Fornleifafræðingar hafa grafið upp 3.3 milljóna ára gömul verkfæri sem svipar til hamarsins. Þetta voru steinar með beittri brún eða egg og notaðir til að veiða, höggva og skera.

30.000 árum fyrir krist finnast fyrstu merki um hamarinn eins og við þekkjum hann. Handfang úr tré eða beini er bundið við stein með leðurreimum, vínvið, sinum eða hári.

3000 árum fyrir krist urðu næstu kaflaskil í sögu hamarsins. Þá fóru menn að gera hamarshausa úr málmum í stað steina. Fyrst voru málmarnir brons og kopar en með aukinni þekkingu urður hálmar harðari og slitsterkari. Á elleftu öld var byrjað að nota járn og stál og um og eftir árið 1500 var stál orðið algengt.

Í upphafi iðbyltingarinnar (1760-1870) voru málmar í hamarshausum hertir og nútímahamarinn varð til.