Catalogación

A ferramenta de catalogación dunha biblioteca escolar ten que permitir a orde nos fondos pero tamén ten que ser útil e accesible para todos os usuarios. As normas e sistema de clasificación dos fondos das bibliotecas públicas non sempre son os máis axeitados para as bibliotecas escolares. O xeito de catalogar inflúe nos campos á hora da busca dun título, canto máis enriquecido estea, máis funcional será.

Fixámonos nas dúas imaxes.

A primeira é unha ficha dunha obra descargada de REBECA sen modificar. 

A segunda, a mesma obra adecuada ás necesidades da nosa biblioteca.

Ademáis dos erros, que podemos atopar en calquera biblioteca, imos a modificar os campos correspondentes a:

• Título: Comprobamos que os artigos, numeráis, preposicións... aparezan na casilla de non alfabetizado, porque non o precisamos para a busca por orde alfabética do título. Excepto naqueles casos que seña significativo; ex. "101 dálmatas"

• Autores: revisamos que o autor teña enlazada á súa autoridade. O autor se inscribe tal e como aparece na portada do documento normalmente có nome e apelido (Jordi Sierra, J.Sierra i Fabra) é un campo de busca. A autoridade é o rexistro do autor completo, primeiro o apelido ou apelidos, nome; supón a referencia máis ampla do autor  e si non están enlazados non nos aparece a obra asignada correctamente ao autor. Incluímos o ilustrador ou adaptador ou calquera outra figura se nos resulta relevante nunha busca, por exemplo o director no caso do cine.

• Nota: Incluiremos os datos referidos a se a obra ten unha mención honorífica, Premios... ou se inclúe a sinatura do autor se estivo no centro e asinou a obra. 

• Nota de contido: se a organización interna precisa aclaración, por exemplo as revistas, antoloxías, compilacións, obras de referencia ou manuais.

• Materia: Supón un elemento imprescindible a pescuda de fondos para realizar un traballo, estudio, exposición..., por exemplo obras sobre os dereitos humáns, educación en valores, fantasmas, ecoloxía... Os departamentos didácticos poden indicar a materia na ficha de catalogación protocolizada (ver anexo). Coa catalogación derivada imos engrosar de xeito inabarcable esta táboa principal, pero temos que modificala para que seña funcional para os nosos intereses, os dunha biblioteca escolar.

• Signatura 1, 2 e 3: Estos campos sírvennos para identificar a obra: a información que leva a obra na etiqueta do lomo, tello ou tejuelo. Debemos respectar a CDU que aparece descargada no seu nivel pero na signatura 1 empregaremos a da CDU adaptada ós nosos criterios; non é moi funcional ter unha cdu de centro con máis de 3 díxitos. Na signatura 2 incluiremos as tres primeira letras do apelido do autor en MAIÚSCULAS, na signatura 3 as tres primeiras letras do título en minúscula.

• Procedencia: É relevante para as estatísticas e listaxes varios; adquisicións por departamentos, doacións...

• Enderezo internet: Enriquece a catalogación ter información da ficha da editorial, blog/web do autor, enlace a páxinas de interés para o tema; ex. o blog de cine para os fondos audiovisuais.

• Sección: Clasificación dos usuarios aos que vai dirixida a obra: en Primaria prelectores, primeiros lectores, lectores autónomos, lectores expertos... ou en Secundaria primeiro ciclo, segundo ciclo, ESO, segundo ciclo e bacharelato, bacharalato, ou todos, como temos nos para os manga ou banda deseñada; por exemplo nunha EOI sería interesante manter os niveis do Marco Europeo das Línguas, A1,A2,B1,B2, C1... ou elementary, preintermediate, intermediate, advanced...

• Préstase: Excepto os de consulta na sala ou aqueles que estén ubicados noutro lugar distinto á biblioteca, todos deberían prestarse.

• Ubicación: Farase constar no caso dos fondos que estén nos departamentos, laboratorios... No caso dos libros da hora de ler ou das mochilas viaxeiras é máis funcional crear un usuario por cada unha das aulas da hora de ler igual que para as mochilas. 

Nas bibliotecas escolares, os nosos clientes poden ser en gran medida o alumnado, quen normalmente nos pide obras sobre medo, ciencia ficción, humor... e o profesorado que prepara exposicións e conmemoracións sobre temáticas concretas como dereitos humáns, bullying, anorexia, violencia de xénero, igualdade, educación en valores..., todas elas pódense filtrar ademais acotando os usuarios a quen vai dirixida a obra. Non é o mesmo unha obra sobre a morte para un rapaz de 2º etapa de Primaria que para un do 2º ciclo de Secundaria.

Por todo iso debemos coidar os campos que serven para facer listaxes: materias e seccións. 

Á hora de facer educación documental, formación de usuarios, conmemoracións e recomendacións a tarefa de pescuda de "fondos sobre..." vai ser máis doada.