Ścinawa

ŚCINAWA - gmina Ścinawa

Kościół parafialny pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego

Najstarsza wzmianka o pierwszym kościele w Ścinawie pochodzi z dokumentów wystawionych już w 1209 roku. W pierwszym z nich wystawionym przez księcia Henryka Brodatego wymienieni są bracia służący Bogu w- tutejszej świątyni. Drugi dokument z dnia 28 października tegoż roku wystawiony został przez wrocławskiego biskupa Tomasza, w którym wspomina o proboszczu Szymonie ze Ścinawy. Obecna gotycka świątynia pochodzi z drugiej połowy XV wieku (data 1491 znajduje się na zworniku sklepienia dobudowanego do istniejącej już nawy prezbiterium). Budowa samego kościoła zostali prawdopodobnie ukończona po przekazaniu przez księcia Konrada Oleśnickiego Białego świątyni, wraz z prawem patronackim, w 1471 lub 1477 roku zakonowi Świętego Ducha. W ich posiadaniu kościół był do czasu przejęcia go przez protestantów około 1522 roku. Jest to gotycka budowla zorientowana, murowana z cegły z użyciem piaskowca do dekoracji. Świątynia jest trójnawową bazyliką z wydłużonym, poligonalnie zamkniętym prezbiterium oraz z licznymi kaplicami bocznymi. Na osi fasady zachodniej znajduje się potężna czworoboczna wieża, przechodząca górą w ośmiobok zwieńczony w 1974 roku ostrosłupowym hełmem, wzorowanym na XVIII-wiecznym sztychu śląskiego rysownika-dokumentalisty F. B. Wernhera. na którym przedstawiono hełm z 1669 roku, nawiązujący do pierwotnego hełmu gotyckiego z okresu budowy świątyni w XV wieku. Dachy kościoła są dwuspadowe lub pulpitowe, kryte dachówką. Okna oraz główny portal wejściowy są o wykroju ostrołukowym. Sklepienia wnętrz są krzyżówo-żebrowe z piastowskimi orłami w zwornikach. W dość skromnie wyposażonych wnętrzach zachowały się całopostaciowe nagrobki kobiet z lat 1595 i 1605 o interesującej i bogatej dekoracji. Godny uwagi jest także XIX-wieczny ołtarz z obrazem autorstwa profesora Mengelsberga, na którym ukazano Chrystusa z uczniami w drodze do Emaus. Fundatorem tego dzieła był król pruski Wilhelm I.