Cấu trúc tuần tự
Thực hiện công việc lần lượt theo thứ tự từ đầu đến kết thúc
Cấu trúc tuần tự là một trong ba cấu trúc cơ bản của lập trình (cùng với cấu trúc rẽ nhánh và lặp). Trong cấu trúc tuần tự, các lệnh được thực hiện theo thứ tự từ trên xuống dưới, từng lệnh một, không có điều kiện rẽ nhánh hoặc lặp lại.
Mỗi lệnh được thực hiện một lần.
Trình tự không thay đổi trong khi chạy chương trình.
Đơn giản, dễ hiểu, dễ triển khai.
python
Sao chép mã
a = 5
b = 10
tong = a + b
print("Tổng là:", tong)
Gán a = 5
Gán b = 10
Tính tong = a + b
In kết quả
Cấu trúc rẽ nhánh (hay còn gọi là cấu trúc điều kiện) là cấu trúc cho phép chương trình lựa chọn thực hiện một hoặc nhiều nhánh khác nhau tùy theo điều kiện đúng hay sai.
1. Cấu trúc if (nếu):
python
Sao chép mã
if điều_kiện:
thực hiện_lệnh
2. Cấu trúc if...else (nếu...ngược lại):
python
Sao chép mã
if điều_kiện:
thực hiện_lệnh_1
else:
thực hiện_lệnh_2
3. Cấu trúc if...elif...else (nhiều nhánh):
python
Sao chép mã
if điều_kiện_1:
lệnh_1
elif điều_kiện_2:
lệnh_2
else:
lệnh_mặc_định
python
Sao chép mã
diem = 8
if diem >= 9:
print("Xuất sắc")
elif diem >= 7:
print("Khá")
else:
print("Trung bình hoặc yếu")
👉 Chương trình kiểm tra giá trị biến diem và rẽ nhánh để in ra đánh giá phù hợp.
Giúp chương trình xử lý linh hoạt theo nhiều tình huống khác nhau.
Là nền tảng cho việc xây dựng quyết định trong thuật toán.
Cấu trúc lặp là một trong ba cấu trúc điều khiển cơ bản trong lập trình, cho phép thực hiện lặp đi lặp lại một đoạn mã khi một điều kiện nào đó còn đúng.
Tự động hóa công việc lặp lại nhiều lần.
Giúp chương trình ngắn gọn, dễ bảo trì, thay vì phải viết cùng một đoạn lệnh nhiều lần.
1. Lặp với điều kiện đầu vòng (while loop)
python
Sao chép mã
i = 1
while i <= 5:
print(i)
i += 1
Kiểm tra điều kiện trước, nếu đúng thì thực hiện thân vòng lặp.
2. Lặp với điều kiện cuối vòng (do...while)
(Python không có do...while, nhưng các ngôn ngữ như C, Java có)
int i = 1;
do {
printf("%d\n", i);
i++;
} while (i <= 5);
Thân vòng lặp được thực hiện ít nhất một lần, sau đó mới kiểm tra điều kiện.
3. Lặp với số lần xác định trước (for loop)
python
for i in range(1, 6):
print(i)
Lặp một số lần cố định, thường dùng khi biết trước số lần lặp.
sql
+----------------+
| Điều kiện ? |
+----------------+
| True
v
+------------+
| Thực hiện |
| thân lặp |
+------------+
|
+-----> quay lại điều kiện
|
False
v
(Thoát vòng lặp)
Cấu trúc lặp dùng để mô tả các bước của thuật toán được thực hiện lặp lại nhiều lần
Trong cấu trúc lặp, bao giờ cũng có bước kiểm tra điều kiện kết thúc quá trình lặp.
Ba cấu trúc: Tuần tự, rẽ nhánh và lặp là đủ để mô tả mọi thuật toán