การเปลี่ยนรูปแบบการแสดงผล

การเปลี่ยนแปลงรูปแบบการแสดงผล จะใช้เครื่องหมายเปอร์เซ็นต์ (%) เพื่อทำหน้าที่ควบคุมการแสดงผลตามรูปแบบที่ผู้เขียนคำสั่งกำหนด เช่นเดียวกับการใช้ฟังก์ชัน printf() ในภาษาซี ที่สามารถใช้เครื่องหมาย % เพื่อควบคุมการแสดงผลข้อมูลต่าง ๆ ได้ เช่น การกำหนดจำนวนจุดทศนิยม การเปลี่ยนจำนวนตัวเลขเป็นข้อความ

1. การกำหนดจำนวนจุดทศนิยม

การกำหนดจุดทศนิยม เป็นการกำหนดจำนวนจุดทศนิยมตามต้องการเพื่อการสะดวกในการอ่านหรือการพิมพ์ออกกระดาษ ดังตัวอย่างต่อไปนี้

การเปลี่ยนรูปแบบการแสดงผล

การเปลี่ยนแปลงรูปแบบการแสดงผล จะใช้เครื่องหมายเปอร์เซ็นต์ (%) เพื่อทำหน้าที่ควบคุมการแสดงผลตามรูปแบบที่ผู้เขียนคำสั่งกำหนด เช่นเดียวกับการใช้ฟังก์ชัน printf() ในภาษาซี ที่สามารถใช้เครื่องหมาย % เพื่อควบคุมการแสดงผลข้อมูลต่าง ๆ ได้ เช่น การกำหนดจำนวนจุดทศนิยม การเปลี่ยนจำนวนตัวเลขเป็นข้อความ

1. การกำหนดจำนวนจุดทศนิยม

การกำหนดจุดทศนิยม เป็นการกำหนดจำนวนจุดทศนิยมตามต้องการเพื่อการสะดวกในการอ่านหรือการพิมพ์ออกกระดาษ ดังตัวอย่างต่อไปนี้

>>> pi = 22.0/7.0

>>> print(pi)

3.14285714286

>>> print('%.3f' % pi)

3.143

>>> print('%10.3f' % pi)

3.143

ภาพที่ 2.18 แสดงตัวอย่างคำสั่งการแสดงผลตัวเลขทศนิยม

จากภาพที่ 2.18 คำสั่ง print '%.3f' % pi เป็นการกำหนดว่าต้องการแสดงผล 3 ตำแหน่ง โดยปัดเศษทศนิยมตามหลักคณิตศาสตร์ ในขณะเดียวกันเราสามารถกำหนดจำนวนหลักของเลขจำนวนเต็มได้ แต่ถ้าลดจำนวนหลักผลที่ได้จะผิดพลาด จึงนิยมใช้ในการเพิ่ม ในการเพิ่มจะไม่เพิ่มเลข 0 ไปข้างหน้าแต่เป็นการเพิ่มจำนวนช่องว่าง เมื่อเขียนคำสั่ง print '%10.3f' % pi จึงเห็นว่าตัวเลข 3.143 ขยับไปด้านหลัง 3 ตำแหน่ง ทั้งนี้ตัวเลข 10 หมายถึง ตัวเลขตัวสุดท้ายจะอยู่ที่ตำแหน่งสดมภ์ที่ 10

2. การเปลี่ยนการแสดงผลตัวเลขและข้อความ

การเปลี่ยนการแสดงผลตัวเลขและข้อความ เป็นการเปลี่ยนชนิดข้อมูลเพื่อให้การจัดการแสดงผลข้อมูลได้ง่าย ยิ่งขึ้น ให้พิจารณาจากตัวอย่างต่อไปนี้

>>> '%d' % 65

'65'

>>> '%3d' % 65

' 65'

>>> '%-3d' % 65

'65 '

>>> '%03d' % 65

'065'

>>> '%+d' % 65

'+65'

>>> '%+d' % -65

'-65'

>>> DateOfBirth = 5,4,1990

>>> print("วัน เดือน ปีเกิด : %02d/%02d/%d" % DateOfBirth)

วัน เดือน ปีเกิด : 05/04/1990

ภาพที่ 2.19 แสดงตัวอย่างคำสั่งการแสดงผลตัวเลขและข้อความ

จากภาพที่ 2.19 แสดงการควบคุมการแสดงผลข้อความด้วยเครื่องหมาย % ผสมด้วยรูปแบบ เช่น 3d เป็นการกำหนดให้แสดงผล 3 หลัก โดยให้จัดชิดขวา แต่ถ้า -3d ให้แสดงผลสามหลักเช่นกัน แต่จัดชิดซ้าย ถ้าเป็น 03d จะเป็นการเพิ่มเลข 0 ด้านหน้า ถ้า +d เป็นการเพิ่มเครื่องหมาย + ด้านหน้า แต่ถ้าต้องการใส่เครื่องหมาย – ที่ข้อมูลต้องใส่เครื่องหมายที่ข้อมูลตัวเลขแทน สำหรับการประยุกต์ใช้เช่น กรณีวันเดือนปี หรือวันที่ในปฏิทิน เป็นต้น

3. การใช้เครื่องหมายพิเศษ

การใช้เครื่องหมายพิเศษเพื่อควบคุมการแสดงผล ในภาษาไพธอนจะใช้เครื่องหมาย \ ร่วมกับตัวอักษรอื่น ๆ เช่น \n เป็นต้น ให้พิจารณาตัวอย่างต่อไปนี้

>>> print("Hello \nWorld")

Hello

World

>>> print("Hello \012World !!!")

Hello

World !!!

>>> print ("รหัสนักศึกษา : %s ชื่อ : %s " %("494244007","สมชาย เข็มทอง"))

รหัสนักศึกษา : 494244007 ชื่อ : สมชาย เข็มทอง

>>> print ("รหัสนักศึกษา : %s ชื่อ : %s "\

%("494244007","สมชาย เข็มทอง"))

รหัสนักศึกษา : 494244007 ชื่อ : สมชาย เข็มทอง

ภาพที่ 2.20 แสดงตัวอย่างคำสั่งการใช้เครื่องหมายพิเศษ

จากภาพที่ 2.20 แสดงการใช้เครื่องหมาย \ เพื่อควบคุมการแสดงผล เช่น \n เป็นการสั่งเพื่อให้ขึ้นบรรทัดใหม่ หรือจะใช้ตัวเลขฐานแปดก็มีความหมายเดียวกัน ในกรณีที่ต้องการพิมพ์คำสั่งหลายบรรทัดภาษาไพธอนให้ใช้เครื่องหมาย \ เช่นกัน นอกจากคำสั่งที่แสดงให้เห็นตามตัวอย่างแล้ว ยังมีการควบคุมด้วยอักขระอื่น ๆ ดังตารางต่อไปนี้

ตารางที่ 2.1 แสดงเครื่องหมายพิเศษสำหรับควบคุมการแสดงผล