รายวิชา การป้องกันการทุจริต ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย สค32036

เรื่องที่ 4 แนวทางการปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดี

การปกครองในระบบประชาธิปไตย นอกจากมีกติกาที่ใช้ในการปกครองแล้ว คน หรือ ประชาชนผู้เป็นเจ้าของประเทศ ต้องมีความสามารถที่จะปกครองตนเอง มีสิทธิ เสรีภาพ อย่างเสมอภาคกัน จึงจะประสบความสำเร็จได้ ความเป็นพลเมืองของระบอบประชาธิปไตย จึงมีอิสรภาพในการเลือกวิถีชีวิต มีสิทธิเสรีภาพอย่างเสมอภาคกัน แต่อิสรภาพของพลเมืองไม่ใช่อิสรภาพตามอำเภอใจ หากเป็นอิสรภาพที่ควบคู่กับความรับผิดชอบ คือ รับผิดชอบต่อตนเอง ผู้อื่น และสังคม

"ความเป็นพลเมือง (Citizenship) ของระบอบประชาธิปไตย จึงหมายถึง การเป็นสมาชิกของสังคมที่มีอิสรภาพควบคู่กับความรับผิดชอบ และมีสิทธิเสรีภาพควบคู่กับหน้าที่ สามารถยอมรับความแตกต่างและเคารพกติกาในการอยู่ร่วมกัน พร้อมทั้งมีส่วนร่วมต่อความเป็นไปและการแก้ปัญหาในสังคมของตนเอง"

พลเมืองที่ดี หมายถึง พลเมืองผู้สามารถปฏิบัติ "กิจที่ต้องทำ" และ "กิจที่ควรทำ" ได้อย่างสมบูรณ์โดยประพฤติตนตามหลักกฎหมาย ขนบธรรมเนียมประเพณี วัฒนธรรม ศีลธรรม และจริยธรรมอันดีงามเพื่อเสริมสร้างความเจริญรุ่งเรืองแก่ตนเอง ครอบครัว สังคม และประเทศชาติ

พลเมืองดีมีคุณลักษณะ ดังนี้

1. เคารพกฎหมายของประเทศ

2. เคารพสิทธิและเสรีภาพของผู้อื่น

3. มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ของตนเอง ครอบครัว ชุมชน ประเทศชาติ และสังคมโลก

4. มีเหตุผล ใจกว้าง และรับฟังความคิดเห็นที่แตกต่างของผู้อื่นได้เสมอ

5. มีคุณธรรมและจริยธรรมในการดำเนินชีวิตประจำวัน

6. มีความกระตือรือร้นที่จะมีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาของชุมชน ประเทศชาติ และสังคมโลกหรือองค์กรที่ตนเองสังกัดอยู่

7. มีความกระตือรือร้นที่จะร่วมกิจกรรมต่าง ๆ ทางการเมืองการปกครอง เช่น การเลือกตั้ง เป็นต้น

แนวทางการปฏิบัติตนเป็นพลเมืองที่ดี สามารถสร้างสรรค์ประโยชน์แก่ประเทศ ดังนี้

1. ด้านการเมืองการปกครอง เพราะพลเมืองดีจะใช้สิทธิและหน้าที่ของตนเองอย่างเต็มที่ตามที่กฎหมายและรัฐธรรมนูญบัญญัติไว้โดยมีส่วนร่วมทางการเมือง เช่น ไปใช้สิทธิเลือกตั้ง เพื่อให้ประเทศคงไว้ซึ่งระบบการปกครองนั้น ๆ และทำให้ประเทศขับเคลื่อนไปข้างหน้า

2. ด้านสังคม เพราะพลเมืองดีจะไม่ก่อความวุ่นวายหรือสร้างความเดือดร้อนแก่ผู้อื่น เพื่อรักษาความเป็นระเบียบเรียบร้อยและสงบสุขแก่สังคม นอกจากนี้พลเมืองดีจะตักเตือนและปฏิบัติตนให้เป็นแบบอย่างที่ดีแก่บุคคลบางส่วนที่ยังหลงผิดประพฤติไม่ดีอยู่

3. ด้านเศรษฐกิจ เพราะพลเมืองดีจะประกอบอาชีพสุจริตและใช้ชีวิตตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงซึ่งจะทำให้ตนเองมีฐานะมั่นคงและทำให้ครอบครัวเข้มแข็ง พลเมืองบางคนอาจนำทรัพย์บางส่วนไปบริจาคช่วยเหลือผู้ยากไร้หรือตั้งมูลนิธิ เพื่อพัฒนาสังคมให้ดีขึ้น