Methode
De methode coaching met muziek voor mensen individueel is in de praktijk ontwikkeld door Karen Boerdam en is gebaseerd op de kracht van muziek en hoe brein en lichaam reageren op muziek. Zie ook: www.karenboerdam.nl. Coaching met muziek dient als effectief middel om mensen 'uit het hoofd' te halen en om denken en voelen weer/meer in balans te brengen.
Het persoonlijke coachingstraject start met een intake-cd die bestaat uit dertig heel verschillende muziekfragmenten van bestaande muziek, van 16e tot 21e eeuw, westerse en wereldmuziek. Welke beelden, gevoelens roepen bepaalde fragmenten bij je op? Welke spreken je niet aan? Je hebt verteld hoe je je voelt, maar welke muziek 'verwoordt' dat voor jou? De intake CD dient als illustratie en als werkvorm tegelijkertijd. Het biedt breder inzicht in jouw coachvraag en biedt aanknopingspunten voor het uit te zetten coachingstraject.
Naar aanleiding van een persoonlijk thema dat uit naar voren komt, ontvang je muzieknummers die jouw proces ondersteunen. Het resultaat is verrassend: door op deze manier gevoel en verstand weer met elkaar in contact te brengen ontstaat sneller en dieper inzicht. Waardoor de keuzes die je vervolgens kunt maken, ook echt gebaseerd zijn op wat je wilt, wat je voelt en wie je bent.
Ik gebruik zowel muziek als reguliere coachingsmethoden. Deze gewone coachingstechnieken en oefeningen die ik hanteer, zijn afkomstig uit de transactionele analyse (TA), NLP of familie-/organisatieopstellingen (systemisch werken).
De methode voor de workshop teamontwikkeling met muziek wordt eveneens gevormd door muziek, maar dan geselecteerd door elk van de de teamleden zelf.
Deze zelfgekozen muzieknummers zijn de leidraad voor wat het team representeert. Op deze wijze leer je niet welke rol of functie een ieder uitoefent, maar wat hem of haar drijft en motiveert in de samenwerking. De muziek geeft direct diepgang aan de nadere kennismaking en vervolgens wordt in het verdere gesprek de samenwerking in het team onder de loep genomen.
Waarom kiest iemand juist dat nummer; wat spreekt hem of haar er in aan? Je kunt gevoelig zijn voor het ritme, de harmonie, de stem, het algehele gevoel wat het nummer bij je oproept, aan herinneringen of gebeurtenissen. En wat vind jij belangrijk bij samenwerking? Goede communicatie; gevoel van samen; je eigen initiatieven kunnen ontwikkelen? Welk muzieknummer hoort hier voor jou bij? En welke muzieksoort? Rock, blues, klassiek of experimentele jazz….?
Je komt met elkaar in gesprek, niet vanuit een theoretische opsomming, maar over de waarden die via de muziek expliciet worden. Onderlinge afstemming en analyse vindt plaats. Welke competenties neem je zelf mee, en wat hebben anderen jou te bieden? Hoe ziet de optimale samenwerking er uit, en kan het team misschien de samenwerking met één muzieknummer duiden?
Deze methode is mede geïnspireerd op het gedachtegoed van Ocker A. Repelaer van Driel. Zie ook: https://accompanyincommunication.com.
De theorie
Muziek verbindt in de hersenen het rationele deel (de linker hersenhelft) met het emotionele, creatieve deel (de rechter hersenhelft). Er zijn inmiddels wereldwijd veel deelstudies om meer te weten te komen over dit effect, en in het bijzonder over de invloed van muziek op de hersenontwikkeling bij baby's en bij ouderen met dementie. Of het nu gaat om klank, ritme of toon. Onder andere de Nederlanders Erik Scherder en Henkjan Honing doen neuro-wetenschappelijk, interessant onderzoek. Waar mijn interesse en deze methode zich in de kern op richten, is de werking van muziek op stemming en gevoelens. De publicaties van Tomas Serrien en Alicja Gescinska gaan vooral over die verbinding.
Enkele publicaties over de relatie tussen muziek en hersenen, en de invloed op gevoelens en stemmingen:
- Henkjan Honing: ‘Iedereen is muzikaal’, 2012
- David Byrne: 'How music works', 2013
- Roger van Boxtel: ‘Van trilling tot rilling’ De magie van muziek, 2015
- Erik Scherder: ‘Singing in the brain’, Over de unieke samenwerking tussen muziek en de hersenen, 2017
- Tomas Serrien: 'Klank' Een filosofie van de muzikale ervaring, 2017
- Alicja Gescinska: 'Thuis in muziek', Een oefening in menselijkheid, 2018
- John Diamond: 'Levensenergie in muziek', 1981 - Nederlandse vertaling 1990