณการลดราคาและภาษีมูลค่าเพิ่ม

คำอธิบายโปรแกรม มีดังนี้

บรรทัดที่ 1 เป็น comment เพื่ออธิบายให้ผู้อ่านทราบว่าโปรแกรมนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสิ่งใด

บรรทัดที่ 2 เป็นคำสั่งที่ใช้ในการอ่านข้อมูลจากผู้ใช้ที่ป้อนมาจากแป้นพิมพ์ และนำข้อมูลนั้นเก็บในตัวแปร ชื่อ price

บรรทัดที่ 3 เป็นคำสั่งตรวจสอบเงื่อนไข if เพื่อที่จะกรองเงื่อนไขก่อน โดยมีเงื่อนไขของคำสั่ง คือ ถ้าราคาสินค้ามากกว่าหรือเท่ากับ 3,000 บาท ในกรณีผลลัพธ์จากการเปรียบเทียบเป็นเท็จ โปรแกรมจะข้ามไปทำบรรทัดที่ 6 ทันที แต่ถ้าการเปรียบเทียบเงื่อนไขแล้วผลลัพธ์เป็นจริง โปรแกรมจะไปทำคำสั่งหลังเครื่องหมาย : (บรรทัดที่ 4 และ 5) เพื่อจะหาส่วนลดราคาสินค้า โดยนำราคาสินค้าคือ price * 0.05 ไปเก็บไว้ที่ตัวแปรชื่อ temp และหลังจากนั้นจะไปทำคำสั่งถัดไป ซึ่งเป็นคำสั่งหาราคาสินค้าที่ได้รับส่วนลดแล้ว วิธีการ คือ นำราคาสินค้าเดิมคือ price - temp แล้วไปเก็บไว้ที่ตัวแปรเดิม คือ price หลังจากนั้น จะไปทำคำสั่งบรรทัดที่ 6 ต่อไป ถ้าสังเกตจะเห็นว่าคำสั่งหลังเครื่องหมาย : จะจัดการเยื้องอย่างมีระเบียบโดยโปรแกรมไพธอนเอง ผู้เขียนคำสั่งไม่ต้องจัดการด้วยตนเอง ถ้ามีคำสั่งมากกว่าหนึ่งคำสั่ง โปรแกรมจะจัดการเยื้องเท่าเดิมต่อไปเรื่อย ๆ แต่เมื่อคำสั่งครบกำหนดแล้ว ถ้าต้องการจัดเยื้องไปด้านหน้า ผู้เขียนคำสั่งต้องจัดการเยื้องไปข้างหน้าด้วยตนเองโดยการกดปุ่ม Backspace 1 ครั้ง ซึ่งการจัดการเยื้องมีผลต่อการประมวลผลคำสั่ง และมีผลลัพธ์ที่ได้แตกต่างกัน

บรรทัดที่ 4 เป็นคำสั่งเพื่อคำนวณหาส่วนลดราคาสินค้า โดยนำราคาสินค้า คือ

price * 0.05 แล้วไปเก็บไว้ที่ตัวแปรชื่อ temp

บรรทัดที่ 5 เป็นคำสั่งหาราคาสินค้าที่ได้รับส่วนลดแล้ว วิธีการ คือ นำราคาสินค้าเดิมคือ price - temp แล้วไปเก็บไว้ที่ตัวแปรเดิม คือ price เพราะฉะนั้นตัวแปร price ต้องเปลี่ยนค่าไปจากเดิมทันที

บรรทัดที่ 6 เป็นคำสั่งเพื่อคำนวณภาษีจากราคาสินค้า ซึ่งถ้าราคามากกว่าหรือเท่ากับ 3,000 บาท จะต้องไปหักส่วนลดในคำสั่งในบรรทัดที่ 4 และ 5 ก่อน แต่ถ้าราคาไม่ถึง 3,000 บาทโปรแกรมจะเปรียบเทียบได้ว่าเป็นเท็จจึงข้ามคำสั่งในบรรทัดที่ 4 และ 5 มาประมวลผลคำสั่งที่ 6 ทันที นั่นคือ การคำนวณหาภาษี โดยนำราคาสินค้าคือ price * 0.07 ไปเก็บไว้ที่ตัวแปรชื่อ tax

บรรทัดที่ 7 เป็นคำสั่งคำนวณหาราคาสินค้ารวมภาษี โดยการนำตัวแปร price ที่เก็บราคาสินค้า บวกกับตัวแปร tax แล้วไปเก็บไว้ที่ตัวแปรชื่อ total ข้อสังเกตของบรรทัดที่ 6 และ 7 คือ มีการเยื้องมาด้านหน้า ซึ่งโปรแกรมจะอนุมานว่า สิ้นสุดคำสั่งที่ต้องกระทำหลังเงื่อนไขเป็นจริง เพราะฉะนั้นในบรรทัดที่ 6 และ 7 เป็นคำสั่งที่โปรแกรมต้องประมวลผลคำสั่งทุกครั้ง ไม่ว่าเงื่อนไขจะเป็นจริงหรือเท็จ

บรรทัดที่ 8 เป็นคำสั่งนำค่าที่เก็บไว้ในตัวแปร total และ tax มาแสดงผลทางจอภาพ

ผลลัพธ์ของโปรแกรม การประมวลผลโปรแกรมด้วยการกดปุ่ม F5 ผลลัพธ์ที่ได้จากการสั่งประมวลผลโปรแกรม จากภาพที่ 4.3 ได้ผลลัพธ์ดังภาพที่ 4.4

ภาพที่ 4.4 แสดงผลลัพธ์การทำงานของโปรแกรม