ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΝΤΙΞΟΟΤΗΤΕΣ

Το πλαίσιο του αγωνιστικού αθλητισμού περιλαμβάνει μια σειρά από καταστάσεις, άλλοτε θετικές και άλλοτε αρνητικές για τον αθλητή. Η έννοια που δίνουμε σε μια κατάσταση, το πώς θα την χαρακτηρίσουμε, είναι σημαντικό για την αξιοποίηση της. Η αποτυχία στον αγώνα, ο τραυματισμός, η μη επίτευξη του στόχου, ο εκνευρισμός, το πρωινό ξύπνημα, η κούραση στην προπόνηση, είναι ορισμένα από τα στοιχεία που σε πρώτη φάση κρίνονται και χαρακτηρίζονται ως αρνητικά. Το στοιχείο που διαφοροποιεί τους αθλητές και καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τον αθλητή υψηλού επιπέδου είναι ο τρόπος με τον οποίο θα διαχειριστεί και θα ξεπεράσει τις πιθανές αντιξοότητες.

Έρευνα με 200 αθλητές, κατόχους χρυσών μεταλλίων Ολυμπιακών Αγώνων, έδειξε ότι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που διαχώρισε αυτούς τους αθλητές από τους υπόλοιπους είναι η διαχείριση τόσο της επιτυχίας όσο και της αποτυχίας και η διαχείριση των δύσκολων και πιεστικών καταστάσεων.

Ως διαχείριση της αποτυχίας εννοείται η αποτίμηση που γίνεται για την έκβαση ενός αγώνα και το ποια στοιχεία μπορεί ο αθλητής να κρατήσει, ως θετικά και ωφέλιμα και να τα αξιοποιήσει για τη βελτίωσή του.

Η ήττα, ως βασικό στοιχείο προσφέρει αυτογνωσία, δείχνοντας στον αθλητή τα αδύνατά του σημεία και τους πιθανούς στόχους του! Η αντιμετώπιση μας δύσκολης κατάστασης από την άλλη (π.χ. παρατεταμένο ντεφορμάρισμα), θωρακίζει τον αθλητή με επιμονή και υπομονή.

Ο John McEnroe (πρωταθλητής του τένις τη δεκαετία του ’80 και για αρκετό χρονικό διάστημα Νο1 παγκοσμίως), υποστήριξε «Το θέμα δεν είναι αν θα απογοητευτείς αλλά το να μπορέσεις να το ξεπεράσεις. Ο πρωταθλητής είναι εκείνος που μπορεί να το ξεπεράσει καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο». Διαχωρίζει τους αθλητές η στάση που κρατούν σε κάθε δυσκολία καθώς αντιξοότητες, λάθη και αποτυχίες συμβαίνουν σε όλους τους αθλητές.

Η πορεία του αθλητή προς την προσωπική του επίτευξη απαιτεί κάποια στοιχεία όπως ανοχή στην πίεση και στην κούραση, συνέπεια προς τον εαυτό του και την προπονητική διαδικασία, αυταπάρνηση, θέληση, συγκέντρωση στο στόχο, σταθερότητα στα συναισθήματά του και ενεργοποίηση προς το στόχο.

Τα ίδια στοιχεία μπορεί να αντλήσει ένας αθλητής για παράδειγμα από τον τραυματισμό, όπου θα χρειαστεί συνέπεια για την αποθεραπεία του, αυταπάρνηση για το γεγονός ότι είναι εκτός αν και θα ήθελε να αγωνίζεται, θέληση να επιστρέψει στο αθλητικό περιβάλλον υγιής.

Η μη επίτευξη του στόχου στον αγώνα είναι κατάσταση η οποία εμπεριέχει απογοήτευση αλλά είναι παράλληλα διδακτική, δίνοντάς μας την ευκαιρία να γνωρίσουμε τον εαυτό μας καλύτερα, να αντλήσουμε δύναμη από τον εαυτό μας για να συνεχίσουμε, να εσωτερικεύσουμε τη δυναμική του κινήτρου μας.

Η γνώση του εαυτού, η ψυχική και πνευματική δύναμη και η ενίσχυση του κινήτρου μας, είναι στοιχεία τα οποία θα μας χρειαστούν στην πορεία προς την προσωπική μας κορυφή και τα έχουμε κερδίσει μέσα από μια φαινομενική αποτυχία.

Η κάθε δυσκολία στο αθλητικό περιβάλλον παρέχει τη δυνατότητα στον αθλητή να την αξιοποιήσει με δύο τρόπους. Είτε μένοντας σ’ αυτή με απογοήτευση και θυμό προς τον εαυτό του, είτε παίρνοντας ό,τι θετικό μπορεί να του δώσει και να συνεχίσει την εξελικτική του πορεία με περισσότερα εφόδια.

Τα ψυχολογικά και πνευματικά χαρακτηριστικά τα οποία εμφανίζουν οι υψηλού επιπέδου αθλητές είναι αποτέλεσμα μιας πορείας, η οποία εμπεριέχει πολλές δυσκολίες και άσχημες στιγμές, αποτυχίες και λάθη, από τα οποία φαίνεται να κέρδισαν τα προσωπικά αυτά χαρακτηριστικά που τους οδήγησαν στην κορυφή.

Ζαρώτης Γιάννης - Αθλητικός Ψυχολόγος