Mam na imię Paweł. Mój znak radioamatorski to SQ2TAC. Mieszkam na Pomorzu Gdańskim - czyli w najpiękniejszym, kaszubskim zakątku naszego kraju;-). Tutaj również znajduje się moje radiowe QTH - czyli stała lokalizacja mojej stacji.
Z techniką radiową zetknąłem się w 1992 kiedy to podczas wakacji w Szwecji kuzyn mojego taty zaprezentował mi radiotelefon na którym mógł słuchać "wszystkiego". Potem jeden z kolegów pokazał mi zabawkowe radiotelefony przenośne działające w paśmie 11m. Wtedy zdałem sobie sprawę z tego jakie możliwości daje szybka bezprzewodowa komunikacja na odległość. Kolejne spotkanie z radiem to rok 2004 gdy zakupiłem radiotelefon CB do samochodu. Z zabawy w "mobilki" przeniosłem swoje zainteresowania na radiotelefon "wstęgowy" zainstalowany w domu. Na pasmach spotkałem ludzi z uprawnieniami do zabawy na różnych innych pasmach
i bardzo mnie to zainspirowało. Z ciekawości zacząłem nasłuchiwać na lokalnych częstotliwościach radioamatorskich UKF. Po kilku miesiącach zdałem egzamin radio-operatorski i otrzymałem świadectwo radiooperatora w służbie amatorskiej oraz pozwolenie radiowe i znak wywoławczy.
Krótkofalarstwo ("HamRadio")
Krótkofalarstwo to działalność polegająca na nawiązywaniu dwustronnych łączności radiowych pomiędzy stacjami rozlokowanymi w różnych zakątkach kuli ziemskiej (i nie tylko)... Komunikacja odbywa się w różnych pasmach od fal długich, aż po mikrofale, na wydzielonych częstotliwościach z wykorzystaniem radiostacji. Łączności są zapisywane przez uczestników w dzienniku, a następnie potwierdzane, na przykład poprzez wysłanie pocztą specjalnej karty "QSL" lub drogą elektroniczną przez Internet.
Jeszcze o krótkofalarstwie
Krótkofalarstwo jest dziedziną interdyscyplinarną. Obejmuje swoim zakresem bardzo wiele obszarów. Dzięki temu każdy może w tym hobby znaleźć coś dla siebie.
Do najczęstszych działań radioamatorów (oprócz prowadzenia łączności w eterze) należą:
Projektowanie i budowanie urządzeń radiowych (radiotelefonów, anten, akcesoriów).
Tworzenie oprogramowania przydatnego podczas pracy na pasmach oraz do obsługi urządzeń.
Rywalizacja poprzez udział w zawodach, polegających na nawiązywaniu jak największej liczby łączności w określonym czasie w określonych warunkach.
Udział w tzw. akcjach dyplomowych czyli zdobywanie trofeów (dyplomów) po przeprowadzeniu szeregu łączności ze specjalnymi stacjami.
Upamiętnianie ważnych wydarzeń rocznicowych lub słynnych ludzi podczas pracy pod specjalnymi "znakami okolicznościowymi".
Realizowanie łączności w różny sposób - od normalnej rozmowy, przez emisje cyfrowe i digital voice, aż po łączność telegraficzną.
Realizowanie łączności poprzez odbijanie fal radiowych od obiektów znajdujących się w kosmosie (np. od Księżyca "Earth - Moon - Earth").
Realizowanie łączności z wykorzystaniem satelitów krążacych po orbicie okołoziemskiej.
Nawiązywanie łączności z kosmonautami na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. (ARISS)
Zapewnienie łączności w nagłych wypadkach, podczas katastrof czy klęsk żywiołowych (w Polsce EmCom).
Geolokalizacja APRS
Różne testy i badania prowadzone przez operatorów radiostacji amatorskich, na przestrzeni lat przyczyniły się do stworzenia nowych gałęzi przemysłu, generowania oszczędności finansowych, zbliżania ze sobą narodów czy uratowania wielu ludzkich istnień. Radio amatorskie od momentu powstania czyli przełomu XIX i XX wieku, wniosło wkład w rozwój takich dziedzin jak:
projektowanie urządzeń
przemysł elektrotechniczny i elektroniczny
usługi socjalne
badania naukowe
informatyka
ratownictwo
i wiele innych...
Krótkofalowcy, chyba jako jedyna grupa użytkowników urządzeń radiokomunikacyjnych, mogą używać samodzielnie skonstruowanych urządzeń, bez konieczności ubiegania się dla nich o dodatkowe certyfikaty i homologacje
Jak zacząć?
Radio bez licencji i pozwoleń
Żeby rozpocząć zabawę "w radio" nie trzeba na początek żadnych drogich zabawek ani też żadnych specjalnych pozwoleń.
W Polsce dopuszczono do użytku bezpłatnie dla wszystkich, kilkadziesiąt częstotliwości w dwóch pasmach:
w paśmie 11 metrowym (Citizens' Band - radio CB) - 40 wydzielonych kanałów/częstotliwości
w paśmie 70 centymetrowym (Public Mobile Rradio - "PMR" )- 16 wydzielonych kanałów/częstotliwości
Udządzenia CB i PMR są stosunkowo tanie i dostępne praktycznie w każdym markecie z elektroniką użytkową. Nie dają one takich możliwości jak radiostacje amatorskie ze względu na narzucone przez prawo ograniczenia mocy i ograniczenia konstrukcyjne jednakże przy dobrych warunkach można nawiązywać na takich "zabawkach" łączności na kilkadziesiąt, a nawet kilkaset kilometrów.
UWAGA!!! radiotelefony amatorskie NIE MOGĄ być legalnie używane w pasmach PMR i CB ponieważ nie spełniają norm dopuszczających te urządzenia do użytku w tych pasmach. Moc tych radiotelefonów jest zwykle wyższa niż dopuszczalna lub nie spełniają innych wymogów homologacyjnych.
Egzamin, świadectwo i licencja
Urzędy regulujące działalności telekomunikacyjną w różnych krajach wymagają od przyszłych operatorów w "służbie radiokomunikacyjnej amatorskiej" wykazania się wiedzą i rozumieniem pojęć niezbędnych w praktyce radioamatora.
Zezwolenia udziela się na korzystanie z "wycinków" pasm radiowych, szeroką gamą technik komunikacyjnych (różne emisje, różne sposoby modulacji zarówno w domenie analogowej jak i cyfrowej)
Przyszli radiooperatorzy - amatorzy, zdają egzamin państwowy, podczas którego muszą wykazać się wiedzą techniczną, operatorską oraz znajomością wymagań prawnych i regulacyjnych po to, aby uniknąć nieporozumień między amatorami i innymi użytkownikami eteru.
Po pozytywnie zdanym egzaminie najpierw otrzymuje się dożywotnio ŚWIADECTWO RADIOOPERATORA (klasy A lub C). Następnie na podstwie posiadanego świadectwa można ubiegać się o POZWOLENIE RADIOWE (licencję nadawcy), które jest wydawane na okres 10 lat i wymaga odnawiania. W zależności od klasy świadectwa, które posiadamy możemy otrzymać następujące kategorie pozwoleń:
kategoria 1 (daje najwięcej uprawnień)
kategoria 3 (posiada pewne ograniczenia w stosunku do kategorii 1)
kategoria 5 (przeznaczona jest dla stacji automatycznych)
Otrzymując pozwolenie radiowe, otrzymujemy również unikatowy w skali światowej znak wywoławczy, który jest naszą wizytówką i identyfikatorem w radio-amatorskim świecie.
Urzędem odpowiedzialnym za regulacje w zakresie działalności telekomunikacyjnej w Polsce jest Urząd Komunikacji Elektronicznej. Aby zasięgnąć informacji o egzaminach wystarczy skontaktować się bezpośrednio z urzędem lub jego terenową delegaturą.
Krótkofalowcy na całym świecie mogą się zrzeszać w organizacje reprezentujące ich interesy. W Polsce największą tego typu organizacją jest Polski Związek Krótkofalowców. Przynależność do takiej organizacji nie jest obowiązkowa, ale czasami bardzo przydatna.
Przydatne linki:
przyznane licencje radioamatorskie w Polsce
Ile to kosztuje?
Na pytanie: "Od jakiego sprzętu zacząć?" i ile za to zapłacić nie ma tak naprawdę jednoznacznej, dobrej i obiektywnej odpowiedzi. Mój pomysł na początek zabawy w radio przy założeniu, że chcemy wystartować "na całego" znajduje się w punktach poniżej. Pamiętajmy jednak, że aby w ogóle uruchomić się na paśmie radioamatorskim wystarczy tani przenośny radiotelefon. Chińskie urządzenia VHF/UHF "do ręki" choć nie są najlepsze,
(a niektóre wręcz powodują zakłócenia) można nabyć już w kwocie poniżej 100PLN, a urzadzenie mobilowo-bazowe za około 200-500PLN. Na początek to naprawdę wystarczy, ale w miarę jedzenia rośnie apetyt. :-)
RADIO KF
jestem fanem "second hand" więc myślę, że na poczatek wystarczy używane radio KF+VHF+UHF w cenie realnej od około 1500 do 2500 PLN (na przykład: YAESU ft100, iCOM ic706mk2g, ft857, ft897 - oczywiście cena zależy od stanu, wyposażenia i widzimisię sprzedawcy ;-).
ANTENA na VHF/UHF
za pionową nie skomplikowaną mobilówkę zapłacimy około 100PLN, za coś bazowego od 200 do 1000 PLN . Jeśli chcemy zaoszczędzić to można samemu wykonać prostą i skuteczną antenę na pasmo 2m np: GP 1\4 albo J-pole praktycznie darmo (5 drutów po 49cm plus gniazdo UC 1 za 5 PLN).
ANTENA na HF
antena typu delta według SP7LA (jak jest dużo miejsca to polecam szczerze) to koszt 100 do 200 pln. Gdy jest mało miejsca to tzw LongWire za + - 120PLN albo dipol niesymetryczny FD4 za 150 PLN, albo... dipol na konkretne pasmo. Może być też G5RV, albo jakaś bazooka... - do koloru do wyboru. Najtaniej wszelkie anteny drutowe można wykonać samemu - to spore oszczędności i satysfakcja gwarantowana.
PRZEWODY ANTENOWE 50 ohm
na KF polecam kabel H155 jeśli długość nie przekracza 50 metrów. Powyżej 50 metrów warto rozważyć RF7.
Na UKF dobry będzie przewód RF7 lub lepiej RF10 (oraz inne ich odpowiedniki "klony"). Od biedy jeśli nie jest to długi kabel sprawdzi się również H155. Nie warto oszczędzać na kablu bo to się zemści w przyszłości jeśli planujemy rozwój naszej zabawy.
ZASILACZ 13,8 V 20A - 30A
jeśli zasilacz ma być impulsowy to wyłącznie taki do zastosowań radiowych ( bez zakłóceniowy ) koszt to 300 - 400 PLN
za 400 - 1000 PLN można kupić zasilacz transformatorowy i takie są polecane ze względu na brak zakłóceń
Zatem...można zacząć zabawę dysponując kwotą już od 100 - 150 PLN jeśli startujemy od sprzętu ręcznego na UKF.
Jeśli chcemy uruchomić się na KF' ie sensownie jest wydać od 2000 do 3000 PLN i to wcale nie na byle jaki sprzęt.
Koszt egzaminu i dokumentów to koło 170PLN