Białołęka

BIAŁOŁĘKA – gmina Pęcław.

Kościół parafialny pod wezwaniem Matki Bożej Bolesnej. Kościół parafialny w Białołęce powstał i służył do końca II Wojny Światowej jako świątynia protestancka. Pierwotnie, na jego miejscu istniał prawdopodobnie kościół katolicki, o którym nie zachowały się żadne wiadomości (na jego gruzach powstał dzisiejszy cmentarz przykościelny). Po przyjęciu reformacji (około 1553 roku) protestanci z Białołęki należeli początkowo do gminy w Piersnej. Osobna świątynia powstała w latach 1610-1614, a pierwszym pastorem był Kaspar Uttig. Od 1639 roku w Białołęce nie było pastora ewangelickiego. Po 1654 roku wieś wchodziła w skład gminy w Szlichtyngowej, a od 1741 roku podlegała gminie w Grębocicach. W 1756 roku zamknięty dotąd kościół restytuowano, odbudowano i zaangażowano własnego duchownego, pastora Steulmanna. Na początku 1900 roku odbyło się poświęcenie nowej budowli, która została wzniesiona, być może, z wykorzystaniem fragmentów starego kościoła. Reprezentuje ona typ nawiązujący do późnobarokowych kościołów protestanckich epoki fryderycjańskiej, zmodyfikowany w I połowie XIX wieku. Kościół parafialny mieści się na skraju wsi, w jej północnej części, na zakończeniu północnego rozwidlenia drogi wiejskiej, przechodzącego za kościołem w drogę polną. Budowla zajmuje południowo-zachodnią część posesji zbliżonej kształtem do prostokąta, o osi podłużnej wschód-zachód. Granice pierwotnej działki kościelnej, nieregularnej i mniejszej od dzisiejszej, zachowały się od strony zachodniej. Wyznacza je droga wiejska i ciągnący się wzdłuż niej mur kamienno-ceglany z bramą. Na północ od kościoła rozciąga się teren dawnego cmentarza przykościelnego. w późniejszych czasach obszar posesji powiększono o część wschodnią, w którą włączono zabudowania plebani wraz z ogrodem.