1. สภาพปัญหาการบริหารจัดการสถานศึกษาและคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษา
สังคมไทยได้เดินทางมาสู่การเปลี่ยนแปลงที่หลากหลายมากยิ่งขึ้น ทั้งสังคมเทคโนโลยี สังคมข่าวสาร สังคมธุรกิจการบริการ สังคมเกษตร สังคมอุตสาหกรรม สังคมนานาชาติ การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ ย่อมมีอิทธิพลและส่งผลต่อกระบวนการจัดการศึกษาของไทยเป็นอย่างมาก โรงเรียนหรือสถานศึกษาเป็นหน่วยงานทางการศึกษาที่มีความสําคัญยิ่งในการพัฒนาเด็กและเยาวชนให้เป็นพลเมืองที่ดีของชาติ มีสมรรถนะที่ดี มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามที่สังคมต้องการ แต่เมื่อหันมามองสภาพปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในสังคม ไม่ว่าจะเป็นสภาพแวดล้อม เศรษฐกิจที่รัดตัว ความเป็นอยู่ ที่มีผลต่อการดํารงชีวิตของเด็กและเยาวชนในปัจจุบัน ถ้าหากเด็กและเยาวชนขาดภูมิคุ้มกันในตัวที่ดีแล้ว ย่อมซึมซับรับค่านิยมที่ฟุ่มเฟือย ไม่รู้จักความพอประมาณ ขาดทักษะการคิดวิเคราะห์ความเป็นเหตุเป็นผล ขาดทักษะชีวิต และอื่นๆ อีกมากมาย เหล่านี้จะเป็นปรากฏการณ์ที่บ่งชี้ให้เห็นถึงอนาคตของคุณภาพคนไทย สังคมไทยและประเทศชาติ ที่กําลังถูกเชื้อไวรัสทําลาย ซึ่งอาจจะต้องพบกับความอ่อนแอ และล่มสลายได้ในไม่กี่ทศวรรษอันใกล้นี้
จากสภาพปัญหาข้างต้น โรงเรียนบ้านสงาว จึงมุ่งสร้างการเปลี่ยนแปลงเชิงระบบด้วย Model การบริหารจัดการสถานศึกษา คือ SANGAO Model โดย SANGAO Model ซึ่งจะสามารถบริหารจัดการการส่งเสริมความปลอดภัยในสถานศึกษา กระบวนการในการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ให้เกิดการเรียนรู้อย่างมีคุณภาพ มีความสุข และ ได้รับการปกป้อง คุ้มครองความปลอดภัยทั้งด้านร่างกายและจิตใจ รวมถึงการเสริมสร้างทักษะให้ผู้เรียนมีความสามารถในการดูแลตนเองจากภัยอันตรายต่าง ๆ ทั้งนักเรียน ครูและบุคลากร ทางการศึกษา หรือประชาชนทั่วไป
2. วิธีการดำเนินการให้บรรลุผล
จัดการศึกษาเพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพสถานศึกษาให้มีความพร้อมในการจัดการเรียนรู้ อย่างมีคุณภาพ SANGAO Model ของโรงเรียนบ้านสงาว เพื่อการขับเคลื่อนจุดเน้นเร่งด่วน เพื่อส่งเสริม สนับสนุนความปลอดภัยในสถานศึกษา โดยใช้ขั้นตอนการดำเนินงานตามรูปแบบ SANGAO Model และดำเนินการแบบมีส่วนร่วมได้ยึดวงจร PDCA ของเดมมิ่ง โดยมีขั้นตอนการทำงานดังนี้
ขั้นการวางแผน (P)
๑) แต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน
๒) กำหนดวัตถุประสงค์ เป้าหมาย ตัวชี้วัดความสำเร็จ เครื่องมือ และวิธีการ
๓) กำหนดแผนงาน/ปฏิทินดำเนินงาน
๔) จัดทำแผนความปลอดภัยในสถานศึกษา
ขั้นดำเนินงานตามแผน (D)
จัดกิจกรรมต่าง ๆ ตามปฏิทินที่กำหนดดังนี้
๑) กิจกรรมเน้นการป้องกัน ได้แก่ กิจกรรมพัฒนาแหล่งเรียนรู้ในและนอกสถานศึกษา เพื่อให้สะอาด ร่มรื่น สวยงาม ปลอดภัย กิจกรรมสร้างเครือข่ายผู้ปกครองและชุมชน และกิจกรรมส่งเสริมระบอบประชาธิปไตย (สภานักเรียน)
๒) กิจกรรมเน้นการแก้ปัญหา ได้แก่ กิจกรรมอบรมคุณธรรม จริยธรรม กิจกรรมเด็กดีศรีสงาว การปลูกพืชสวนครัว ไม้ดอกไม้ประดับ ในโครงการพัฒนาการเรียนรู้โดยมุ่งผลสัมฤทธิ์ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง กิจกรรมครูแดร์ กิจกรรมลูกเสือจิตอาสาต้านยาเสพติด กิจกรรมศิลปะ ดนตรี นาฏศิลป์ กิจกรรมกีฬาและนันทนาการ กิจกรรมสภานักเรียน ในโครงการสถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมุข
๓) กิจกรรมเน้นการพัฒนาและเสริมสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ได้แก่ กิจกรรม ๗บทฝึกพัฒนานิสัยบัณฑิตนักปราชญ์ สมุดบันทึกความดี กิจกรรมยิ้มง่ายๆไหว้สวยๆก่อนเรียนทุกๆวันและออมทรัพย์กับธนาคาร
ขั้นประเมินผล (C)
ประเมินผลกิจกรรมทุกกิจกรรม โดยการสังเกตพฤติกรรม สอบถามการมีส่วนร่วมและความพึงพอใจ
ขั้นการปรับปรุงพัฒนา (A)
๑) นำผลจากการสรุปแต่ละกิจกรรมหาส่วนบกพร่องในการดำเนินการและการจัดกิจกรรม
๒) การประเมินความสำเร็จของการดำเนินงานส่งเสริมความปลอดภัยในสถานศึกษา ปรับปรุงแก้ไขจุดที่บกพร่องของกิจกรรม และนำผลที่ได้ไปพัฒนาต่อยอดในการดำเนินงานในปีการศึกษาต่อไป
โดยใช้ SANGAO Model เป็นตัวขับเคลื่อน ประกอบด้วย
S : (Sufficiency) = ความพอเพียง
A : (Attitude) = เจตคติที่ดี สร้างเจตคติที่ดีให้กับผู้เรียนและครูผู้สอน ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ส่งเสริม,
ความปลอดภัย
N : (Network) = เครือข่ายการพัฒนา ประกอบด้วย ผู้บริหาร ครู บุคลากร ผู้ปกครอง ชุมชน ตำรวจ ทหาร
หน่วยงานสาธารณสุข ร่วมเป็นเครือข่ายในการดูแลความปลอดภัยให้กับผู้เรียน มีการทำบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ (MOU) ร่วมกัน
G: (Goal of spirit) = กำหนดเป้าหมายอย่างชัดเจน กำหนดเป้าหมายให้โรงเรียนเป็นสถานที่ที่ปลอดภัยทุกๆด้าน
A : (Acknowledge ment ) = มีความรับผิดชอบร่วมกันในการดำเนินงานให้โรงเรียนปลอดภัย โดยจัดกิจกรรมส่งเสริมความปลอดภัย ด้วยวิธีการที่หลากหลาย จัดการอบรมพัฒนา/ให้นักเรียนลงมือปฏิบัติจริง
O : Organization Development (OD = LO) การพัฒนาองค์กรสู่การเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ โดยมีการพัฒนาทั้งระบบ มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ มีการ PLC ร่วมกันระหว่าง ผู้บริหาร ครู บุคลากร และเครือข่าย เพื่อสะท้อนปัญหา หาแนวปฏิบัติที่ดี ในการส่งเสริมความปลอดภัยให้กับผู้เรียน
3. ผลลัพธ์การพัฒนาที่คาดหวัง
3.1 เชิงปริมาณ
3.1.1 นักเรียน ร้อยละ 90 มีทักษะชีวิตและสามารถแก้ปัญหาได้อย่างเหมาะสม
3.1.2 นักเรียน ครูและบุคลากรทางการศึกษา ร้อยละ 90 ได้รับความคุ้มครองดูแล
3.2 เชิงคุณภาพ
3.2.1 สถานศึกษามีแผนความปลอดภัยตามบริบทของสถานศึกษา
3.2.2 นักเรียนครูและบุคลากรทางการศึกษาได้รับความคุ้มครองดูแลให้ปลอดภัย
3.3.3 คณะดำเนินงานมีส่วนร่วมในการดำเนินงานด้านความปลอดภัยในระดับดี