Як прыемна сустрэць землякоў,
Нібы вестачку з роднага краю,
Іх нябачнаю ніццю вякоў
Патаемны клубочак яднае…
Маюць розныя твары, узрост,
І не важна, хто што апранае...
Выгляд іх па-зямляцкаму прост
Чын і статус зусім не кранае…
Людміла Воранава
Праходзяць стагоддзі, бягуць дзесяцігоддзі, ляцяць гады. Мяняюцца пакаленні, прырода, клімат. Пагосты пашыраюць свае ўладанні. А галоўным скарбам нашай дзятлаўскай зямлі ва ўсе часы з'яўляліся і з'яўляюцца ЛЮДЗI! Яны ўслаўляюць сваю малую радзіму, нясуць у свет добрае iмя - ДЗЯТЛАЎЧАНЕ. Сярод іх можна знайсці імёны вядомых палітычных і грамадскіх дзеячаў, інтэлігенцыі, вучоных, мастакоў і літаратараў, герояў вайны. Жывуць і сёння ў свядомасці беларусаў і не забудуцца праз многія стагоддзі імёны першых уладальнікаў Дзятлава, вучоных-даследчыкаў, перакладчыкаў і яўрэйскіх публіцыстаў...
Панараму духоўнага жыцця дзятлаўчан нельга ўявіць без творчасці паэтаў-змагароў нацыянальна-вызваленчага руху мінулага стагоддзя. Ў сваіх творах яны прызывалі людзей уздымацца на барацьбу з прыгнятальнікамі, натхнялі барацьбітоў на смелыя і высакародныя ўчынкі, усялялі ў сэрцах землякоў надзею на лепшае жыццё.
Аб некаторых з землякоў зняты фільмы, напісаны кнігі, нават складзены легенды. Пра другіх знаходзіш цікавыя звесткі ў газетах і часопісах, энцыклапедыях і даведніках. І калі ўдаецца нешта адшукаць, то дзіву даешся, якія людзі жылі на нашай Дзятлаўшчыне! Пра іх павінны ведаць нашы нашчадкі.
Заданне 1. Паэты-змагары Заходняй Беларусі
Кожны год, у жніўні, у вёсцы Зачэпічы Дзятлаўскага раёна праходзіць Гродзенскае абласное свята паэзіі. Яно адбываецца на пляцоўцы каля каменя-помніка ў гонар мясцовых паэтаў Герасіма Праменя, Петруся Граніта і Васіля Струменя.
Гэтае мерапрыемтсва ладзяць у Зачэпічах Гарадзенскае абласное аддзяленне Саюза беларускіх пісьменнікаў і Дзятлаўская раённая арганізацыя Таварыства беларускай мовы пры падтрымцы мясцовых уладаў.
На свята з'язжаюцца паэты і аматары паэзіі, пісьменнікі, краязнаўцы, сходзяцца мясцовыя жыхары. З кожным годам усё больш жадаючых далучыцца да паэзіі і гісторыі роднага краю, пазнаёміцца з цікавымі людзьмі.
А што вы ведаеце пра нашых дзятлаўскіх паэтаў-змагароў, якія да 1939 года жылі і пісалі ў Заходняй Беларусі? Праверце свае веды.
Заданне 2. Віктарына "Дзятлаўскія хаты на слаўных людзей багаты"
Дзятлаўская зямля падаравала свету шмат выдатных людзей. Яны набылі сабе славу, сталі вядомымі далёка за межамі Беларусі. Тым самым праславілі сваю малую радзіму. Тут нараджаліся нават князі. Напрыклад, Удальрык Крыштаф Радзівіл. З дзятлаўскай зямлёй звязаны лёс выдатнага беларуска-літоўскага асветніка, матэматыка і астранома Тамаша Жаброўскага. Дзятлава - радзіма яўрэйскіх паэтаў, публіцыстаў ХІХ стагоддзя. Ва ўсім свеце вядома імя нацыянальнага героя Чылі Ігната Дамейкі, які валодаў на Дзятлаўшчыне маёнткам у Жыбартах. Нагародавіцкая зямля ўзгадавала выдатнага мастака Вікенція Дмахоўскага. Пачэснае месца ў гісторыі Дзятлаўшчыны адведзена паэтам-рэвалюцыянерам п.п.ХХ стагоддзя.
Заданне 3. Эсэ "Мой знакаміты зямляк. Чым ён меня ўразіў"
Напішыце эсе аб земляку,
выпускніку вашай школы, жыццевы шлях якога вас вельмі ўразіў. Але спачатку пазнаёмцеся з крытэрыямі ацэньвання эсэ.
Пераходзім да 3-га этапа. Лёсы, апаленыя вайной