ธรรมวินัย

ชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น ม.๑ - ๓

คำอธิบายรายวิชา ธรรม ม.ต้น

รายวิชาเพิ่มเติม

ธรรมวินัย รหัสวิชา ส ๒๑๒๐๒ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ ๒ ๓ ภาคเรียนที่ ๑ ๒

๑ ชั่วโมง / สัปดาห์ ๒๐ ชั่วโมง / ภาคเรียน จำนวน ๐.๕ หน่วยกิต

ศึกษาความสำคัญของหลักธรรมในหมวดว่าด้วยธรรมมีอุปการมาก ธรรมที่เป็นโลกบาล ธรรมที่ทำให้งามและบุคคลหาได้ยาก พระรัตนตรัยพร้อมทั้งคุณ บุญกิริยาวัตถุ วุฑฒิธรรม อคติ อันตรายของภิกษุ สามเณรผู้บวชใหม่ ปาริสุทธิศีล พรหมวิหาร สติปัฏฐาน อริยสัจจ์ อนันตริยกรรม ขันธ์ ๕ สาราณียธรรมอายตนะภายใน ภายนอก อปริหาริยธรรม โพชฌงค์ มรรคมีองค์ ๘ มละ กุสลากุสลกรรมบถ อภิณหปัจจเวกขณะ อนุสสติ

มาตรฐาน ส ๑.๑ รู้และเข้าใจพระพุทธประวัติ ความสำคัญ หลักธรรมและพระพุทธศาสนาและศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่น และปฏิบัติตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาเพื่ออยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข

๕. “อธิบายพุทธคุณ และหลักธรรมสำคัญในกรอบอริยสัจ ๔ เห็นคุณค่าและนำไปพัฒนาแก้ปัญหาของตนเองและสังคม”

๘. “วิเคราะห์และปฏิบัติตนตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาในการดำรงชีวิตแบบพอเพียงและดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมเพื่อการอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข

คำอธิบายรายวิชา วินัย ม.ต้น

รายวิชาเพิ่มเติม

ธรรมวินัย รหัสวิชา ส ๒๑๒๐๒ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ ๒ ๓ ภาคเรียนที่ ๑ ๒

๑ ชั่วโมง / สัปดาห์ ๒๐ ชั่วโมง / ภาคเรียน จำนวน ๐.๕ หน่วยกิต

ศึกษาความเป็นมาและเนื้อหาของสิกขาบทที่มาในพระปาติโมกข์นั้น คือ ปาราชิก ๔ สังฆาทิเสส ๑๓ อนิยต ๒ นิสสัคคิยปาจิตตีย์ ๓๐ ปาจิตีย์ ๙๒ ปาฏิเทสนียะ ๔ เสขิยะ ๗๕ รวมเป็น ๒๒๐ นับทั้งอธิกรณสมถะด้วย ๒๒๗.

มาตรฐาน ส ๑.๓ รู้ เข้าใจ และตระหนักในการปฏิบัติตนตามหลักธรรมพระวินัย ระเบียบ คำสั่ง กฎหมายมหาเถรสมาคม และพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. ๒๕๐๕ และแก้ไขเพื่อเพิ่มเติมฉบับที่ ๒ พ.ศ. ๒๕๓๕

ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้

ม.๑

๑. อธิบายหลักการเจตนารมณ์ โครงสร้างและสาระสำคัญของพระวินัยบัญญัติ

๒. ปฏิบัติตนตามหลักพระวินัยปฏิบัติ

ม.๒

ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้

๑. อธิบายหลักการ เจตนารมภ์ โครงสร้างและสาระสำคัญของพระวินัยบัญญัติ

๒. ปฏิบัติตนตามหลักพระวินัย

ม.๓

ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้

๑. อธิบายหลักการ เจตนารมภ์ และสาระสำคัญ กฎ ระเบียบ คำสั่งมหาเถรสมาคมพระราชบัญญัติคณะสงฆ์

ชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ม.๔-๖

คำอธิบายรายวิชา ธรรม ม.ปลาย

รายวิชาเพิ่มเติม

ธรรมวินัย รหัสวิชา ส ๒๑๒๐๒ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๔ ๕ ๖ ภาคเรียนที่ ๑ ๒

๑ ชั่วโมง / สัปดาห์ ๒๐ ชั่วโมง / ภาคเรียน จำนวน ๐.๕ หน่วยกิต

ศึกษาวิเคราะห์หลักธรรมที่สำคัญในหมวดว่าด้วยอริยบุคคล กาม เทศนาสุข ทุกข์ อกุศล วิตกกรรม ทวาร อบายอปัสเสนธรรม อัปปมัญญา กิจจในอริยสัจจ์ เวสารัชชญาณ อนุปุพพิกถา วิมุตติ สังวร อภิญญา จริต สวรรค์ เมถุนสังโยค วิสุทธิ อวิชชา สมาบัติ พุทธคุณ ธรรมคุณ

สังฆคุณ บารมี สังโยชน์ ปัจจยาการ กรรม ธุดงค์ จรณะ วีเจริญสมถกัมมัฏฐาน วิธีเจริญอนุสสติ วิธีเจริญวิปัสสนา ติลักขณกถา มหาสติปัฏฐานสูตร คิริมานันทสูตร

มาตรฐาน ส ๑.๑ รู้และเข้าใจพระพุทธประวัติ ความสำคัญ หลักธรรมและพระพุทธศาสนาและศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่น และปฏิบัติตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาเพื่ออยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข

๕. “อธิบายพุทธคุณ และหลักธรรมสำคัญในกรอบอริยสัจ ๔ เห็นคุณค่าและนำไปพัฒนาแก้ปัญหาของตนเองและสังคม”

๘. “วิเคราะห์และปฏิบัติตนตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาในการดำรงชีวิตแบบพอเพียงและดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมเพื่อการอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข”

๑๐. ปฏิบัติตนต่อศาสนิกชนอื่นใน สถานการณ์ต่างๆ ได้อย่างเหมาะสม

๘. “อธิบายธรรมคุณและหลักธรรมสำคัญในกรอบอริยสัจ ๔ ตามที่กำหนด เห็นคุณค่าและนำไปพัฒนา แก้ปัญหาของชุมชนและสังคม”

๙. “เห็นคุณค่าของการพัฒนาจิตเพื่อการเรียนรู้และดำเนินชีวิตด้วยวิธีแบบโยนิโสมนสิการคือ วิธีคิดแบบอุบายปลุกเร้าคุณธรรม และวิธีคิดแบบอรรถธรรมสัมพันธ์”

คำอธิบายรายวิชา วินัย ม.ปลาย

รายวิชาเพิ่มเติม

ธรรมวินัย รหัสวิชา ส ๒๑๒๐๒ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๔ ๕ ๖ ภาคเรียนที่ ๑ ๒

๑ ชั่วโมง / สัปดาห์ ๑๐๐ ชั่วโมง / ภาคเรียน จำนวน ๐.๕ หน่วยกิต

ศึกษาความเป็นมาของอุปสัมปทา อนุศาสน์ สิกขาบท ปาราชิก สังฆาทิเสส อนิยต พิธีเกี่ยวกับสังฆกรรม สีมา การสมมติเจ้าหน้าที่ทำการสงฆ์ กฐิน ปัพพชาอุปสมบท วิธีระงับอธิกรณ์ ในส่วนวิวาทาธิกรณ์ อนุวาทาธิกรณ์ อาปัตตาธิกรณ์ กิจจาธิกรณ์และวิธีระงับเนื่องด้วยนิคคหะ สังฆเภทสังฆคามัคคี ปกิณณกะ การออกจากอาบัติสังฆาทิเสส สมเด็จพระสังฆราช มหาเถรสมาคม การปกครองคณะสงฆ์นิคคหกรรมและการสละสมณศักดิ์

มาตรฐาน ส ๑.๓ รู้ เข้าใจ และตระหนักในการปฏิบัติตนตามหลักธรรมพระวินัย ระเบียบ คำสั่ง กฎหมายมหาเถรสมาคม และพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. ๒๕๐๕ และแก้ไขเพื่อเพิ่มเติมฉบับที่ ๒ พ.ศ. ๒๕๓๕

ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ จำนวนข้อ

๑๕. วิเคราะห์คุณค่าและความสำคัญของการสังคายนาพระไตรปิฎก และการเผยแผ่

๑๖. “เชื่อมั่นต่อผลการทำความดี ความชั่ว สามารถวิเคราะห์สถานการณ์ที่ต้องเผชิญและตัดสินใจเลือกการดำเนินการปฏิบัติตนได้อย่างมีเหตุผล ถูกต้องตามหลักธรรม จริยธรรม และกำหนดเป้าหมาย บทบาท

๑๗. การดำเนินชีวิตเพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุขและอยู่ร่วมกันเป็นชาติอย่างสมานฉันท์

๒๐. “เห็นคุณค่า เชื่อมั่นและมุ่งมั่นพัฒนาชีวิตด้วยการพัฒนาจิตและการพัฒนาการเรียนรู้ด้วยวิธีคิดแบบโยนิโสมนสิการ”

๒๑. “วิเคราะห์หลักธรรมสำคัญในการอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุขของศาสนาอื่นๆ และชักชวน ส่งเสริมสนับสนุนให้บุคคลอื่นเห็นความสำคัญของการทำความดีต่อกัน”