Litearthacht agus Uimhearthacht don Fhoghlaim agus don Saol: An Straitéis Náisiúnta chun an Litearthacht agus an Uimhearthacht a Fheabhsú i measc Leanaí agus Daoine Óga 2011-2020

Tugadh Litearthacht agus Uimhearthacht don Fhoghlaim agus don Saol isteach in 2011 mar an straitéis náisiúnta le caighdeáin litearthachta a fheabhsú ar fud chóras oideachais na hÉireann, chun é a chur a gcumas don scoláire a scileanna a fhorbairt sna réimsí seo ar feadh a chumais. Is é an aidhm atá leis na spriocanna litearthachta na scileanna labhartha, éisteachta, léitheoireachta agus scríbhneoireachta a fhorbairt trí mheáin thraidisiúnta chlóite agus chraolta chomh maith le meáin dhigiteacha. Is é an aidhm atá leis na spriocanna uimhearthachta é a chur ar a chumas don scoláire “a thuiscint agus a scileanna matamaitice a úsáid chun fadhbanna a réiteach agus freastal ar riachtanais an tsaoil ó lá go lá i suíomh casta sóisialta” (lch 8), trína scileanna réasúnaithe, cumarsáide agus réitithe fadhbanna, a fheasacht ar spásúlacht, a scileanna láimhseála sonraí agus a thuiscint ar phatrúin agus ar sheichimh a fhorbairt.

I measc roinnt de na príomhréimsí a shainaithnítear le haghaidh athrú sa suíomh iar-bhunscile tá:

Athchóiriú curaclaim:

    • Tar éis athbhreithniú ar an Teastas Sóisearach, tugadh isteach sraith shóisearach athchóirithe. Úsáideann an tsraith shóisearach cur chuige um thorthaí foghlama lena dtugtar breac-chuntas ar an méid a bhfuiltear ag súil leis an scoláire a bhaint amach agus lena nasctar é leis na torthaí foghlama sa churaclam bunscoile.

    • Le siollabas athbhreithnithe an Bhéarla, déantar freastal ar fhorbairt na litearthachta i réimse leathan téacsanna agus meán, lena n-áirítear meáin dhigiteacha.

    • Leis an athbhreithniú ar churaclam na sraithe sinsearaí, tógtar ar fhoghlaim na sraithe sóisearaí agus úsáidtear cur chuige um thorthaí foghlama freisin.


Litearthacht agus uimhearthacht sa churaclam ar fad

    • Ba cheart go mbeadh gach múinteoir ina mhúinteoir litearthachta agus uimhearthachta. Ba cheart do mhúinteoirí iarracht a dhéanamh litearthacht agus uimhearthacht a leabú isteach i ndlúth agus inneach gach ceachta agus na scileanna sin a mheasúnú dá réir sin.

    • Tá treoir maidir le conas is féidir le múinteoirí scileanna litearthachta agus uimhearthachta a fhorbairt sa churaclam ar fad sna sonraíochtaí do gach ábhar.

Meonta dearfacha agus spreagadh a fhorbairt

    • Ba cheart go mbeadh taithí foghlama taitneamhach agus spreagúil ag scoláirí mar aon le raon leathan cur chuige foghlama amhail an fhoghlaim ghníomhach, an fhoghlaim chomhoibríoch agus gníomhaíochtaí réitigh fadhbanna.


Measúnú

    • Ba cheart do mhúinteoirí fianaise éagsúil a úsáid (comhráite, breathnóireachtaí, féinmheastóireacht an scoláire, tascanna a dhear an múinteoir, samplaí d’obair an scoláire, etc.) chun cinneadh a dhéanamh faoin dul chun cinn a rinne na daltaí agus chun na chéad chéimeanna eile sa teagasc agus foghlaim a phleanáil.

    • Ba cheart go ndéanfaí an fhaisnéis sin a thaifeadadh agus a thuairisciú do thuismitheoirí, múinteoirí agus do ghairmithe eile de réir mar is gá.

    • Ba cheart do mhúinteoirí a bheith páirteach i Measúnú chun Foghlama agus Measúnú ar an bhFoghlaim chun pleanáil i gcomhair dhul chun cinn an scoláire agus gnóthachtáil an scoláire i litearthacht agus uimhearthacht agus monatóireacht a dhéanamh orthu sin.

Tástáil Chaighdeánaithe

    • Ba cheart trialacha caighdeánaithe i léitheoireacht an Bhéarla agus sa Mhatamaitic a thabhairt don scoláire ag deireadh an dara bliain.

    • Ba cheart do scoileanna na torthaí ó thástálacha caighdeánaithe a anailísiú agus a úsáid mar bhonn eolais faoi na spriocanna a leagtar amach mar chuid den Fhéinmheastóireacht Scoile.

    • Ceanglaítear ar phríomhoidí sonraí measúnaithe comhiomlánaithe ó thrialacha caighdeánaithe a thuairisciú do Bhoird Bhainistíochta a gcuid scoileanna.


Rannpháirtíocht Tuismitheoirí

    • Ba cheart do scoileanna iarracht a dhéanamh tuismitheoirí a mhealladh le bheith páirteach i bhforbairt litearthachta agus uimhearthacht a scoláirí, agus is féidir le tuismitheoirí a bheith páirteach i gcláir litearthachta teaghlaigh.

    • Ceanglaítear ar scoileanna dul chun cinn an scoláire a thuairisciú do thuismitheoirí, ag plé dul chun cinn a linbh i gcomparáid le noirm náisiúnta.

    • Ba cheart go ndéanfaí tuairiscí do thuismitheoirí trí thuairiscí scoile scríofa agus agallaimh tuismitheora-múinteora.