HAURDUNALDIA eta ERDITZEA
HAURDUNALDIA
HAURDUNALDIA
Ernaldutako obulua, arrautza deitzen da; bigarren astetik aurrera, enbrioia eta hirugarren hilabetetik aurrera: fetu edo umekia.
Ernaldutako obulua, arrautza deitzen da; bigarren astetik aurrera, enbrioia eta hirugarren hilabetetik aurrera: fetu edo umekia.
Obulua, handitzen joango da likidoz (likido amniotikoa) betetako poltsa batean: hor dago kolpe eta infekzioetatik babesteko. Ama eta enbrioia, plazenta eta zilbor-hestearen bidez komunikatuta daude.
Obulua, handitzen joango da likidoz (likido amniotikoa) betetako poltsa batean: hor dago kolpe eta infekzioetatik babesteko. Ama eta enbrioia, plazenta eta zilbor-hestearen bidez komunikatuta daude.
Plazentaren eta zilbor-hestearen funtzioak:
Plazentaren eta zilbor-hestearen funtzioak:
1-Plazentak, amaren odoletik hartzen ditu oxigenoa eta elikagaiak.
1-Plazentak, amaren odoletik hartzen ditu oxigenoa eta elikagaiak.
2-Plazentak, amaren odolari haurrak sortutako hondakinak pasatzen dizkio.
2-Plazentak, amaren odolari haurrak sortutako hondakinak pasatzen dizkio.
3-Haurraren odolak plazentatik hartzen ditu amaren oxigenoa eta elikagaiak. Zilbor hesteak, haurraren zirkulazio aparatura eramaten ditu bere gorputz osotik banatzeko.
3-Haurraren odolak plazentatik hartzen ditu amaren oxigenoa eta elikagaiak. Zilbor hesteak, haurraren zirkulazio aparatura eramaten ditu bere gorputz osotik banatzeko.
4-Haurraren odolak, plazentan uzten ditu honen hondakinak, amaren gorputzetik kanporatuak izateko.
4-Haurraren odolak, plazentan uzten ditu honen hondakinak, amaren gorputzetik kanporatuak izateko.
Funtzionamendu honekin, amaren eta haurraren odolak ez dira nahasten.
Funtzionamendu honekin, amaren eta haurraren odolak ez dira nahasten.
ERDITZEA
ERDITZEA
1-Hasieran: Bederatzi hilabeteak igaro ondoren amak, sabelean, uzkurdura ahulak sumatzen ditu, denbora tarte handiaz batetik bestera. Aurrerago, indartu eta maizagoak izango dira.
1-Hasieran: Bederatzi hilabeteak igaro ondoren amak, sabelean, uzkurdura ahulak sumatzen ditu, denbora tarte handiaz batetik bestera. Aurrerago, indartu eta maizagoak izango dira.
-Uzkurdurekin:
-Uzkurdurekin:
-Haurraren burua pelbisean kokatzen da.
-Haurraren burua pelbisean kokatzen da.
-Umetokiaren lepoa eta bagina zabaltzen dira, burua errazago pasatzeko.
-Umetokiaren lepoa eta bagina zabaltzen dira, burua errazago pasatzeko.
2-Geroago, umekia jasotzen duen poltsa hausten da eta likido amniotikoa ateratzen da. Segidan, umearen buruak umetokiaren lepoa eta bagina pasatzen ditu. Azkenean, medikuak burutik tiratuz, gorputza ateratzen du. Zilbor-hestea mozten du. Haurraren birikak euren oxigenoa hartzen hasiko dira. Horrela da, erditze naturala.
2-Geroago, umekia jasotzen duen poltsa hausten da eta likido amniotikoa ateratzen da. Segidan, umearen buruak umetokiaren lepoa eta bagina pasatzen ditu. Azkenean, medikuak burutik tiratuz, gorputza ateratzen du. Zilbor-hestea mozten du. Haurraren birikak euren oxigenoa hartzen hasiko dira. Horrela da, erditze naturala.
Batzuetan, erditzean, arazoak gertatzen dira eta haurra onik ateratzeko, zesarea egiten da:
Batzuetan, erditzean, arazoak gertatzen dira eta haurra onik ateratzeko, zesarea egiten da:
-Zesarea: Amaren abdomena eta umetokiaren paretak ebakitzen dira haurra sabeletik ateratzeko.
-Zesarea: Amaren abdomena eta umetokiaren paretak ebakitzen dira haurra sabeletik ateratzeko.
-10 minutu beranduago:
-10 minutu beranduago:
-Amak, azken uzkurdurekin, plazenta kanporatuko du.
-Amak, azken uzkurdurekin, plazenta kanporatuko du.
-Ordu batzuetara:
-Ordu batzuetara:
-Amaren bularrak esnea sortzen hasiko dira, haurra elikatzeko. -Gaur egun, badira esne artifizialekin egin daiteke.
-Amaren bularrak esnea sortzen hasiko dira, haurra elikatzeko. -Gaur egun, badira esne artifizialekin egin daiteke.