Казталов ауданы

Казталов ауданы — Батыс Қазақстан облысының батысында орналасқан әкімшілік-аймақтық бөлік. Алғаш 1928 жылы құрылған. Кейін (1997) Жалпақтал (бұрынғы Фурманов) ауданы таратылып, оның негізінде Казталов ауданы бұрынғы аумағын кеңейтіп қайта құрылды. Жерінің аумағы 18,6 мың км². Орталығы – Казталовка ауылы.

Географиялық орны, жер бедері[өңдеу | қайнарын өңдеу]#

Шығысында Ақжайық, оңтүстігінде Жаңақала, Бөкейорда, батысында Жәнібек, солтүстігінде Тасқала аудандарымен Ресейдің Саратов облысы, Александров-Гай ауданымен шектеседі. Аудан жері жазық. Каспий теңізінің Солтүстік бөлігін қамтиды. Ең биік жері ауданның батысында (абсолюттік биіктігі 42 м). Жер қойнауынан құрылыс материалдары өндіріледі.

Халқы[өңдеу | қайнарын өңдеу]#

Халқының саны 2019 жылы 29 129 адамды құрады. Ұлттық құрамы: қазақтар — 98,78%, басқалары — 1,22%.

Әкімшілік бөлінісі[өңдеу | қайнарын өңдеу]#

55 елді мекен 16 ауылдық округтерге біріктірілген:

• Ақпәтер ауылдық округі

• Болашақ ауылдық округі

• Бостандық ауылдық округі

• Бірік ауылдық округі

• Жаңажол ауылдық округі

• Жалпақтал ауылдық округі

• Казталов ауылдық округі

• Көктерек ауылдық округі

• Қайыңды ауылдық округі

• Қараоба ауылдық округі

• Қараөзен ауылдық округі

• Қарасу ауылдық округі

• Қошанкөл ауылдық округі

• Талдыапан ауылдық округі

• Талдықұдық ауылдық округі

• Тереңкөл ауылдық округі

Климаты, өсімідігі мен жануарлар дүниесі[өңдеу | қайнарын өңдеу]#

Климаты тым континенттік: қысы суық, жазы ыстық, қуаң. Ауданның орташа температурасы қаңтарда –13 – 13,5⁰С, шілдеде 24⁰С. Жауын-шашынның орташа жылдық мөлшері 200 – 250 мм. Аудан жерімен Қараөзен, Сарыөзен, Ащыөзек, Жайықтың Көшім тармағы және олардың салалары ағып өтеді. Ірі көлдері: Мерекекөл, Қаракөл, Сарышығанақ, Балықты Сарқыл. Жері, негізінен, қызыл қоңыр, қоңыр, сортаң, сор топырақты. Онда боз, жусан, бетеге, еркек шөп, өзен жайылымдарында және көлдерді жағалай қамыс, құрақ аралас шалғынды шөптер өседі. Жабайы аңдардан қасқыр, түлкі, қарсақ, қоян, доңыз, ақбөкен, борсық, сарышұнақ, аламан тышқаны, өзендерде шортан, алабұға, сазан, т.б. балықтар кездеседі. Құстардан қаз, үйрек, аққу мекендейді.

Шаруашылығы, инфрақұрылымы[өңдеу | қайнарын өңдеу]#

Аудан етті-сүтті мал, қой, жылқы және астық өсіруге маманданған. Ауыл шаруашылығына жарамды жері 1,78 млн. га, оның ішінде егістігі 25,7 мың га, шабындығы 200,9 мың га, жайылымы 1,47 млн. га-ны құрайды. Аудан аумағындағы бұрынғы (1997 жылға дейінгі) 2 ұжымшар, 14 кеңшар, 2 бордақылау бірлестіктері 30-дан астам шаруа қожалықтарына қайта біріктірілген. Жалпы білім беретін 54 мектеп, оның ішінде 25 орта, 6 орталау, 23 бастауыш, 1 кәсіптік-тех. мектептер бар. 2 мәдениет үйі, 37 кітапхана, 39 клуб, 4 кинотеатр, 2 музей жұмыс істейді. Емдеу орындарынан ауданы аурухана мен 2 емхана, 14 фельдшер-акушерлік пункт бар. Аудан жерімен Жәнібек – Казталовка, Жалпақтал – Чапаев – Казталовка, Жалпақтал – Талдыбұлақ автомобиль жолдары өтеді.^[5]

Әйгілі тұрғындар мен тумалар[өңдеу | қайнарын өңдеу]#

• Қайырғазы Имашев

• Ыбырай Сауанов

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]#

1. ↑ Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019

2. ↑ Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны

3. ↑ 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы

4. ↑ Қазақстан почталық индекстері

5. ↑ Қазақстан Энциклопедиясы